Portal Orzeczeń Sądu Okręgowego w Bydgoszczy

UZASADNIENIE

Powódka (...) spółka z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w G. wniosła o zasądzenie od pozwanej Gminy(...)kwoty 5902,08 zł z ustawowymi odsetkami od dnia wniesienia pozwu do dnia zapłaty oraz zasądzenia na swoją rzecz zwrotu kosztów procesu wg norm przepisanych z tytułu nadpłaty podatku przez pozwaną na podstawie decyzji podatkowej natychmiast wymagalnej.

Podniosła powódka, że decyzja ta, jak i pozostałe dotyczące zobowiązania podatkowego powódki za 2006r. zostały uchylone przez (...)Kolegium (...), wobec czego brak podstawy prawnej do pobrania od powódki tych kwot. Pozwana zaś, mimo zobowiązania się do zwrotu kwoty 5902,08 zł w terminie do czerwca 2012r., kwoty nie zwróciła.

Od nakazu zapłaty w postępowaniu upominawczym z dnia 22 sierpnia 2012r. pozwana wniosła sprzeciw, domagając się odrzucenia pozwu z powodu niedopuszczalności drogi sądowej, a gdyby ten zarzut nie został uwzględniony, to domagała się oddalenia powództwa. W toku zaś procesu pozwana wskazała, że powództwa co do wysokości kwoty wskazanej w pozwie nie kwestionuje.

Sąd Rejonowy w Bydgoszczy wyrokiem z dnia 20 grudnia 2012r. uwzględnił powództwo w całości oraz zasądził na podstawie art. 98 kpc koszty procesu w kwocie 1513 zł.

Swoje rozstrzygnięcie oparł Sąd Rejonowy na następujących ustaleniach i rozważaniach natury prawnej.

Powódka określiła w deklaracji podatkowej wysokość należnego zobowiązania podatkowego od nieruchomości za rok 2006 na kwotę 53 213,20 zł, którą zapłaciła. Decyzją z dnia 18 grudnia 2007 r. Burmistrz S. określił powódce wysokość zobowiązania w podatku od nieruchomości za 2006 r. na sumę 92 693 zł. Na skutek skargi powódki (...)Kolegium (...) w B. uchyliło przedmiotową decyzję i przekazało sprawę do ponownego rozpoznania przez organ pierwszej instancji. W dniu 19 sierpnia 2008 r. organ wydał następną decyzję, określając powódce wysokość zobowiązania podatkowego na 57545 zł. Różnica pomiędzy zapłaconym przez powódkę podatkiem od nieruchomości, a wskazaną wyżej kwotą została wyegzekwowana na podstawie tytułu wykonawczego z dnia 17 września 2008 r. W związku z egzekucją od powódki pobrano kwotę 5 902,08 zł składającą się z 4 331,80 zł należności podatkowej, 1204,85 zł odsetek, 26,40 zł kosztów upomnień, a nadto proporcjonalne do należności głównej część kosztów egzekucji w wysokości 322,35 zł i 16,67 zł opłaty bankowej. Decyzja z dnia 19 sierpnia 2008 r. została w dniu 25 listopada 2008 r. uchylona, a sprawa ponownie przekazana do ponownego rozpoznania. W dniu 11 września 2009 r. Burmistrz S. wydal kolejną decyzję w przedmiocie zobowiązania podatkowego powódki od nieruchomości za 2006r., ustalając je powtórnie na kwotę 57545 zł. W dniu 03 listopada 2009r. (...)Kolegium (...) w B. uchyliło decyzję i przekazało sprawę do ponownego rozpoznania. W dniu 06 maja 2010r. wydana została czwarta decyzja w przedmiocie podatku od nieruchomości za 2006r., w której Burmistrz S. ponownie ustalił je we wskazanej wyżej wysokości. Na skutek skargi powódki decyzją z dnia 19 lipca 2010 r. orzeczenie powyższe uchylono i sprawę przekazano do ponownego rozpoznania, gdyż rozstrzygnięcie wymagało uprzedniego przeprowadzenia postępowania w znacznej części.

W związku z brakiem prawomocnej decyzji stanowiącej podstawę do pobrania od powódki kwoty 57 545 zł powódka wystąpiła do Burmistrza pozwanej w dniu 02 sierpnia 2010 r. o ustalenie nadpłaty w podatku od nieruchomości za rok 2006. Decyzją z dnia 02 września 2010 r. organ omówił określenia nadpłaty. Organ wyższej instancji przedmiotową decyzję uchylił i podstępowanie umorzył. Następnie postanowieniem z dnia 18 listopada 2010 r. Burmistrz pozwanej odmówił wszczęcia postępowania w sprawie nadpłaty podatku od nieruchomości za rok 2006. Postanowienie zostało uchylone na skutek skargi powódki przez (...) Kolegium(...)w B..

W dniu 28 czerwca 2011 r. Burmistrz pozwanej zwrócił się do powódki w związku z uchyleniem decyzji dotyczącej podatku od nieruchomości o umożliwienie zaliczenia powstałej nadpłaty na poczet przyszłych zobowiązań podatkowych, na co Powódka nie wyraziła zgody.

Ostatecznie pismem z dnia 30 listopada 2011 r. pozwana zobowiązała się przekazać powódce nadpłatę do końca czerwca 2012r.

Powódka nie wyraziła zgody na to. W dniu 05 kwietnia 2012 r. powódka wystosowała do pozwanej wezwanie do zapłaty, doręczone 13 kwietnia 2012 r.

Sąd zważył, że stan faktyczny sprawy był między stronami bezsporny, a nadto powódka potwierdziła go załączonymi do pozwu dokumentami. Pozwana nie kwestionowała także powództwa co do wysokości. Ostatecznie jedynym zarzutem wywiedzionym przez pozwaną w niniejszym procesie była sprzeczność żądania zwrotu nadpłaty przez powódkę z zasadami współżycia społecznego.

Sąd zważył, że norma z art. 5 kc ma charakter wyjątkowy i można ją stosować wtedy, gdy w inny sposób nie można zabezpieczyć interesu osoby zagrożonej wykonaniem prawa podmiotowego przez inną osobę.

Pozwana wywodziła, że powódka dochodząc zwrotu nadpłaty podatku od nieruchomości nadużywa prawa, gdyż pozwana została pokrzywdzona przy okazji powstania powódki, w ten sposób, że wartość wniesionego do powódki majątku w postaci budynków i budowli została określona na niższym poziomie, niż dotychczas deklarował to poprzednik prawny powódki (...) S.A. w deklaracjach podatkowych podatku od nieruchomości. W związku z tym powódką taką też wartość zadeklarowała przy obliczaniu swojego zobowiązania podatkowego, co uszczupliło dochody pozwanej.

W ocenie Sądu zarzut ten był jednak bezzasadny. Po pierwsze należało zwrócić uwagę, że to nie od powódki zależało na jakim poziomie w ramach procesu restrukturyzacji i prywatyzacji (...) S.A. oszacowano wartość majątku wnoszonego aportem do nowopowstałej spółki. Nie można czynić powódce zarzutu, że obliczyła podatek od nieruchomości według takiej wartości środków trwałych, jaka została wskazana w jej akcie kreacyjnym. Rzeczą organu pozwanej - jej Burmistrza, w postępowaniu podatkowym było, jeśli w istocie wartość ta była zaniżona w stosunku do rzeczywistej, ustalić prawidłowo wymiar należnego podatku. Pozwana posiadała w tym zakresie odpowiednie instrumenty prawne, z których jednak jak wynika z uzasadnień orzeczeń (...) Kolegium (...) w B., uchylających kolejne decyzje w tej sprawie, nie potrafiła skutecznie i prawidłowo skorzystać.

Do chwili upływu okresu przedawnienia zobowiązania podatkowego nie została wydana prawomocna decyzja sankcjonująca pobraną od powódki w 2007 r., na podstawie nieprawomocnego lecz tylko natychmiast wykonalnego tytułu, kwotę, stanowiącą różnicę między podatkiem zapłaconym ,a podatkiem naliczonym przez Burmistrza pozwanej. W powyższych okolicznościach nie budzi zatem zdziwienia fakt, że powódka wystąpiła o zwrot nadpłaconej kwoty (w takiej sytuacji podatek należy się w wysokości zadeklamowanej przez podatnika), a także o odszkodowanie czyli zwrot kosztów egzekucji i opłaty bankowej od realizacji zajęcia. Powódka jest podmiotem opartym na rachunku ekonomicznym, wykonującym działalność komercyjną, nastawioną na osiągnięcie zysku i w ocenie Sądu ma prawo dochodzić przysługujących jej wierzytelności od każdej kategorii dłużników, również takich, których działalność zmierza w celu realizacji interesu społecznego i zaspokajania potrzeb lokalnej społeczności. Nie ma obowiązku rezygnować z dochodzenia swojej wierzytelności dlatego, że pozwana gmina realizuje cele na rzecz społeczeństwa, a jej sytuacja materialna jest trudna.

Sąd zważył następnie, że poza powyższym zarzutem roszczenie powódki nie było kwestionowane co do wysokości. Nadto w ocenie Sądu podstawę prawną roszczenia powódki stanowił art.417k.c.

Apelację od wyroku wniosła pozwana, zarzucając błędną wykładnię i niewłaściwe zastosowanie art. 417 k.c. przez przyjęcie, że Gmina(...)działała w sposób niezgodny z prawem, naruszenie art. 5 k.c. oraz przepisów prawa procesowego, które miało wpływ na wynik sprawy przez niewyjaśnienie wszystkich istotnych okoliczności w szczególności związanych z określeniem składników majątku powódki, stanowiącego podstawę naliczenia podatku od nieruchomości.

Wskazując na te zarzuty domagała się pozwana zmiany wyroku przez oddalenie apelacji i zasądzenia na swoją rzecz zwrotu kosztów postępowania apelacyjnego.

Sąd Okręgowy zważył, co następuje:

Apelacja jako oczywiście bezzasadna podlegała oddaleniu.

Pozwana w toku procesu, co istotne nie kwestionowała wysokości kwoty dochodzonej pozwem, co więcej, jak trafnie skonstatował Sąd Rejonowy, także stan faktyczny sprawy nie był sporny pomiędzy stronami procesu.

W tej sytuacji Sąd Okręgowy nie podziela absolutnie zarzutu naruszenia przepisów prawa procesowego przez niewyjaśnienie przez Sąd I instancji wszystkich okoliczności faktycznych a w szczególności tych związanych z określeniem wartości składników majątku powódki będących podstawą naliczenia podatku od nieruchomości.

Ten zarzut w okolicznościach tej sprawy i podstawy faktycznej żądania jest bezzasadny i niezrozumiały.

Nie dostrzega bowiem skarżący, że powódka wskazuje na nadpłatę należności podatkowej powstałej na skutek wadliwych decyzji podatkowych pozwanej. Fakt nadpłaty był niesporny. Sąd natomiast w postępowaniu tym nie był absolutnie uprawniony do ustalania wartości składników majątkowych powódki. To należało bowiem do kompetencji pozwanej jako organu podatkowego w postępowaniu administracyjnym. Takich zaś kompetencji Sąd Rejonowy, jako sąd powszechny nie miał.

Przepisy bowiem ustawy o podatkach i opłatach lokalnych z dnia 12 sierpnia 1991r. /Dz.U. Nr 121, poz. 844 ze zm. z 2006r./ wyraźnie wskazuje na podmiot będący organem podatkowym /art.1c/, nadto to ten organ podatkowy dla ustalenia podstawy opodatkowania powołuje biegłego – rzeczoznawcę majątkowego /art. 4 ust.1 pkt 8/.

Sąd Rejonowy w tej sprawie ustalał, w ramach podstawy faktycznej żądania, czy pozwana jest zobowiązana do zapłaty na rzecz powódki wskazanej kwoty z tytułu powstałej nadpłaty i kosztów dodatkowych poniesionych przez powoda, a była to okoliczność niekwestionowana przez pozwaną.

Nie było też żadnych podstaw do zastosowania przez Sąd Rejonowy art. 5 k.c., o czym jest mowa w kolejnym zarzucie apelacyjnym.

Prawidłowo ustalony stan faktyczny wskazuje na to, że w toku postępowania podatkowego decyzje pozwanego jako organu podatkowego były uchylane przez (...) Kolegium (...) w B.. Co więcej, pozwany na podstawie decyzji z 19 sierpnia 2008r., będącej nieprawomocną, po wydaniu tytułu wykonawczego uregulował należność podatkową w kwocie 57545 zł.

Tymczasem, co jest niesporne, decyzja ta – została uchylona, a zatem pozwany wyegzekwował ostatecznie należność podatkową przekraczającą tę, zadeklarowaną przez podatnika.

Nie może zatem pozwana oczekiwać, że na podstawie art. 5 k.c. dojdzie do oddalenia powództwa, z uwagi na problemy finansowe pozwanej Gminy. Ta

Okoliczność jest bez znaczenia, powód zaś realizuje w tym procesie swoje prawo i nie można tego działania potraktować jako niezgodnego z zasadami współżycia społecznego.

Powódka, zanim wystąpiła na drogę procesu, wzywała do zwrotu żądanej kwoty pozwaną, lecz bezskutecznie.

W takiej sytuacji pozwana winna była liczyć się także z żądaniem naprawienia szkody, tj. zwrotem na rzecz powódki kosztów opłaty egzekucyjnej i opłaty bankowej wobec dokonanego zajęcia bankowego.

Takie działanie nie jest sprzeczne z art. 5 k.c., Sąd Najwyższy zaś w swoim postanowieniu, przywołanym przez Sąd Rejonowy, z dnia 30 maja 2003r. III CZP 34/04 wprost wskazał, w analogicznym stanie faktycznym, na możliwość dochodzenia, poza zwrotem nadpłaty, także naprawienia szkody na podstawie art. 417 k.c.

Wobec powyższego Sąd Okręgowy apelację pozwanej jako bezzasadną oddalił na mocy art. 385 kpc, o kosztach zaś postępowania apelacyjnego Sąd Okręgowy orzekł na mocy art. 98 kpc w zw. z art. 108§1 kpc.

Na oryginale właściwe podpisy

Za zgodność z oryginałem