Portal Orzeczeń Sądu Okręgowego w Bydgoszczy

UZASADNIENIE

Powód K. S. wniósł o zasądzenie od pozwanego (...) S.A. kwoty 15 000 zł z ustawowymi odsetkami od dnia 14.07.2013 r. do dnia zapłaty tytułem zadośćuczynienia pieniężnego oraz kosztów procesu w tym kosztów zastępstwa prawnego w wysokości 4.800 zł.

W uzasadnieniu wskazał, że w dniu 22 marca 2007 r. na skutek wypadku komunikacyjnego śmierć poniósł jego bratM. S.Wskazał, że śmierć brata wywołała u niego wstrząs emocjonalny, który negatywnie wpłynął na jego psychikę. Pomimo upływu czasu ból po stracie brata pozostaje. Wobec tego domaga się zadośćuczynienia za doznaną krzywdę.

Pozwany (...) S.A. w Ł. w odpowiedzi na pozew wniósł o jego oddalenie oraz zasądzenie kosztów procesu. W uzasadnieniu wskazał, że szkoda została zgłoszona 25 czerwca 2013 r., w związku z czym zostało przeprowadzone uzupełniające postępowanie likwidacyjne zakończone wypłatą zadośćuczynienia w wysokości 5.000 zł na podstawie decyzji z dnia 13 lipca 2013 r. W ocenie pozwanego roszczenie powoda o zadośćuczynienie uzupełniające z tytułu naruszenia dóbr osobistych w związku ze śmiercią brata nie jest uzasadnione pod względem faktycznym. W opinii ubezpieczyciela przesłanki mające wpływ na wysokość dochodzonego zadośćuczynienia nie zostały przedstawione i wykazane w pozwie.

Wyrokiem z dnia 9 października 2014 r. Sąd Rejonowy w Szubinie zasądził od pozwanego na rzecz powoda kwotę 5.000 zł wraz z ustawowymi odsetkami od dnia 29 sierpnia 2013 r. do dnia zapłaty (punkt I), oddalił powództwo w pozostałej części (punkt II), zasądził od powoda na rzecz pozwanego kwotę 409 zł tytułem zwrotu kosztów procesu (punkt III) oraz nakazał zwrócić powodowi ze Skarbu Państwa Sądu Rejonowego w Szubinie kwotę 90 zł tytułem nadpłaconej zaliczki na poczet opinii biegłego (sygn. akt I C 201/13).

Sąd Rejonowy ustalił następujący stan faktyczny:

W dniu 22.03.2007 r. M. S. - młodszy brat powoda - uczestniczył w wypadku drogowym w wyniku którego poniósł śmierć.

Sprawca wypadku posiadał polisę ubezpieczenia OC wykupioną u pozwanego. Powód K. S. ze zmarłym M. S. był bardzo związany. Spotykali się często, praktycznie codziennie. Mieszkali w tej samej miejscowości - S.. Zmarły brat wraz z żoną i dzieckiem mieszkał samodzielnie od 2002 r. Oprócz zmarłego powód ma jeszcze jednego brata. Ma również syna, którego sam wychowuje. Rodzina powoda nie jest pełna, ponieważ narzeczona wyjechała za granicę i się rozstali.

W chwili śmierci brata powód miał 32 lata. Bardzo przeżył jego śmierć. Był to dla niego ogromny szok i do dzisiaj nie może uwierzyć, że brata nie ma.

Powód uważa, że jako starszy powinien chronić brata, lecz zawiódł.

Po śmierci brata powód nie poddał się żadnemu leczeniu. Nie korzystał z pomocy psychologa ani psychiatry. Nie używał żadnych środków farmakologicznych. Po śmierci brata wystąpiły u powoda takie objawy, jak tęsknota za nim, smutek, nie mógł pogodzić się z tą stratą, zastanawiał się, dlaczego śmierć spotkała właśnie jego brata. Objawy te nie były na tyle silne, aby dezorganizować codzienne funkcjonowanie powoda.

Nie nastąpiły u powoda zmiany osobowości, które miałyby charakter trwały i wpływały na jego codzienne funkcjonowanie i które mogłyby być wynikiem śmierci brata. Nie wystąpiły u powoda zaburzenia psychiczne (poznawcze, emocjonalne), zaburzenia zachowania lub zaburzenia osobowości, skutkujące znacznym pogorszeniem samopoczucia lub funkcjonowania społecznego o nasileniu istotnym klinicznie.

W wyniku zgłoszonej przez powoda w dniu 25.06.2013 r. szkody pozwany przeprowadził postępowanie likwidacyjne i na podstawie decyzji z dnia 13.07.2013 r. wypłacił powodowi tytułem zadośćuczynienia kwotę 5 000 zł odmawiając wypłaty wyższej kwoty.

Powyższy stan faktyczny Sąd ustalił na podstawie bezspornych okoliczności przyznanych przez pozwanego, wyjaśnień powoda, którym pozwany nie zaprzeczył i sporządzonej przez biegłych z dziedziny psychologii i psychiatrii opinii.

Sąd dał wiarę opinii biegłych dotyczącej stanu zdrowia psychicznego powoda i rozmiaru jego cierpień. W ocenie Sądu opinia jest rzetelna, obiektywna i zawiera odpowiedzi na postawione pytania. Jej wiarygodność nie była kwestionowana przez żadną ze stron.

Po przytoczeniu treści art. 448 k.c. Sąd wskazał, że pozwany jako gwarant odpowiada w ramach zawartej umowy ubezpieczenia OC za działanie sprawcy wypadku, a źródłem krzywdy jest czyn niedozwolony, którego następstwem jest śmierć. Krzywdą wyrządzoną osobie bliskiej zmarłego - powodowi w niniejszej sprawie jest naruszenie jego dóbr osobistych poprzez zerwanie więzi rodzinnych, emocjonalnych i uczuciowych oraz prawa do życia w pełnej rodzinie.

W ocenie Sądu, w sprawie bezspornym jest, że w wyniku przedwczesnej śmierci M. S. rodzina doznała wielkiej straty. Powód K. S. z całą pewnością mógł liczyć na wszelkie możliwe wsparcie ze strony zmarłego brata. W następstwie śmierci brata ucierpiało jego spokojne i dotąd szczęśliwe życie.

Sąd Rejonowy uznał, że powyższe okoliczności przemawiają za koniecznością zasadzenia zadośćuczynienia, jednak nie w pełnej wysokości, jaka jest dochodzona pozwem.

W ocenie Sądu Rejonowego od chwili śmierci M. S.upłynął znaczny okres czasu. Powód jest osobą dorosłą i z uwagi na upływ czasu od chwili jego śmierci jego więź z bratem jest i będzie coraz słabsza.

Sąd podkreślił, że nie bez znaczenia dla ustalenia wysokości zadośćuczynienia jest również okoliczność, że powód po śmierci bliskiej mu osoby nie doznał na tyle intensywnych cierpień związanych z jej śmiercią, aby wymagał opieki lekarskiej i pomocy psychologicznej. W wyniku śmierci brata nie nastąpiły u powoda zmiany osobowości o trwałym charakterze lub zaburzenia emocjonalne skutkujące znacznym pogorszeniem samopoczucia lub funkcjonowania społecznego.

Z powyższych względów Sąd I instancji zasądził tytułem zadośćuczynienia na rzecz powoda K. S. kwotę 5 000 zł oddalając powództwo w pozostałej części. W ocenie Sądu zasądzone zadośćuczynienie rekompensuje krzywdę wynikającą z naruszenia dobra osobistego, jakim jest prawo do życia w pełnej rodzinie i ból spowodowany utratą osoby najbliższej.

O kosztach procesu orzeczono na zasadzie art. 100 k.p.c. mając na uwadze, że powód wygrał sprawę w 33%.

Apelację od powyższego wyroku wniósł powód w części oddalającej powództwo ponad kwotę 10.000 zł. Skarżący zarzucił Sądowi I instancji:

-

naruszenie przepisu art. 448 k.c. w zw. z art. 24 k.c. poprzez błędną jego wykładnię, polegającą na przyjęciu, że kwota 10.000 zł jest sumą odpowiednią do doznanej przez powoda krzywdy i w związku z tym spełnia funkcję kompensacyjną, podczas gdy kwota ta jest niewspółmierna do krzywdy jakiej doznał powód w związku ze śmiercią brata.

Wskazując na powyższe powód wniósł o zmianę zaskarżonego wyroku w pkt II poprzez zasadzenie dalszej kwoty 10.000 zł wraz z ustawowymi odsetkami liczonymi od dnia 29 sierpnia 2013 r. do dnia zapłaty oraz zasądzenie od strony pozwanej na rzecz powód zwrotu kosztów postępowania.

W odpowiedzi na apelację pozwana wniosła o jej oddalenie w całości oraz o zasądzenie na jego rzecz kosztów postępowania odwoławczego.

Sąd Okręgowy zważył, co następuje:

Apelacja nie zasługuje na uwzględnienie.

Sąd Rejonowy dokonał w sprawie prawidłowych ustaleń faktycznych z rozważeniem całokształtu materiału dowodowego bez przekroczenia granic swobodnej oceny dowodów, które Sąd odwoławczy w całości akceptuje i przyjmuje za podstawę także własnego orzeczenia.

Sąd Okręgowy nie podziela stanowiska skarżącego, że Sąd I instancji dokonał nieprawidłowych ustaleń faktycznych które doprowadziły do błędnej wykładni treści art. 448 k.c. w zw. z art. 24 k.c.

W judykaturze ugruntowane jest stanowisko, że skuteczne postawienie zarzutu naruszenia przez sąd przepisu art. 233 § 1 k.p.c. wymaga wykazania, że sąd uchybił zasadom logicznego rozumowania lub doświadczenia życiowego, to bowiem może być jedynie przeciwstawione uprawnieniu sądu do dokonywania swobodnej oceny dowodów. Nie jest natomiast wystarczające przekonanie o innej niż przyjął sąd wadze (doniosłości) poszczególnych dowodów i ich odmiennej ocenie, niż ocena sąd (vide: wyrok Sądu Apelacyjnego w Warszawie z 9 maja 2013 r. VI ACa 1379/12, podobnie wyrok Sądu Apelacyjnego w Katowicach z 5 lutego 2013 r.)

W ocenie Sądu Okręgowego argumentacja przedstawiona w uzasadnieniu zaskarżonego wyroku jest logiczna i zgodna z zasadami doświadczenia życiowego.

W konsekwencji, w oparciu o te prawidłowo poczynione ustalenia Sąd pierwszej instancji słusznie przyjął, że kwotą zadośćuczynienia rekompensującą skutki zdarzenia jest kwota 10.000zł, tj. 5.000 zł wypłacone przez ubezpieczyciela w wyniku rozpoznania szkody oraz 5.000 zł zasądzone przez Sąd Rejonowy w niniejszym postępowaniu.

W ocenie Sądu Okręgowego powyższa kwota nie jest rażąca niewspółmierna do krzywdy, którą poniósł powód. Postępowanie dowodowe przeprowadzone przez Sąd I instancji, w szczególności opinia biegłych z dziedziny psychologii oraz psychiatrii doprowadziło do wykazania, że u powoda wystąpiły po śmierci brata objawy takie jak tęsknota, smutek, które nie były na tyle silne, aby dezorganizowały jego funkcjonowanie. Nie korzystał on z pomocy psychologa oraz psychiatry. Biegli wskazali, że u powoda nie wystąpiły zaburzenia psychiczne (poznawcze, emocjonalne), zaburzenia zachowania lub zaburzenia osobowości, skutkujące znacznym pogorszeniem samopoczucia lub funkcjonowania społecznego o nasileniu istotnym klinicznie.

Wprawdzie powód podał w swoich zeznaniach, że śmierć brata była dla niego szokiem i nie mógł pogodzić się zmyślą, że brat nie żyje, jednak uznać należy, że powrót do normalnego życia nie nastręczał powodowi szczególnych trudności, miały on charakter typowy w sytuacji śmierci bliskiej osoby. Zatem jego reakcja na tragiczną śmierć brata nie przekraczała granic zwykłej żałoby. Powód był starszym bratem zmarłego, czuł się za niego odpowiedzialny, podkreślał, że łączyła go z nim silna więź. Zauważyć należy, że przed śmiercią zmarły brat mieszkał samodzielnie wraz z żoną. Zatem wieź istniejąca pomiędzy braćmi była już znacznie mniejsza niż w czasie kiedy razem mieszkali.

W ocenie Sądu Okręgowego, biorąc pod uwagę materiał dowodowy zgromadzony w sprawie, w tym wieź istniejącą pomiędzy braćmi w chwili śmierci, nie było podstaw do uwzględnienia stanowiska skarżącego i przyznania wyższej kwoty tytułem zadośćuczynienia. Łączna suma zadośćuczynienia jest kwotę odpowiednią do krzywdy jaka poniósł powód. Spełnia swoją kompensacyjną funkcję, a jednocześnie przedstawia ekonomicznie odczuwalną wartość. Innymi słowy zadośćuczynienie przyznane przez Sąd Rejonowy jest adekwatne do doznanej przez powoda krzywdy. Zauważyć bowiem należy, że wskutek utraty brata, w sposób gwałtowny zerwana została bardzo silna więź rodzinna i emocjonalna.

O kosztach postępowania apelacyjnego Sąd Okręgowy orzekł na podstawie art. 108 § 1 k.p.c. w zw. z art. 98 § 1 k.p.c. zasądzając od powoda na rzecz pozwanego kwotę 600 zł wynagrodzenia pełnomocnika (§ 12 ust. 1 pkt 1 w zw. z § 6 pkt 3 wyżej wskazanego rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości w sprawie opłat za czynności radców prawnych).