Portal Orzeczeń Sądu Okręgowego w Bydgoszczy

POSTANOWIENIE

Dnia 8 października 2015 r.

Sąd Okręgowy w Bydgoszczy VIII Wydział Gospodarczy

w następującym składzie:

Przewodniczący SSO Marek Tauer (spr.)

Sędziowie: SSO Wiesław Łukaszewski

SSO Elżbieta Kala

po rozpoznaniu w dniu 8 października 2015 r. w Bydgoszczy

na posiedzeniu niejawnym

sprawy z wniosku (...) spółki z ograniczoną odpowiedzialnością w B.

o wpisanie zmian w Krajowym Rejestrze Sądowym

na skutek zażalenia wnioskodawcy na postanowienie Sądu Rejonowego w Bydgoszczy XIII Wydziału Gospodarczego Krajowego Rejestru Sądowego z dnia 8 czerwca 2015 r., sygn. akt BY XIII Ns.Rej. KRS 158/15/763 KRS (...)

postanawia:

oddalić zażalenie.

UZASADNIENIE

Zaskarżonym postanowieniem, w wyniku rozpoznania skargi wnioskodawcy na orzeczenie referendarza sądowego z dnia 19 marca 2015 r., sygn. akt BY XIII Ns.Rej. KRS 158/15/763 KRS (...), Sąd Rejonowy zawiesił postępowanie w sprawie. W uzasadnieniu Sąd I instancji podkreślił, że Sądowi z urzędu wiadomo, że złożony został wniosek o wpis zmiany danych w rejestrze przedsiębiorców gdy chodzi o spółkę (...) sp. z o.o. (sygn. akt BY XIII Ns-Rej. KRS 14361/14/934) - jego przedmiotem jest m.in. wykreślenie dotychczasowego prezesa zarządu tej spółki M. W. i wiceprezesa S. K., a także jedynego wspólnika (...) S.A. oraz wpisanie J. P. (jako prezesa zarządu) oraz W. Ś. i J. F. (jako członków zarządu), a ponadto ujawnienie danych nowego jedynego wspólnika - a także, że postępowanie w tej sprawie nie zostało dotychczas prawomocnie zakończone. Sąd I instancji podkreślił, że w tym właśnie postępowaniu - a nie w niniejszej sprawie - przedmiotem oceny są dokumenty w postaci protokołów z obrad Nadzwyczajnego Zgromadzenia Wspólników z dnia 2 września 2014 r. (zawierającego uchwały Nr (...), (...) i (...) w przedmiocie odwołania z zarządu M. W., S. K. i J. S., a także uchwałę Nr (...) w przedmiocie powołania do zarządu J. P.), z dnia 12 września 2014 r. (zawierającego uchwały Nr (...) i (...) w przedmiocie powołania do zarządu J. F. i W. Ś.), a także umowy zbycia udziałów : z dnia 16 listopada 2013 r. pomiędzy (...) S.A. w W. jako zbywcą, a (...) sp. z o.o. w P., jako ich nabywcą, jak również z dnia 28 sierpnia 2014 r. pomiędzy (...) sp. z o.o. w P. jako zbywcą, a M. S. jako ich nabywcą. Powołane wyżej uchwały i umowy mają bowiem stanowić podstawę wpisu w niezakończonej dotychczas sprawie o sygnaturze akt BY XIII Ns-Rej KRS 14361/14/934. W tym kontekście, zdaniem Sądu Rejonowego, zarzuty podniesione w skardze w istocie rzeczy nie dotyczą bezpośrednio przedmiotowego postępowania, skarżący powołuje się bowiem na dokumenty, których brak w niniejszej sprawie, a które przedłożono do w/w sprawy dotyczącej m.in. wpisu zmian w zarządzie wnioskodawcy. Ponadto, wbrew twierdzeniom wnioskodawcy Sądowi I instancji z urzędu wiadomo, iż przedmiotem oceny w zakończonej prawomocnie sprawie BY XIII Ns-Rej KRS 9457/14/468 nie były w/w uchwały wspólników z dnia 2 i 12 września 2014 r., a orzekający w tej sprawie referendarz sądowy w uzasadnieniu postanowienia z dnia 1 września 2014 r. uznał ostatecznie za zbędną ocenę ważności umowy zbycia udziałów z dnia 16 listopada 2013 r. pomiędzy (...) S.A. jako zbywcą, a (...) sp. z o.o. jako ich nabywcą (zob. k 1754 i 1755; postanowienie wraz z uzasadnieniem -ki 745-1755 akt rejestrowych ). Wprawdzie nie budzi wątpliwości, że sąd rejestrowy jest uprawniony do badania wpływu naruszeń procedury podejmowania uchwał zgromadzeń spółki kapitałowej na ich treść - na podstawie art. 23 ust, 1 ustawy o Krajowym Rejestrze Sądowym - a także, że dopiero prawomocny wyrok sądu stwierdzający nieważność takiej uchwały ma charakter konstytutywny, jednakże ewentualny wpływ prawomocnego ustalenia nieistnienia bądź też nieważności uchwał Nr 3 i 4 Nadzwyczajnego Walnego Zgromadzenia Akcjonariuszy (...) S.A. - dotyczących powołania Rady Nadzorczej tej spółki, która miała następnie powierzyć J. S. funkcję prezesa jej zarządu - na rozstrzygnięcie sądu rejestrowego jest obecnie przedmiotem odrębnego rozpoznania. Wiadomo ponadto z urzędu Sądowi I instancji, że postępowanie w sprawie BY XIII Ns-Rej KRS 14361/14/934 zostało zawieszone - postanowieniem z dnia 16 marca 2015 r. - do czasu prawomocnego zakończenia procesów toczących się przed Sądem Okręgowym w Warszawie o ustalenie nieistnienia w/w uchwał (sygn. akt XVI GC 2074/13), ewentualnie także stwierdzenia ich nieważności (XVI GC 584/14). Sąd rejestrowy uznał w tej sprawie, że w pierwszej kolejności przesądzić należy kwestię struktury właścicielskiej spółki będącej wnioskodawcą, skuteczność bowiem uchwały o zmianach w zarządzie zależy od tego czy rzeczywiście zostały one podjęte przez jedynego jej wspólnika. W Rejestrze bowiem jako jedyny wspólnik wnioskodawcy ujawniona jest aktualnie spółka (...) S.A., zaś przy zawieraniu umowy przeniesienia udziałów z dnia 16 listopada 2013 r. spółkę tą reprezentować miał J. S. - który miał być powołany na prezesa zarządu w/w spółki uchwałą Rady Nadzorczej z dnia 14 listopada 2013 r., działającej w składzie wynikającym z kwestionowanych w ww. procesach uchwał nr 3 i 4 Nadzwyczajnego Walnego Zgromadzenia Akcjonariuszy (...) S.A. z dnia 14 listopada 2013 r. Obecnie rozstrzygnięcie to jest przedmiotem zażaleń złożonych w tej sprawie w imieniu wnioskodawcy. Reasumując, Sąd I instancji zważył, że dopiero w przypadku prawomocnego zakończenia postępowania w sprawie BY XIII Ns-Rej KRS 14361/14/934 możliwa będzie ocena czy pełnomocnictwo do złożenia wniosku w niniejszej sprawie zostało udzielone przez umocowane do tego osoby.

Wnioskodawca w zażaleniu zaskarżył powyższe orzeczenie w całości, zarzucając mu:

- naruszenie art. 23 ust. 1 ustawy o KRS poprzez jego błędną wykładnię i przyjęcie, że Sąd rejestrowy nie może ocenić tego, czy przedłożona mu uchwała jest uchwałą istniejącą i stanowi wolę organu spółki jakim jest zgromadzenie wspólników, podczas gdy ze zgromadzonych w sprawie dokumentów wynika, że uchwały mające stanowić podstawę wpisu nie zostały podjęte przez wspólników i są jedynie zaprotokołowaniem woli osób obcych dla spółki, a więc nie są wyrazem woli organu spółki i nie mogą stanowić podstawy do dokonania wpisu dla przedsiębiorcy,

- naruszenie przepisów postępowania mających wpływ na treść orzeczenia, tj. art. 316 § 1 kpc w zw. z art. 13 § 2 kpc i art. 361 kpc poprzez nieuwzględnienie przy wydawaniu postanowień całokształtu materiału dowodowego zebranego w aktach rejestrowych spółki i pomięcie oświadczeń spółki (...) sp. z o.o. z dnia 29 i 30 listopada 2013r. o skutecznym uchyleniu się od oświadczeń woli złożonych z powodu błędu co do treści umowy przeniesienia udziałów w spółce (...) sp. z o.o. i pominięcie, że oświadczenie takie wywołuje skutki obligacyjne i rzeczowe w zakresie przeniesienia własności praw majątkowych,

- naruszenie art. 365 § 1 kpc w zw. z art. 13 § 2 kpc poprzez niewzięcie pod uwagę, że:

1/ prawomocnym postanowieniem z dnia 1.09.2014 r., sygn. akt BY.XIII Ns-Rej. 9457/14/468 Sąd I instancji oddalił wniosek o wpis do zarządu spółki (...) sp. z o.o. osób „powołanych” przez (...) sp. z o.o. - rzekomego udziałowca (...)sp. z o.o. - uznając, iż spółka (...) sp. z o.o. nie była udziałowcem spółki (...) sp. z o.o. i jej oświadczenia o powołaniu członków zarządu nie pochodzą od organu spółki (zgromadzenie wspólników).

2/ prawomocnym postanowieniem z dnia 10.01.2014r. Sąd Rejonowy dla m.st. Warszawy umorzył postępowanie o wpis J. S. jako prezesa zarządu (...) S.A. uznając cofnięcie wniosku o jego wpis do KRS za dopuszczalne i zarządzeniem z dnia 7.01.2014r. przywrócił do (...) S.A. wpis P. S. i D. D. jako jedynych członków zarządu spółki (...) S.A., wobec czego istnieje cały czas domniemanie z art. 17 ustawy o KRS, że J. S. nigdy nie był prezesem (...) S.A.

3/ Sąd Okręgowy w Warszawie w piśmie z dnia 4.12.2014r sygn. XVI GC 2074/13 potwierdził prawomocność wyroku z 29.05.2014r. dotyczącego uchwał (...) S.A. w sytuacji, gdy Sąd jest powyższymi orzeczeniami związany i po ich uwzględnieniu, Sąd w niniejszym postępowaniu nie może inaczej ocenić ważności umowy z dnia 16.11.2013r. o zbyciu udziałów (...) sp. z o.o. przez spółkę (...) S.A. na rzecz (...) sp. z o.o. oraz braku uprawnienia J. S. do działania w imieniu (...) S.A., niż to zostało dokonane w powołanych wyżej orzeczeniach, przez co nie ma podstaw do zawieszenia niniejszej sprawy do czasu zakończenia postępowania w sprawie BY XIII Ns-Rej. KRS 14361/14/934, toczącego się przed Sądem Rejonowym w Bydgoszczy.

W tych okolicznościach skarżący domagał się uchylenia zaskarżonego postanowienia i przekazania sprawy do ponownego rozpoznania.

Sąd Okręgowy zważył, co następuje:

Zażalenie nie zasługuje na uwzględnienie.

Nie można zgodzić się z zarzutem skarżącego, że w przedmiotowej sprawie nie zaistniały przesłanki do zawieszenia postępowania na zasadzie art. 177 § 1 pkt 1 k.p.c. Zgodnie z tym przepisem, sąd może zawiesić postępowanie z urzędu jeżeli rozstrzygnięcie sprawy zależy od wyniku innego toczącego się postępowania cywilnego. Zależność wskazana w powyższym przepisie oznacza, że orzeczenie zapadłe w innym toczącym się postępowaniu cywilnym ma walor prejudycjalny dla rozstrzygnięcia sprawy. Oznacza to, że kwestia będąca lub mająca być przedmiotem innego postępowania (prejudycjalnego) stanowi element podstawy faktycznej rozstrzygnięcia sprawy w postępowaniu cywilnym, zaś bez uprzedniego rozstrzygnięcia kwestii prejudycjalnej niemożliwe jest rozstrzygnięcie sprawy w toczącym się postępowaniu ( por. A. Jakubecki [w:] H. Dolecki, T. Wiśniewski (red.), Komentarz do art. 177 Kodeksu postępowania cywilnego, LEX 2013 r.).

Na gruncie sprawy niniejszej Sąd I instancji prawidłowo powołał się na fakt, że we wrześniu 2014 r. złożony został wniosek o wpis zmiany danych w rejestrze przedsiębiorców spółki (...). Sprawa, która nie jest prawomocnie zakończona, została zarejestrowana pod sygnaturą akt BY XIII Ns.Rej. KRS 14361/14/934, a jej przedmiotem jest m.in. wykreślenie z rejestru dotychczasowego prezesa zarządu tej spółki M. W. i wiceprezesa zarządu S. K., a także jedynego wspólnika (...) SA oraz wpisanie J. P. (jako prezesa zarządu) oraz W. Ś. i J. F. (jako członków zarządu), a ponadto ujawnienie danych nowego jedynego wspólnika. W tym właśnie postępowaniu (a nie w przedmiotowym postępowaniu), jak słusznie zaakcentował Sąd I instancji, przedmiotem oceny są dokumenty w postaci protokołów z obrad Nadzwyczajnego Zgromadzenia Wspólników z dnia 2 września 2014 r. (zawierającego uchwały Nr (...), (...) i (...) w przedmiocie odwołania z zarządu M. W., S. K. i J. S., a także uchwałę Nr (...) w przedmiocie powołania do zarządu J. P.), z dnia 12 września 2014 r. (zawierającego uchwały Nr (...) i (...) w przedmiocie powołania do zarządu J. F. i W. Ś.), a także umowy zbycia udziałów : z dnia 16 listopada 2013 r. pomiędzy (...) S.A. w W. jako zbywcą, a (...) sp. z o.o. w P., jako ich nabywcą, jak również z dnia 28 sierpnia 2014 r. pomiędzy (...) sp. z o.o. w P. jako zbywcą, a M. S. jako ich nabywcą. Powołane wyżej uchwały i umowy mają stanowić podstawę wpisu w niezakończonej dotychczas sprawie o sygnaturze akt BY XIII Ns-Rej KRS 14361/14/934.

Skarżący we wniosku powołał się zaś na dokumenty, których do wniosku nie dołączono, a które przedłożono do sprawy o sygnaturze akt BY XIII Ns.Rej. KRS 14361/14/934. Ponadto, jak ustalił Sąd Rejonowy, wbrew zarzutom skarżącego, przedmiotem oceny w prawomocnie zakończonej sprawie o sygnaturze akt BY XIII Ns.Rej. KRS 9457/14/468 nie były uchwały wspólników z dnia 2 i 12 września 2014 r., a orzekający w tej sprawie Sąd (w osobie referendarza sądowego) uznał ostatecznie za zbędną ocenę ważności umowy zbycia udziałów z dnia 16 listopada 2013 r. zawartą pomiędzy (...) SA (...) sp. z o.o.

Niewątpliwie zależność prejudycjalna stanowi jedynie podstawę fakultatywnego zawieszenia postępowania przez sąd z urzędu, co obliguje Sąd do oceny skutków takiego orzeczenia z punktu widzenia dyrektyw celowości i sprawności postępowania. W tym kontekście ocena dokonana przez Sąd Rejonowy była, w ocenie Sądu Okręgowego, prawidłowa. Zgodnie z art. 365 § 1 k.p.c. , orzeczenie prawomocne wiąże nie tylko strony i sąd, który je wydał, lecz również inne sądy oraz inne organy państwowe i organy administracji publicznej, a w wypadkach w ustawie przewidzianych także inne osoby. W orzecznictwie Sądu Najwyższego słusznie podkreśla się, że „moc wiążąca prawomocnego orzeczenia ( art. 365 § 1 k.p.c. ) zapadłego między tymi samymi stronami w innej sprawie o innym przedmiocie polega na zakazie dokonywania ustaleń i ocen prawnych sprzecznych z ustaleniami i ocenami dokonanymi w sprawie już osądzonej; jest to skutek pozytywny (materialny) powagi rzeczy osądzonej przejawiający się w tym, że sądy rozpoznające między tymi samymi stronami nowy spór muszą przyjmować, iż dana kwestia prawna kształtuje się tak, jak przyjęto to w prawomocnym, wcześniejszym wyroku” ( por. postanowienie Sądu Najwyższego z dnia 28 marca 2012 roku, II.UK.327/11, LEX nr 1214585).

Nie byłoby zatem celowe, w opinii Sądu Okręgowego, prowadzenie postępowania dowodowego na okoliczność ustalenia, czy pełnomocnictwo do złożenia wniosku w niniejszej sprawie zostało udzielone przez umocowane do tej czynności osoby, gdy w zainicjowanej już sprawie o sygn. akt BY XIII Ns.Rej. KRS 14361/14/934 fakt ten zostanie ustalony wcześniej i wynik tej sprawy będzie miał wpływ na rozstrzygnięcie w niniejszym postępowaniu. Trzeba przy tym wskazać, że sprawa o sygn. akt BY XIII Ns.Rej. KRS 14361/14/934, jak ustalił Sąd I instancji, została zawieszona do czasu prawomocnego zakończenia procesów toczących się przed Sądem Okręgowym w Warszawie w przedmiocie ustalenia nieistnienia uchwał nr 3 i 4 Nadzwyczajnego Walnego Zgromadzenia Akcjonariuszy (...) SA, dotyczących powołania Rady Nadzorczej tej spółki, która miała następnie powierzyć J. S. funkcję prezesa jej zarządu (sygn. akt XVI GC 2074/13), ewentualnie stwierdzenia ich nieważności (XVI GC 584/14).

W ocenie Sądu Okręgowego, w pierwszej kolejności istotnie należy przesądzić kwestię struktury właścicielskiej spółki będącej wnioskodawcą, skuteczność bowiem kolejnych uchwał mających stanowić podstawę wpisu do rejestru (w tym uchwał o zmianie w składzie zarządu), zależy od tego, czy rzeczywiście zostały one podjęte przez jedynego jej wspólnika. Kwesta ta stanowi obecnie przedmiot rozpoznania w wyżej wskazanych sprawach toczących się przed Sądem Okręgowym w Warszawie, w których nie zapadły prawomocne rozstrzygnięcia.

W sytuacji, w której nie można stwierdzić, że została prawomocnie przesądzona kwestia istnienia uchwał, jakie miały być podjęte w dniu 14 listopada 2013 r. przez Nadzwyczajne Walne Zgromadzenie Akcjonariuszy (...) SA w przedmiocie zmian w składzie Rady Nadzorczej tej spółki, nie można ustalić, zdaniem Sądu Okręgowego, czy prawidłowo zostały dokonane zmiany w składzie zarządu wnioskodawcy. Dopiero w przypadku prawomocnego zakończenia procesów dotyczących istnienia, względnie ważności kwestionowanych uchwał Zgromadzenia Akcjonariuszy Spółki (...) SA, możliwa będzie ocena czy wpis zmian w składzie zarządu wnioskodawcy będzie możliwy. Aktualnie bowiem mamy do czynienia z sytuacją, w której faktycznie w spółce (...) funkcjonują dwa konkurencyjne zarządy powołujące się na swoje umocowanie wynikające z uchwał osób mieniących się wspólnikami wnioskodawcy.

Reasumując, zgodzić należało się ze stanowiskiem Sądu Rejonowego, że z uwagi na wskazane wyżej wątpliwości, które mogą być usunięte dopiero po prawomocnym zakończeniu postępowań toczących się przed Sądem Okręgowym w Warszawie i Sądem Rejonowym w Bydgoszczy, brak jest obecnie możliwości przesądzenia jakie osoby na chwilę obecną uprawnione są do reprezentowania wnioskodawcy, a tym samym jakie osoby mogą za wnioskodawcę udzielać pełnomocnictwa do złożenia wniosku o wpis zmian do rejestru spółki.

Mając na uwadze powyższe uznając, że w sprawie zaistniały przesłanki do zawieszenia postępowania należało, na podstawie art. 385 k.p.c. w zw. z art 397 § 2 k.p.c. i w związku z art. 13 § 2 kpc, oddalić zażalenie wnioskodawcy, jako bezzasadne.