Portal Orzeczeń Sądu Okręgowego w Bydgoszczy

UZASADNIENIE

Powodowie – I. R. i A. R. wnieśli o zasądzenie od pozwanej – Stoczni (...) Spółka Akcyjna na rzecz powodów, jako wierzycieli solidarnych kwoty 177.366,00 zł (sto siedemdziesiąt siedem tysięcy trzysta sześćdziesiąt sześć złotych) wraz z ustawowymi odsetkami liczonymi od kwoty 60.885,00 zł od dnia 05.04.2013r. do dnia zapłaty, od kwoty 22.509,00 zł od dnia 13.04.2013r. do dnia zapłaty, od kwoty 93.972,00 zł od dnia 31.05.2013r. do dnia zapłaty. Domagali się również zwrotu kosztów procesu, w tym zwrotu kosztów zastępstwa procesowego według norm przepisanych.

W uzasadnieniu wskazali, iż w ramach prowadzonej działalności gospodarczej w formie spółki cywilnej pod nazwą (...) s.c. I. R., A. R. zawarli z pozwaną spółką umowy o świadczenie usług transportowych na podstawie zleceń transportowych o numerach l/ (...), (...), (...), (...), (...), (...), (...), (...), (...), (...), (...), (...), (...), (...), (...), (...), (...), (...), (...), (...), (...) oraz na podstawie zamówień z dnia 05.02.2013r. Na mocy przedmiotowych umów strona powodowa wykonała usługi transportowe na trasach i w terminach wskazanych w w/w zleceniach transportowych i zamówieniach. Wszystkie przesyłki zostały odebrane przez odbiorców bez zastrzeżeń, co potwierdzają podpisane przez odbiorców bez zastrzeżeń listy przewozowe. Za wykonane usługi strona pozwana zobowiązała się zapłacić łączną kwotę 177.366,00zł. Wykonanie zleconych usług zostało potwierdzone fakturami VAT o numerach (...).

Powodowie podnosili, iż strona pozwana pomimo upływu terminów płatności określonych w w/w fakturach nie uiściła należności względem powodów. W dniu 11.07.2013 r. strona powodowa skierowała do pozwanej pisemne wezwanie do zapłaty zaległych należności. Do dnia wytoczenia powództwa strona pozwana nie spełniła świadczenia.

Nakazem zapłaty w postępowaniu upominawczym z dnia 3 września 2013 r. Sąd Okręgowy w Bydgoszczy orzekł zgodnie z żądaniem pozwu.

W sprzeciwie od nakazu zapłaty pozwana wniosła o oddalenie powództwa, jak również zasądzenie od powoda na rzecz pozwanego kosztów postępowania według norm przepisanych. Pozwana podniosła zarzuty nieudokumentowania przez powoda zawarcia umów świadczenia usług transportowych z pozwanym, jak również nieudokumentowania przez powoda doręczenia faktur VAT pozwanemu.

W uzasadnieniu pozwana wskazała, iż powodowie nie przedstawili dokumentów umów czy zamówień, które byłyby podpisane przez osoby upoważnione do działania w imieniu Stoczni (...), charakterystycznych dla ofertowego trybu sprzedaży. W dokumentach przedłożonych przez powoda pozwana wskazała w szczególności na brak ceny, która miała być należna (...) w ramach wykonywanych usług.

Pozwana podnosiła również, iż żaden z dokumentów faktur VAT, nie został wypełniony przez żadną z osób ze strony pozwanej, bowiem pusta pozostała rubryka „podpis osoby uprawnionej do otrzymania faktury VAT”.

W piśmie procesowym z dnia 22 listopada 2013 r. powodowie ograniczyli żądanie zawarte w pozwie do kwoty 152.366,00 zł wraz z ustawowymi odsetkami liczonymi od kwot:

-60.885,00 zł od dnia 05.04.2013 roku do dnia 15.10.2013 roku, co stanowi kwotę odsetek ustawowych w wysokości 4.206,90 zł

-35.885,00 zł od dnia 15.10.2013 roku do dnia zapłaty

-22.509,00 zł od dnia 13.04.2013 roku do dnia zapłaty

-93.972,00 zł od dnia 31.05.2013 roku do dnia zapłaty

W uzasadnieniu powodowie wskazali, iż pozwany w dniu 15.10.2013 r. dokonał wpłaty na konto powodów kwoty 25.000, 00 zł tytułem częściowej zapłaty za fakturę nr (...) r.

W dalszym toku postępowania stanowiska stron nie uległy zmianie.

Sąd Okręgowy, ustalił i zważył, co następuje.

Powodowie – I. R. i A. R. w ramach prowadzonej działalności gospodarczej pod nazwą (...) s.c. I. R., A. R. świadczyli na rzecz pozwanej usługi transportowe, polegające na przewozie elementów stalowych na trasach i w terminach określonych przez pozwaną w zleceniach transportowych i zamówieniach. Na każdy przewóz sporządzane były listy przewozowe, które kierowcy strony powodowej odbierali w miejscu nadania przesyłki, zaś na miejscu rozładunku potwierdzał je odbiorca, przystawiając pieczątkę i datę dostarczenia towaru.

Powodowie wykonali usługi na trasach i w terminach wskazanych w zleceniach transportowych i zamówieniach strony pozwanej o nr l/ (...), (...), (...), (...), (...), (...), (...), (...), (...), (...), (...), (...), (...), (...), (...), (...), (...), (...), (...), (...), (...) oraz na podstawie zamówień z dnia 05.02.2013r.

Strona pozwana nie zgłaszała zastrzeżeń co do wykonanych przez powodów usług.

(dowód: -kserokopie zamówień (k.18-24, k.61-70, k. 101-11 akt), listy przewozowe (k.25,27,29,30,32 -34,36-373941,43,45-48,50,53,55,71,7380,83,86,88,94-98, 112-113,117,119,121, 123,125,127,128 akt), dowody WZ (k.38,40, 77, 78, 118,122,124 akt), zeznania świadka S. Ł..

Za wykonane usługi powodowie wystawili na rzecz pozwanej trzy faktury VAT:

- faktura VAT nr (...) – opiewająca na kwotę 60.885, 00 zł, z terminem zapłaty określonym na 4.04.2013 r. (k. 58 akt)

- faktura VAT nr (...) – na kwotę 93.972, 00 zł z terminem zapłaty do 30.05.2013 r. (k. 15 akt)

- faktura VAT nr (...) – na kwotę 22.509, 00 zł z terminem zapłaty do 12.04.2013 r. (k.99 akt)

Faktury te zostały doręczone stronie pozwanej za pośrednictwem poczty (k. 17, 60, 100 akt).

W dniu 15.10.2013 r. pozwana dokonała częściowej zapłaty za fakturę nr (...), uiszczając na rachunek powodów kwotę 25. 000, 00 zł (k.155 akt).

Sąd Okręgowy dokonał następującej oceny zebranego materiału dowodowego.

Sąd dał wiarę zeznaniom świadka S. Ł., albowiem były one logiczne, spójne i znajdowały pokrycie w pozostałym materiale dowodowym.

Sąd dał też wiarę dowodom z dokumentów, zaliczonych w poczet materiału dowodowego, zwłaszcza, ze żadna ze stron nie wnosiła zastrzeżeń co do ich autentyczności.

Sąd Okręgowy zważył, co następuje.

Powództwo okazało się zasadne.

Powodowie domagali się w niniejszym postępowaniu zapłaty wynagrodzenia za wykonane na rzecz pozwanej usługi transportowe, polegające na przewozie elementów stalowych, na trasach i w terminach ustalonych przez pozwaną. Fakt wykonania usług w świetle zebranego w sprawie materiału dowodowego, w szczególności przedłożonych przez powodów kopii zleceń transportowych sporządzanych przez pracowników pozwanej, listów przewozowych, dokumentów WZ, jak również korespondujących z nimi zeznań świadka S. Ł., nie budził wątpliwości Sądu.

Należy przy tym zauważyć, że również sama pozwana nie kwestionowała w zasadzie faktu wykonania usług przez powodów ani też wartości wynagrodzenia przysługującego powodom wskazanego w fakturach VAT o nr (...). W toku postępowania pozwana dokonała jednocześnie częściowej spłaty dochodzonej przez powodów wierzytelności.

Jedynymi zarzutami jakie postawiła pozwana wobec roszczenia powodów były natomiast zarzuty nieudokumentowania przez powodów zawarcia umów z pozwaną, jak również nieudokumentowania przez powodów doręczenia faktur pozwanej. W odniesieniu do pierwszego z zarzutów pozwana podnosiła w szczególności, iż strona powodowa nie przedstawiła dokumentów umów czy zamówień charakterystycznych dla ofertowego trybu sprzedaży, które byłyby podpisane przez osoby upoważnione do działania w imieniu Stoczni (...) S.A.

Jak wynika z okoliczności sprawy strony sporu łączyła umowa przewozu, regulowana w art. 774 -775 i 779-773 kc. Dla ważności umowy przewozu ustawodawca nie przewidział żadnej formy szczególnej, a zatem mogła być ona zawarta w formie dowolnej, w tym ustnie, w sposób dorozumiany bądź też jak w niniejszym przypadku po przesłaniu zamówienia określającego termin, trasę, rodzaj przewożonego towaru oraz wynagrodzenie przewoźnika. Podkreślić przy tym należy, że również zamówienie, stanowiące ofertę może być złożone w dowolnej formie. Jako jednostronna czynność prawna musi zawierać oświadczenie oferenta, które uzewnętrznia jego wolę w sposób dostateczny (art. 60 k.c.). Wyjątki od zasady swobody formy oferty dotyczą jedynie sytuacji, gdy przepis prawa lub same strony wymagają zawarcia umowy w określonej formie szczególnej. ( por. Michał Wojewoda, Komentarz do art.66 Kodeksu cywilnego, LEX).

W niniejszej sprawie powodowie spełnili świadczenie na rzecz strony pozwanej, polegające na przewiezieniu określonych elementów stalowych, zaś pozwana nie zgłaszała zastrzeżeń co do wykonanych usług. Natomiast w myśl art. 774 k.c. przez umowę przewozu przewoźnik zobowiązuje się w zakresie działalności swego przedsiębiorstwa do przewiezienia za wynagrodzeniem osób lub rzeczy. Zgodnie z powołanym przepisem, powodom za wykonaną usługę przysługuje zatem wynagrodzenie.

Jedynie na marginesie wskazać należy, iż osoby prawne (np. spółki kapitałowe) mogą być reprezentowane tj. składać i odbierać oświadczenia woli i wiedzy zarówno przez swych przedstawicieli ustawowych np. zarząd, jak też pełnomocników, a więc również umocowanych odpowiednio pracowników.

W niniejszym postępowaniu pozwana wbrew regułom art. 6 kc, nie wykazała w żaden sposób, aby podpisy osób znajdujące się na kserokopiach zamówień czy też innych dokumentów, na które powołuje się strona powodowa, należały do osób nieuprawnionych do dokonywania określonych czynności prawnych w imieniu pozwanej spółki.

Dokonując oceny rozkładu ciężaru dowodu, niebagatelne znaczenie przypisać należy potrzebie zapewnienia sprawności obrotu szczególnie istotnej w stosunkach handlowych pomiędzy przedsiębiorcami. Sąd podziela w tym miejscu rozważania prawne zawarte w wyroku Sądu Najwyższego z dnia 17 grudnia 1985 r. (sygn. III CRN 395/85, LEX nr 3201),w których doszedł on do wniosku, iż kontrahent nie ma w normalnym toku rzeczy obowiązku ustalania, czy określona osoba jest uprawniona do zawierania umów. Ryzyko negatywnych skutków w tej mierze może obciążać nie kontrahenta, ale przedsiębiorstwo.

Konstatacja ta znajduje uzasadnienie szczególnie w sytuacji, gdy poszczególne czynności podejmowane są przez osoby powołujące się na okoliczność reprezentowania kontrahenta, posługujące się pieczątką zawierającą jego firmę, czy też kontaktujące się za pomocą służbowej poczty elektronicznej.

W świetle powyższego oczywiście nieuzasadnione są więc twierdzenia pozwanej, która nie kwestionując faktu spełnienia świadczenia, jedynie z braku podpisów osób umocowanych do reprezentowania spółki, wywodzi bezzasadność roszczenia strony powodowej.

Dodatkowo zauważyć należy, że zgodnie z art. 97 k.c osobę czynną w lokalu przedsiębiorstwa przeznaczonym do obsługiwania publiczności poczytuje się w razie wątpliwości za umocowaną do dokonywania czynności prawnych, które zazwyczaj bywają dokonywane z osobami korzystającymi z usług tego przedsiębiorstwa.

Chybionym jest również stanowisko pozwanej, która powołując się na brak podpisów na fakturach VAT osób uprawnionych do ich odbioru, podnosi brak doręczenia faktur VAT, określających termin wymagalności dochodzonych przez powodów roszczeń. Brak podpisu strony pozwanej, jest jednak w pełni uzasadniony w okolicznościach przedmiotowej sprawy, jak bowiem wskazywała strona powodowa, faktury nr (...) zostały doręczone pozwanej za pośrednictwem poczty, na dowód czego powodowie przedłożyli kserokopie potwierdzenia nadania listów poleconych (k.17, 60, 100 akt). Pozwana w żaden sposób nie zakwestionowała natomiast skuteczności pocztowego doręczenia przedmiotowych faktur VAT. Tym samym uznać należało, iż powodowie wykazali w niniejszym postępowaniu, fakt doręczenia przedmiotowych faktur stronie pozwanej.

Mając zatem na uwadze wszystkie powyższe okoliczności i dokonując oceny zebranego w sprawie materiału dowodowego w trybie art. 233 k.p.c, Sąd Okręgowy uznał, iż powództwo zasługiwało na uwzględnienie, o czym sąd na podstawie art. 774 k.c. orzekł w pkt-cie 1 wyroku.

W części, w której powódka powództwo cofnęła, sąd postępowanie umorzył.

O odsetkach orzeczono zgodnie z art. 481 k.c., przyjmując iż stronie powodowej przysługują odsetki od dnia następującego po dniu, w którym upłynął termin płatności określony w fakturach VAT o nr (...) i przy uwzględnieniu dokonanej przez pozwaną płatności w wysokości 25.000 zł w dniu 15.10.2013 r.

O kosztach procesu orzeczono zgodnie z art. 98 k.p.c, w myśl którego strona przegrywająca sprawę obowiązana jest zwrócić przeciwnikowi na jego żądanie koszty niezbędne do celowego dochodzenia praw i celowej obrony.

Na koszty powodów złożyły się zaś: kwota 8869 zł z tytułu uiszczonej opłaty sądowej od pozwu, kwota 3.600 zł tytułem wynagrodzenia pełnomocnika procesowego, określonego zgodnie z § 6 pkt 6 Rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dn. 28.09.2002 r. w sprawie opłat za czynności radców prawnych oraz ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej z urzędu – (Dz.U.2013.490 j.t.), kwota 17 zł opłaty od pełnomocnictwa. W sumie koszty powodów wyniosły 12.468 zł., którą to kwotę sąd zasądził na ich rzecz od pozwanej.

SSO Elżbieta Kala