Portal Orzeczeń Sądu Okręgowego w Bydgoszczy

UZASADNIENIE

Zarządzeniem z dnia 4 listopada 2014 roku Przewodniczący II Wydziału Cywilnego Sądu Rejonowego w Bydgoszczy wezwał wnioskodawczynię do uiszczenia opłaty w kwocie 1.000 złotych w terminie 7 dni pod rygorem zwrotu wniosku. W uzasadnieniu wskazał, że postępowanie o zniesienie współwłasności rzeczy (nabytych w czasie trwania konkubinatu) jest samodzielnym i odrębnym od postępowania o podział majątku wspólnego, zatem należna jest od niego samodzielna oplata, tym bardziej, że uczestnikiem tego postępowania będzie E. F., wcześniejsza żona K. F..

Zażalenie na zarządzenie wniosła wnioskodawczyni domagając się jego uchylenia i zarzucając naruszenie art. 3 ust. 2 pkt 7 litera a) w zw. z art. 18 ust. 1 ustawy z dnia 28 lipca 2005 roku o kosztach sądowych w sprawach cywilnych oraz art. 21 kpc oraz art. 191 kpc w zw. z art. 13 § 2 kpc. W uzasadnieniu zażalenia skarżąca podniosła, że we wniosku o podział majątku wspólnego domagała się nadto rozliczenia konkubinatu poprzez zniesienie współwłasności przedmiotów majątkowych i praw nabytych w czasie jego trwania. Sąd wyłączył postępowanie o zniesienie współwłasności do odrębnego rozpoznania, co nie uprawnia jednak do pobrania odrębnej opłaty. Odrębnej opłaty nie żąda się bowiem także w przypadku zgłoszenia rozliczenia nakładów poczynionych na rzecz po ustaniu wspólności majątkowej, tak samo zatem nie pobiera się opłaty z tytułu żądania rozliczenia nakładów poczynionych przed powstaniem wspólności majątkowej małżeńskiej, a więc w czasie trwania konkubinatu.

Sąd Okręgowy zważył, co następuje:

Zażalenie nie jest zasadne.

Zgodnie z art. 3 ust. 1 ustawy z dnia 28lipca 2005 roku o kosztach sądowych w sprawach cywilnych opłacie podlega pismo, jeżeli przepis ustawy tak stanowi, w szczególności jest takim pismem wniosek o wszczęcie postępowania nieprocesowego (art. 3 ust. 2 pkt 7 litera a)). Opłata pobierana jest od wniosku o wszczęcie postępowania nieprocesowego lub samodzielnej jego części (art. 18 ust.1). Opłatę w wysokości 1.000 złotych pobiera się od wniosku o podział majątku

wspólnego (art. 38 ust. 1 ), w takiej samej wysokości pobiera się opłatę od wniosku o zniesienie współwłasności (art. 41 ust. 1 ).

Wnioskodawczyni domaga się podziału majątku wspólnego oraz zniesienia współwłasności poszczególnych przedmiotów, jako rozliczenia konkubinatu poprzedzającego związek małżeński. Nie budzi żadnych wątpliwości w orzecznictwie, że konkubinat jest związkiem prawnie indyferentnym i podstaw do rozliczenia ewentualnych wspólnych inwestycji konkubentów należy poszukiwać wśród innych instytucji prawnych. Jednym z takich rozwiązań jest wykazanie, że przedmioty nabyte w czasie trwania konkubinatu stały się przedmiotem współwłasności, co uprawnia każdego z konkubentów do wystąpienia z wnioskiem o zniesienie współwłasności. Do takiego rozwiązania odwołuje się wnioskodawczyni w niniejszej sprawie. I od tak sformułowanego żądania zobligowana jest do uiszczenia opłaty, jako od wniosku wszczynającego samodzielną część postępowania nieprocesowego.

Argumentacja przywołana w zażaleniu, a sprowadzająca się do wskazania, że nie pobiera się dodatkowej opłaty w przypadku zgłoszenia żądania rozliczenia nakładów poczynionych przez jednego z byłych małżonków na rzecz stanowiącą przedmiot wspólności majątkowej, już po ustaniu wspólności majątkowej (w sprawie o podział majątku wspólnego) nie jest bowiem stanem faktycznym, ani tożsamym, ani zbliżonym do sytuacji, gdy wnioskodawczyni nie domaga się rozliczenia ewentualnych nakładów na taki przedmiot, czy też rzecz stanowiącą własność uczestnika postępowania, ale formułuje samodzielne żądanie zniesienia współwłasności poszczególnych rzeczy, wywodząc, że owa współwłasność powstała w czasie trwania faktycznego związku wnioskodawczyni z uczestnikiem postępowania. Jest to żądanie samodzielne i niezależne od uprawnienia do żądania podziału majątku wspólnego, który to majątek nie zawsze powstaje następczo w stosunku do majątku nabytego do współwłasności (podobnie jak nie zawsze małżeństwo następuje po związku konkubenckim).

Podkreślenia nadto wymaga, że opłata winna być uiszczona niezależnie od tego czy wniosek o zniesienie współwłasności zawarty został w jednym piśmie z wnioskiem o podział majątku wspólnego, czy też w odrębnym dokumencie i niezależnie od tego czy sąd prowadzi obydwie sprawy w jednym, czy też dwu postępowaniach.

Wobec powyższego Sąd Okręgowy zażalenie uznał za bezzasadne i na podstawie przepisów art. 385 kpc w zw. z art. 397 § 2 kpc i art 398 kpc je oddalił.