I C 859/20 - wyrok z uzasadnieniem Sąd Okręgowy w Bydgoszczy z 2021-12-16

Sygn. akt I C 859/20

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 16 grudnia 2021 r.

Sąd Okręgowy w Bydgoszczy I Wydział Cywilny

w składzie:

Przewodniczący:

SSO Joanna Cyganek

Protokolant:

stażysta Alicja Kowalska

po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 2 grudnia 2021 r. w B.

sprawy z powództwa M. Ś.

przeciwko P. K.

o zapłatę

1.  oddala powództwo;

2.  zasądza od powoda na rzecz pozwanego kwotę 5.400 zł (pięć tysięcy czterysta złotych) tytułem zwrotu kosztów zastępstwa procesowego wraz z ustawowymi odsetkami za opóźnienie w spełnieniu świadczenia pieniężnego liczonymi od dnia uprawomocnienia się niniejszego wyroku do dnia zapłaty;

3.  przyznaje ze Skarbu Państwa – Sądu Okręgowego w Bydgoszczy na rzecz adw. M. N., Kancelaria Adwokacka w B., kwotę 3.600 zł (trzy tysiące sześćset złotych), powiększoną o należną stawkę podatku VAT, tytułem zwrotu kosztów nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej powodowi z urzędu;

4.  kosztami sądowymi, od których powód był zwolniony, obciąża Skarb Państwa.

SSO Joanna Cyganek

Sygn. akt I C 859/20

UZASADNIENIE

Pozwem wniesionym w dniu 17 września 2020 r. przeciwko P. K. powód M. Ś. wniósł o zasądzenie od pozwanego na jego rzecz kwoty 120.000 zł tytułem zadośćuczynienia. W uzasadnieniu podano, że pozwany, jako pełnomocnik powoda z urzędu, prowadził sprawę przed Wojewódzkim Sądem Administracyjnym w B. pod sygn. IISA/Bd1482/17. Powód zarzucił pozwanemu brak należytej staranności podczas prowadzenia sprawy oraz zaniechania. Wyjaśniono, że powód nie został poinformowany o tym, kto został dla niego ustawiony pełnomocnikiem z urzędu, mimo że zwracał się kilkukrotnie do sądu o udzielenie takiej informacji. Wskazano, że na te zaniechania powód napisał skargę do Wiceprezesa Sądu i w odpowiedzi otrzymał informację, iż jego sprawa zakończyła się wydaniem niekorzystnego dla niego wyroku i brał w niej udział pełnomocnik wyznaczony z urzędu. Powód zaznaczył, że nie był poinformowany o rozprawie, a gdy zwrócił się do pozwanego o wyjaśnienie jego działań w sprawie i o przesłanie kopii dokumentów, w tym wyroku wraz z uzasadnieniem, nie otrzymał żadnej odpowiedzi. Zdaniem powoda został on pozbawiony możliwości obrony swoich praw. Powód wskazał, że pozwany działał na jego szkodę, lekceważąc go i jego pisma (k. 3-4).

Postanowieniem z dnia 22 stycznia 2021 r. Sąd zwolnił powoda od kosztów sądowych w całości oraz ustanowił dla niego pełnomocnika z urzędu (k. 56).

Pismem z dnia 6 kwietnia 2021 r. powód wniósł o zasądzenie od pozwanego na jego rzecz kwoty 120.000 zł wraz z odsetkami ustawowymi za opóźnienie od dnia wniesienia pozwu do dnia zapłaty. Powód wskazał, że domaga się zapłaty zadośćuczynienia w związku z naruszeniem jego dóbr osobistych. Podkreślono, że pozwany skutecznie nie poinformował powoda o wyznaczeniu go pełnomocnikiem z urzędu, jak również o terminie rozprawy. Wskazano, że pozwany nie poinformował go także o wyniku sprawy, okolicznościach sprawy oraz wydaniu wyroku. W ocenie strony powodowej doszło do naruszenia godności powoda, został on potraktowany przez pozwanego w sposób przedmiotowy, co znalazło wyraz w braku poinformowania powoda o terminie rozprawy w jego sprawie, nieodpisywaniu na pisma powoda, braku konsultacji z powodem okoliczności sprawy i ustalenia stanowiska w sprawie. Podano, że w przypadku radców prawnych wymagać należy podwyższonego poziomu staranności przy wykonywaniu zlecenia, ponieważ jest on podmiotem zawodowo trudniącym się świadczeniem pomocy prawnej (k. 71-77).

W odpowiedzi na pozew pozwany P. K. wniósł o oddalenie powództwa w całości oraz zasądzenie zwrotu kosztów postępowania. W ocenie pozwanego powództwo pozbawione jest podstaw faktycznych, jak i prawnych. Podano, że strona powodowa nie wykazała stosownie do zasad ciężaru dowodu okoliczności świadczących o możliwości naruszenia jakichkolwiek dóbr osobistych powoda w jakimkolwiek zakresie. Podkreślono, że nie polega na prawdzie twierdzenie, jakoby powód nie był zawiadamiany o osobie pełnomocnika, a pozwany nie podjął próby kontaktu z powodem. Podano, że czynności procesowe wykonane przez pozwanego w sprawie podejmowane były terminowo, a próba zawiadomienia o wyznaczeniu pełnomocnikiem z urzędu podjęta została dwukrotnie w krótkich odstępach czasu wobec wyznaczenia go na końcowym etapie postępowania, po przedstawieniu swojego stanowiska w sprawie przez powoda. Pozwany zaznaczył, że złożył wniosek o rozpoznanie sprawy na rozprawie celem umożliwienia powodowi przedstawienia swojego stanowiska bezpośrednio przed Naczelnym Sądem Administracyjnym, czym zadbał o możliwość przedstawienia przez niego osobiście stanowiska w sprawie.

Zdaniem pozwanego bez znaczenia pozostaje brak udziału powoda na rozprawie w dniu 4 września 2018 r., bowiem pełnomocnik z urzędu nie jest władny doprowadzić osadzonego na salę rozpraw, jak również powód nie wniósłby niczego do sprawy, czego nie miał okazji wnieść w pismach składanych w sprawie osobiście. Podkreślono przy tym, że zarówno Komisja ds. Wykonywania Zawodu, jak i Dziekan (...) w B. nie dopatrzyli się uchybień po stronie pozwanego. Wskazano, że pełnomocnik z urzędu jest zobowiązany do starannego działania w sprawie, jednak nie jest zobowiązany do poszukiwania osoby, którą reprezentuje, zwłaszcza w sytuacji gdy strona ta przenoszona jest między jednostkami penitencjarnymi. Zaznaczono, że powód miał możliwość przedstawienia swojego stanowiska w sprawie, a pozwany znał stanowisko powoda. Podano przy tym, że to na stronie ciąży obowiązek informowania Sądu o każdorazowej zmianie adresu do doręczeń. Nadto wskazano, że pozwany udzielał odpowiedzi na pisma powoda zawierające zarzuty względem niego mimo braku obowiązku w tym zakresie. Pozwany podkreślił, że nie wykazano, iż w sposób obiektywny doszło do naruszenia dóbr osobistych powoda, jak również nie wskazano zaniechań po stronie pozwanej, ograniczając się do konstatacji o braku powiadomienia powoda o rozprawie. Zaznaczono, że nie wykazano, aby działania lub zaniechania pozwanego były bezprawne, jak również skali rzekomego naruszenia, skutków w sferze psychicznej lub fizycznej powoda i rozmiaru ewentualnej krzywdy (k. 98-104).

W dalszym toku postępowania strony podtrzymały stanowiska dotychczas zajęte w sprawie.

Sąd ustalił, co następuje:

Przed Wojewódzkim Sądem Administracyjnym w B. toczyło się postępowanie w sprawie odwołania od decyzji Wojewody (...) z dnia 13 listopada 2017 r. uchylającej decyzję Wójta Gminy D. z dnia 11 września 2017 r. w przedmiocie wymeldowania powoda z miejsca pobytu stałego w miejscowości W. ul. (...).

W toku postępowania Wojewódzki Sąd Administracyjny w B. postanowieniem z dnia 30 maja 2018 r. ustanowił dla powoda pełnomocnika z urzędu. Pozwany został wyznaczony pełnomocnikiem z urzędu powoda przez Dziekana Okręgowej Izby Radców Prawnych dnia 11 lipca 2018 r. W/w pismo pozwany otrzymał w dniu 19 lipca 2018 r. Pozwany został ustanowiony pełnomocnikiem powoda z urzędu na końcowym etapie sprawy.

dowód: postanowienie WSA w Bydgoszczy z dnia 23 lutego 2018 r. sygn. akt II SA/Bd 1482/17 wraz z uzasadnieniem k. 5-7, postanowienie WSA w Bydgoszczy z dnia 18 kwietnia 2018 r. sygn. akt II SA/Bd 1482/17 wraz z uzasadnieniem k. 8-11, postanowienie WSA w Bydgoszczy z dnia 30 maja 2018 r. sygn. akt II SA/Bd 1482/17 wraz z uzasadnieniem k. 12, 106, pismo WSA z dnia 3 lipca 2018 r. k. 107, pismo Dziekana Rady Okręgowej Izby Radców Prawnych w B. z dnia 18 września 2020 r. k. 38, pismo Dziekana Rady Okręgowej Izby Radców Prawnych w B. z dnia 11 lipca 2018 r. k. 39, 108, akta NSA pod sygn. II OSK 334/19 k. 196-212,zeznania pozwanego k. 175 (00:17:12-00:26:50),

Pozwany przesłał powodowi dwa pisma zawierające informację o tym, że został ustanowiony jego pełnomocnikiem z urzędu. Pismo z dnia 2 sierpnia 2018 r. pozwany wysłał listem poleconym do Zakładu Karnego B.-F., jednak zostało one zwrócone pozwanemu w dniu 13 sierpnia 2018 r. w związku z faktem, iż powód przebywał wówczas w Areszcie Śledczym w E.. W tym samym dniu pozwany ponownie listem poleconym poinformował powoda, przebywającego w Areszcie Śledczym w E., o ustanowieniu go pełnomocnikiem z urzędu dla powoda. Przesyłka również została zwrócona z adnotacją, że powód nie przebywa już w Areszcie Śledczym w E.. Zwrot przesyłki nastąpił w dniu 4 września 2018 r.

W dniu 25 lipca 2018 r. pozwany zapoznał się z aktami sprawy o sygn. II SA/Bd 1482/17 w sekretariacie Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w B.. Powód w trakcie postępowania składał wiele pism i pozwany zapoznał się z jego stanowiskiem w sprawie.

dowód: pismo pozwanego z dnia 2 sierpnia 2018 r. wraz z potwierdzeniem nadania przesyłki k. 109-111, pismo pozwanego z dnia 13 sierpnia 2018 r. wraz z potwierdzeniem nadania przesyłki k. 112-113, pismo Dyrektora Zakładu Karnego w B.-F. z dnia 2 października 2020 r. k. 40, pismo Dyrektora Aresztu Śledczego w E. z dnia 16 października 2020 r. k. 42, zaświadczenie Dyrektora Zakładu Karnego w G. z dnia 23 października 2020 r. k. 43, akta NSA pod sygn. II OSK 334/19 k. 196-212, zeznania pozwanego k. 175 (00:17:12-00:26:50),

W dniu 13 sierpnia 2018 r. doręczono pozwanemu zawiadomienie o rozprawie, która miała się odbyć 4 września 2018 r.

Podczas rozprawy przed Wojewódzkim Sądem Administracyjnym w B. w dniu 4 września 2018 r. powód był reprezentowany przez pozwanego, który podtrzymał stanowisko wyrażone dotychczas w sprawie przez powoda.

Wyrokiem z dnia 4 września 2018 r. Wojewódzki Sąd Administracyjny w B. oddalił skargę powoda na decyzję Wojewody (...) z dnia 13 listopada 2017 r.

Pozwany w terminie złożył wniosek o uzasadnienie w/w wyroku i zaskarżył niekorzystne dla powoda rozstrzygnięcie poprzez złożenie skargi kasacyjnej. Obecnie sprawa toczy się przed Naczelnym Sądem Administracyjnym pod sygn. II OSK 334/19.

dowód: zawiadomienie o rozprawie z dnia 3 sierpnia 2018 r. k. 114, akta NSA pod sygn. II OSK 334/19 k. 196-212, protokół rozprawy przed WSA w Bydgoszczy z dnia 4 września 2018 r. sygn. akt II SA/Bd 1482/17 k. 44-45, wyrok WSA z dnia 4 września 2018 r. sygn. akt II SA/Bd 1482/17 wraz z uzasadnieniem k. 81-93, 116-122, wniosek o uzasadnienie wyroku z dnia 4 września 2018 r. k. 115, skarga kasacyjna z dnia 29 listopada 2018 r. k. 79-80, 126-128, zeznania pozwanego k. 175 (00:17:12-00:26:50),

Powód otrzymał postanowienie Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w B. z dnia 30 maja 2018 r. i zwrócił się do Sądu o informację, jaki radca prawny został wyznaczony jako pełnomocnik z urzędu. Zarządzeniem z dnia 26 września 2018 r. poinformowano powoda, że w sprawie został wyznaczony dla niego pełnomocnik z urzędu w osobie pozwanego.

Pismem z dnia 25 października 2018 r. powód złożył skargę do Prezesa Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w B., wskazując na brak poinformowania go w przedmiocie osoby wyznaczonej jako jego pełnomocnik z urzędu.

Pismem z dnia 31 października 2018 r. Prezes Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w B. poinformował powoda, że ustanowienie pełnomocnika zostało dokonane po uwzględnieniu wniosku powoda. W treści pisma wskazano, że dnia 4 września 2018 r. zapadł wyrok w sprawie o sygn. II SA/Bd 1482/17, a na rozprawie w dniu 4 września 2018 r. obecny był jego pełnomocnik z urzędu w osobie pozwanego.

dowód: pismo Prezesa Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w B. z dnia 31 października 2018 r. k. 13-14, akta NSA pod sygn. II OSK 334/19 k. 196-212,

Powód złożył skargę na pozwanego do Okręgowej Izby Radców Prawnych w B.. Komisja ds. Wpisów i Wykonywania Zawodu w toku postępowania wyjaśniającego ustaliła, że radca prawny został ustanowiony pełnomocnikiem na wniosek powoda, radca prawny w dniu 13 sierpnia 2018 r. zawiadomił powoda o terminie rozprawy w dniu 4 września 2018 r. i reprezentował na niej powoda przedstawiając tam stanowisko powoda, a nadto w dniu rozprawy radca prawny złożył wniosek o uzasadnienie wyroku, a następnie wniósł skargę kasacyjną. Stwierdzono, że zarzuty o bezczynności radcy prawnego w sprawie powoda nie potwierdziły się, wobec czego skargę uznano za bezzasadną.

dowód: pismo Dziekana Rady Okręgowej Izby Radców Prawnych w B. z dnia 11 marca 2019 r. k. 15,

Powód kierował do pozwanego liczne pisma i wezwania do zapłaty, zarzucając mu zaniechania w prowadzeniu sprawy, w której go reprezentował. Pozwany udzielał odpowiedzi na w/w pisma powoda i wyjaśnił, że nie znajduje podstaw do zaspokojenia roszczeń powoda w jakimkolwiek zakresie. Nadto przesłał powodowi wyrok WSA w Bydgoszczy z dnia 4 września 2018 r. wraz ze złożoną w sprawie skargą kasacyjną.

dowód: pismo powoda z dnia 12 października 2020 r. k. 129-130, pismo pozwanego z dnia 14 października 2020 r. k. 78, 131-132, potwierdzenie doręczenia przesyłki k. 133, pismo powoda z dnia 21 października 2020 r. k. 134, pismo pozwanego z dnia 24 października 2020 r. k. 135, potwierdzenie doręczenia przesyłki k. 136, pisma powoda z dnia 9 października 2020 r., 16 października 2020 r. i 20 października 2020 r. k. 137-139, pismo pozwanego z dnia 23 listopada 2020 r. k. 140, potwierdzenie doręczenia przesyłki k. 141, potwierdzenie odbioru korespondencji urzędowej k. 41, pismo powoda z dnia 7 listopada 2018 r. k. 123, pismo pozwanego z dnia 29 listopada 2018 r. k. 124,

Powyższy stan faktyczny Sąd ustalił na podstawie wiarygodnych dokumentów złożonych w toku rozprawy oraz zeznań pozwanego. Sąd uznał za wiarygodne dokumenty zebrane w sprawie, albowiem zostały sporządzone we właściwej formie, przewidzianej dla tego typu dokumentów. Były przejrzyste i jasne. Ich autentyczność nie budziła wątpliwości Sądu.

Jako wiarygodne Sąd uznał zeznania pozwanego na okoliczność sposobu prowadzenia przez pozwanego sprawy powoda przed WSA w Bydgoszczy oraz czy wskutek prowadzenia tej sprawy naruszono dobra osobiste powoda. Sąd nie znalazł podstaw do kwestionowania zeznań pozwanego, które pozostawały w zgodzie z materiałem dowodowym zgromadzonym w sprawie oraz uzupełniły ustalenia wynikające z przedłożonych dokumentów.

Sąd co do zasady nie podzielił zeznań powoda M. Ś. na okoliczność nieprawidłowego sposobu prowadzenia przez pozwanego sprawy powoda przed Wojewódzkim Sądem Administracyjnym w B. oraz naruszenia dóbr osobistych powoda wskutek prowadzenia tej sprawy, bowiem nie znalazły one potwierdzenia w pozostałym materiale dowodowym zgromadzonym w sprawie. Zdaniem Sądu zeznania powoda oparte były jedynie na subiektywnym przekonaniu o naruszeniu jego dóbr osobistych. Jednakże okoliczności przytaczane przez powoda w zeznaniach nie znalazły pokrycia w pozostałym materiale dowodowym. Zaznaczyć należy, że niezadowolenie strony ze sposobu prowadzenia sprawy przez pełnomocnika z urzędu nie może generować roszczeń z tytułu naruszenia dóbr osobistych, w sytuacji niewykazania przez stronę, że doszło do jakichkolwiek nieprawidłowości w postępowaniu strony pozwanej.

Sąd zważył, co następuje:

Dobra osobiste należą do kategorii dóbr niemajątkowych uregulowanych w art. 23 k.c. Przepis ten nie zawiera ustawowej definicji tego pojęcia jednak wymienia wartości, które w sposób oczywisty należą do dóbr osobistych, jakkolwiek jest to katalog otwarty, wyznaczony przez zasady współżycia społecznego oraz powszechnie przyjęte wartości moralne obowiązujące w danej społeczności. Zgodnie z brzmieniem art. 23 k.c. dobra osobiste człowieka, jak w szczególności zdrowie, wolność, cześć, swoboda sumienia, nazwisko lub pseudonim, wizerunek, tajemnica korespondencji, nietykalność mieszkania, twórczość naukowa, artystyczna, wynalazcza i racjonalizatorska, pozostają pod ochroną prawa cywilnego niezależnie od ochrony przewidzianej w innych przepisach.

Art. 24 k.c. stanowi w § 1, że ten, czyje dobro osobiste zostaje zagrożone cudzym działaniem, może żądać zaniechania tego działania, chyba że nie jest ono bezprawne. W razie dokonanego naruszenia może on także żądać, ażeby osoba, która dopuściła się naruszenia, dopełniła czynności potrzebnych do usunięcia jego skutków, w szczególności ażeby złożyła oświadczenie odpowiedniej treści i w odpowiedniej formie. Na zasadach przewidzianych w kodeksie może on również żądać zadośćuczynienia pieniężnego lub zapłaty odpowiedniej sumy pieniężnej na wskazany cel społeczny. Natomiast art. 448 k.c. statuuje, że w razie naruszenia dobra osobistego sąd może przyznać temu, czyje dobro osobiste zostało naruszone, odpowiednią sumę tytułem zadośćuczynienia pieniężnego za doznaną krzywdę lub na jego żądanie zasądzić odpowiednią sumę pieniężną na wskazany przez niego cel społeczny, niezależnie od innych środków potrzebnych do usunięcia skutków naruszenia.

Każdemu, czyje dobro osobiste zostało naruszone cudzym, bezprawnym działaniem przysługuje uprawnienie do żądania zaniechania tego działania oraz usunięcia skutków naruszenia, a więc do roszczeń niemajątkowych, o których mowa w przepisie art. 24 § 1 zd. 3 k.c. Ta odpowiedzialność, o charakterze niemajątkowym, uzależniona jest od zaistnienia trzech przesłanek - istnienia dobra osobistego, jego naruszenia oraz bezprawności działania. Ciężar udowodnienia pierwszej i drugiej przesłanki obciąża pokrzywdzonego, a trzecia jest objęta wzruszalnym domniemaniem prawnym. Zatem sprawca naruszenia uwolnić się może od odpowiedzialności przedstawiając dowód braku bezprawności (co jest jednoznaczne z wykazaniem przesłanek wyłączających bezprawność).

Mając na uwadze powyższe rozważania należało ustalić, czy rzeczywiście doszło do naruszenia przez pozwanego dóbr osobistych powoda, a następnie w przypadku pozytywnej odpowiedzi na powyższe, zbadać, czy w sprawie zachodzą pozostałe przesłanki wskazane w art. 24 k.c., przy czym przy ocenie czy doszło do naruszenia dobra osobistego decydujące znaczenie ma reakcja społeczeństwa na to naruszenie w kontekście całokształtu okoliczności sprawy.

W ocenie Sądu powód nie wykazał przesłanek odpowiedzialności pozwanego. W pierwszej kolejności wskazać należy, że obowiązkiem pełnomocnika – radcy prawnego, wynikającym z postanowienia Sądu o ustanowieniu go pełnomocnikiem z urzędu strony w postępowaniu przed sądem, jest wykonywanie z profesjonalną starannością wszystkich czynności procesowych łączących się ze sprawą. Miarą owej profesjonalnej staranności jest dbałość o prowadzenie procesu z wykorzystaniem wszelkich dopuszczonych prawem możliwości zapewnienia stronie uzyskania przez nią korzystnego rozstrzygnięcia. Staranność taka zakłada znajomość przepisów prawa i ich wykładni, jak również poglądów doktryny oraz linii orzeczniczej. Co ważne celem działania radcy prawnego nie jest uzyskanie oczekiwanego przez stronę rezultatu, ale działanie z zachowaniem należytej staranności. Niedochowanie przez radcę prawnego należytej staranności, przez co należy rozumieć postępowanie w sprawie oczywiście sprzeczne z przepisami mającymi zastosowanie albo z powszechnie aprobowanymi poglądami doktryny lub ustalonym orzecznictwem znanym przed podjęciem czynności stanowi podstawę przewidzianej w art. 471 k.c. odpowiedzialności za nienależyte wykonanie zobowiązania ( por. wyrok SA w Białymstoku z dnia 22 stycznia 2014 r., sygn. akt I ACa 667/13, wyrok SA w Szczecinie z dnia 28 czerwca 2018 r., sygn. I ACa 547/17). Podkreślić należy, że powód nie podał żadnych okoliczności wskazujących na to, iż pozwany – jego pełnomocnik z urzędu wyznaczony w postępowaniu przed Wojewódzkim Sądem Administracyjnym w B., podejmował działania na jego szkodę lub też sugerujących, że nie dołożył on należytej staranności w swoich działaniach.

Subiektywne przekonanie powoda, że jego pełnomocnik z urzędu był zobligowany do podjęcia pewnych czynności w żadnym razie nie świadczy o tym, iż pozwany w sposób nienależyty wykonywał swoje obowiązki. Wbrew twierdzeniom strony powodowej pozwany przesłał powodowi dwa pisma zawierające informację o tym, że został ustanowiony jego pełnomocnikiem z urzędu. Pismo z dnia 2 sierpnia 2018 r. pozwany wysłał listem poleconym do Zakładu Karnego B.-F., jednak zostało one zwrócone pozwanemu w dniu 13 sierpnia 2018 r. w związku z faktem, iż powód przebywał wówczas w Areszcie Śledczym w E.. W tym samym dniu pozwany ponownie listem poleconym poinformował powoda, przebywającego w Areszcie Śledczym w E., o ustanowieniu go pełnomocnikiem z urzędu dla powoda. Przesyłka również została zwrócona z adnotacją, że powód nie przebywa już w Areszcie Śledczym w E.. Zwrot przesyłki nastąpił w dniu 4 września 2018 r. Stwierdzić zatem należy, że pozwany dwukrotnie podjął próbę zawiadomienia powoda o wyznaczeniu go pełnomocnikiem z urzędu. Podkreślić przy tym należy, że pełnomocnik z urzędu nie jest zobowiązany do poszukiwania osoby, którą reprezentuje, zwłaszcza w sytuacji gdy strona ta przenoszona jest między jednostkami penitencjarnymi.

Z uwagi na powyższe bezzasadny okazał się również zarzut powoda dotyczący niepowiadomienia go o terminie rozprawy z dnia 4 września 2018 r. Jak ustalono w dniu 13 sierpnia 2018 r. doręczono pozwanemu zawiadomienie o rozprawie, która miała się odbyć 4 września 2018 r. W tym samym dniu pozwany ponownie listem poleconym poinformował powoda, przebywającego w Areszcie Śledczym w E., o ustanowieniu go pełnomocnikiem z urzędu dla powoda. Przesyłka również została zwrócona z adnotacją, że powód nie przebywa już w Areszcie Śledczym w E.. Zwrot przesyłki nastąpił natomiast w dniu 4 września 2018 r. Wskazać zatem należy, że pozwany dwukrotnie podjął próbę kontaktu z powodem w krótkich odstępach czasu wobec wyznaczenia go pełnomocnikiem z urzędu na końcowym etapie postępowania. Brak jest zatem podstaw do uznania, że pozwany dopuścił się jakichkolwiek uchybień w zakresie podejmowania prób kontaktu z powodem.

Z przytoczonych przez powoda okoliczności nie wynika, by działania podjęte przez pozwanego, jako pełnomocnika z urzędu powoda, pozostawały w sprzeczności z przepisami obowiązującego prawa i tym bardziej nie mogą być interpretowane w kierunku naruszenia dóbr osobistych. Jak ustalono czynności procesowe wykonane przez pozwanego w sprawie podejmowane były terminowo. Pozwany został wyznaczony pełnomocnikiem z urzędu powoda przez Dziekana Okręgowej Izby Radców Prawnych dnia 11 lipca 2018 r. W/w pismo pozwany otrzymał w dniu 19 lipca 2018 r. Został on ustanowiony pełnomocnikiem powoda z urzędu na końcowym etapie sprawy. Pozwany podjął próbę kontaktu z powodem i przesłał mu dwa pisma zawierające informację o tym, że został ustanowiony jego pełnomocnikiem z urzędu. W dniu 25 lipca 2018 r. pozwany zapoznał się z aktami sprawy o sygn. II SA/Bd 1482/17 w sekretariacie Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w B.. Powód w trakcie postępowania składał wiele pism, stąd po zapoznaniu się z aktami sprawy pozwany wiedział, jakie stanowisko w sprawie zajął powód. Wskazać przy tym należy, że powód miał możliwość przedstawienia swojego stanowiska w sprawie na wcześniejszych etapach postępowania i z niej skorzystał. Pozwany reprezentował powoda podczas rozprawy przed Wojewódzkim Sądem Administracyjnym w B. w dniu 4 września 2018 r. i podtrzymał stanowisko wyrażone dotychczas w sprawie przez powoda. Następnie pozwany w terminie złożył wniosek o uzasadnienie niekorzystnego dla powoda wyroku i zaskarżył go poprzez złożenie skargi kasacyjnej. Obecnie sprawa toczy się przed Naczelnym Sądem Administracyjnym pod sygn. II OSK 334/19. Mając powyższe na uwadze stwierdzić należy, że przedstawione okoliczności nie wskazują na to, by doszło do jakichkolwiek zaniechań po stronie pozwanej, czy też nie niedochowania przez pozwanego należytej staranności podczas prowadzenia sprawy powoda.

W tym miejscu wskazać również należy, że powód złożył skargę na pozwanego do Okręgowej Izby Radców Prawnych w B.. Komisja ds. Wpisów i Wykonywania Zawodu w toku postępowania wyjaśniającego ustaliła, że pozwany został ustanowiony pełnomocnikiem na wniosek powoda, pozwany w dniu 13 sierpnia 2018 r. zawiadomił powoda o terminie rozprawy w dniu 4 września 2018 r. i reprezentował na niej powoda przedstawiając tam stanowisko powoda, a nadto w dniu rozprawy pozwany złożył wniosek o uzasadnienie wyroku, a następnie wniósł skargę kasacyjną. Stwierdzono, że zarzuty o bezczynności pozwanego w sprawie powoda nie potwierdziły się, wobec czego skargę uznano za bezzasadną. Niezrozumiałe pozostają zatem twierdzenia powoda co do tego, że pozwany działał na jego szkodę i lekceważył go, naruszając jego godność. Pozwany udzielał odpowiedzi na pisma powoda, jak również przesłał wyrok WSA w Bydgoszczy z dnia 4 września 2018 r. wraz ze złożoną w sprawie skargą kasacyjną.

Podkreślić należy, że subiektywne przekonanie powoda o nieprawidłowości postępowania pozwanego nie może implikować jego roszczeń z tytułu naruszenia jego dóbr osobistych przez jego pełnomocnika z urzędu, którego celem działania nie było uzyskanie oczekiwanego przez powoda rezultatu, ale działanie z zachowaniem należytej staranności, co w ocenie Sądu, pozwany uczynił. Jednocześnie powód nie przedstawił żadnych argumentów i dowodów wskazujących na istnienie wysokiego stopnia prawdopodobieństwa, że podjęcie przez pozwanego jako jego pełnomocnika z urzędu żądanych przez powoda czynności wpłynęłoby na zmianę rozstrzygnięcia w sprawie. Na podstawie powyższych rozważań, Sąd nie dopatrzył się naruszenia dóbr osobistych powoda, jak również bezprawności działania pozwanego, które skutkować winno odpowiedzialnością za naruszenie dóbr osobistych powoda. Wobec braku stosownych przesłanek odpowiedzialności Sąd, na podstawie art. 24 § 1 k.c. w związku z art. 448 k.c. a contrario, oddalił powództwo.

Zgodnie z treścią art. 98 § 1 k.p.c., strona przegrywająca sprawę obowiązana jest zwrócić przeciwnikowi na jego żądanie koszty niezbędne do celowego dochodzenia praw i celowej obrony (koszty procesu). Powód przegrał przedmiotową sprawę w całości. Na poniesione przez pozwanego koszty postępowania złożyło się wynagrodzenie profesjonalnego pełnomocnika w wysokości 5.400 zł (§ 2 pkt 6 Rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 22 października 2015 r. w sprawie opłat za czynności radców prawnych). Mając powyższe na uwadze Sąd zasądził od powoda na rzecz pozwanego kwotę 5.400 zł tytułem zwrotu kosztów zastępstwa procesowego wraz z ustawowymi odsetkami za opóźnienie od dnia uprawomocnienia się wyroku do dnia zapłaty (pkt 2 wyroku).

Powód korzystał w procesie z dobrodziejstwa, jakim jest pomoc profesjonalnego pełnomocnika udzielona z urzędu. Wobec powyższego Sąd, na podstawie § 8 pkt 6 w zw. z § 4 ust. 3 Rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 3 października 2016 r. w sprawie ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej przez adwokata z urzędu, przyznał ze Skarbu Państwa - Sądu Okręgowego w Bydgoszczy na rzecz adw. M. N. kwotę 3.600 zł, powiększoną o należną stawkę podatku od towarów i usług, tytułem zwrotu kosztów nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej powodowi z urzędu (pkt 3 wyroku).

Kosztami sądowymi, od których powód był zwolniony, Sąd w pkt 4 wyroku, na podstawie art. 113 ust. 4 ustawy z dnia 28 lipca 2005 r. o kosztach sądowych w sprawach cywilnych, obciążył Skarb Państwa.

SSO Joanna Cyganek

Dodano:  ,  Opublikował(a):  Anna Tuchalska
Podmiot udostępniający informację: Sąd Okręgowy w Bydgoszczy
Osoba, która wytworzyła informację:  Joanna Cyganek
Data wytworzenia informacji: