Portal Orzeczeń Sądu Okręgowego w Bydgoszczy

UZASADNIENIE

Sąd Rejonowy w Tucholi postanowieniem z dnia 12 grudnia 2012 roku po rozpoznaniu sprawy z wniosku B. R. z udziałem M. R. o zatwierdzenie oświadczenia o uchyleniu się od skutków prawnych oświadczenia woli

1. oddalił wniosek o zatwierdzenie oświadczenia;

2. przyznał ze Skarbu Państwa - Sądu Rejonowego w Tucholi na rzecz Kancelarii Adwokackiej adwokat K. I. kwotę 147,60 zł, tytułem zwrotu kosztów pomocy prawnej świadczonej z urzędu;

3. obciążył Skarb Państwa kosztami sądowymi.

B. R. wniosła o zatwierdzenie przez Sąd oświadczenia o uchyleniu się od skutków swojego oświadczenia woli w przedmiocie odrzucenia spadku po ojcu Z. R. oraz zasądzenie kosztów postępowania. W uzasadnieniu podała, że w dniu 18 lutego 2009 roku, jako uczestnik w sprawie o dział spadku, złożyła oświadczenie woli w przedmiocie zawarcia ugody o dział spadku. Podniosła, że oświadczenie to złożyła pod wpływem błędu, albowiem sama jest osobą upośledzoną umysłowo w stopniu lekkim, jej zdolności postrzegania są obniżone, bardzo łatwo ulega wpływom innych osób i jest podatna na sugestie. Oświadczenie złożyła za namową dziadka i matki, którzy wymusili takie jej działanie, krzyczeli, że jeśli tego nie zrobi, to będzie musiała zapłacić wysoki podatek, czym w sposób oczywisty wprowadzili ją w błąd. Dopiero później wnioskodawczyni w Urzędzie (...) w L. dowiedziała się, że jako osobie najbliższej przysługiwało zwolnienie podatkowe. Dlatego też w dniu 10 marca 2009 roku złożyła oświadczenie o uchyleniu się od skutków prawnych swojego wcześniejszego oświadczenia, przed Sądem.

Uczestniczka M. R. wniosła o oddalenie wniosku wskazując, że namawiała córkę do tego, aby zrzekła się spadku po ojcu, aby nie płacić dużego podatku, ale nie orientowała się, jaka jest wysokość tego podatku. Wskazała także, że wnioskodawczyni leczy się na nerwicę.

Sąd Rejonowy ustalił następujący stan faktyczny.

W dniu 22 stycznia 2009 roku B. R. sporządziła własnoręczne oświadczenie na piśmie o zrzeczeniu się swojego udziału w spadku po ojcu Z. R. na rzecz matki M. R.. Oświadczenie to zostało dołączone do sprawy o dział spadku po Z. R..

Na rozprawie w tej sprawie w dniu 18 lutego 2009 roku wnioskodawczyni poparła złożony wniosek o dział spadku i ponownie złożyła oświadczenie o zrzeczeniu się spadku na rzecz matki, nie żądając z tego tytułu żadnych spłat.

W dniu 23 lutego 2009 roku, za pośrednictwem (...) Ośrodka (...)w L., B. R. sporządziła pismo, w którym oświadczyła o cofnięciu swojej wcześniejszej decyzji, odnośnie rezygnacji ze spadku po ojcu, podnosząc w nim, że w dniu 18 lutego 2009 roku była pod całkowitą presją matki i dziadka, którzy nakłaniali ją do tego.

W dniu 10 marca 2009 roku wnioskodawczyni złożyła w budynku Sądu oświadczenie o uchyleniu się od skutków prawnych oświadczenia woli o zrzeczeniu się spadku.

Wnioskodawczyni w 2007 roku wyprowadziła się od matki i zamieszkała u rodziców swojego partnera.

W dniu 9 marca 2009 roku wnioskodawczym otrzymała anonimowy list, sugerujący sposób jej postępowania w zakresie spadku po ojcu.

Wnioskodawczyni od września 2007 roku leczy się w Poradni (...)w T.. Przyjmowała łagodne leki przeciwdepresyjne w niewielkich dawkach. Przyjmowane leki nie wpływały na postrzeganie rzeczywistości. Ze względu na niewielkie zaburzenia poznawcze u opiniowanej nie występują znaczne zaburzenia funkcjonowania, jest samodzielna w zakresie potrzeb życiowych. Nie zdradza objawów choroby psychicznej.

Sąd Rejonowy ustalił, że wnioskodawczyni była świadoma podjęcia decyzji odnośnie zrzeczenia się udziału w spadku po ojcu i była świadoma konsekwencji tego czynu - zdawała sobie sprawę, że nie otrzyma żadnego majątku, pomimo swojej niepewnej sytuacji finansowej. Nie jest osobą nieporadną i niesprawną intelektualnie w takim stopniu, aby nie mogła samodzielnie podjąć nieskomplikowanej decyzji życiowej lub też me posiadała dostatecznej wiedzy, dokąd udać się po poradę, skoro zrobiła to po sprawie sądowej. Nie była także osobą finansowo i lokalowo zależną od matki, albowiem zamieszkiwała u rodziny swojego partnera i była na jego utrzymaniu. W chwili złożenia oświadczenia wnioskodawczyni nie miała zniesionej zdolności do świadomego i swobodnego podjęcia decyzji i wyrażenia swojej woli.

Powyższy stan faktyczny Sąd Rejonowy ustalił na podstawie opinii biegłych psychiatrów oraz uzupełniająco na podstawie dokumentów, stanowiących dowód w sprawie.

Przystępując do rozpoznania wniosku Sąd Rejonowy zważył, że zgodnie z art. 1019 k.c., jeżeli oświadczenie o przyjęciu lub o odrzuceniu spadku zostało złożone pod wpływem błędu lub groźby, stosuje się przepisy o wadach oświadczenia woli, z tym, że uchylenie się od skutków prawnych oświadczenia powinno nastąpić przed sądem i spadkobierca powinien jednocześnie oświadczyć, czy i jak spadek przyjmuje, czy też go odrzuca.

W tym zakresie Sąd zwrócił uwagę, że oświadczenie w przedmiocie spadku po ojcu złożyła wnioskodawczyni w toku postępowania toczącego się przed Sądem z wniosku matki wnioskodawczyni (akta sprawy I Ns 17/09 tutejszego Sądu). Już po złożeniu tego oświadczenia wnioskodawczyni złożyła drugie oświadczenie o uchyleniu się od skutków prawnych oświadczenia, powołując się na błąd. W związku z takim stanem faktycznym, oświadczenie o uchyleniu się od skutków prawnych swojego wcześniejszego oświadczenia, wymagało zatwierdzenia przez Sąd, stosownie do treści art. 1019 §3 k.c., albowiem zdaniem Sądu do przedmiotowego oświadczenia mają zastosowanie wskazane przepisy w drodze analogii.

W piśmie, które wywołało niniejsze postępowanie, wnioskodawczyni uzasadniając działanie-pod wpływem błędu wyjaśniła, że na skutek wpływu osób trzecich w postaci matki i dziadka, została wprowadzona w błąd, co do obowiązku zapłaty wysokiego podatku z tytułu przyjęcia spadku. Sąd podkreślił, że wskazany przepis nie zajmuje się innymi wadami oświadczenia woli, poza błędem i podstępem. Zatem inne wady złożonego oświadczenia nie mogły być przedmiotem niniejszego postępowania nieprocesowego

Po przeprowadzeniu postępowania dowodowego Sąd uznał, że wnioskodawczyni nie działała pod wpływem błędu, a tym samym jej oświadczenie o uchyleniu się od skutków prawnych nie mogło zostać zatwierdzone przez Sąd, jako skutecznie złożone.

Sąd podkreślił, że błąd jest to wada oświadczenia woli, polegająca na tym, że składający je działa pod wpływem niezgodnego z prawdą wyobrażenia o rzeczywistości lub jej elemencie albo pod wpływem braku takiego wyobrażenia. Kodeks cywilny, choć nie definiuje pojęcia błędu, określa przesłanki, od zaistnienia których zależy możliwość uchylenia się od skutków oświadczenia woli złożonego pod wpływem błędu. Zgodnie z art. 84 k.c. tymi przesłankami są błąd co do treści czynności prawnej oraz istotność błędu. Definicję błędu istotnego formułuje art. 84 §2 k.c., powołując dla obiektywizacji oceny istotności błędu miernik rozsądnego działania. Przepis ten wskazuje, że błąd jest istotny, jeżeli zachodzi taka sytuacja, że gdyby składający oświadczenie woli nie działał pod wpływem błędu i oceniał sprawę rozsądnie, nie złożyłby oświadczenia tej treści. Wchodzi tu w grę jednocześnie subiektywna i obiektywna istotność błędu (subiektywna, polegająca na tym, ze indywidualnie pojmowany składający, gdyby nie był w błędzie, nie złożyłby oświadczenia woli tej treści, i obiektywna, polegająca na tym, że nie złożyłby oświadczenia woli tej treści także ujmowany generalnie rozsądny człowiek w jego sytuacji).

Mając na uwadze treść opinii biegłych psychiatrów J. W. i A. G., których treść i wnioski Sąd podzielił w całości, uznać należało, że wnioskodawczyni w sposób nieuzasadniony powoływała się na błąd, albowiem była ona w stanie rozsądnie ocenić skutki swojego działania.

Z uwagi na podnoszony przez wnioskodawczynię stan zdrowia w postaci upośledzenia umysłowego stopnia lekkiego Sąd dopuścił dowód z opinii biegłych w celu ustalenia ewentualnego wpływu tego stanu zdrowia na działanie wnioskodawczyni. Biegli psychiatrzy sporządzili obszerną, jasną i logiczną opinię, popartą przeprowadzonym badaniem i dokumentacją medyczną. Na jej podstawie Sąd ustalił, że pomimo występującej u wnioskodawczyni sprawności intelektualnej poniżej przeciętnej, nie ma ona zniesionej zdolności do postrzegania rzeczywistości i do podjęcia decyzji, czy wyrażenia swojej woli.

Z tego względu zdaniem Sądu uznać należało, że jej stan psychofizyczny nie mógł wywołać u niej błędu, co do oceny rzeczywistości, w tym co do okoliczności, w których złożone zostało oświadczenie woli w przedmiocie spadku po ojcu. Za prawidłową Sąd uznał ogólną uwagę tych biegłych, iż nie jest tak, że jakiekolwiek zaburzenie czynności psychicznych z zasady powoduje wadę oświadczenia woli, a każdą sprawę należy badać indywidualnie pod kątem osobistych możliwości danej osoby w rozpoznawaniu otaczającej rzeczywistości.

Jednocześnie z racji szerokich i uzasadnionych rozważań biegłych psychiatrów Sąd nie dał wiary opinii biegłej psycholog, która podniosła, iż wnioskodawczyni nie była świadoma treści i skutków podjętej czynności. W tym zakresie Sąd zwrócił uwagę, że biegła psycholog nie przeprowadziła szczegółowego badania wnioskodawczyni, jak to uczyniono w 2007 roku dla celów orzekania o stopniu jej niepełnosprawności. Biegła psychiatra J. W. wskazała, że gdyby przeprowadzone zostały takie badania, to jego wynik nie różniłby się od tego z 2007 roku i tezę swoją oparła na swoim doświadczeniu zawodowym. Z tego względu, zdaniem biegłych psychiatrów, wnioskodawczyni była sprawna pod względem intelektualnym, aby prawidłowo oceniać swoją sytuację. Z tego porównania wynika również to, że wbrew twierdzeniom wnioskodawczyni, biegli z zakresu psychiatrii nie zignorowali opinii psychologa, ale odnieśli się do niej i wyciągnęli odmienne wnioski, które Sąd podzielił, co do faktycznej oceny zachowania wnioskodawczyni.

Z drugiej strony Sąd podkreślił, że także ustalony w sprawie pozostały stan faktyczny potwierdza tezy biegłych psychiatrów. Skoro bowiem wnioskodawczyni wiedziała, jak ma zachować się już po złożeniu przedmiotowego oświadczenia w celu uchylenia jego skutków prawnych, to miała też wiedzę co do okoliczności złożonego wcześniej oświadczenia, albo z łatwością mogła się dowiedzieć o nich, w szczególności co do ewentualnego obowiązku podatkowego z tytułu nabycia praw do spadku.

Sąd wskazał, że wnioskodawczyni oświadczyła, że dopiero później sama dowiedziała się w Ośrodku (...), że jednak nie będzie dużego podatku, zatem zrobiła to sama. Brak było obiektywnych przeszkód, aby wiedzę taką uzyskała wcześniej i podjęta w tym zakresie czynność z pewnością nie przekraczała jej możliwości intelektualnych. Nadto Sąd ustalił, że wnioskodawczyni od dłuższego czasu mieszka z partnerem, wyprowadziła się od matki, co świadczy o jej samodzielności w życiu codziennym. Z tego względu nie mogły wpłynąć na nią namowy matki do złożenia oświadczenia o określonej treści oraz wygłaszane twierdzenia o wysokości ewentualnego podatku od spadku. Wreszcie to, że wnioskodawczyni otrzymała anonimowe pismo w sprawie spadku po ojcu, nie mogło mieć żadnego znaczenia dla sprawy, gdyż nastąpiło to już po złożeniu przez nią przedmiotowego oświadczenia. Fakt ten mógł ewentualnie spowodować u wnioskodawczyni chęć cofnięcia swojego oświadczenia woli, nie zaś być elementem, który wprowadził ją w błąd co do okoliczności sprawy

W konsekwencji Sąd wniosek o zatwierdzenie oświadczenia woli oddalił, jako nieuzasadniony, na podstawie art. 1019 §1 k.c. a contrario .

O kosztach pomocy prawnej świadczonej wnioskodawczyni z urzędu Sąd orzekł na podstawie §11 ust. 1 pkt 3 i §2 ust. 3 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 28 września 2002 roku w sprawie opłat za czynności adwokackie (Dz. U. nr 163, poz. 1348 z późn.zm. )

Postanowienie Sądu Rejonowego zaskarżyła apelacją wnioskodawczyni zarzucając :

- obraza przepisów postępowania, art. 233 §1 k.p.c. poprzez przekroczenie granic swobodnej oceny dowodów, polegające na nie daniu wiary opinii biegłej psycholog J. K. oraz dokonanie ustaleń stanu faktycznego na podstawie opinii biegłych psychiatrów J. W. i A. G., której przedmiot nie miał związku z ustaleniem, czy wnioskodawczyni działała pod wpływem błędu;

- obraza przepisów prawa materialnego, art. 84 §1 k.c., poprzez błędną jego wykładnię, w szczególności przez przyjęcie, że wnioskodawczyni w chwili składania oświadczenia woli w przedmiocie zrzeczenia się swojego udziału w spadku nie działała pod wpływem błędu.

Wskazując na powyższe zarzuty wnioskodawczyni wnosiła o:

1.uchylenie zaskarżonego postanowienia, orzeczenie odmiennie co do istoty sprawy i zatwierdzenie oświadczenia wnioskodawczym o uchyleniu się od skutków prawnych oświadczenia woli,

2.zasądzenie kosztów postępowania oraz zasądzenie kosztów pomocy prawnej udzielonej wnioskodawczyni z urzędu, za II instancję, według norm przepisanych.

Uczestniczka nie zajęła stanowiska w przedmiocie apelacji.

S ą d O k r ę g o w y z w a ż y ł, c o n a s t ę p u j e :

Apelacja jest zasadna. Sąd Rejonowy poczynił prawidłowe ustalenia faktyczne z rozważeniem całokształtu materiału dowodowego bez przekroczenia granic swobodnej oceny dowodów, o jakiej mowa w art. 233 §1 k.p.c., które to ustalenia Sąd Okręgowy w całości podziela i przyjmuje za własne, za wyjątkiem ustalenia, że wnioskodawczyni składając w toku sprawy o dział spadku po swoim ojcu oświadczenie o odrzuceniu spadku, nie działała pod wpływem błędu.

Sąd drugiej instancji rozpoznający sprawę na skutek apelacji nie jest związany przedstawionymi w niej zarzutami dotyczącymi naruszenia prawa materialnego, wiążą go natomiast zarzuty dotyczące naruszenia prawa procesowego; w granicach zaskarżenia bierze jednak z urzędu pod uwagę nieważność postępowania. ( uchwała 7 Sędziów Sądu Najwyższego z dnia 31.01.2008 roku w sprawie o sygn. III CZP 49/07- publ. OSNC 2008/6/55)

Uwzględniając powyższe Sąd Okręgowy wskazuje na pogląd wyrażony przez Sąd Najwyższy w postanowieniu z dnia 18 kwietnia 2013 roku, sygn. II CSK 497/12 ( publ. Lex nr 1324270), że przepis o błędzie wywołanym podstępnie (art. 86 k.c.) ma zastosowanie do oświadczeń o przyjęciu lub odrzuceniu spadku (art. 1019 § 1 k.c.).

Jak stwierdził Sąd Najwyższy, spadkobierca musi na zasadach ogólnych (art. 6 k.c.) wykazać, że składając oświadczenie o odrzuceniu spadku, został podstępnie wprowadzony w błąd przez osobę bezpośrednio odnoszącą korzyść z takiego oświadczenia. Nie musi przy tym wykazywać, że błąd był istotny oraz że dotyczył treści czynności prawnej. W konsekwencji błąd wywołany podstępnie może dotyczyć tzw. sfery motywacyjnej, która stanowiła przyczynę złożenia oświadczenia woli. (wyrok Sądu Najwyższego z dnia 15 stycznia 1970 r., I CR 400/69, OSNCP 1970, Nr 12, poz. 225). Należy jednak podkreślić, że podstępne wprowadzenie w błąd polega na działaniu świadomym i umyślnym, podejmowanym w celu skłonienia określonej osoby do złożenia oświadczenia woli.

Zgodnie z art. 86 §1 k.c., jeżeli błąd wywołała druga strona podstępnie, uchylenie się od skutków prawnych oświadczenia woli złożonego pod wpływem błędu może nastąpić także wtedy, gdy błąd nie był istotny, jak również wtedy, gdy nie dotyczył treści czynności prawnej (art. 86 §2 dotyczy podstępu osoby trzeciej). Sąd Najwyższy wyjaśnił w uchwale z dnia 4 lipca 1986 r., III CZP 36/86 (OSNCP 1987, Nr 8, poz. 107), że przepis o błędzie wywołanym podstępnie (art. 86 k.c.) ma zastosowanie do oświadczeń o przyjęciu lub odrzuceniu spadku (art. 1019 § 1 k.c.). Z przepisu tego nie wynika wyłączenie jego stosowania do rozważanej sytuacji z zakresu prawa spadkowego.

Sąd Najwyższy zwrócił uwagę, że w rozważanej sytuacji nie ma wprawdzie odbiorcy oświadczenia, czyli drugiej strony, jednakże można znaleźć osobę, która będzie mogła być traktowana podobnie jak druga strona. Za drugą bowiem stronę można uważać osobę, która z dotkniętego wadą oświadczenia woli spadkobiercy odnosi bezpośrednią korzyść. W konsekwencji ta właśnie osoba na skutek podstępu odnosi bezpośrednią korzyść kosztem osoby składającej oświadczenie woli. Tego rodzaju sytuację można, mając na uwadze swoistości oświadczenia o przyjęciu lub odrzuceniu spadku, zakwalifikować w ramach art. 86 k.c. Wymaga podkreślenia, że trudne do przyjęcia z punktu widzenia moralnego byłoby stanowisko wyłączające możliwość i konieczność napiętnowania sankcją cywilnoprawną podstępu osoby odnoszącej korzyść ze swojego zachowania z krzywdą spadkobiercy.

Sąd Okręgowy podzielając w całej rozciągłości zacytowane stanowisko Sądu Najwyższego zwraca uwagę, że w sprawie bezsporne było, że wnioskodawczyni w toku sprawy o dział spadku po swoim ojcu złożyła oświadczenie o odrzuceniu spadku po swoim ojcu namawiana do tego przez swoją matkę. Uczestniczka na rozprawie przyznała, że namawiała wnioskodawczynię do tego twierdząc, że będzie musiała zapłacić duży podatek. Powyższe wynika zarówno z uzasadnienia wniosku, jak też wyjaśnień na rozprawie, potwierdzonych wprost przez uczestniczkę - matkę wnioskodawczyni, która była bezpośrednio zainteresowana, aby jej córka odrzuciła spadek.

Jednocześnie Sąd Okręgowy zwraca uwagę, że wnioskodawczyni składając na rozprawie o dział spadku oświadczenie o odrzuceniu spadku po swoim ojcu nie miała wiedzy, czy i jaki podatek będzie musiała zapłacić z tytułu dziedziczenia, a ponadto jest osobą o sprawności intelektualnej poniżej przeciętnej.

W ocenie Sądu Okręgowego nie ulega zatem wątpliwości, że wnioskodawczyni składając oświadczenie o odrzuceniu spadku po swoim ojcu została podstępnie wprowadzona w błąd przez swoją matkę, zainteresowaną takim zachowaniem wnioskodawczyni.

Jednocześnie Sąd Okręgowy wyraża stanowisko, że Sąd Rejonowy całkowicie błędnie oparł się na opinii biegłych psychiatrów, co do tego, że wnioskodawczyni nie działała pod wpływem błędu. Biegli psychiatrzy badali bowiem zdolność wnioskodawczyni do złożenia oświadczenia woli pod kątem ewentualnego art. 82 k.c., czyli zdolności do złożenia oświadczenia woli bez zakłócenia czynności psychicznych, stwierdzając, że taka sytuacja nie zachodziła.

Biegli psychiatrzy jednocześnie w swojej opinii wskazali, że nie jest tak, że jakiekolwiek zaburzenie czynności psychicznych z zasady powoduje wadę oświadczenia woli. Każdą sprawę należy badać indywidualnie pod kątem osobistych możliwości danej osoby w rozpoznawaniu otaczającej rzeczywistości.

Tymczasem Sąd Rejonowy wyprowadził błędny wniosek na podstawie opinii biegłych psychiatrów, co do tego, że wnioskodawczyni składając oświadczenie o odrzuceniu spadku nie działała pod wpływem błędu, skoro z okoliczności sprawy i bezspornych twierdzeń wnioskodawczyni oraz uczestniczki wynika, że w tej chwili wnioskodawczyni nie posiadała wiedzy, czy i jaki podatek będzie musiała zapłacić, a jedynie kierowała się namową ze strony swojej matki, zainteresowanej odrzuceniem przez córkę spadku po ojcu.

Z tego względu nie ulega wątpliwości, że swobodne rozumowanie wnioskodawczyni w tym czasie było zaburzone istniejącą w jej świadomości koniecznością zapłaty dużego podatku, co nie odpowiadało wyobrażeniu o rzeczywistości, podstępnie zniekształconej przez namowę zainteresowanej matki wnioskodawczyni. (art. 86 k.c.)

Jednocześnie podnoszona przez Sąd Rejonowy okoliczność, że wnioskodawczyni z łatwością mogła dowiedzieć się w sprawie podatkowej, na co wskazuje późniejsze uzyskanie informacji w Ośrodku(...), nie ma znaczenia dla oceny podstępnego wprowadzenia przez jej matkę błędnego wyobrażenia o rzeczywistej sytuacji w chwili składania oświadczenia o odrzuceniu spadku.

Z faktu, że osoba wprowadzona podstępnie w błąd, następnie uchyla się od skutków prawnych wcześniej złożonego oświadczenia, nie można natomiast wyprowadzać wniosku, że osoba składająca uprzednie oświadczenie, nie działała pod wpływem błędu.

W konsekwencji Sąd Okręgowy odmiennie od Sądu Rejonowego ustalił, że wnioskodawczyni składając w dniu 18 lutego 2009 roku w toku sprawy o dział spadku po swoim ojcu oświadczenie o odrzuceniu spadku, działała pod wpływem błędu wywołanego podstępnie przez swoją matkę (uczestniczkę zainteresowaną wynikiem postępowania), o konieczności zapłacenia wysokiego podatku od spadku, a tym samym mogła skutecznie uchylić się od skutków prawnych tego oświadczenia zgodnie z art. 1019 k.c. w zw. z art. 86 k.c., co uczyniła przed Sądem Rejonowym w dniu 10 marca 2009 roku.

Obwiązująca w dacie składania przez wnioskodawczynię oświadczenia o odrzuceniu spadku regulacja art. 4a ustawy z dnia o podatku od spadków i darowizn z dnia 28 lipca 1983 roku (tj. Dz. U. z 2009 roku, nr 93, poz. 768 ze zm. ) przewidywała bowiem zwolnienie zstępnych od podatku z tytułu nabycia majątku spadku po wstępnym przy zachowaniu procedury zgłoszenia właściwemu naczelnikowi urzędu skarbowego, o czym wnioskodawczyni dowiedziała się później.

Biorąc powyższe pod uwagę Sąd Okręgowy zmienił zaskarżone postanowienie z ten sposób, że zatwierdził oświadczenie wnioskodawczyni o uchyleniu się od skutków prawnych oświadczenia o odrzuceniu spadku po ojcu. (art. 386 §1 k.p.c. w zw. z art. 13 §2 k.p.c.)

Jednocześnie Sąd Okręgowy zmienił orzeczenie w zakresie rozstrzygnięcia o kosztach postępowania, przyjmując za właściwe obciążenie uczestniczki kosztami postępowania, gdyż interesy wnioskodawczyni i uczestniczki były sprzeczne, a ponadto uczestniczka podstępnie wprowadziła wnioskodawczynię w błąd i konsekwentnie wnosiła o oddalenie wniosku. (art. 520 §2 k.p.c.)

Z tego względu Sąd Okręgowy zasądził od uczestniczki na rzecz wnioskodawczyni zwrot kosztów postępowania w wysokości 147,60 zł odpowiadający wynagrodzeniu pełnomocnika zastępującego wnioskodawczynię z urzędu (§8 pkt 2 w zw. z §2 ust. 2 i 3 Rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 28 września 2002 roku w sprawie opłat za czynności radców prawnych oraz ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej przez radcę prawnego ustanowionego z urzędu, Dz. U. z 2002 roku, nr 163, poz. 1349 ze zm.)

Zgodnie z art. 113 ustawy z dnia 28.7.2005 roku o kosztach sądowych w sprawach cywilnych Sąd Okręgowy nakazał pobrać od uczestniczki na rzecz Sadu I instancji opłatę od wniosku w kwocie 50 zł, od uiszczenia której była zwolniona wnioskodawczyni.

Jednocześnie zgodnie z art. 108 §1 k.p.c. w zw. z art. 520 §2 k.p.c. Sąd Okręgowy zasądził od uczestniczki na rzecz wnioskodawczyni zwrot kosztów postępowania za drugą instancję w wysokości 73,80 zł według stawki minimalnej wynagrodzenia radcy prawnego zastępującego wnioskodawczynię w tym postępowaniu (§12 ust.1 pkt 1 i §8 pkt 2 w zw. z §2 ust. 2 i 3 wskazanego Rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 28 września 2002) oraz nałożył obowiązek uiszczenia na rzecz Skarbu Państwa kosztów opłaty od apelacji w kwocie 50 zł zgodnie z art. 113 ustawy o kosztach sądowych w sprawach cywilnych.

dziesiąt) tytułem kosztów sądowych.