Portal Orzeczeń Sądu Okręgowego w Bydgoszczy

UZASADNIENIE

Powódka (...) sp. z o.o. w S. w pozwie skierowanym przeciwko Z. K., Przedsiębiorstwu (...)" S.A., A. G. oraz M. R. wniosła o zwolnienie od egzekucji ruchomości, stanowiących jej własność. W uzasadnieniu wskazała, iż w toku egzekucji prowadzonej z wniosków pozwanych przeciwko dłużnikowi K. M., Komornik Sądowy J. K. dokonał zajęcia przedmiotów w postaci: dwóch sof czerwonych skórzanych, sofy i fotela tapicerowanych, fotela dużego drewnianego, telewizoraS., dwóch szaf na książki, lodówki S., które nie stanowią własności dłużnika, lecz powódki. Powódka podniosła, iż o zajęciu ruchomości powzięła informację na skutek doręczenia jej przez komornika w dniu 26 września 2013 r. zawiadomienia o zajętych ruchomościach z dnia 19 września 2013 r.

W odpowiedzi na pozew Przedsiębiorstwo (...)" spółka akcyjna wniosła o oddalenie powództwa w całości i zasądzenie na jej rzecz od powódki kosztów postępowania. W uzasadnieniu wskazała, że umowa z dnia 28 czerwca 2012 r. była czynnością fikcyjną, miała na celu pokrzywdzenie wierzyciela i udaremnienie egzekucji z majątku dłużnika. Wobec czego pozwana podniosła zarzut bezskuteczności w stosunku do niej, umowy sprzedaży z dnia 28 czerwca 2012 r. jako czynności dokonanej z pokrzywdzeniem wierzyciela (art. 527 § 1 k.c.). Podkreśliła także, że powodowa spółka pozostaje w bliskim stosunku z dłużnikiem K. M., który jest jej jednoosobowym zarządcą.

Pozwany A. G. w odpowiedzi na pozew wniósł o oddalenie, względnie odrzucenie powództwa w całości i zasądzenie na jego rzecz od powódki kosztów postępowania. W uzasadnieniu wskazał, że z KRS powodowej spółki wynika, że prezesem Zarządu jest K. M. - który jednocześnie jest dłużnikiem w postępowaniu egzekucyjnym. Czynności zajęcia przedmiotowych ruchomości dokonano w jego obecności, co zostało potwierdzone stosownym podpisem na protokole zajęcia. Wobec tego, należy przyjąć, że wiedzę o zajęciu ruchomości spółka powzięła w dniu 22 lipca 2013 r.

Wyrokiem częściowym z dnia 6 marca 2014 r. Sąd Rejonowy w Bydgoszczy oddalił powództwo względem pozwanych Przedsiębiorstwa (...) S.A. w S., A. G. i M. R. oraz i zasądził od powódki na rzecz pozwanych Przedsiębiorstwa (...) S.A. w S. i A. G. po 617 zł tytułem zwrotu kosztów procesu.

Sąd Rejonowy ustalił i zważył, co następuje:

W dniu 22.07.2013 r. w domu przy ul. (...) w T., gmina (...)w toku postępowania egzekucyjnego prowadzonego m.in. pod sygnaturami Km 26667/12, Km 2188/13 z wniosku pozwanych: Przedsiębiorstwa (...) i A. G.przeciwko dłużnikowi K. M., Komornik Sądowy przy Sądzie Rejonowym w Bydgoszczy J. K. dokonał zajęcia rzeczy ruchomych w postaci: dwóch sof czerwonych skórzanych, sofy dużej i fotela tapicerowanych, fotela drewnianego, telewizora S., dwóch szaf na książki, lodówki S.. Zajęcia dokonano w obecności dłużnika K. M., co odnotowano w protokole zajęcia podpisanym m.in. przez dłużnika, pod którego dozór oddano zajęte przedmioty.

Dłużnik K. M. na podstawie uchwały numer (...) z dnia 11 lipca 2013 r. Walnego Zgromadzenia wspólników, został odwołany z funkcji prezesa zarządu i następnie na podstawie uchwały numer (...) z dnia 9 sierpnia 2013 r. ponownie powołany na to stanowisko. Przerwa w sprawowaniu przez niego funkcji prezesa zarządu spółki S. w okresie od 19.07.2013 r. do 9.08.2013 r. nigdy nie została ujawniona poprzez stosowne wpisy w Krajowym Rejestrze Sądowym

Pismem z dnia 3 września 2013 r. K. M. został poinformowany o nowym zajęciu (przez zaznaczenie w protokole) z wniosku pozwanego M. R., które zostało przez niego odebrane zostało w dniu 23 września 2013 r.

Pozew w przedmiotowej sprawie sporządzony w dniu 25.10.2013r. powódka złożyła w tym samym dniu.

Kontrowersje w sprawie koncentrowały się wobec daty faktycznego powzięcia przez powódkę informacji o zajęciu spornych ruchomości w kontekście terminu zakreślonego w art. 841 k.p.c. celem wytoczenia powództwa ekscydencyjnego.

Sąd Rejonowy powołując się na treść art. 317 § 1 k.p.c. wydał wyrok częściowy, a jako podstawę materialnoprawną roszczenia wskazał art. 841 § 1 k.p.c., przy czym rozstrzygnięcie oparł na § 3 tego przepisu, zgodnie z którym powództwo ekscydencyjne można wnieść w terminie miesiąca od dnia dowiedzenia się o naruszeniu prawa.

Przechodząc do rozważań nad kwestią sporną między stronami, tj. kiedy rozpoczął bieg miesięczny termin wskazany w art. 841 § 3 k.p.c., Sąd I instancji uznał, iż przepis ten nie warunkuje rozpoczęcia biegu terminu zakreślonego ustawą celem wytoczenia powództwa ekscydencyjnego uzyskaniem przez uprawnioną osobę trzecią formalnego, pochodzącego od organu egzekucyjnego zawiadomienia o zajęciu ruchomości, do których rości sobie prawo. Termin miesięczny przewidziany powyższym przepisem celem wystąpienia z pozwem o zwolnienie zajętych rzeczy od egzekucji biegnie zatem od momentu, w którym uprawniony faktycznie, w jakikolwiek sposób dowiedział się o fakcie, przedmiocie i okolicznościach zajęcia.

W niniejszej sprawie, jak wynika z treści dokumentu w postaci protokołu zajęcia ruchomości, niesprzecznego w tym zakresie z twierdzeniami pozwu, zajęcia spornych przedmiotów dokonano w dniu 22.07.2013 r. w obecności dłużnika K. M., jednocześnie prezesa jednoosobowego zarządu powodowej spółki. Sąd zatem przyjął, iż dłużnik powziął wiadomość w ramach egzekucji prowadzonej z wniosków wierzycieli: Przedsiębiorstwa (...) S.A. i A. G. ( Km 26667/12 i Km 2188/13), w dniu zajęcia tj. 22.07.2013 r., ewentualnie, uwzględniając okoliczność, iż w okresie od 19.07.2013 r. do 09.08.2013 r. nie pełnił funkcji prezesa, informację o zajęciu przeniósł do powodowej spółki, jako jej jedyny reprezentant najpóźniej w dniu ponownego powołania go do pełnienia tej funkcji uchwałą z dnia 09.08.2013r. z dniem jej podjęcia. W tej sytuacji, nie ma znaczenia dla oceny zachowania przez powódkę terminu ustawowego z art. 841 § 3 k.p.c. fakt, iż formalne zawiadomienie o zajęciu pochodzące od komornika doręczono jej dopiero w dniu 26 września 2013 r.

Z kolei, wiadomość o zajęciu rzeczy ruchomych w ramach egzekucji prowadzonej z wniosku wierzyciela M. R. ( Km 11908/13), prezes powódki (jednocześnie dłużnik w sprawie- K. M.) powziął w dniu 23 września 2013 r., z kierowanych do niego przez komornika pism z dnia 3 września 2013 r.

Sąd Rejonowy uznał zatem, że ustawowy termin zakreślony celem wystąpienia z pozwem o zwolnienie od zajęcia egzekucyjnego względem Przedsiębiorstwa(...) S.A. oraz A. G. upłynął wobec powódki najpóźniej z dniem 9 września 2013 r. Natomiast, w stosunku do M. R. w dniu 23 października 2013 r.

Pozew został wniesiony w dniu 25 października 2013 r., zatem jest on spóźniony i na podstawie art. 841 § 1 i 3 k.p.c. a contrario powództwo skierowane przeciwko pozwanym: Przedsiębiorstwu (...) S.A., A. G. i M. R. zostało oddalone.

O kosztach procesu orzeczono w oparciu o treść art. 108 § 1 k.p.c. w zw. z art. 98 § 1 i 3 k.p.c.

Apelację od powyższego wyroku wniosła powódka, zarzucając Sądowi Rejonowemu:

1.  naruszenie przepisów postępowania, które miało wpływ na wynik sprawy w postaci naruszenia zasady swobody oceny dowodów na rzecz dowolnej jej oceny:

a)  tj. art. 233 § 1 k.p.c. poprzez przyjęcie, że powódka powzięła informację o zajęciu rzeczy ruchomych w dniu 22 lipca 2013 roku, ewentualnie w dniu 9 sierpnia 2013 roku, w sytuacji gdy dowiedziała się o zajęciu w dniu 26 września 2013 roku;

b)  tj. art. 233 § 1 k.p.c., poprzez przyjęcie, że K. M. działał jako Prezes Zarządu powódki, w sytuacji gdy działał jako osoba fizyczna;

c)  tj. art. 299 k.p.c. w zw. z art. 233 § 1 k.p.c. poprzez jego niezastosowanie tj. nie przesłuchanie Prezesa Zarządu na okoliczność powzięcia informacji o naruszeniu prawa przez pozwanych, w sytuacji, gdy w sprawie zostały niewyjaśnione fakty istotne dla rozstrzygnięcia sprawy, co w konsekwencji doprowadziło do oddalenia powództwa.

2.  błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę orzeczenia polegający na błędnym założeniu, że powództwo w niniejszej sprawie zostało wniesione po upływie miesiąca od dnia dowiedzenia się o naruszeniu prawa, w sytuacji, gdy powódka dowiedziała o naruszeniu prawa w dniu 26 września 2013 roku. Błąd ten miał istotny wpływ na wynik sprawy, bowiem przyjęcie takiego ustalenia prowadziło do oddalenia powództwa.

Mając powyższe na uwadze skarżąca wniosła o zmianę zaskarżonego wyroku i uwzględnienie powództwa oraz orzeczenie o kosztach procesu według norm przepisanych.

Sąd Okręgowy zważył, co następuje:

Apelacja jest niezasadna.

Sąd Rejonowy poczynił prawidłowe ustalenia faktyczne w sprawie, niezbędne do jej rozstrzygnięcia, bez przekroczenia granic swobodnej oceny dowodów, które Sąd Okręgowy akceptuje i przyjmuje za podstawę także swojego orzeczenia. Tym samym zarzut naruszenia art. 233 § 1 k.p.c., który stanowił podstawę wywiedzionego środka odwoławczego, nie jest zasadny. Przede wszystkim zaznaczyć należy, że kwestionowanie ustaleń faktycznych poczynionych przez sąd w sprawie nie może polegać jedynie na zaprezentowaniu w apelacji forsowanego przez skarżącego własnego stanu faktycznego, opartego na korzystnej dla siebie ocenie materiału dowodowego. Konieczne jest wykazanie błędów logicznego rozumowania, sprzeczności oceny z doświadczeniem życiowym lub braku wszechstronności, czy też bezzasadnego pominięcia dowodów, które prowadzą do odmiennych wniosków, aniżeli tych, które legły u podstaw zaskarżonego orzeczenia.

Apelujący nie zgodził się z przyjętą przez Sąd I instancji interpretacją momentu, od którego zaczął biec jednomiesięczny termin do wniesienia powództwa ekscydencyjnego (art. 841 § 3 k.p.c.).

Artykuł 841 § 3 k.p.c., zgodnie z którym powództwo o zwolnienie zajętego przedmiotu od egzekucji można wnieść w terminie miesiąca od dnia dowiedzenia się o naruszeniu prawa, wprowadza miesięczny termin prekluzyjny liczony od dnia, gdy osoba trzecia dowiedziała się o naruszeniu prawa. Tym dniem jest dzień, w którym strona faktycznie dowiedziała się o zajęciu przedmiotu (vide: wyrok Sądu Najwyższego z dnia 12 grudnia 2007 r. w sprawie V CSK 275/07, LEX nr 677785). I taki też termin należy przyjąć w tej sprawie. Nie może bowiem być mowy o zastosowaniu swego rodzaju dualizmu (faktycznego i formalnego przyjęcia do wiadomości przez osobę trzecią o zajęciu w postepowaniu egzekucyjnym przedmiotów należących do niej, w przypadku gdy nie jest stroną postepowania). Zatem, w ocenie Sądu Okręgowego, słusznie Sąd Rejonowy przyjął, że należy ustalić datę faktycznego powzięcia wiadomości przez powódkę o zajęciu jej ruchomości, a nie datę formalnego przesłania jej o tym zawiadomienia przez komornika.

Idąc dalej w rozważaniach na temat momentu, kiedy powódka dowiedziała się o zajęciu nieruchomości, należy wskazać, iż Sąd Rejonowy w swych rozważaniach prawidłowo ustalił, iż jest to dzień, w którym dłużnik (jednocześnie Prezes powodowej spółki) się o tym dowiedział. Sąd I instancji prawidłowo zwrócił uwagę, na fakt, iż rzekoma zmiana prezesa spółki na kilkanaście dni (akurat wtedy kiedy było zajęcie ruchomości) nie została odnotowana w Krajowym Rejestrze Sądowym. Pomijając rozważania na temat tego, czy uchwały o odwołaniu dłużnika z funkcji prezesa zarządu powodowej spółki i ponownym powołaniu na to stanowisko, miały charakter pozorny i czy powstały tylko na okoliczność tej sprawy, należy wskazać że Sąd Rejonowy poczynił nawet rozważania uwzględniające ten fakt jako rzeczywisty, w świetle których i tak termin do wniesienia powództwa przeciwegzekucyjnego powódce upłynął.

Przyjmując bowiem najkorzystniejszy termin faktycznego dowiedzenia się przez powódkę o zajęciu ruchomości (tj. dzień ponownego powołania dłużnika na stanowisko prezesa zarządu powodowej spółki), informację o zajęciu przeniósł do powodowej spółki, jako jej jedyny reprezentant najpóźniej w dniu ponownego powołania go do pełnienia tej funkcji uchwałą z dnia 09.08.2013r. z dniem jej podjęcia. W tej sytuacji, należy przyznać rację Sądowi Rejonowemu, że powódka nie dochowała miesięcznego terminu z art. 841 § 3 k.p.c. i powództwo wniosła po upływie ustawowego miesięcznego terminu.

Mając powyższe na uwadze, Sąd Okręgowy na podstawie art. 385 k.p.c. oddalił apelację jako niezasadną.

O kosztach postępowania apelacyjnego orzeczono na podstawie art. 98 k.p.c. i art. 108 § 1 k.p.c. w zw. z § 6 pkt 3 w zw. z § 12 ust. 1 pkt 1 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 28 września 2002 r. w sprawie opłat za czynności radców prawnych oraz ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów pomocy prawnej udzielonej przez radcę prawnego ustanowionego z urzędu, zasądzono od pozwanego na rzecz powoda kwotę 300 zł tytułem zwrotu kosztów postępowania apelacyjnego.