Portal Orzeczeń Sądu Okręgowego w Bydgoszczy

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 9 października 2013 r.

Sąd Okręgowy w Bydgoszczy I Wydział Cywilny

w składzie następującym:

Przewodniczący:	SSO Hanna Rucińska
Protokolant:	Karolina Glazik

po rozpoznaniu w dniu 30 września 2013 r. w Bydgoszczy

sprawy z powództwa U. K.

przeciwko (...) S. A.w S.

o zapłatę

1.  zasądza od pozwanego na rzecz powódki kwotę 40.000 zł (czterdzieści tysięcy złotych) z ustawowymi odsetkami od dnia 9 lipca 2012r. do dnia zapłaty,

2.  oddala powództwo w pozostałej części,

3.  zasądza od pozwanego na rzecz powódki kwotę 1.772,49 zł (jeden tysiąc siedemset siedemdziesiąt dwa złote 49/100) tytułem zwrotu kosztów procesu,

4.  zasądza od powódki na rzecz Skarbu Państwa Sądu Okręgowego w Bydgoszczy kwotę 191,16 zł (sto dziewięćdziesiąt jeden złotych 16/100) tytułem kosztów sądowych tymczasowo wypłaconych ze Skarbu Państwa,

5.  zasądza od pozwanego na rzecz Skarbu Państwa Sądu Okręgowego w Bydgoszczy kwotę 169,51 zł (sto sześćdziesiąt dziewięć złotych 51/100) tytułem kosztów sądowych tymczasowo wypłaconych ze Skarbu Państwa.

Sygn akt I C 371/12

UZASADNIENIE

Powódka U. K. wniosła o zasądzenie na jej rzecz od pozwanego (...) S.A. w S. kwoty 60.000 zł wraz z odsetkami ustawowymi od dnia doręczenia pozwu tytułem zadośćuczynienia za śmierć męża B. K. w wyniku wypadku drogowego z dnia 1 sierpnia 201 Ir., którego sprawcą był A. G., kierujący pojazdem marki (...) model (...) nr rej. (...), numer policy (...): (...). Nadto wniosła o zasądzenie na jej rzecz od pozwanego kwoty 25.000 zł wraz z odsetkami ustawowymi od dnia doręczenia pozwu tytułem stosownego odszkodowania za pogorszenie jej sytuacji materialnej wskutek śmierci męża w wyniku powyższego wypadku. Powódka wniosła również o zasądzenie na jej rzecz od pozwanego kosztów procesu, w tym kosztów zastępstwa procesowego według norm przepisanych.

W uzasadnieniu pozwu powódka podniosła, że jej mąż zginął wskutek wypadku spowodowanego przez kierowcę ubezpieczonego przez pozwanego w zakresie odpowiedzialności cywilnej posiadaczy pojazdów mechanicznych. Wskazała, że zawarła z mężem związek małżeński w dniu 27 września 1997r. i że przed zawarciem tego związku żyii już razem przez dwanaście lat. Stwierdziła, że przez cały ten okres zamieszkiwali razem i udzielali sobie wsparcia w trudach dnia codziennego. Wskazała, że tworzyli zgodne małżeństwo. Podniosła, że z dnia na dzień została bez męża -jedynej najbliższej jej osoby. Wskazała, że po wypadku podejmowała leczenie, albowiem odczuwała zawroty głowy i miała szumy w uszach. Stwierdziła, że jej zły stan psychiczny jest związany z tyms że mieszkała sama z mężem i że nie mieli wspólnych dzieci. Powódka wskazała również, że jej mąż w dniu wypadku miał 63 lata i był na emeryturze. Dodała, że otrzymywał emeryturę w kwocie 2.670 zł, nadto dostawał dodatkowe dochody z tytułu umów o dzieło w wysokości 2.900 zł. Wskazała, że mąż partycypował w kosztach utrzymania wspólnego mieszkania i kosztach związanych z codziennymi wydatkami. Powódka stwierdziła, że obecnie otrzymuje rentę rodzinną po mężu w kwocie 2.346 zł, przed śmiercią męża miała zaś własną emeryturę w kwocie 1.762,78 zł. Po śmierci męża wpływy do domowego budżetu zmniejszyły się o kwotę 4.703 zł, co powinno zostać uzupełnione przez ubezpieczyciela poprzez wypłatę stosownego odszkodowania za pogorszenie jej sytuacji materialnej. Powódka wskazała, że uwzględniając to, że pozwany zapłacił jej kwotę 15.000 zł tytułem tego odszkodowania żąda dodatkowo z tego tytułu kwoty 25.000 zł. Powódka stwierdziła, że pozwany wypłacił jej kwotę 25.000 zł

1

tytułem zadośćuczynienia. Dodała, że kwota ta jednak nie jest adekwatna do jej krzywdy i dlatego żąda kwoty 60.000 zł tytułem uzupełniającego zadośćuczynienia.

W odpowiedzi na pozew pozwany (...) S.A. w

S. wniósł o oddalenie powództwa oraz o zasądzenie na jego rzecz od powódki kosztów procesu, w tym kosztów zastępstwa procesowego, według norm przepisanych. Podniósł, że wypłacone powódce kwoty tytułem zadośćuczynienia i odszkodowania za znaczne pogorszenie sytuacji życiowej zaspokoiły roszczenia powódki. Wskazał, że dochodzona przez powódkę kwota uzupełniającego zadośćuczynienia jest nadmierna. Pozwany odnosząc się do żądania powódki w kwestii uzupełaniającego odszkodowania za znaczne pogorszenie sytuacji życiowej wskazał, że powódka nie wykazała przesłanek do uwzględnienia tego żądania. Zaakcentował, że powódka otrzymuje od ZUS-u rentę rodzinną po mężu, która jest wyższa od emerytury, jaką otrzymywała za jego życia.

W dalszym toku procesu strony podtrzymały swoje stanowiska.

Sąd ustalił, co następuje:

W dniu 1 sierpnia 201 Ir. w miejscowości S., gminie S., doszło do wypadku drogowego wskutek, którego poniósł śmierć mąż powódki B. K. prowadzący wówczas samochód marki (...) o nr rej. (...). Sprawcą wypadku był A. G., kierujący samochodem marki (...) model (...) o nr rej. (...). Sprawca zdarzenia był ubezpieczony przez pozwanego w zakresie odpowiedzialności cywilnej posiadaczy pojazdów.

Bezsporne.

Powódka i B. K. byli zgodnym i bardzo kochającym się małżeństwem. Byli oni ze sobą bardzo zżyci i bardzo się szanowali. Nie kłócili się ze sobą. Zawarli związek małżeński w dniu 27 września 1997r. Przed zawarciem małżeństwa żyli razem w konkubinacie przez okres dwunastu lat. Nie mieli wspólnych dzieci. Podejmowali decyzje wspólnie. Pomagali sobie w prowadzeniu gospodarstwa domowego. Mąż powódki robił większe zakupy, powódka zaś mniejsze zakupy. Spędzali razem swój czas, w tym wakacje.

Powódka miała sześcioro rodzeństwa. Najstarszy brat powódki umarł. Drugi z braci powódki zamieszkał za granicą. Pozostałe rodzeństwo powódki mieszkało w B.. Powódka utrzymywała wraz z mężem kontakt z jej rodzeństwem. Pomagali sobie wzajemnie.

2

Mąż powódki był lubiany przez pozostałych członków rodziny powódki - a zwłaszcza rodzeństwo powódki.

Mąż powódki nie uskarżał się na żadne choroby przed wypadkiem. W dniu wypadku miał 63 lata.

Dowód: zeznania świadka T. R. (00:06:35-00:30:38, k. 296), zeznania świadka A. O. (00:31:12-00:50:30, k. 296), zeznania powódki (00:04:58- 00:17:14, k. 446).

Powódka przed wypadkiem męża, wskutek którego doszło do jego zgonu, korzystała z porad psychiatry, który rozpoznał u niej dystymię tj. zaburzenia nastroju o niewielkim nasileniu, nieosiągające nasilenia epizodu depresyjnego łagodnego,

Dowód: opinia biegłego psychiatry z dnia 30 maja 2013r. (k. 389-391v.).

Powódka korzystała nadto przed wypadkiem przez okres dwóch miesięcy z pomocy psychiatry z powodu bezsenności wynikającej z przebycia klimakterium. Po zapisaniu leków powódka nie cierpiała na bezsenność do dnia zdarzenia.

Dowód: zeznania powódki (00:04:58-00:17:14, k 446).

Powódka przez zdarzeniem leczyła się również neurologicznie i kardiologicznie. Leczyła się również z powodu choroby zwyrodnieniowej kręgosłupa.

Dowód: zeznania świadka T. R. (00:06:35-00:30:38, k 296), opinia biegłego psychiatry z dnia 30 maja 2013r, (k. 389-391v.).

Powódka dowiedziała się o wypadku męża dopiero z regionalnych wiadomości. Skojarzyła, że samochód wskazany w materiale filmowym prezentującym wypadek w miejscowości S., gminie S., należał do jej męża. Zadzwoniła na Policję i ustaliła, że jej mąż zginął w tym wypadku. Po ustaleniu tej informacji powódka była w szoku i załamała się.

Dowód: zeznania świadka T. R. (00:06:35-00:30:38, k, 296), zeznania świadka A. O. (00:31:12-00:50:30, k. 296).

3

Wskutek zdarzenia powódka leczyła się i nadal leczy w poradni zdrowia psychicznego. Na skutek wypadku doszło u powódki do ostrej reakcji na stres o średnim nasileniu, która następnie przerodziła się w zaburzenia adaptacyjne z reakcją żałoby. Zaburzenia adaptacyjne nie były trwałe. Występowały w okresie krótszym niż sześć miesięcy. Uniemożliwiały one powódce skuteczne radzenie sobie w egzystowaniu i prowadziły do trudności w funkcjonowaniu społecznym. Powódka po śmierci męża znalazła się w trudnej sytuacji emocjonalnej. Doszło u niej do pogorszenia nastroju i życia popędowego w sferze snu i łaknienia. Nadto doszło u niej do poczucia bezradności i miała trudności w funkcjonowaniu w życiu codziennym. Powódka ma obecnie dobre zdolności adaptacyjne. Występują u niej krótkotrwałe zaburzenia nastroju i niewielkie zaburzenia snu. Aktualny stan zdrowia psychicznego powódki wskazuje na pomyślne rokowania w przyszłości.

Powódka wspomina męża. Przeżywa rozłąkę z mężem, zwłaszcza podczas rozmów o nim. Siedzi i o rozmyśla o mężu. Trudno jest pogodzić jej się z jego śmiercią. Odczuwa z tego powodu ból, samotność i pustkę, rozpacz i żal. Chodzi często na cmentarz i grób swego męża. Niechętnie uczestniczy w spotkaniach rodzinnych. Utrzymuje jednak kontakt z rodzeństwem.

Dowód: opinia biegłego psychiatry z dnia 30 maja 2013r. (k, 389-391v.), zeznania . świadka T. R. (00:06:35-00:30:38, k. 296), zeznania powódki (00:04:58-00:17:14, k 446).

Powódka mogła liczyć na pomoc i wsparcie rodzeństwa po śmierci męża. Nadał istniały między nimi więzi rodzinne i utrzymywali ze sobą kontakt. Z powódką utrzymywał również kontakt brat jej męża. Siostra powódki - T. R. przeprowadziła się do niej i mieszkała z nią przez pewien czas po wypadku, aby pomóc powódce przystosować się do nowej sytuacji i wesprzeć ją psychicznie.

Dowód: zeznania świadka T. R. (00:06:35-00:30:38, k. 296), zeznania świadka A. O. (00:31:12-00:50:30, k. 296).

Powódka przed zawarciem związku małżeńskiego nabyła prawo własności lokalu dwupokojowego o powierzchni 36,03 m ². W lokalu tym mieszkała później razem z mężem.

Powódka i jej mąż zakupili samochód, który B. K. prowadził w czasie wypadku. Powódka i jej mąż żyli skromnie. Nie mieli znacznego majątku. Nie jeździli na wyjazdy zagraniczne. Nie mieli długów ani żadnych oszczędności.

4

Dowód: zeznania świadka T. R. (00:06:35-00:30:38, k. 296), zeznania świadka A. O. (00:31:12-00:50:30, k. 296), zeznania powódki w odpowiednim zakresie (00:04:58-00:17:14, k 446).

Powódka w dniu 30 marca 2004r. miała przyznane świadczenie przedemerytalne w kwocie 976,30 zł. Przed otrzymaniem tego świadczenia pracowała kolejno na rzecz trzech pracodawców. W okresie od 2 lipca 1973r. do 31 sierpnia 1973r. pracowała w (...) Wojewódzkiej Spółdzielni (...) w B. jako stażysta w dziale inwentaryzacji. W okresie od 3 września 1973r. do 11 września 1973r. pracowała w „ (...) Zarządzie Aptek P.P." w B. jako referent w dziale zaopatrzenia farmaceutycznego. Od 11 października 1973r. do 26 marca 2004r. pracowała w Przedsiębiorstwie Państwowym (...), (...) Państwowych Spółce Akcyjnej oraz (...) Spółce Akcyjnej w B. na stanowiskach: stażysty, adiunkta, starszego adiunkta, starszego referenta, referendarza, starszego referendarza, radcy i starszego radcy. Wysokość świadczenia przedemerytalnego przyznanego powódce wynosiła od marca 2006r. 1.036,83 zł, z czego do wypłaty - 873,11 zł. Wysokość powyższego świadczenia przedemerytalnego po jego waloryzacji wynosiła od marca 2007r. - a także i od marca 2008r. - 1.036,83 zł, z czego do wypłaty - 873,11 zł. Wysokość tego świadczenia po jego waloryzacji wynosiła od marca 2008r. 1.104,22 zł, z czego do wypłaty - 929,84 zł.

Mąż powódki w okresie od 1 października 1965r. do 26 marca 2004r., pracował na

podstawie stosunku pracy w (...) (...) (...) sp, z o.o. w S. jako tokarz, tokarz - traser, mistrz PW-1, specjalista ds. BHP. W okresach od 7 września 2004r. do 25 grudnia 2004r. i od 1 czerwca 2007r. do 11 października 2008r. pracował ponownie na rzecz tego podmiotu w ramach stosunku pracy jako tokarz karuzelowy. W dniu 31 maja 2004r. przyznane zostało B. K. świadczenie przedemerytalne w kwocie 1.008,40 zł. Wypłata tego świadczenia była wstrzymana na jego wniosek na okres od 7 września 2004r. do 31 grudnia 2004r. Wysokość powyższego świadczenia przedemerytalnego po jego waloryzacji wynosiła od marca 2006r, - a także i od marca 2007r. - 1.070,92 zł, z czego do wypłaty - 901,22 zł. Wysokość tego świadczenia po jego waloryzacji wynosiła od marca 2008r. 1.140,53 zł, z czego do wypłaty - 957,88 zł.

W dniu 4 maja 2008r. powódka miała przyznaną emeryturę w kwocie 1.588,07 zł, z czego do wypłaty - 1.193,34 zł. Od dnia 1 marca 2009r. wysokość tej emerytury wynosiła po jej waloryzacji 1.684,94 zł, z czego do wypłaty - 1.407,30 zł. Od dnia 1 marca 201 Or. wysokość tej emerytury wynosiła po jej waloryzacji 1.762,78 zł, z czego do wypłaty -1.470,13 zł. Od dnia 1 marca 201 Ir. wysokość emerytury powódki wynosiła po jej

5

waloryzacji 1.817,43 zł, z czego do wypłaty - 1.513 zł. Wysokość ta nie zmieniła się w dniu wypadku i śmierci B. K..

W dniu 7 grudnia 2008r, mąż powódki miał przyznaną emeryturę, której wysokość ustalono na kwotę 1.945,25 zł, z czego do wypłaty przypadała kwota 1.600,18 zł. Od 1 marca 2009r. wysokość tej emerytury po jej waloryzacji wynosiła 2.559,1 1 zł, z czego do wypłaty -2.112,79 zł. Od 1 marca 2010r. wysokość tej emerytury po jej waloryzacji wynosiła 2.677,34 zł, z czego do wypłaty - 2.208,28 zł. Od 1 marca 201 Ir. wysokość tej emerytury po jej waloryzacji wynosiła 2.760,34 zł, z czego do wypłaty - 2.274,91 zł. Wysokość ta nie zmieniła się w dniu wypadku B. K..

Bezsporne, nadto dowód: akta ZUS dotyczące świadczenia przedemerytalnego powódki, akta ZUS dotyczące świadczenia przedemerytalnego B. K., akta emerytalne ZUS dotyczące powódki, akta emerytalne ZUS dotyczące B. K.^ pismo (...) sp. z o.o. w S. z dnia 26 września 2012r. (k. 260), kartoteka wynagrodzenia (k. 261), zeznania świadka T. R. w odpowiednim zakresie (00:06:35-00:30:38, k, 296), zeznania świadka A. O. w odpowiednim zakresie (00:31:12-00:50:30, k 296), zeznania powódki w odpowiednim zakresie (00:04:58-00:17:14, k 446).

Mąż powódki w roku 2009, 2010 i 2011 mając przyznaną emeryturę dorabiał na umowy o dzieło, jakie zawierał na pewne okresy głównie z (...) sp. z o.o. w S.. W roku 2009r. dochód B. K. wyniósł łącznie z tytułu umów o dzieło 658,02 zł. W roku 2010r. dochód B. K. wyniósł łącznie z tytułu umów o dzieło zawartych z jego poprzednim pracodawcą 10.268,40 zł. Dnia 3 stycznia 201 Ir. B. K. zawarł kolejną umowę o dzieło z powyższym podmiotem, za wykonanie której otrzymał wynagrodzenie w kwocie 4.412,36 zł brutto. Dnia 14 stycznia 201 Ir. zawarta została kolejna umową między mężem powódki a powyższym podmiotem, za wykonanie której otrzymał wynagrodzenie w kwocie 2.951 zł brutto.

Dowód: zeznanie o wysokości osiągniętego dochodu w roku podatkowym 2009 (k. 278-280), umowa o dzieło z dnia 25 czerwca 2010r. (k. 21), umowa o dzieło z dnia 29 lipca 2010r, (k. 19-20), zeznanie o wysokości osiągniętego dochodu w roku podatkowym 2010 (k. 14-16, 281-283), umowa o dzieło z dnia 3 stycznia 201 Ir. (k. 22), umowa o dzieło z dnia 14 stycznia 201 Ir. (k. 23), załącznik do umowy o dzieło

6

z dnia 14 stycznia 2011r, (k. 24), pismo „1 (...) (...) (...)" sp. z o, o. w S. z dnia 26 września 2012r. (k. 260).

Powódka po śmierci męża otrzymała po nim od dnia 1 sierpnia 201 Ir. na stałe rentę rodzinną w kwocie 2.346 zł, z czego do wypłaty - 1.941,12 zł. Otrzymała tę rentę rodzinną w miejsce niższej od niej emerytury, którą otrzymała i pobierała za życia męża. Powódka mogła utrzymać się z tej renty rodzinnej. Nie musiała zaciągać pożyczek na utrzymanie. Nie zwracała się o pomoc finansową do członków swojej rodziny.

Dowód: akta rentowe ZUS dotyczące powódki, zeznania świadka T. R. w odpowiednim zakresie (00:06:35-00:30:38, k. 296), zeznania świadka A. O. w odpowiednim zakresie (00:31:12-00:50:30, k. 296), zeznania powódki (00:04:58-00:17:14, k. 446).

Powódka zwróciła się do pozwanego o przyznanie zadośćuczynienia za doznaną krzywdę wskutek śmierci męża oraz stosownego odszkodowania za pogorszenie sytuacji życiowej z tej przyczyny - w kwocie łącznej 180.000 zł.

Bezsporne.

Pozwany wypłacił powódce kwotę 25.000 zł tytułem zadośćuczynienia za doznaną krzywdę wskutek śmierci B. K. oraz kwotę 15.000 zł tytułem stosownego odszkodowania za pogorszenie sytuacji życiowej powódki z tej przyczyny.

Bezsporne.

Powyższy stan faktyczny Sąd ustalił na podstawie okoliczności bezspornych, przedłożonych dokumentów oraz zeznań świadków T. R. i A. O. i zeznań powódki, a także na podstawie opinii biegłego psychiatry z dnia 30 maja 2013r.

Strony nie kwestionowały autentyczności przedłożonych dokumentów. Nie negował ich również Sąd. Inną kwestią było, jakie w oparciu o te dokumenty należy poczynić ustalenia natury faktycznej i prawnej.

Sąd zasadniczo dał wiarę zeznaniom świadka T. R., albowiem były one spontaniczne i szczere. Sąd odnośnie zeznań świadka, że sytuacja finansowa powódki zmieniła się po śmierci męża zważył, że świadek nie była w stanie wskazać podstawy takiego stwierdzenia. Podobny wniosek Sąd poczynił odnośnie zeznań świadka na okoliczność tego,

7

że renta rodzinna miała nie starczać powódce na życie. Powyższe zeznania świadka były nadto niespójne z dalszymi, niebudzącymi zastrzeżenia Sądu, zeznaniami świadka, w których stwierdziła, że powódka nie zaciąga pożyczek i płaci na mieszkanie, co korelowało w tym zakresie z zeznaniami złożonymi przez powódkę, która dodała, że renta rodzinna po mężu pokrywa jej potrzeby. Z powyższych przyczyn Sąd uznał, że wskazane wcześniej zeznania świadka odnośnie zmiany (na gorsze) sytuacji finansowej powódki i tego, że uzyskiwana przez nią renta rodzinna po mężu nie starcza jej na życie były wątpliwe i nie mogły stanowić podstawy do czynienia ustaleń faktycznych.

Sąd co do zasady dał wiarę zeznaniom świadka A. O., albowiem były one spontaniczne i szczere. Sąd odnośnie zeznań świadka, że sytuacja finansowa powódki pogorszyła się po śmierci męża zważył, że świadek nie potrafił podać żadnych szczegółów dotyczących zarobków uzyskiwanych przez powódkę i jej męża i że sam przyznał, że nie interesowała go ta kwestia. W konsekwencji Sąd uznał, że wskazane wcześniej zeznania świadka były wątpliwe i nie mogły stanowić podstawy do czynienia ustaleń faktycznych w powyższej kwestii.

Sąd dał wiarę zeznaniom powódki w dużej części, albowiem były one spontaniczne i szczere. Co się tyczy zeznań powódki odnośnie zarobków jej męża z tytułu umów o dzieło Sąd zważył, że można było uznać je za niebudzące wątpliwości jedynie w takim zakresie, w jakim korespondowały z wiarygodnymi w tym zakresie dla Sądu dowodami z: zeznania o wysokości osiągniętego dochodu w roku podatkowym 2009, umowy o dzieło z dnia 25 czerwca 2010r., umowy o dzieło z dnia 29 lipca 2010r., zeznania o wysokości osiągniętego dochodu w roku podatkowym 2010, umowy o dzieło z dnia 3 stycznia 2011r., umowy o dzieło z dnia 14 stycznia 201 Ir. i załącznika do tej umowy oraz z pisma (...) sp. z o.o. w S. z dnia 26 września 2012r. Odnośnie zeznań powódki, że po śmierci męża podupadła na zdrowiu Sąd zważył, że powódka już przed wypadkiem, w którym zginął jej mąż miała szereg schorzeń samoistnych, z powodu których się leczyła. Wśród tych schorzeń były także i schorzenia dotyczące stanu zdrowia psychicznego, a mianowicie powódka miała rozpoznaną dystymię tj. zaburzenia nastroju o niewielkim nasileniu, nieosiągające nasilenia epizodu depresyjnego łagodnego. Wskutek wypadku doszło jednakże u powódki do okresowego pogorszenia stanu zdrowia psychicznego na skutek ostrej reakcji na stres o średnim nasileniu, która następnie przerodziła się w zaburzeniach adaptacyjne z reakcją żałoby. Powódka nadal zmuszona jest korzystać z pomocy w poradni zdrowia psychicznego. Aktualny stan zdrowia psychicznego powódki wskazuje jednakże na pomyślne rokowania w przyszłości. W ocenie Sądu, zeznania powódki, że jej sytuacja finansowa bardzo się zmieniła były w dużej części wynikiem jej subiektywnej oceny. Jak wynika bowiem z dalszych zeznań powódki renta rodzinna, jaką ma po mężu, jest

8

wyższa od jej emerytury pobieranej do czasu uzyskania tej renty i pokrywa jej potrzeby. Powódka nie ma żadnych długów, nie zaciąga też pożyczek. W ocenie Sądu, wątpliwe budziły również zeznania powódki, że nabyła wraz z B. K. w trakcie małżeństwa prawo własności do lokalu, w którym nadal mieszka, albowiem jak wynika z niebudzących w tym zakresie zastrzeżeń Sądu zeznań świadka T. R. powódka nabyła powyższe prawo do tego lokalu przed zawarciem związku małżeńskiego z B. K.. Nie wyklucza to jednak tego, że powyższa okoliczność mogła nastąpić w okresie, w którym powódka żyła w konkubinacie z B. K. i ze została ona przez to błędnie zinterpretowana przez powódkę. W ocenie Sądu, na treść powyższych zeznań powódki, co do których Sąd poczynił wskazane wyżej zastrzeżenia, miało wpływ jej duże przejęcie spowodowane złożeniem zeznań dotyczących jej męża. W trakcie tych zeznań powódka z nadmiaru emocji płakała.

Sąd uznał za rzetelną opinię sporządzoną przez biegłego psychiatrę w dniu 30 maja 2013r. Biegły zastosował przy opiniowaniu właściwe dla postawienia diagnozy instrumentarium badawcze (wywiad lekarski, badania oraz analiza dokumentacji medycznej powódki i dokumentacji znajdującej się w aktach sprawy). Biegły wydał swoją opinię w sprawie zgodnie z tezą dowodową zawartą w postanowieniu Sądu z dnia 13 listopada 2012r. Sporządzona w sprawie opinia jest przekonująca i starannie opracowana. Twierdzenia biegłego zawarte w sporządzonej opinii poparte zostały logiczną i spójną argumentacją opartą na zgromadzonej dokumentacji medycznej i dokumentacji znajdującej się w aktach sprawy oraz wywiadzie i badaniach powódki. Co również istotne strony nie kwestionowały opinii sporządzonej przez biegłego. Ze wskazanych wyżej przyczyn Sąd uznał tę opinię za rzetelną.

Sad zważył, co następuje:

Przedmiotem sporu w niniejszej sprawie były dwa żądania powódki. Mianowicie -pierwszym roszczeniem powódki było żądanie uzupełniającego zadośćuczynienia za krzywdę doznaną wskutek śmierci jej męża B. K. spowodowaną przez kierowcę ubezpieczonego przez pozwanego w zakresie odpowiedzialności cywilnej posiadaczy pojazdów mechanicznych. Drugie roszczenie powódki było żądaniem uzupełniającego odszkodowania za znaczne pogorszenie sytuacji życiowej powódki wskutek śmierci jej męża.

Istota ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej wynikająca z art. 822 § 1 k.c. sprowadza się do tego, że zakład ubezpieczeń zobowiązuje się do zapłacenia odszkodowania za szkody wyrządzone osobom trzecim, względem których odpowiedzialność za te szkody ponosi ubezpieczający albo osoba, na rzecz której zawarta została umowa ubezpieczenia. Z regulacji art. 822 § 4 k.c. wynika, że uprawniony do odszkodowania w związku ze

9

zdarzeniem objętym umową ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej może dochodzić roszczenia bezpośrednio od ubezpieczyciela.

Zgodnie z art. 34 ust. 1 ustawy z dnia 22 maja 2003r. o ubezpieczeniach obowiązkowych, Ubezpieczeniowym Funduszu Gwarancyjnym i Polskim Biurze Ubezpieczycieli Komunikacyjnych (Dz. U. Nr 124 z 2003r., poz. 1152 ze zm.), z ubezpieczenia OC posiadaczy pojazdów mechanicznych przysługuje odszkodowanie, jeżeli posiadacz lub kierujący pojazdem mechanicznym są obowiązani do odszkodowania za wyrządzoną w związku z ruchem tego pojazdu szkodę, będącą następstwem śmierci, uszkodzenia ciała, rozstroju zdrowia bądź też utraty, zniszczenia lub uszkodzenia mienia. Stosownie do przepisów art. 35 cytowanej ustawy, ubezpieczeniem OC posiadaczy pojazdów mechanicznych jest objęta odpowiedzialność cywilna każdej osoby, która kierując pojazdem mechanicznym w okresie trwania odpowiedzialności ubezpieczeniowej wyrządziła szkodę w związku z ruchem tego pojazdu. Odszkodowanie należne z tytułu umowy obowiązkowego ubezpieczenia OC ustala się według zasad pełnego odszkodowania w ujęciu kodeksu cywilnego. Wniosek ten wynika z treści art. 36 ust. 1 cytowanej ustawy, który stanowi, że odszkodowanie ustala się i wypłaca w granicach odpowiedzialności cywilnej posiadacza lub kierującego pojazdem mechanicznym. W ocenie Sądu, szkoda, o której mowa w powołanych przepisach nie ogranicza się jedynie do szkody majątkowej, ponieważ takiego ograniczenia te przepisy nie zawierają. Pojęcie szkody należy tu rozumieć szerzej - także jako obowiązek naprawienia szkody niemajątkowej przybierającej postać krzywdy.

W myśl art. 436 § 2 zdania pierwszego k.c. w razie zderzenia się mechanicznych środków komunikacji poruszanych za pomocą sił przyrody posiadacze mechanicznych środków komunikacji poruszanych za pomocą sił przyrody mogą wzajemnie żądać naprawienia poniesionych szkód tylko na zasadach ogólnych. Ogólnymi przesłankami odpowiedzialności deliktowej są: powstanie szkody, zdarzenie, z którym ustawa łączy obowiązek odszkodowawczy oznaczonego podmiotu (czyn niedozwolony) oraz związek przyczynowy między owym zdarzeniem a szkodą. Szkodą jest uszczerbek w dobrach prawnie chronionych osoby poszkodowanej. Szkodą może mieć postać szkody niemajątkowej i określana jest wówczas jako krzywda. Główną cechę szkody niemajątkowej stanowi jej nieekonomiczny charakter. Zgodnie z art, 415 k.c. kto z winy swej wyrządził drugiemu szkodę, obowiązany jest do jej naprawienia. Przesłanką odpowiedzialności pozwanego na podstawie art. 415 k.c. jest bezprawność rozumiana jako działanie pozwanego niezgodne z prawem, z którym ustawa wiąże obowiązek odszkodowawczy, wina, powstanie szkody oraz adekwatny związek przyczynowy między szkodą a zawinionym zachowaniem pozwanego. Zgodnie z art. 24 k.c. domniemywa się, że działanie podjęte przez podmiot naruszający dobro

osobiste jest bezprawne.

10

Pozwany nie negował tego, że sprawcą zdarzenia z dnia 1 sierpnia 201 Ir., wskutek którego poniósł śmierć mąż powódki, był posiadacz pojazdu ubezpieczony przez niego od odpowiedzialności cywilnej posiadaczy pojazdów mechanicznych. Pozwany wskazał, że dochodzona przez powódkę kwota uzupełniającego zadośćuczynienia jest nadmierna. Pozwany odnosząc się do żądania powódki w kwestii uzupełaniającego odszkodowania za znaczne pogorszenie sytuacji życiowej wskazał, że powódka nie wykazała przesłanek do uwzględnienia tego żądania.

Zgodnie z art. 446 § 4 k.c. sąd może przyznać najbliższym członkom rodziny zmarłego odpowiednią sumę tytułem zadośćuczynienia pieniężnego za doznaną krzywdę.

Zadośćuczynienie to jest rekompensatą poniesionej krzywdy moralnej o niematerialnym charakterze. Przesłanki do wystąpienia z roszczeniem o zadośćuczynienie pieniężne są w zasadzie analogiczne jak przesłanki dochodzenia naprawienia szkody majątkowej. Wynika to z faktu, iż przepisy regulujące kwestie zadośćuczynienia nie wprowadzają odrębnych przesłanek uzasadniających domaganie się tegoż zadośćuczynienia. Stąd też powszechnie się przyjmuje, że w tym zakresie należy odwołać się do ogólnych podstaw odpowiedzialności z tytułu czynów niedozwolonych.

Zadośćuczynienie pieniężne z art. 446 § 4 k.c. ma na celu przede wszystkim złagodzenie cierpień psychicznych (ujemne uczucia przeżywane w związku z utratą najbliższego członka rodziny). Obejmuje ono wszystkie cierpienia psychiczne, zarówno już doznane, jak i te, które zapewne wystąpią w przyszłości. Ma więc ono charakter całościowy i powinno stanowić rekompensatę pieniężną za całą krzywdę doznaną przez poszkodowanego. W art. 446 § 4 k.c. mowa jest bowiem odpowiedniej sumie tytułem zadośćuczynienia pieniężnego za doznaną krzywdę, przyznawanej jednorazowo. Zadośćuczynienie ma charakter kompensacyjny i tym samym jego wysokość musi przedstawiać ekonomicznie odczuwalną wartość. Wysokość ta nie może być jednak nadmierna w stosunku do doznanej krzywdy. Należy podnieść, że krzywda wynagradzana zadośćuczynieniem pieniężnym jest szkodą niemajątkową. Charakter takiej szkody decyduje o jej niewymierności, Odpowiedniość kwoty zadośćuczynienia, o której stanowi art. 446 § 4 k.c. ma służyć złagodzeniu doznanej krzywdy, a jednocześnie nie być źródłem wzbogacenia. Z drugiej strony należy wskazać, że zadośćuczynienie ma mieć przede wszystkim charakter kompensacyjny, wobec czego jego wysokość nie może stanowić zapłaty symbolicznej, lecz musi przedstawiać jakąś ekonomicznie odczuwalną wartość. O wysokości zadośćuczynienia z art. 446 § 4 k.c. rozstrzyga stopień i nasilenie odczuwanej krzywdy oraz potrzeba zrekompensowania jej skutków. O odczuwanym poczuciu krzywdy decydują różne okoliczności, w tym przede wszystkim stopień bliskości i poziom oraz charakter relacji z osobą zmarłą. W orzecznictwie wskazuje się, że na rozmiar krzywdy mają przede wszystkim

U

wpływ: dramatyzm doznań osoby bliskiej, poczucie osamotnienia i pustki, cierpienia moralne i wstrząs psychiczny wywołany śmiercią osoby najbliższej, rodzaj i intensywność więzi łączącej pokrzywdzonego ze zmarłym, rola w rodzime pełniona przez osobę zmarłą wystąpienie zaburzeń będących skutkiem śmierci osoby bliskiej, stopień, w jakim pokrzywdzony będzie umiał się znaleźć w nowej rzeczywistości i zdolności jej zaakceptowania, leczenie doznanej traumy i wiek pokrzywdzonego. Użyte w art. 446 § 4 k.c. wyrażenie „odpowiednia suma" zawiera już w sobie pojęcie niemożności ścisłego ustalenia zadośćuczynienia ze względu na istotę krzywdy. Dlatego przy ustaleniu zadośćuczynienia nie stosuje się automatyzmu, a każda krzywda jest oceniana przez pryzmat konkretnych okoliczności sprawy.

Zgodnie z art, 446 § 3 k.c. sąd może przyznać najbliższym członkom rodziny zmarłego stosowne odszkodowanie, jeżeli wskutek jego śmierci nastąpiło znaczne pogorszenie ich sytuacji życiowej. Odszkodowanie oparte na art. 446 § 3 k.c. rekompensuje związane ze śmiercią osoby bliskiej straty o charakterze majątkowym. Celem odszkodowania przyznawanego na podstawie art. 446 § 3 k.c. jest naprawienie szkód majątkowych, związanych z pogorszeniem się sytuacji życiowej rodziny zmarłego. Wprawdzie przy zasądzaniu tego odszkodowania uwzględniać należy całokształt okoliczności wpływających na sytuację życiową najbliższych zmarłego, to jednak kompensata ta ma służyć naprawieniu szkody majątkowej. Znaczne pogorszenie sytuacji życiowej, o którym mowa w art. 446 § 3 k.c. obejmuje niekorzystne zmiany bezpośrednio w sytuacji materialnej najbliższych członków rodziny zmarłego jak też zmiany w sferze dóbr niematerialnych, które rzutują na ich sytuację materialną. Pogorszenie - które winno mieć stopień znaczny - musi mieć charakter obiektywny i wynikać ze śmierci osoby najbliższej. Decydujące nie są subiektywne odczucia pośrednio poszkodowanego, ale kryteria obiektywne.

Zgodnie z art. 6 k.c. ciężar udowodnienia faktu spoczywa na osobie, która z faktu tego wywodzi skutki prawne. Korelują z tym przepisem analogiczne regulacje zawarte w art. 3 k.p.c. i w art. 232 zdaniu pierwszym k.p.c.

W celu poczynienia ustaleń w spornych między stronami kwestiach Sąd przeprowadził postępowanie dowodowe, w tym dowód z opinii biegłego z zakresu psychiatrii.

W ocenie Sądu, zaszły przesłanki do częściowego uwzględnienia żądania powódki w przedmiocie przyznania jej uzupełniającego zadośćuczynienia za krzywdę doznaną wskutek śmierci jej męża spowodowaną przez kierującego pojazdem ubezpieczonego u pozwanego od odpowiedzialności cywilnej posiadaczy pojazdów mechanicznych.

Stanowisko pozwanego wyrażone w decyzjach wydanych w toku postępowania likwidacyjnego na okoliczność przyznanych świadczeń powódki było ogólnikowe.

12

Ograniczało się jedynie do tego, że wszystkie istotne fakty zostały uwzględnione i że brak jest przesłanek do przyznania wyższej kwoty świadczeń,

W celu ustalenia adekwatnej do krzywdy powódki kwoty zadośćuczynienia należało zastosować w stanie faktycznym niniejszej sprawy wskazane we wcześniejszych wywodach uwagi dotyczące ustalenia wysokości należnego zadośćuczynienia za krzywdę doznaną wskutek utraty osoby bliskiej, o jakim mowa w art. 446 § 4 k.c.

W ocenie Sądu, na wyższą niż przyznana powódce przez pozwanego kwotę zadośćuczynienia wskazywała już wprost okoliczność, że powódka wraz z mężem tworzyli od wielu lat zgodne i kochające się małżeństwo. Byli oni ze sobą bardzo zżyci i bardzo się szanowali. Nie kłócili się ze sobą. Pomagali sobie w prowadzeniu gospodarstwa domowego. Przed zawarciem małżeństwa żyli nadto przez dwanaście lat w konkubinacie. Mąż powódki był dla niej osobą bardzo bliską, był jej mężem i zarazem przyjacielem. Powyższe okoliczności wskazywały na wyższy stopień i nasilenie krzywdy odczuwanej przez powódkę wskutek zdarzenia, wynikające z łączących powódkę i jej męża relacji (ich charakteru) i istniejącej między nimi bliskości o wysokim stopniu i poziomie, pomimo upływu wielu lat od daty zawarcia związku małżeńskiego.

Powód z racji swojego charakteru był osobą lubianą przez członków rodziny powódki.

W rozpoznawanej sprawie krzywda powódki była tym bardziej dotkliwa, że śmierć jej męża nastąpiła nagle i nieoczekiwanie, w wypadku komunikacyjnym zawinionym przez sprawcę, bez przyczynienia się ofiary.

Mąż powódki był w dniu zdarzenia osobą w sile wieku. Liczył bowiem 63 lata. Był nadal aktywny zawodowo. Nie uskarżał się na schorzenia. Powódka w dniu zdarzenia miała 60 lat. Miała czas wolny podobnie jak i jej mąż, oboje nie musieli już pracować. Powódka liczyła na to, że przeżyje jeszcze z mężem wiele lat w szczęśliwym związku. Także i te okoliczności miały wpływ na zakres krzywdy powódki i wskazywały na to, że powódka może domagać się uzupełniającego zadośćuczynienia za krzywdę doznaną wskutek zgonu jej męża w wyniku wypadku, za który pozwany odpowiadał jako ubezpieczyciel odpowiedzialności cywilnej sprawcy tego wypadku.

Co również istotne, o zdarzeniu powódka nie została przez nikogo powiadomiona. Domyśliła się zaś o tym, że jej mąż zginął w wypadku oglądając regionalne wiadomości, w których zobaczyła auto swego męża, a następnie potwierdziła na Policji swoje obawy. Powyższa okoliczność zwiększyła jeszcze cierpienia powódki wskutek zdarzenia.

Wskutek zdarzenia powódka miała poczucie osamotnienia i pustki. Powódka po śmierci męża utraciła bowiem najbliższą dla niej osobę. Powyższe odczucie wzmagała okoliczność, że powódka i jej mąż nie mieli wspólnych dzieci. Nie przeczyła przeżywaniu

13

przez powódkę powyższego odczucia okoliczność, że powódka miała rodzeństwo, z którym utrzymywała kontakt.

Kolejną istotną okolicznością mającą wpływ na zakres krzywdy powódki wskutek śmierci jej męża w wyniku przedmiotowego wypadku było, że na skutek tego wypadku doszło u powódki do ostrej reakcji na stres o średnim nasileniu, która następnie przerodziła się w zaburzenia adaptacyjne z reakcją żałoby. Wskutek zdarzenia powódka leczyła się i nadal leczy w poradni zdrowia psychicznego. Zaburzenia adaptacyjne, jakie powstały u powódki wskutek cierpienia doznanego w wyniku nieoczekiwanej śmierci jej męża uniemożliwiały powódce skuteczne radzenie sobie w egzystowaniu i prowadziły do trudności w funkcjonowaniu społecznym. Powódka po śmierci męża znalazła się w trudnej sytuacji emocjonalnej. Doszło u niej do pogorszenia nastroju i życia popędowego w sferze snu i łaknienia. Nadto doszło u niej do poczucia bezradności i miała trudności w funkcjonowaniu w życiu codziennym. Z powyższych przyczyn u powódki musiała zamieszkać na pewien okres jej siostra T. R.. Zaburzenia adaptacyjne występowały w okresie krótszym niż sześć miesięcy. U powódki występują krótkotrwałe zaburzenia nastroju i niewielkie zaburzenia snu. Powódka wspomina męża. Przeżywa rozłąkę z mężem, zwłaszcza podczas rozmów o nim. Siedzi i o rozmyśla o mężu. Trudno jest pogodzić jej się z jego śmiercią. Odczuwa z tego powodu ból, samotność i pustkę, rozpacz i żal. Chodzi często na cmentarz i grób swego męża. Niechętnie uczestniczy w spotkaniach rodzinnych. Negatywne skutki zdarzenia, pomimo tego, że nie mają już postaci zaburzeń adaptacyjnych, mają nadal wpływ

na powódkę, co ma również znaczenie w zakresie stopnia jej krzywdy doznanej w wyniku śmierci B. K.. Co również istotne, powódka w trakcie zeznań składanych przed Sądem nie była w stanie ukryć wzruszenia i smutku wskutek śmierci swego męża. Miała świadomość nieodwracalnej straty Jaka ją dotknęła z po woduj ego śmierci.

W ocenie Sądu, uwzględniwszy wskazane wyżej okoliczności, zasadne było przyznanie powódce kwoty 40.000 zł tytułem uzupełniającego zadośćuczynienia. Kwota ta wraz z przyznaną powódce już wcześniej przez pozwanego kwotą zadośćuczynienia w wysokości 25.000 zł zrekompensuje (złagodzi) doznaną przez powódkę krzywdę i jednocześnie nie doprowadzi do jej bezpodstawnego wzbogacenia.

Nie było podstaw do uwzględnienia dalej idącego w tym zakresie żądania powódki.

Jak ustalił bowiem Sąd zaburzenia adaptacyjne powstałe u powódki wskutek śmierci jej męża nie były trwałe. Występowały w okresie krótszym niż sześć miesięcy. Powódka ma obecnie dobre zdolności adaptacyjne. Występują u niej krótkotrwałe zaburzenia nastroju i niewielkie zaburzenia snu. Krótkotrwałe obniżenia nastroju z płaczliwością na skutek wspomnień o zmarłym mężu nie mają znaczącego wpływu na codzienne funkcjonowanie

14

społeczne. Aktualny stan zdrowia psychicznego powódki wskazuje na pomyślne rokowania w przyszłości.

Co również istotne, powódka przez cały czas mogła liczyć na pomoc i wsparcie swego rodzeństwa mieszkającego w większości w B.. Siostra powódki T. R. przez pierwszy okres po śmierci powódki zamieszkała wraz z nią w jej mieszkaniu w celu wsparcia powódki w zakresie psychicznym jak i dotyczącym przystosowania się do nowej sytuacji po śmierci B. K..

Nie mogła również ujść uwagi Sądu okoliczność, że powódka miała już wcześniej schorzenia neurologiczne i kardiologicznie oraz chorobę zwyrodnieniową kręgosłupa, które nie były związane ze śmiercią jej męża a istniały już przed jego zgonem. Co również istotne, powódka przed wypadkiem męża korzystała już z pomocy psychiatry z powodu trudności w zasypianiu wskutek klimakterium (które ustąpiły do dnia zdarzenia) i z powodu dystymii tj. zaburzeń nastroju o niewielkim nasileniu, nieosiągających nasilenia epizodu depresyjnego łagodnego. Aktualnie występujące krótkotrwałe zaburzenia nastroju i zaburzenia snu nie mają obecnie większej intensywności w stosunku do okresu przed wypadkiem.

W ocenie Sądu, mając na uwadze powyższe okoliczności, zasadne było przyznanie powódce kwoty 40.000 zł tytułem uzupełniającego zadośćuczynienia i oddalenie dalej idącego żądania powódki. Mając na uwadze poczynione wyżej ustalenia i uwagi, Sąd na podstawie przepisów art. 822 § 1 i 4 k.c. w zw. z art. 34 ust. 1, art. 35, art. 36 ust. 1 ustawy z dnia 22 maja 2003r, o ubezpieczeniach obowiązkowych, Ubezpieczeniowym Funduszu Gwarancyjnym i Polskim Biurze Ubezpieczycieli Komunikacyjnych, art. 446 § 4 k.c. i art. 6 k.c. orzekł jak w punkcie 1 wyroku oraz oddalił w punkcie 2 wyroku dalej idące żądanie powódki.

O odsetkach Sąd orzekł w punkcie 1 wyroku na podstawie art. 455 k.c. i art. 481 § 1 i 2 zdania pierwszego k.c. zasądzając je zgodnie z żądaniem powódki od daty doręczenia pozwu.

W ocenie Sądu, niewykazane było żądanie powódki odnośnie zasądzenia na jej rzecz uzupełniającego odszkodowania za znaczne pogorszenie sytuacji życiowej wskutek śmierci jej męża.

Jak ustalił bowiem Sąd powódka już przed zawarciem związku małżeńskiego nabyła prawo własności lokalu dwupokojowego o powierzchni 36,03 m ². W lokalu tym mieszkała później razem z mężem. Powódka i jej mąż zakupili samochód, który B. K. prowadził w czasie wypadku. Powódka i jej mąż żyli skromnie. Nie mieli znacznego majątku. Nie jeździli na wyjazdy zagraniczne. Nie mieli długów ani żadnych oszczędności. Utrzymywali się z przyznanych im emerytur. Mąż powódki dorabiał nadto na podstawie umów o dzieło zawartych głównie ze swoim byłym pracodawcą. Nie świadczył jednak pracy

15

na podstawie tych umów w sposób stały. Umowy te zawierał bowiem na pewne okresy. Powódka po śmierci B. K. uzyskała po nim rentę rodzinną, która była wyższa od jej emerytury w kwocie 1.817,43 zł, z czego do wypłaty - 1.513 zł. Renta ta wynosiła bowiem 2.346,29 zł, z czego do wypłaty - 1.941,12 zł. Powódka mogła utrzymać się z tej renty. Żyła sama. Opiekowała się jedynie psem jej męża. Nie miała żadnej osoby na utrzymaniu. Nie musiała zaciągać pożyczek na utrzymanie. Nie zwracała się o pomoc finansową do członków swojej rodziny, Mając na uwadze powyższe, w ocenie Sądu, nie zostało wykazane, aby wskutek wypadku, w którym poniósł śmierć B. K., doszło do znacznego pogorszenia sytuacji majątkowej powódki. Co najwyżej można było w niniejszej sprawie stwierdzić, że przez pewien okres, krótszy niż sześć miesięcy, u powódki doszło do pogorszenia sytuacji życiowej wskutek osłabienia jej aktywności życiowej i motywacji do przezwyciężania trudności dnia codziennego. W tym okresie bowiem doszło u powódki z powodu śmierci męża do ostrej reakcji na stres o średnim nasileniu, która następnie przerodziła się w zaburzenia adaptacyjne z reakcją żałoby. Zaburzenia adaptacyjne występowały w okresie krótszym niż sześć miesięcy. Uniemożliwiały one powódce skuteczne radzenie sobie w egzystowaniu i prowadziły do trudności w funkcjonowaniu społecznym. Powódka po śmierci męża znalazła się w trudnej sytuacji emocjonalnej. U powódki doszło wówczas do pogorszenia nastroju i życia popędowego w sferze snu i łaknienia. Nadto doszło u niej do poczucia bezradności i miała trudności w funkcjonowaniu w życiu codziennym. W powyższym jednakże okresie u powódki przebywała jej siostra T. R., która pomagała jej wówczas w załatwianiu spraw dnia codziennego i wspierała ją psychicznie. Nadto, powódka już przed wypadkiem męża nie pracowała, albowiem miała przyznaną emeryturę, a wcześniej - świadczenie przedemerytalne. Po ustąpieniu u powódki zaburzeń adaptacyjnych występują u niej krótkotrwałe zaburzenia nastroju i niewielkie zaburzenia snu, które nie mają znaczącego wpływu na codzienne funkcjonowanie społeczne powódki. Zważywszy na powyższe okoliczności, Sąd doszedł do wniosku, że przyznana powódce przez pozwanego kwota 15.000 zł tytułem odszkodowania za znaczne pogorszenie jej sytuacji życiowej wskutek śmierci męża w pełni wyczerpuje jej roszczenie z tego tytułu - w razie gdyby uznać, że przepis art. 446 § 3 k.c. dotyczy nie tylko znacznego pogorszenia sytuacji majątkowej (czego powódka nie wykazała), ale i znacznego pogorszenia sytuacji życiowej niewynikającego z pogorszenia sytuacji majątkowej.

Mając na uwadze powyższe, Sąd na podstawie art. 822 § 1 i 4 k.c. w zw. z art. 34 ust. 1, art. 35, art. 36 ust. 1 ustawy z dnia 22 maja 2003r. o ubezpieczeniach obowiązkowych, Ubezpieczeniowym Funduszu Gwarancyjnym i Polskim Biurze Ubezpieczycieli Komunikacyjnych, art. 446 § 3 k.c. i art. 6 k.c. oddalił w punkcie 2 wyroku powyższe żądanie powódki jako niewykazane.

16

O kosztach procesu Sąd postanowił w punkcie 3 wyroku na podstawie art. 100 zdania pierwszego k.p.c, art. 13 ust. 1 ustawy z dnia 28 lipca 2005r. o kosztach sądowych w sprawach cywilnych (t.j. Dz. U. Nr 90 z 2010r., poz. 594 ze zm.), a także na podstawie § 2 ust, 1 i 2, i § 6 pkt 6 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 28 września 2002r. w sprawie opłat za czynności adwokackie oraz ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej z urzędu (t.j. Dz. U. z 2013r., poz. 461) oraz § 2 ust. 1 i 2, i § 6 pkt 6 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 28 września 2002r. w sprawie opłat za czynności radców prawnych oraz ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów pomocy prawnej udzielonej przez radcę prawnego ustanowionego z urzędu (t.j. Dz. U. z 2013r., poz. 490). Powódka poniosła koszty procesu w kwocie 7.850 zł (4.250 zł - opłata od pozwu; 3.600 zł - koszty zastępstwa procesowego). Pozwany poniósł koszty zastępstwa procesowego w kwocie 3.617 zł (3.600 zł - koszty zastępstwa procesowego, 17 zł - opłata skarbowa od pełnomocnictwa). Powódka stosownie do stosunku, w jakim wygrała sprawę (47 %) mogła domagać się od pozwanego kwoty 3.689,50 zł. Stosownie do stosunku, w jakim pozwany wygrał sprawę (53 %) mógł domagać się od powódki kwoty 1.917,01 zł. Różnica między kwotą 3.689,50 zł a kwotą 1.917,01 zł dała 1.772,49 zł, którą to kwotę Sąd zasądził od pozwanego na rzecz powódki w punkcie 3 wyroku.

Sąd postanowił jak w punkcie 4 i 5 wyroku na mocy przepisów art. 5 ust. 1 pkt 3, art. 89 ust. 1 w zw. z art. 83 ust. 2 i art. 113 ust. 1 ustawy z dnia 28 lipca 2005r. o kosztach sądowych w sprawach cywilnych i w zw. z art. 100 zdaniem pierwszym k.p.c. Postanowieniem z dnia 30 września 2013r. Sąd przyznał biegłemu psychiatrze wynagrodzenie w kwocie 360,67 zł za sporządzoną opinię. Powódka przegrała sprawę w 53 %, a pozwany -w 47 %. Powódka winna była, stosownie do stosunku, w jakim przegrała sprawę, pokryć 53 % z kwoty 360,67 zł tymczasowo uiszczonej przez Skarb Państwa Sąd Okręgowy w Bydgoszczy, a mianowicie kwotę 191,16 zł. Kwotę tę Sąd zasądził zatem od powódki na rzecz Skarbu Państwa Sądu Okręgowego w Bydgoszczy, o czym postanowił w punkcie

4  wyroku. Pozwany winien był, stosownie do stosunku, w jakim przegrał sprawę, pokryć 47 % z kwoty 360.67 zł tymczasowo uiszczonej przez Skarb Państwa Sąd Okręgowy w Bydgoszczy, a mianowicie kwotę 169,51 zł. Kwotę tę Sąd zasądził zatem od pozwanego na rzecz Skarbu Państwa Sądu Okręgowego w Bydgoszczy, o czym postanowił w punkcie

5  wyroku.

17