Portal Orzeczeń Sądu Okręgowego w Bydgoszczy

UZASADNIENIE

Decyzją z dnia 16 września 2016r. Zakład Ubezpieczeń Społecznych I Oddział w B. odmówił H. Ś. prawa do renty na podstawie ustawy z dnia 17 grudnia 1998r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych ( tekst jednolity Dz. U. z 2013r., poz. 1440 ze zm. ), uzasadniając swoje stanowisko orzeczeniem Komisji Lekarskiej ZUS z dnia 2 września 2016r., która nie stwierdziła u ubezpieczonej niezdolności do pracy.

Odwołanie od powyższej decyzji wniosła ubezpieczona, domagając się jej zmiany i przyznania żądanego świadczenia, bowiem spełnia wszystkie warunki niezbędne do jego przyznania, w szczególności jest osoba niezdolną do pracy.

W odpowiedzi na odwołanie organ rentowy wniósł o oddalenie odwołania, powołując się ponownie na okoliczności przytoczone w uzasadnieniu zaskarżonej decyzji.

W dniu (...) ubezpieczona zmarła, a w jej miejsce do toczącego się postępowania wstąpił maż – P. Ś..

Sąd ustalił i zważył co następuje:

Zgodnie z art. 57 ustępem 1 i 2 ustawy przytoczonej na wstępie – renta z tytułu niezdolności do pracy przysługuje ubezpieczonemu, który spełnia łącznie następujące warunki :

1)  jest niezdolny do pracy,

2)  ma wymagany okres składkowy i nieskładkowy,

3)  niezdolność do pracy powstała w okresach wskazanych w ustawie, albo nie później niż w ciągu 18 miesięcy od ustania tych okresów.

W myśl ustępu 2 – przepisu ustępu 1 pkt 3 nie stosuje się do ubezpieczonego, który udowodnił okres składkowy i nieskładkowy wynoszący co najmniej 20 lat dla kobiety lub 25 lat dla mężczyzny oraz jest całkowicie niezdolny do pracy.

Natomiast zgodnie z art. 58 ustępem 1 przytoczonej na wstępie ustawy –

warunek posiadania wymaganego okresu składkowego i nieskładkowego, w myśl art. 57 ustępu 1 pkt 2, uważa się za spełniony, gdy ubezpieczony osiągnął okres składkowy i nieskładkowy wynoszący łącznie co najmniej:

1)  1 rok – jeżeli niezdolność do pracy powstała przed ukończeniem 20 lat;

2) 2 lata – jeżeli niezdolność do pracy powstała w wieku powyżej 20 do 22 lat;

3) 3 lata – jeżeli niezdolność do pracy powstała w wieku powyżej 22 do 25 lat;

4) 4 lata – jeżeli niezdolność do pracy powstała w wieku powyżej 25 do 30 lat;

5) 5 lat – jeżeli niezdolność do pracy powstała w wieku powyżej 30 lat.

Na podstawie ustępu 2 tego artykułu – okres, o którym mowa w ustępie 1 pkt 5, powinien przypadać w ciągu ostatniego dziesięciolecia przed zgłoszeniem wniosku o rentę lub przed dniem powstania niezdolności do pracy; do tego dziesięcioletniego okresu nie wlicza się okresów pobierania renty z tytułu niezdolności do pracy, renty szkoleniowej lub renty rodzinnej.

Przy czym w myśl ustępu 4 – przepisu ustępu 2 nie stosuje się do ubezpieczonego, który udowodnił okres składkowy, o którym mowa w art. 6, wynoszący co najmniej 25 lat dla kobiety i 30 lat dla mężczyzny oraz jest całkowicie niezdolny do pracy.

Kwestią sporną w przedmiotowej sprawie było ustalenie stanu zdrowia H. Ś. i jego wpływu na zdolność do pracy, w szczególności ustalenie, czy stan zdrowia ubezpieczonej powodował jej całkowitą lub częściową niezdolność do pracy.

W celu rozstrzygnięcia powyższej kwestii Sąd przeprowadził dowód z opinii biegłych sądowych, lekarzy następujących specjalizacji :

- internisty – reumatologa,

- ortopedy,

- onkologa,

którzy rozpoznali u H. Ś. poniższe schorzenia :

- olbrzymi guz okolicy treitza z wysoką niedrożnością powikłane masywną zatorowością płucną – zatorem jeżdżca,

- nadczynność tarczycy,

- zmiany zwyrodnieniowe stawów kolanowych bez istotnych zaburzeń funkcji ruchu,

- żylaki kończyn dolnych,

Zdaniem biegłych sądowych ubezpieczona była całkowicie niezdolna do pracy od 25.04.2017r., tj. pobytu w szpitalu do 24.05.2017r. natomiast była częściowo niezdolna do pracy w okresie od 25.10.2016r. do 25.04.2017r. Jako przyczynę stwierdzonej niezdolności do pracy biegli wskazali chorobę nowotworową.

- dowód – opinia biegłych sądowych ( k. 73 – 74, 88 akt ).

W zgłoszonych pismem z dnia 07.03.2018r. zastrzeżeniach organ rentowy podniósł, iż skoro biegli sądowi ustalili datę powstania częściowej niezdolności do pracy na dzień 25.10.2016r., to należy uznać, że niezdolność ta nie istniała w dacie badania przez Komisję Lekarską i w dniu wydania zaskarżonej decyzji.

Sąd pozytywnie ocenił opinię biegłych sądowych, trzeba przy tym zauważyć, że w skład zespołu biegłych sądowych wchodzili specjaliści z zakresu schorzeń, które dolegały ubezpieczonej, którzy nie tylko dysponują wiedzą specjalistyczną, ale też doświadczeniem w wydawaniu opinii na potrzeby spraw z zakresu ubezpieczeń społecznych, a którzy w sposób jednoznaczny wskazali na istniejącą u ubezpieczonej niezdolność do pracy zgodnej z posiadanymi kwalifikacjami, czyli częściową niezdolność do pracy, a następnie całkowitą. Dodać należy, że sporządzona opinia oparta została na przeprowadzonych badaniach i dokumentacji medycznej a jej treść była jasna, logiczna i przekonująca dla Sądu. Odnosząc się do kwestii podniesionej w zastrzeżeniach ZUS należy zauważyć, iż ubezpieczona wnosząc odwołanie była przekonana o swej niezdolności do pracy, przy czym przekonanie to istniało u niej, aż do chwili śmierci, bowiem nie cofnęła wniesionego odwołania. Jako osoba nie mająca większego kontaktu ze sprawami urzędowymi i obowiązującymi przepisami zapewne nie była świadoma konieczności złożenia kolejnego wniosku o rentę w sytuacji, gdyby niezdolność do pracy zaistniała dopiero w toku postępowania sądowego. Podobna sytuacja dotyczy męża ubezpieczonej, który wstąpił do sprawy. Niewątpliwie ubezpieczona spełniła warunki niezbędne do nabycia renty w okresach wskazanych przez biegłych sądowych, a pozbawienie jej tego świadczenia byłoby niezgodne z intencją obowiązujących przepisów, w tym art. 316 kpc, który nakazuje Sądowi brać pod uwagę stan rzeczy istniejących w chwili zamknięcia sprawy.

Trzeba przy tym zauważyć, jak podkreślają biegli sądowi, że ekstremalnie rzadka lokalizacja guza utrudniała diagnostykę, a w tej sytuacji określenie przez biegłych sądowych daty początkowej częściowej niezdolności do pracy oparte zostało głównie na wiedzy i doświadczeniu biegłych, pozwalającym stwierdzić, że tego rodzaju schorzenie musiało występować i powodować częściową niezdolność do pracy już na 6 przed trafieniem ubezpieczonej do szpitala ( taką datę początkową częściowej niezdolności do pracy przyjął też Sąd ), nie można jednak wykluczyć, że schorzenie rozwijało się już wcześniej i powodowało dolegliwości mniej typowe niż przeciętnie występujące.

Mając powyższe na uwadze Sąd na mocy art. 477 ¹⁴ § 2 k.p.c. zmienił zaskarżoną decyzję, jak w pkt 1 sentencji, a w pozostałym zakresie na mocy art. 477 ¹⁴ § 1 k.p.c. odwołanie oddalił.

Jednocześnie zgodnie z brzmieniem art. 118 ust. 1a ustawy o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych w pkt 2 wyroku zawarto orzeczenie o braku odpowiedzialności organu rentowego za nieustalenie ostatniej okoliczności niezbędnej do wydania decyzji, bowiem biegli dysponowali dodatkową dokumentacją medyczną, która wcześniej nie była znana organowi rentowemu, a która miała istotne znaczenie dla rozstrzygnięcia sprawy.

SSO Karolina Chudzinska - Koczorowicz