Portal Orzeczeń Sądu Okręgowego w Bydgoszczy

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 8 września 2022 r.

Sąd Okręgowy w Bydgoszczy I Wydział Cywilny w składzie: Przewodniczący: SSO Joanna Cyganek Protokolant: protokolant sądowy Alicja Kowalska po rozpoznaniu w dniu 25 sierpnia 2022r. na rozprawie sprawy z powództwa A. G. przeciwko (...) Spółka Akcyjna V. (...) w W. o zapłatę i ustalenie

1.  zasądza od pozwanego na rzecz powoda kwotę 320.000 zł (trzysta dwadzieścia tysięcy złotych), wraz z odsetkami ustawowymi za opóźnienie liczonymi od dnia 16 sierpnia 2017r. do dnia zapłaty;

2.  zasądza od pozwanego na rzecz powoda:

a) kwotę 396.287,55 zł (trzysta dziewięćdziesiąt sześć tysięcy dwieście osiemdziesiąt siedem złotych 55/100), wraz z odsetkami ustawowymi za opóźnienie liczonymi:

- od kwoty 283.231,32 zł (dwieście osiemdziesiąt trzy tysiące dwieście trzydzieści jeden złotych 32/100) od dnia 28 lutego 2018r. do dnia zapłaty;

- od kwoty 113.056,23 zł (sto trzynaście tysięcy pięćdziesiąt sześć złotych 23/100) od dnia 22 lipca 2022r. do dnia zapłaty;

b) kwotę 17433 zł (siedemnaście tysięcy czterysta trzydzieści trzy złote), wraz z odsetkami ustawowymi za opóźnienie liczonymi od dnia 17 marca 2021r. do dnia zapłaty;

3.  zasądza od pozwanego na rzecz powoda kwotę 5.130 zł (pięć tysięcy sto trzydzieści złotych) tytułem skapitalizowanej renty na zwiększone potrzeby, wraz z ustawowymi odsetkami za opóźnienie liczonymi od kwot:

- 270 zł ( dwieście siedemdziesiąt złotych) od 11 marca 2021r. do dnia zapłaty,

- 270 zł ( dwieście siedemdziesiąt złotych) od 11 kwietnia 2021r. do dnia zapłaty,

- 270 zł ( dwieście siedemdziesiąt złotych) od 11 maja 2021r. do dnia zapłaty,

- 270 zł (dwieście siedemdziesiąt złotych) od 11 czerwca 2021r. do dnia zapłaty,
- 270 zł ( dwieście siedemdziesiąt złotych) od 11 lipca 2021r. do dnia zapłaty,

- 270 zł ( dwieście siedemdziesiąt złotych) od 11 sierpnia 2021r. do dnia zapłaty,

- 270 zł ( dwieście siedemdziesiąt złotych) od 11 września 2021r. do dnia zapłaty,

- 270 zł ( dwieście siedemdziesiąt złotych) od 11 października 2021r. do dnia zapłaty,

- 270 zł ( dwieście siedemdziesiąt złotych) od 11 listopada 2021r. do dnia zapłaty,

- 270 zł ( dwieście siedemdziesiąt złotych) od 11 grudnia 2021r. do dnia zapłaty,

- 270 zł ( dwieście siedemdziesiąt złotych) od 11 stycznia 2022r. do dnia zapłaty,

- 270 zł ( dwieście siedemdziesiąt złotych) od 11 lutego 2022r. do dnia zapłaty,

- 270 zł ( dwieście siedemdziesiąt złotych) od 11 marca 2022r. do dnia zapłaty,

- 270 zł ( dwieście siedemdziesiąt złotych) od 11 kwietnia 2022r. do dnia zapłaty,

- 270 zł ( dwieście siedemdziesiąt złotych) od 11 maja 2022r. do dnia zapłaty,

- 270 zł ( dwieście siedemdziesiąt złotych) od 11 czerwca 2022r. do dnia zapłaty,

- 270 zł ( dwieście siedemdziesiąt złotych) od 11 lipca 2022r. do dnia zapłaty,

- 270 zł ( dwieście siedemdziesiąt złotych) od 11 sierpnia 2022r. do dnia zapłaty,

- 270 zł ( dwieście siedemdziesiąt złotych) od 11 września 2022r. do dnia zapłaty;

4.  zasądza od pozwanego na rzecz powoda kwoty po 270 zł (dwieście siedemdziesiąt złotych) miesięcznie tytułem renty za zwiększone potrzeby począwszy od 10 października 2022r., wraz z ustawowymi odsetkami za opóźnienie w przypadku uchybienia terminowi płatności którejkolwiek z rat;

5.  oddala powództwo w pozostałym zakresie;

6.  zasądza od pozwanego na rzecz powoda kwotę 10.817 zł (dziesięć tysięcy osiemset siedemnaście złotych) tytułem zwrotu kosztów procesu;

7.  nakazuje pobrać od pozwanego na rzecz Skarbu Państwa kwotę 42.044,67 zł (czterdzieści dwa tysiące czterdzieści cztery złote 67/100) tytułem nieuiszczonych kosztów sądowych.

SSO Joanna Cyganek

Sygn. akt I C 656/18

UZASADNIENIE

Pozwem skierowanym przeciwko (...) Spółce Akcyjnej V. (...) w W., powód A. G. domagał się:

1/ zasądzenia od pozwanego na swoją rzecz kwoty 320.000 zł tytułem zadośćuczynienia w związku z wypadkiem z dnia 22 czerwca 2017r. wraz z odsetkami ustawowymi za opóźnienie liczonymi od dnia 16 sierpnia 2017r. do dnia zapłaty;

2/ zasądzenia od pozwanego na rzecz powoda kwoty 283.231,32 zł tytułem wyłożenia z góry kosztów leczenia na podstawie art. 444 par. 1 zd. 2 k.c. wraz z odsetkami ustawowymi za opóźnienie od dnia 28 lutego 2018r. do dnia zapłaty;

3/ ustalenia odpowiedzialności pozwanego wobec powoda na przyszłość za skutki zdarzenia z dnia 22 czerwca 2017r.

Dodatkowo powód wniósł o zasądzenie na jego rzecz od pozwanego kosztów procesu, w tym kosztów zastępstwa procesowego w wysokości dwukrotności stawki minimalnej.

W uzasadnieniu powód wyjaśnił, że w dniu 22 czerwca 2017r. w miejscowości W. gm. M. M. H. kierując samochodem nieumyślnie naruszyła zasady bezpieczeństwa w ruchu drogowym w ten sposób, że nie zastosowała zasady ograniczonego zaufania i podjęła manewr wyprzedzania kierującego rowerem powoda, którego pozycja na drodze tj. w pobliżu środka jezdni wskazywała, że może mieć zamiar podjęcia manewru skrętu w lewo, ponadto czyniąc to na odcinku jezdni, której oś oznaczona była poziomym znakiem drogowym P-4 podwójna linia ciągła, które nie zostałoby ukończone przed skrzyżowaniem i na tym odcinku drogi było to zabronione, powodując tym samym nieumyślnie wypadek w następstwie którego doszło do potrącenia kierującego rowerem powoda.

Powód wskazał również, że w wyniku doznanych obrażeń ciała konieczna stała się amputacja lewej kończyny na poziomie 1/3 bliższej uda. W ocenie powoda doznana przez niego krzywda zasługuje na zrekompensowanie kwotą zadośćuczynienia we skazanej w petitum pozwu wysokości. Powód wyjaśnił także, że zdarzenie z dnia 22 czerwca 2017r. pozbawiło go możliwości korzystania z życia oraz w sposób oczywisty zniweczyło wszelkie plany życiowe i perspektywy korzystania z życia. Zaznaczył przy tym, iż został zmuszony do zrezygnowania z wszelkich form aktywności, stał się osowiały i wycofał się z życia towarzyskiego.

Podsumowując powód podkreślił, że w niniejszej sprawie zachodzą przesłanki dla przyjęcia przyczynienia się powoda do skutków wypadku w wysokości 10%.

Postanowieniem z dnia 31 lipca 2018r. Sąd Okręgowy w Bydgoszczy zwolnił powoda w całości od ponoszenia kosztów sądowych w sprawie. /k.62/

W odpowiedzi na pozwany domagał się oddalenia powództwa i zasądzenia od powoda na jego rzecz zwrotu kosztów procesu, w tym kosztów zastępstwa procesowego według norm przepisanych.

W uzasadnieniu pozwany wskazał, że wypłacone do tej pory powodowi świadczenia z tytułu zadośćuczynienia w łącznej wysokości 30.000 zł stanowią adekwatną rekompensatę krzywdy niemajątkowej oraz majątkowej wynikającej ze zdarzenia z dnia 22 czerwca 2017r. Pozwany zauważył, że powód w wyroku Sądu Rejonowego w Mogilnie otrzymał od sprawcy wypadku również nawiązkę w wysokości 10.000 zł. Stwierdził także, że powód pomija fakt że dotychczasowy komfort jego życia był już znacząco obniżony z uwagi na schorzenie związane z innym wypadkiem z 2016r., w wyniku którego powód doznał złamania lewego przedramienia oraz pęknięcia lewej kości udowej.

Pozwany stał również na stanowisku, iż powód przyczynił się do skutków zdarzenia z dnia 22 czerwca 2017r. w wysokości co najmniej 60%. Odnosząc się do roszczenia w zakresie wyłożenia z góry kwoty na pokrycie zakupu protezy, pozwany wyjaśnił, że koszt takiego sprzętu medycznego jest w 100% refundowany przez NFZ i w związku z tym nie ma podstaw, by kosztem tym obciążać ubezpieczyciela. Pozwany zakwestionował także wskazaną przez powoda datę naliczania odsetek za opóźnienie uznając, że winny one przysługiwać od daty wyrokowania.

Pismem z dnia 17 lutego 2021r. /k. 224 i nast./ powód rozszerzył swoje powództwo domagając się dodatkowo:

1/ zasądzenia od pozwanego na rzecz powoda kwoty 17.433 zł z tytułu zwrotu kosztów opieki wraz z ustawowymi odsetkami za opóźnienie liczonymi od dnia 31 dnia po doręczeniu odpisu pisma modyfikującego powództwo pozwanemu do dnia zapłaty,

2/ zasądzenia od pozwanego na rzecz powoda kwoty po 270 zł miesięcznie tytułem renty za zwiększone potrzeby począwszy od lutego 2021r. i na przyszłość, płatnej do 10 dnia każdego miesiąca wraz z ustawowymi odsetkami za opóźnienie w przypadku uchybienia terminowi płatności którejkolwiek z rat.

W dniu 1 lipca 2022r. /k.412 i nast./ powód ponownie zmodyfikował swoje powództwo wnosząc o:

1/ zasądzenie od pozwanego na rzecz powoda kwoty 320.000 zł tytułem zadośćuczynienia w związku z wypadkiem z dnia 22 czerwca 2017r. wraz z odsetkami ustawowymi za opóźnienie liczonymi od dnia 16 sierpnia 2017r. do dnia zapłaty;

2/ zasądzenie od pozwanego na rzecz powoda kwoty 396.433 zł tytułem wyłożenia z góry kosztów leczenia (zakupu protezy) wraz z odsetkami ustawowymi za opóźnienie liczonymi od kwoty 283.231,32 zł od dnia 28 lutego 2018r. do dnia zapłaty, a od kwoty 113.056,23 zł do dnia doręczenia odpisu tego pisma pozwanemu do dnia zapłaty;

3/ zasądzenie od pozwanego na rzecz powoda kwoty 17.433 zł z tytułu zwrotu kosztów opieki wraz z ustawowymi odsetkami za opóźnienie liczonymi od dnia 31 dnia po doręczeniu odpisu pisma modyfikującego powództwo pozwanemu do dnia 17 lutego 2021r. do dnia zapłaty;

4/ zasądzenie od pozwanego na rzecz powoda kwoty po 270 zł miesięcznie tytułem renty za zwiększone potrzeby począwszy od lutego 2021r. i na przyszłość, płatnej do 10 dnia każdego miesiąca wraz z ustawowymi odsetkami za opóźnienie w przypadku uchybienia terminowi płatności którejkolwiek z rat;

5/ ustalenie odpowiedzialności pozwanego wobec powoda na przyszłość za skutki zdarzenia z dnia 22 czerwca 2017r.

Pozwany pismem z dnia 21 lipca 2022r. domagał się oddalenia powództwa również w jego zmienionym kształcie. /k. 436 i nast./

W dalszym toku procesu strony nie zmieniły dotychczas zajmowanych stanowisk procesowych.

Sąd ustalił następujący stan faktyczny:

W dniu 22 czerwca 2017r. w miejscowości W. gm. M. M. H. kierując samochodem osobowym marki F. (...) o nr rej. (...) nieumyślnie naruszyła zasady bezpieczeństwa w ruchu drogowym w ten sposób, że nie zastosowała zasady ograniczonego zaufania i podjęła manewr wyprzedzania kierującego rowerem powoda, którego pozycja na drodze tj. w pobliżu środka jezdni wskazywała, że może mieć zamiar podjęcia manewru skrętu w lewo (powód podjął niesygnalizowany manewr skrętu w lewo), czyniąc to na odcinku jezdni, której oś oznaczona była poziomym znakiem drogowym P-4 podwójna linia ciągła, które nie zostałoby ukończone przed skrzyżowaniem i na tym odcinku drogi było to zabronione, powodując tym samym nieumyślnie wypadek w następstwie którego doszło do potrącenia kierującego rowerem powoda. Powód został przygnieciony przez samochód osobowy marki F. (...) do ogrodzenia posesji znajdującej się przy drodze.

Bezpośrednio po zdarzeniu świadkowie wypadku udzielili pomocy powodowi oraz wezwali pogotowie. Powód został przetransportowany do szpitala (...) w B., gdzie udzielono mu pomocy.

Na potrzeby postępowania karnego Prokuratura Rejonowa w Mogilnie zleciła przeprowadzenie analizy wypadku drogowego w miejscowości W. gm. M.. W ramach dokonany przez biegłego sądowego ustaleń stwierdzono, iż kierujący samochodem osobowym marki F. (...) miałby możliwość uniknięcia potrącenia rowerzysty (powoda) przez zaniechanie wyprzedzenia i dalsze poruszanie się prawą częścią jezdni, podejmując hamowania w celu zmniejszenia prędkości jazdy do prędkości poruszania się tego rowerzysty.

Powód poruszając się prawym pasem ruchu przy osi jezdni, podejmując na skrzyżowaniu manewr skrętu w lewo bez wcześniejszego sygnalizowania zamiaru tego manewru, zachował się nieprawidłowo i przyczynił się do zaistnienia wypadku.

Sprawca wypadku został skazany prawomocnym wyrokiem Sądu Rejonowego w Mogilnie z dnia 28 stycznia 2018r. (sygn. akt II K 411/17). W tym wyroku Sądu zasądził również na rzecz powoda nawiązkę w wysokości 10.000 zł.

/ okoliczności bezsporne/ a nadto: ekspertyza wypadku drogowego, k. 22-30v, 103-120; wyrok Sądu Rejonowego w Mogilnie z dnia 26 stycznia 2018r., k. 31-31v, 121-122.

W wyniku wypadku powód doznał obrażeń ciała w postaci: wieloodłamowego, wielopoziomowego zmiażdżeniowego złamania kości podudzia lewego, w następstwie czego doszło do amputacji lewej kończyny na wysokości 1/3 dalszej uda, zakażenia tkanek podudzia lewego o etiologii M., zwichnięcia prawego stawu ramiennego, rany moszny, złamania uda lewego z wygięciem gwoździa śródszpikowego, niedokrwienie goleni lewej oraz zwichnięcia kolana. W dniu 23 czerwca 2017r., u powoda przeprowadzono zabieg operacyjny polegający na wycięciu/ zespoleniu naczynia- tętnic kończyny dolnej, trombektomię pomostu podkolanowego oraz plastykę zespolenia proksymalnego z wszyciem łatki z żyły własnej. W dniu 4 lipca 2017r. w związku z powikłaniami tj. rozległą martwicą i ropnym zapaleniem kończyny przeprowadzono kolejny zabieg operacyjny- amputowano lewą kończynę na poziomie 1/3 bliższej uda.

W okresie od 8 lipca 2017r. do 23 sierpnia 2017r. powód przebywał na Oddziale Klinicznym (...). Po tym okresie powód został wypisany z zaleceniami kontynuowania leczenia.

W związku z doznanym urazem w dniu 22 czerwca 2017r. powód odczuwał dolegliwości bólowe, które w 1-3 tygodniach mogły kształtować się na poziomie ok. 8-10 punktów w dziesięciostopniowej skali bólu według (...). W kolejnym 4-6 tygodniu odczuwane dolegliwości bólowe mogły kształtować się na poziomie około 6-8 punktów. W kolejnym 7-10 tygodniu na poziomie 4-6 punktów. W 7-10 tygodniu ból odczuwany przez powoda osiągał poziom 4-6 punktów a w 11-16 tygodniu ból odczuwalny przez powoda wynosił 2-4 punkty. Po tym czasie powód mógł odczuwać i nadal może odczuwać okresowe dolegliwości bólowe na poziomie około 1-2 punktów, co może mieć związek z zaprotezowaniem lewej kończyny dolnej.

Obecny stan zdrowia powoda należy uznać za utrwalony, a kalectwo za stałe. Powód wymaga zaprotezowania lewej kończyny dolnej protezą modularną. Zaproponowana proteza kończyny dolnej przez firmę (...) spełnia wymogi i pozwoli na uzyskanie sprawności powoda w życiu codziennym, społecznym, zawodowym i sportowym. Koszty wybranej przez powoda protezy są uzasadnione i wynikają ze zdarzenia z dnia 22 czerwca 2017r. W ramach NFZ powód może ubiegać się o refundację raz na 3 lata zgodnie z wytycznymi.

W związku z wieloodłamowym złamaniem podudzia lewego, uszkodzeniem naczyń, zwichnięciem stawu kolanowego lewego oraz refrakturą kości udowej lewej po leczeniu operacyjnym powikłanym martwicą ropnym zapaleniem skutkującym amputacją lewej kończyny dolnej na poziomie 1/3 bliższej uda, stały (trwały) uszczerbek na zdrowiu powoda wynosi 70%.

W związku ze zwichnięciem stawu ramiennego prawego po leczeniu zachowawczym, bez ograniczeń ruchowych w stawie ramiennym, bez zaników mięśniowych obręczy barkowej długotrwały uszczerbek na zdrowiu powoda należy ocenić na poziomie 5%.

Łączny uszczerbek na zdrowiu ortopedycznym powoda wynosi 75%. ma charakter trwały.

Powód w związku ze zdarzeniem z dnia 22 czerwca 2017r. wymagał leczenia, przyjmowania leków, stosowania opatrunków oraz zabiegów rehabilitacyjnych zgodnie z zaleceniami lekarzy prowadzących.

Bezpośrednią i jedyną przyczyną powikłania pod postacią rozległej martwicy oraz ropnego zapalenia, skutkującego amputacją lewej kończyny dolnej na poziomie uda było zdarzenie z dnia 22 czerwca 2017r., w wyniku którego powód doznał otwartego zmiażdżeniowego wielopoziomowego urazu lewej kończyny dolnej z uszkodzeniem naczyń.

Udzielona powodowi pomoc medyczna była dokonana w sposób właściwy.

Dowód: zaświadczenie o pobycie w szpitalu, k. 32, karta informacyjna, k. 32v-36v; pielęgniarska karta informacyjna, k. 37; karta informacyjna, k. 37v-42v; opinia biegłego z zakresu ortopedii i traumatologii, k. 166-175, 208-209v, 215-219, 297-298 .

W związku z wypadkiem drogowym z dnia 22 czerwca 2017r. powód stał się osobą niepełnosprawną w stopniu znacznym. Powód był również niezdolny do wykonywania pracy zarobkowej.

Dowód: orzeczenie o stopniu niepełnosprawności, k. 43-43v.

W dniu 14 lipca 2017r. powód za pośrednictwem swojego pełnomocnika zgłosił pozwanemu roszczenia związane z wypadkiem domagając się zapłaty kwoty 400.000 zł tytułem zadośćuczynienia za doznaną krzywdę. W dniu 1 sierpnia 2017r. oraz 20 września 2017r. powód zgłosił pozwanemu dodatkowe roszczenia w postaci kosztów leczenia, kosztów dojazdu do placówek medycznych oraz kosztów związanych z koniecznością uiszczenia opłaty za parking. Po przeprowadzeniu postępowania likwidacyjnego, pozwany w dniu 21 grudnia 2017r. przyjął odpowiedzialność za wypadek drogowy z dnia 22 czerwca 2017r. i przyznał na rzecz powoda odszkodowanie i zadośćuczynienie za doznaną krzywdę. Pozwany dodatkowo uznał, iż powód przyczynił się do zaistniałego zdarzenia na poziomie 60% i o tę wartość potrącił przyznane na rzecz powoda świadczenia i ostatecznie wypłacił mu:

–

30.000 zł zadośćuczynienia za doznaną krzywdę (75.000 zł-60%),

–

493,52 zł odszkodowania ( 1.233,79 zł- 60%),

–

22,40 zł odszkodowania (56 zł – 60%).

Powód nie zgodził się z decyzją pozwanego i złożył reklamację. Jednocześnie powód wniósł o wyłożenie z góry środków przeznaczonych na zaopatrzenie ortopedyczne w zakresie protezowania w wysokości 314.701,47 zł. W odpowiedzi pozwany wskazał, iż po ponownej analizie dokumentacji zgromadzonej w sprawie brak jest podstaw zmiany dotychczasowego stanowiska.

Dowód: pismo z dnia 10 lipca 2017r.,k. 44-44v; pismo z dnia 14 lipca 2017r., k. 45-46; korespondencja mailowa, k. 47; pismo z dnia 1 sierpnia 2017r., k. 47v; pismo z dnia 20 września 2017r., k. 48-48v; decyzja z dnia 22 czerwca 2017r., k. 49-50; korespondencja mailowa, k. 51-52; pismo z dnia 2 marca 2018r., k. 60-60v.

W dniu 5 września 2017r. powód został zbadany przez lekarza rehabilitacji medycznej. Badanie miało na celu ocenę możliwości zaopatrzenia, przeprowadzonego przez technika ortopedę. Najbardziej korzystnym rozwiązaniem dla powoda jest zakup protezy kończyny dolnej z elektronicznym przegubem kolanowym G. X.. Proteza ta w największy możliwy sposób odzwierciedla ruch fizjologiczny oraz zapewnia bezpieczeństwo użytkowania w porównaniu z naturalną kończyną ludzką. Koszt zakupu takiej protezy wynosi 440.319,50 zł.

/ okoliczność bezsporna/ a nadto: pismo z dnia 8 września 2017r., k. 53-55; pismo z dnia 7 września 2017r., k. 56-57v; faktura, k. 58-59, 414; pismo z dnia 24 maja 2022r., k. 415-418.

Powód w dniu 26 czerwca 2016r. był uczestnikiem innego zdarzenia drogowego, w wyniku którego doznał złamania trzonu kości promieniowej lewej i trzonu kości udowej lewej - (...).

Dowód: karta informacyjna, k. 88-91v.

Przed wypadkiem powód prowadził bardzo aktywny tryb życia. Uprawiał crossfit, pływanie, chodził na siłownię oraz jeździł na rowerze. Trenował również do zawodów triathlonowych. Wypadek zmusił powoda do ograniczenia aktywności fizycznej w zakresie, jaki dotychczas praktykował.

Dowód: e-protokół z rozprawy z dnia 31 stycznia 2019r., zeznania świadków R enaty G., W. W., M. T., k. 128.

W dniu wypadku powód nie pracował. Miał zamiar wyjechać do pracy do Niemiec, gdzie mieszka jego ojciec. Powód porusza się przy pomocy kul albo protezy, którą kupił za 30.000 zł. Proteza wymaga korekty w zakresie leja, który stał się zbyt luźny. Powód starał się o protezę z NFZ i otrzymał refundację w wysokości 1.500 zł. Powód dostał także dotację w wysokości 5.500 zł z Centrum Pomocy (...). Powód otworzył działalność gospodarczą- jest trenerem personalnym, z której osiąga dochód w wysokości ok. 4000 zł.

Wypadek komunikacyjny spowodował wystąpienie u powoda ostrej reakcji na stres. Powód w trakcie hospitalizacji był konsultowany psychiatrycznie ale odmówił leczenia farmakologicznego. W związku z utrzymującymi się obrazami związanymi z wypadkiem u powoda zaczęły pojawiać się stany lękowe, objawy somatyczne o charakterze psychogennym, co powodowało konieczność wdrożenia leczenia farmakologicznego, które nadal jest kontynuowane. W związku z tym leczeniem zażywa leki afobam i zoloft.

U powoda nie stwierdzono objawów psychopatologii. Powód przeszedł kilkuletni proces adaptacyjny, od początkowej fazy ostrej reakcji na stres do przedłużającej się reakcji adaptacyjnej, która obecnie ma charakter zaburzeń depresyjnych wymagających farmakoterapii.

Trwały uszczerbek na zdrowiu powoda w zakresie zdrowia psychicznego należy określić na poziomie 5%.

U powoda w wyniku zdarzenia powstały niekorzystne jakości, które w ciągu kilku lat od zdarzenia ulegały zmianom. Pierwsze miesiące po zdarzeniu, związane z koniecznością amputacji kończyny dolnej wiązały się z nasilonymi objawami reakcji na stres, powód w wyniku doznawania silnego lęku, przez długi czas nie wychodził z domu, rzadko się przemieszczał, nie akceptował powstałej niepełnosprawności.

Podjęte przez powoda leczenie farmakologiczne przyniosło poprawę w zakresie zaburzeń lękowych i w zakresie nastroju. Powód funkcjonuje w ramach swoich możliwości, jest bardziej aktywny, korzysta z protezy i planuje przyszłość. Powstanie u powoda niepełnosprawności wiąże się ze znacznymi ograniczeniami i koniecznością adaptacji do nowych niekorzystnych okoliczności, głównie emocjonalnie, psychicznie.

Dowód: e-protokół z rozprawy z dnia 30 maja 2019r. i z dnia 25 sierpnia 2022r., zeznania powoda, k. 148, 443; zaświadczenie lekarskie, k. 258; dokument na karcie 262 i 263; opinia z zakresu psychologii, k. 159-164, 323-335.

Na skutek wypadku i jego następstw powód został okaleczony, co negatywnie wpłynęło na jego samoocenę i poczucie wartości. Miał również obniżony nastrój. Powód ma zaburzoną sprawność motoryczną, lokomocyjną. W wyniku wypadku z dnia 22 czerwca 2017r. powód doświadczył znacznego cierpienia fizycznego i emocjonalnego. Czuje się mniej pewnie w sytuacjach społecznych. Proces readaptacji wciąż trwa i do dnia dzisiejszego powód wymaga wzmożonego wsparcia emocjonalnego, również w kontekście nawracających bólów fantomowych.

W związku z wypadkiem z dnia 22 czerwca 2017r. powód ma trwałe ograniczenia w sprawności narządu ruchu z powodu amputacji kończyny dolnej na poziomie uda. W związku z tym odczuwa ograniczenia w przemieszczeniu się. Konsekwencją w/w zdarzenia jest również ograniczenie w zakresie możliwości podjęcia pracy zarobkowej. Powód może wykonywać pracę na stanowisku przystosowanym z ograniczeniem chodzenia, dźwigania oraz długotrwałego stania.

Dowód: opinia z zakresu psychologii, k. 159-164, 323-335; opinia biegłego z zakresu ortopedii i traumatologii, k. 166-175, 208-209v, 215-219, 297-298.

W związku z doznanym urazem u powoda w przyszłości mogą wystąpić wtórne zmiany zwyrodnieniowe w obrębie kręgosłupa. Nie można jednak w żaden sposób określić tempa tych zmian. Na postęp tych zmian będzie miał wpływ także poprzedni wypadek motocyklowy z udziałem powoda z dnia 27 czerwca 2016r. Nie da się rozdzielić tych dwóch różnych aspektów sprawy.

Powód po wypadku wymagał pomocy osób trzecich. W dniach 22 czerwca-23 sierpnia 2017r. wszelkie potrzeby odnośnie leczenia, opieki i pomocy osób trzecich powód miał zapewnione podczas pobytu w szpitalu. W kolejnym 3-4 miesiącu powód wymagał pomocy osób trzecich przez około 4-6 godzin dziennie w takich czynnościach życiowych jak: zmiany opatrunków, higienie osobistej, przemieszczaniu się, sprzątaniu, dźwiganiu oraz robieniu zakupów.

W kolejnym 5-6 miesiącu powód wymagał pomocy przez około 2-4 godzin dziennie w w/w czynnościach. W kolejnym 7-12 miesiącu zakres wymaganej pomocy kształtował się na około 1-2 godzin dziennie i obejmował czynności: kąpiel, przygotowanie posiłków, sprzątanie, dźwiganie, robienie zakupów i przemieszczanie się.

Po tym okresie do dnia dzisiejszego, powód wymaga okresowej pomocy osób trzecich przez około 1-2 godzin dziennie przy dźwiganiu i sprzątaniu.

Dowód: opinia biegłego z zakresu ortopedii i traumatologii, k. 166-175, 208-209v, 215-219, 297-298.

Powód w związku z zakończeniem leczenia- nie wymaga rehabilitacji. Powód jest zaprotezowany i w pełni prawidłowo korzysta z protezy kończyny dolnej. Powód prowadzi zdrowy i aktywny styl życia. Jest również aktywny zawodowo. Systematycznie korzysta z form aktywności ruchowej, dostępnej w ramach siłowni i basenu. Powód wymaga konsultacji w pracowni ortotyki- protetyki celem doboru protezy.

Powód jest młodym, aktywnym zawodowo i ruchowo człowiekiem. Posiadana proteza pozwoliła na odzyskanie aktualnej sprawności i powrót powoda do aktywnego życia rodzinnego, społecznego i zawodowego. Na obecnym etapie aktywności powoda, dotychczasowa proteza nie spełnia wszystkich oczekiwań ruchowych powoda. Powód wymaga zaprotezowania protezą modularną z lejem podciśnieniowym.

Obecnie posiadany przegub kolanowy O. (...) nie jest wystarczający dla aktywności powoda. W/w model jest odpowiedni dla osób o umiarkowanym stopniu aktywności. W przypadku powoda wskazane jest zastosowanie przegubu kolanowego dla osób o wysokiej aktywności, z możliwością uprawiania sportów (np. bieganie i pływanie). Odpowiednim modelem dla powoda może być O. serii G. X., który umożliwia intuicyjne i naturalne sekwencje ruchów, nawet podczas chodzenia do tyłu lub wchodzenia po schodach lub podczas przełączania pomiędzy różnymi prędkościami chodzenia i długościami kroku.

Stopa protezowa O. T. (...) H. D., którą powód posiada jest właściwym zaopatrzeniem, które działa prawidłowo i może być wykorzystana do nowej protezy. Ta stopa została opracowana dla osób o wysokiej aktywności. Pozwala ona na poruszanie się w szerokim zakresie różnych przestrzeni i w pomieszczeniach i na zewnątrz, a także zapewnia bezkompromisową reakcję i kontrolę nawet podczas aktywności o wysokiej intensywności. Stopa T. zapewnia mocne i dynamiczne przetaczanie, energiczny chód i z dużą intensywnością wspomaga szybkie ruchy. Posiada również funkcję tłumienia wstrząsów, redukuje siły działające na kikut pionowo oraz podczas obrotu. Stopa protezowa T. zapewnia uprawianie sportu jako jogging, piłka nożna i jazda na rowerze.

Koszt protezy modularnej kończyny dolnej przy amputacji na poziomie uda dla osoby aktywnej, jaką jest powód wynosi od 250.000 zł do 350.000 zł. Zaproponowana powodowi przez O. proteza G. X. spełnia wymogi przegubu kolanowego dla protezy kończyny dolnej powoda. Jego zastosowanie jest uzasadnione poziomem aktywności ruchowej powoda. Koszty protezy wskazane w fakturze pro forma (...) z dnia 26 września 2017r. tj. kwota 440.319,50 zł są zasadne i obejmują koszty elementów protezy oraz jej budowę.

Dowód: opinia z dziedziny rehabilitacji medycznej, k. 353-365, 397-398; dokumenty na kartach: 374-380, 403-405, 414-418.

Powyższy stan faktyczny został ustalony na podstawie w/w dokumentów złożonych przez strony w toku postępowania, jak również na podstawie opinii biegłych z zakresu: psychologii, ortopedii i traumatologii, rehabilitacji medycznej, a także w oparciu o zeznań świadków: R. G., W. W., M. T. i przesłuchanie powoda.

Sąd uznał za wiarygodne oraz przydatne dla rozstrzygnięcia w przedmiotowej sprawy dokumenty zebrane w aktach sprawy, albowiem zostały one sporządzone we właściwej formie, przewidzianej dla danego typu dokumentów. Ponadto autentyczność tych dokumentów nie budziła wątpliwości Sądu ani stron postępowania.

Zeznania świadków R. G., W. W. oraz M. T. co do zasady stanowiły przydatne źródło wiedzy dla ustalonego przez Sąd stanu faktycznego w sprawie. Świadek R. G.- matka powoda oraz W. W. - partnerka powoda jako osoby najbliższe dla powoda miały najlepszą wiedzę odnośnie okoliczności towarzyszących wypadkowi z dnia 22 czerwca 2017r. oraz całego procesu dochodzenia do zdrowia powoda. Na podstawie tych zeznań Sąd mógł ustalić, że leczenie powoda było długotrwałe, wieloetapowe i wiązało się dla niego z dużym cierpieniem fizycznym i psychicznym. Świadkowie zeznali również, że przed wypadkiem powód był osobą ponadprzeciętnie aktywną fizycznie- biegał, jeździł na rowerze, pływał na basenie i trenował do zawodów triathlonowych. Zeznania świadków należało uznać jako szczere, logiczne i wzajemnie się uzupełniające. Mając na względzie te zeznania Sąd doszedł do przekonania, iż roszczenie powoda w zakresie wyłożenia z góry kosztów zakupu protezy wskazanej przez powoda modelu i generacji jest w pełni uzasadnione,- o czym szerzej będzie w dalszej części uzasadnienia.

Sad nie znalazł podstaw do kwestionowania złożonych przez powoda zeznań, które należało uznać za wiarygodne, szczere i wewnętrznie spójne. Dowód z tych zeznań nie mógł być jednak wiodącym materiałem dowodowym stanowiącym podstawę rozstrzygnięcia w tej sprawie, a to z tej przyczyny, że przedstawione przez stronę powodową okoliczności stanowią wyłącznie jej subiektywne odczucia. Nie można również tracić z pola widzenia tego, że powód jako inicjator tego procesu z oczywistych względów jest stroną zainteresowaną korzystnym dla siebie rozstrzygnięciem. Mając powyższe na uwadze, Sąd doszedł do wniosku, że zeznania powoda należało traktować jedynie jako uzupełnienie pozostałego materiału dowodowego zebranego w sprawie.

Dokonując ustaleń w zakresie następstw wypadku dla zdrowia poszkodowanego Sąd oparł się na opiniach biegłych z zakresu: psychologii, ortopedii i traumatologii, rehabilitacji medycznej – w ramach instytutu naukowego.

Opinia sporządzona przez lek. specjalistę ortopedii i traumatologii narządu ruchu M. F., była miarodajnym źródłem wiedzy, na podstawie którego możliwe było poczynienie wiążących w sprawie ustaleń faktycznych. Biegły sporządził opinie w oparciu o wszechstronny materiał dowodowy, w tym na podstawie przedmiotowego badania powoda. Biegły w swojej opinii wskazał, iż powód doznał obrażeń ciała w postaci: wieloodłamowego, wielopoziomowego zmiażdżeniowego złamania kości podudzia lewego, w następstwie czego doszło do amputacji lewej kończyny na wysokości 1/3 dalszej uda, zakażenia tkanek podudzia lewego o etiologii M., zwichnięcia prawego stawu ramiennego, rany moszny, złamania uda lewego z wygięciem gwoździa śródszpikowego, niedokrwienie goleni lewej oraz zwichnięcia kolana. Biegły oceniając procentowy uszczerbek na zdrowiu powoda określił go łącznie na poziomie 75%. Na podstawie tej opinii można było również ustalić, iż bezpośrednią i jedyną przyczyną powikłania pod postacią rozległej martwicy oraz ropnego zapalenia, skutkującego amputacją lewej kończyny dolnej na poziomie uda było zdarzenie z dnia 22 czerwca 2017r., w wyniku którego powód doznał otwartego zmiażdżeniowego wielopoziomowego urazu lewej kończyny dolnej z uszkodzeniem naczyń. W swojej opinii biegły stwierdził również, że obecny stan zdrowia powoda należy uznać za utrwalony, a kalectwo za stałe. Powód wymaga zaprotezowania lewej kończyny dolnej protezą modularną. Zaproponowana proteza kończyny dolnej przez firmę (...) spełnia wymogi i pozwoli na uzyskanie sprawności powoda w życiu codziennym, społecznym, zawodowym i sportowym. Koszty wybranej przez powoda protezy są uzasadnione i wynikają ze zdarzenia z dnia 22 czerwca 2017r.

Sąd zważył, iż wnioski w/w opinii były sformułowane przejrzyście, kategorycznie i fachowo. Biegłemu nie sposób zarzucić jakichkolwiek niekonsekwencji w rozumowaniu, czy też innych uchybień, które mogłyby podważyć sporządzoną w sprawie opinię. Dodać również trzeba, na skutek wniosku strony powodowej, biegły odniósł się również do kwestii, związanych z koniecznością sprawowania opieki osób trzecich nad powodem, co także zostało uwzględnione w rozstrzygnięciu Sądu.

Podobną ocenę należało wydać również w stosunku do opinii z zakresu psychologii, która została sporządzona przez psychologa E. M., która poddała analizie stan zdrowia psychicznego powoda w związku ze zdarzeniem z dnia 22 czerwca 2017r. Biegła odpowiedziała na wszystkie tezy dowodowe wskazane w postanowieniu dowodowym, do których odniosła się fachowo i szczegółowo. W ramach swoich ustaleń, które Sąd podziela w całej rozciągłości, biegła wskazała, że powód w wyniku wypadku przeszedł kilkuletni proces adaptacyjny, od początkowej fazy ostrej reakcji na stres do przedłużającej się reakcji adaptacyjnej, która obecnie ma charakter zaburzeń depresyjnych wymagających farmakoterapii. Na podstawie tych wniosków, Sąd ustalił, że leczenie powoda u psychiatry, które zostało rozpoczęte po upływie znacznego czasu od wypadku było zasadne i miało bezpośredni związek właśnie ze zdarzeniem z dnia 22 czerwca 2017r. W zakresie uszczerbku na zdrowiu psychicznym powoda, biegłą ustaliła je na 5%. Mając wszystkie te okoliczności na uwadze, opinię należało uznać za miarodajną i wartościową dla poczynionych przez Sąd ustaleń stanu faktycznego.

Równie wartościową i kluczową dla rozstrzygnięcia w przedmiocie roszczenia powoda dotyczącego wyłożenia z góry kosztów zakupu protezy dla powoda miała opinia biegłego z zakresu rehabilitacji medycznej. Biegły stwierdził, że powód nie wymaga rehabilitacji, a do odzyskania sprawności fizycznej na poziomie sprzed wypadku, powód wymaga zaprotezowania z zastosowaniem przegubu kolanowego dla osób o wysokiej aktywności, z możliwością uprawiania sportów (np. bieganie i pływanie). Odpowiednim modelem dla powoda może być O. serii G. X., który umożliwia intuicyjne i naturalne sekwencje ruchów, nawet podczas chodzenia do tyłu lub wchodzenia po schodach lub podczas przełączania pomiędzy różnymi prędkościami chodzenia i długościami kroku. Biegły podkreślił również, że obecnie posiadany przez powoda przegub kolanowy O. (...) nie jest wystarczający dla aktywności powoda. W/w model jest odpowiedni dla osób o umiarkowanym stopniu aktywności. Biegły odniósł się również do wskazanej w fakturze pro forma z dnia 26 września 2017r. ceny protezy firmy (...) serii G. X. tj. kwoty 314.701,47 zł, którą uznał za zasadną. Z uwagi na inflację i znaczny wzrost tej ceny, która na dzień 24 maja 2022r. kosztowała już 440.319,50 zł powód rozszerzył swoje powództwo o dodatkową kwotę 113.056, 23 zł (uwzględniając swoje przyczynienie się na poziomie 10%). Sąd na rozprawie z dnia 25 sierpnia 2022r. pominął wniosek powoda o przeprowadzenie uzupełniającej opinii z zakresu rehabilitacji medycznej, na podstawie której biegły miałby odnieść się do aktualnej faktury pro forma nr (...) na kwotę 440.319,50 zł. Sąd uznał, że koszt zakupu tej protezy został dostatecznie wykazany na podstawie tej faktury oraz kosztorysu nr (...) przedłożonych przez powoda do ostatniego pisma modyfikującego jego powództwo. Sąd wskazuje jednocześnie, że z dużą dozą prawdopodobieństwa, biegły również w zakresie zmienionej ceny protezy, mając na względzie znaczny wzrostu cen w ostatnich miesiącach z powodu inflacji, uznałby aktualny koszt protezy za zasadny, przy czym nie jest rzeczą biegłego polemizować z kosztem zakupu protezy, a jedynie ustalenie, czy właśnie taka jest powodowi niezbędna, co biegły potwierdził. Podkreślić również trzeba, że pozwany co do zasady nie kwestionował wysokości ceny wskazanej przez powoda protezy. Jego linia obrony sprowadzała się do zanegowania konieczności jej zakupu i obciążania tymi kosztami ubezpieczyciela.

Sąd pominął dowód z opinii w zakresie rekonstrukcji wypadków, albowiem okoliczności wypadku wynikają z dokumentu urzędowego w postaci opinii biegłego sporządzonej na potrzeby postępowania karnego. Dodać również trzeba, że kwestia związana z okolicznościami i przebiegiem zdarzenia nie była przedmiotem sporu pomiędzy stronami tego procesu.

Sąd pominął również dowód z opinii biegłego z zakresu epidemiologii, ponieważ wniosek dowodowy prowadziłby do generowania przez biegłego stanu faktycznego co nie jest zgodne z istotą tego dowodu.

Sąd zważył, co następuje:

Powództwo, również po jego modyfikacjach zasługiwało na uwzględnienie w przeważającej części.

Powód po ostatecznym sprecyzowaniu swojego stanowiska domagał się:

1/ zasądzenia od pozwanego na rzecz powoda kwoty 320.000 zł tytułem zadośćuczynienia w związku z wypadkiem z dnia 22 czerwca 2017r. wraz z odsetkami ustawowymi za opóźnienie liczonymi od dnia 16 sierpnia 2017r. do dnia zapłaty;

2/ zasądzenia od pozwanego na rzecz powoda kwoty 396.433 zł tytułem wyłożenia z góry kosztów leczenia (zakupu protezy) wraz z odsetkami ustawowymi za opóźnienie liczonymi od kwoty 283.231,32 zł od dnia 28 lutego 2018r. do dnia zapłaty, a od kwoty 113.056,23 zł do dnia doręczenia odpisu tego pisma pozwanemu do dnia zapłaty;

3/ zasądzenia od pozwanego na rzecz powoda kwoty 17.433 zł z tytułu zwrotu kosztów opieki wraz z ustawowymi odsetkami za opóźnienie liczonymi od dnia 31 dnia po doręczeniu odpisu pisma modyfikującego powództwo pozwanemu do dnia 17 lutego 2021r. do dnia zapłaty;

4/ zasądzenia od pozwanego na rzecz powoda kwoty po 270 zł miesięcznie tytułem renty za zwiększone potrzeby począwszy od lutego 2021r. i na przyszłość, płatnej do 10 dnia każdego miesiąca wraz z ustawowymi odsetkami za opóźnienie w przypadku uchybienia terminowi płatności którejkolwiek z rat;

5/ ustalenia odpowiedzialności pozwanego wobec powoda na przyszłość za skutki zdarzenia z dnia 22 czerwca 2017r.

Pozwany twierdził, że roszczenia powoda są bezzasadne, albowiem wszystkie należne mu świadczenia zostały wypłacone powodowi na etapie likwidacji szkody. Pozwany stał przy tym na stanowisku, że powód przyczynił się do skutków zdarzenia z dnia 22 czerwca 2017r. w 60%. Uważał również, że zakup protezy G. X. jest niezasadny z uwagi na możliwość refundacji innej protezy przez NFZ.

Już w tym miejscu, Sąd dla potrzeb usystematyzowania dalszych rozważań prawnych i faktycznych podkreśla, że powód przyczynił się do skutków zdarzenia z dnia 22 czerwca 2017r. poprzez niezasygnalizowanie zamiaru skrętu w lewo. Powyższej okoliczności nie kwestionowały strony tego procesu.

Zgodnie z art. 362 k.c., jeżeli poszkodowany przyczynił się do powstania lub zwiększenia szkody, obowiązek jej naprawienia ulega odpowiedniemu zmniejszeniu stosownie do okoliczności, a zwłaszcza do stopnia winy obu stron. W doktrynie uznaje się za przyczynienie się poszkodowanego każde jego zachowanie, które wpływa na powstanie lub zwiększenie się szkody (wyłączając spośród tych zachowań takie, które są jedynie reakcją organizmu występującą poza kontrolą woli). Wymaga się, aby powyższe zachowanie poszkodowanego było dodatkowo obiektywnie nieprawidłowe (co na gruncie komentowanego przepisu stanowi odzwierciedlenie przesłanki bezprawności z art. 415). Ustalenie przyczynienia się poszkodowanego daje sądowi kompetencję do zmniejszenia obowiązku naprawienia szkody, lecz nie jest źródłem obowiązku takiego zmniejszenia w każdej sytuacji.

Pomiędzy stornami tego procesu spornym był zakres przyczynienia się strony powodowej do skutków wypadku. Powód twierdził, że jego przyczynienie się należy określić na poziomie 10%, natomiast pozwany wskazał na 60% przyczynienia się powoda. W pierwszej kolejności podkreślenia wymaga, iż z ekspertyzy wypadku drogowego zrealizowanej na potrzeby postępowania karnego przez biegłą z dziedziny techniki samochodowej i kryminalistycznej rekonstrukcji wypadków drogowych inż. E. S. jasno wynika, iż bezpośrednią przyczyną wypadku było nieprawidłowe postępowanie kierującego pojazdem osobowym marki F. (...), która na wskazanym odcinku jezdni nie powinna była rozpocząć manewru wyprzedzania powoda. Przyjąć zatem należało, że gdyby nie zachowanie kierującego pojazdem osobowym, do zdarzenia z dnia 22 czerwca 2017r. w ogóle by nie doszło. Już w tym miejscu z całą stanowczością podkreślić trzeba, że przyjęty przez pozwanego stopień procentowego przyczynienia się powoda do wypadku na poziomie 60% jest całkowicie oderwany od okoliczności faktycznych tej sprawy i przez to nie zasługuje na uwzględnienie. Analizując kwestię przyczynienia się do skutków wypadku z perspektywy niewłaściwego zachowania powoda (niesygnalizowanie skrętu w lewo) nie można sformułować tak kategorycznej tez, jak w stosunku do kierującej samochodem F. (...). Nie ma bowiem 100% pewności, że gdyby powód zachował się prawidłowo, do wypadku by nie doszło (kierujący samochodem również w takiej sytuacji mógłby potrącić powoda). Z tych przyczyn, Sąd uznał, że przyczynienie powoda można określić na poziomie jedynie 10%, co odzwierciedla stanowisko wyrażone w pozwie, w którym wszystkie dochodzone od pozwanego kwoty zostały przez powoda pomniejszone właśnie o 10% przyczynienia się do zaistnienia skutków wypadku drogowego.

Przechodząc do pierwszego żądania pozwu tj. roszczenia o zadośćuczynienie za doznaną krzywdę, Sąd zważył, iż podstawy prawnej wywiedzionych przez powoda roszczeń należy upatrywać w przepisie art. 822 k.c., który reguluje kwestie zakresu odpowiedzialności ubezpieczyciela. Zgodnie z tym przepisem, przez umowę ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej zakład ubezpieczeń zobowiązuje się do zapłacenia określonego w umowie odszkodowania za szkody wyrządzone osobom trzecim, względem których odpowiedzialność za szkodę ponosi ubezpieczający albo osoba, na rzecz której została zawarta umowa ubezpieczenia. W myśl art. 822 § 4 k.c. uprawniony do odszkodowania w związku ze zdarzeniem objętym umową ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej może dochodzić roszczenia bezpośrednio od zakładu ubezpieczeń. Zakres odpowiedzialności odszkodowawczej ubezpieczyciela jest zatem determinowany zakresem odpowiedzialności ubezpieczonego - sprawcy wypadku.

Podstawę prawną roszczenia z tytułu zadośćuczynienia za krzywdy wywołane uszkodzeniami będącymi następstwem wypadki stanowią przepisy art. 445 § 1 k.c. w zw. z art. 444 § 1 zd. 1 k.c. Zgodnie z nimi w razie uszkodzenia ciała lub wywołania rozstroju zdrowia sąd może przyznać poszkodowanemu odpowiednią sumę tytułem zadośćuczynienia pieniężnego za doznaną krzywdę. Zadośćuczynienie stanowi formę rekompensaty pieniężnej z tytułu szkody niemajątkowej, tj. krzywdy rozumianej jako ujemne przeżycia związane z cierpieniami psychicznymi i fizycznymi pokrzywdzonego. Ustalając wysokość zadośćuczynienia należy mieć na uwadze wiek poszkodowanego, rodzaj i rozmiar doznanych obrażeń, stopień i rodzaj cierpień fizycznych i psychicznych, intensywność (natężenie, nasilenie) i czas trwania tych cierpień, nieodwracalność następstw uszkodzenia ciała lub wywołania rozstroju zdrowia, niemożność wykonywania zawodu,

uprawiania sportów, rodzaj dotychczas wykonywanej pracy przez poszkodowanego, który powoduje niemożność dalszego jej kontynuowania, konieczność korzystania ze wsparcia innych, w tym najbliższych, przy prostych czynnościach życia, konieczność przedstawiania przez sumę zadośćuczynienia odczuwalnej wartości ekonomicznej, przynoszącą poszkodowanemu równowagę emocjonalną, naruszoną przez doznane cierpienia psychiczne - nie będącej jednakże wartością nadmierną w stosunku do doznanej krzywdy, co wynika z kompensacyjnego charakteru zadośćuczynienia, ewentualne wynikające z uszkodzenia ciała ograniczenie wydolności pracy i utrudnienia w jej wykonywaniu, indywidualne właściwości i subiektywne odczucia osoby pokrzywdzonej, jeśli będą istotne na tle konkretnej sprawy (wyrok Sądu Apelacyjnego w Katowicach z dnia 10 lipca 2013 r., LEX nr 1349914).

Zgodnie z treścią art. 445 § 1 k.c., zadośćuczynienie winno być "odpowiednie". Z istoty tego unormowania i natury krzywdy, suma przyznana tytułem zadośćuczynienia musi siłą rzeczy być przybliżonym ekwiwalentem doznanych cierpień psychicznych i fizycznych, a więc musi być utrzymana w rozsądnych granicach, odpowiadających aktualnym warunkom życia i przeciętnej stopie życiowej społeczeństwa (2001.05.10 wyrok s. apelacyjnego w Lublinie II AKa 81/01 OSA 2001/12/96). Podnieść także trzeba, iż zadośćuczynienie ma mieć charakter kompensacyjny i nie może mieć jedynie charakteru symbolicznego, ale też nie może być nadmierne w stosunku do krzywdy i być źródłem nieuzasadnionej korzyści majątkowej.

Wskazać należy w tym miejscu za Sądem Najwyższym, iż pojęcie "sumy odpowiedniej", użyte w art. 445 § 1 k.c., w istocie ma charakter niedookreślony, niemniej jednak w judykaturze wskazane są kryteria, którymi należy się kierować przy ustalaniu wysokości zadośćuczynienia. Zadośćuczynienie ma mieć przede wszystkim charakter kompensacyjny, wobec czego jego wysokość nie może stanowić zapłaty symbolicznej, lecz musi przedstawiać jakąś ekonomicznie odczuwalną wartość. Jednocześnie wysokość ta nie może być nadmierną w stosunku do doznanej krzywdy, ale musi być "odpowiednia" w tym znaczeniu, że powinna być - przy uwzględnieniu krzywdy poszkodowanego - utrzymana w rozsądnych granicach, odpowiadających aktualnym warunkom i przeciętnej stopie życiowej społeczeństwa." (2001.09.28 wyrok SN III CKN 427/00 LEX nr 52766).

Jak słusznie dalej wywodzi Sąd Najwyższy "zadośćuczynienie nie jest karą, lecz sposobem naprawienia krzywdy. Chodzi tu o krzywdę ujmowaną jako cierpienie fizyczne, a więc ból i inne dolegliwości oraz cierpienia psychiczne, czyli negatywne uczucia przeżywane w związku z cierpieniami fizycznymi lub następstwami uszkodzenia ciała, czy rozstroju zdrowia w postaci np. zeszpecenia, wyłączenia z normalnego życia itp. Celem zadośćuczynienia jest przede wszystkim złagodzenie tych cierpień. Winno ono mieć charakter całościowy i obejmować wszystkie cierpienia fizyczne i psychiczne, zarówno już doznane, jak i te, które zapewne wystąpią w przyszłości (a więc prognozy na przyszłość). Przy ocenie więc "odpowiedniej sumy" należy brać pod uwagę wszystkie okoliczności danego wypadku, mające wpływ na rozmiar doznanej krzywdy." (2000.02.03 wyrok SN I CKN 969/98 LEX nr 50824).

Wobec powyższego zadaniem Sądu było ustalenie jaka kwota zadośćuczynienia będzie adekwatna w obliczu cierpień fizycznych i psychicznych doznanych przez powoda w skutek wypadku z dnia 22 czerwca 2017r. Wypadek z udziałem powoda bez wątpienia wywołał u niego tak uszkodzenie ciała, jak i rozstrój zdrowia w rozumieniu przywołanej regulacji. Doznał on bowiem licznych urazów, w tym: wieloodłamowego, wielopoziomowego zmiażdżeniowego złamania kości podudzia lewego, w następstwie czego doszło do amputacji lewej kończyny na wysokości 1/3 dalszej uda, zakażenia tkanek podudzia lewego o etiologii M., zwichnięcia prawego stawu ramiennego, rany moszny, złamania uda lewego z wygięciem gwoździa śródszpikowego, niedokrwienie goleni lewej oraz zwichnięcia kolana. Charakter tych uszkodzeń powodował konieczność wdrożenia skomplikowanej hospitalizacji, w tym polegającej na przeprowadzeniu zabiegu operacyjnego amputacji kończyny dolnej.

Z przeprowadzonego w sprawie postępowania dowodowego wynika, iż skutki wypadku z dnia 22 czerwca 2017r. nie tylko obejmowały cierpienia fizyczne, ale również psychiczne. Powód leczył się farmakologicznie z powodu stwierdzonej depresji. Podkreślić również trzeba, że w związku z tym wypadkiem powód doznał bardzo silnego bólu, który biegły z zakresu ortopedii i traumatologii narządu ruchu ocenił w 1-3 tygodniach od zdarzenia na poziomie ok. 8-10 punktów w dziesięciostopniowej skali bólu według (...). Dolegliwości bólowe powoda na początku jego leczenia osiągały zatem niemalże maksymalne wartości.

Poza dolegliwościami stricte fizycznymi, powód odczuwał również skutki w zakresie zdrowia psychicznego. Sąd podzielając wnioski zawarte w opinii biegłej psycholog E. M. wskazuje, iż na skutek wypadku powód został okaleczony, co negatywnie wpłynęło na jego samoocenę i poczucie wartości. Powód obawia się, że jego partnerka odejdzie od niego i martwi się reakcjami innych ludzi na swój temat. Ma również obniżony nastrój. Odjęcie części kończyny niewątpliwie było dla powoda traumatycznym przeżyciem. Powód odczuwał lęk i niepewność w zakresie swojej przyszłości.

Czynnikiem potęgującym odczuwanie cierpienia powoda jest fakt, że przed wypadkiem powód był osobą ponadprzeciętnie aktywną w zakresie sportu. Uprawiał bieganie, pływanie, jazdę na rowerze oraz brał udział w zawodach. W dniu wypadku również był w trakcie jednego ze swoich licznych treningów rowerowych. Wypadek, a ściślej jego skutki były dla powoda dużym wyzwaniem adaptacyjnym, którego proces nadal trwa. Powód wymaga dużego wsparcia emocjonalnego bliskich mu osób. Jego celem jest uzyskanie maksymalnej, możliwej sprawności fizycznej, do której niezbędna jest proteza firmy (...), która przywraca 90% sprawności.

Krzywdę powoda potęguje niewątpliwie fakt, że w dniu wypadku miał niespełna 26 lat. Utrata nogi w tak młodym wieku jest niewątpliwie dużym stresem i cierpieniem. Powód będąc młodą osobą, w okresie swojej rekonwalescencji polegał na pomocy swojej mamy i partnerki, co było dla niego krępujące i niekomfortowe. Dodać również trzeba, że sumując zdrowie ortopedyczne powoda oraz psychiczne, doznał on uszczerbku na zdrowiu o łącznej wysokości 80% (75 % z zakresie ortopedii i 5% z zakresu psychologii). Niewątpliwie krzywda powoda jest znaczna, a co istotne- nigdy nie zostanie w pełni naprawiona.

Mając te wszystkie okoliczności na względzie, Sąd doszedł do przekonania, iż dochodzona przez powoda kwota zadośćuczynienia tj. 320.000 zł- która została pomniejszona o 10% przyczynienia się powoda, jest uzasadniona i w możliwie pełnym zakresie (biorąc pod uwagę spełnione na rzecz powoda dotychczas świadczenia: 10.000 nawiązki oraz 30.000 zł na etapie likwidacji szkody) rekompensuje jego krzywdę. Z tej przyczyny Sąd w punkcie pierwszy wyroku zasądził od pozwanego na rzecz powoda kwotę 320.000 zł wraz z odsetkami ustawowymi za opóźnienie liczonymi od 16 sierpnia 2017r., tj. zgodnie z żądaniem pozwu w tym zakresie.

Rozważając zasadność roszczenia o zasądzenie na rzecz powoda odszkodowania z tytułu: wyłożenia z góry kosztów leczenia (zakupu protezy) oraz kosztów opieki, Sąd miał uwadze normę art. 444 § 1 zd. 2 k.c. W myśl tej przepisu- na żądanie poszkodowanego zobowiązany do naprawienia szkody powinien wyłożyć z góry sumę potrzebną na koszty leczenia, a jeżeli poszkodowany stał się inwalidą, także sumę potrzebną na koszty przygotowania do innego zawodu.

Po przeprowadzonym postępowaniu dowodowym, Sad ustalił, że w związku z przedmiotowym wypadkiem powód przeszedł zabieg operacyjny polegający na amputacji lewej kończyny na poziomie 1/3 bliższej uda. W związku z tą operacją powód doznał trwałych utrudnień w życiu codziennym. Powód stał się inwalidą z inwalidztwem nieodwracalnym w obrębie kończyny dolnej lewej. Powód niewątpliwie wymaga zaopatrzenia ortopedycznego w postaci protezy kończyny dolnej. Powód obecnie porusza się przy pomocy zakupionej przez siebie protezy, która nie pozwala mu na powrócenie do poziomu sprawności, jaką powód cieszył się przed wypadkiem. Zważyć trzeba, że powód przed zaistnieniem zdarzenia szkodzącego był osobą ponadprzeciętnie aktywną, dla której sport był sensem i celem życia. Dla możliwie pełnego odwrócenia skutków wypadku z dnia 22 czerwca 2017r. konieczne jest zatem wyposażenie powoda w protezę generacji G. X.. Opinia biegłego z zakresu rehabilitacji medycznej, która stała się podstawą ustaleń Sądu wyraźnie wskazała na konieczność zakupu właśnie w/w protezy, która w 90% przywróciłaby sprawność powodowi. Sąd wskazuje jednocześnie, że stanowisko pozwanego dotyczące możliwości zakupu takiej protezy za pomocą refundacji NFZ jest niezasadne, błędne i nie znajduje odzwierciedlenia w ujawnionym w sprawie materiale dowodowym.

Powód zdołał przy tym wykazać dochodzoną kwotę zakupu tej protezy tj. 440.319,50 zł, poprzez przedłożenie stosownych dokumentów w postaci aktualnego kosztorysu oraz faktury pro forma /k. 403-405/. Dochodzone przez powoda odszkodowania z tytułu zakupu protezy, podobnie jak w przypadku kwoty zadośćuczynienia- zostało już pomniejszone przez powoda o 10% przyczynienia się do skutków wypadku z dnia 22 czerwca 2017r. W konsekwencji tych rozważań, Sąd w punkcie 2 lit. a) wyroku zasądził od pozwanego na rzecz powoda kwotę 396.287,55 zł wraz z odsetkami ustawowymi za opóźnienie liczonymi od kwot:

–

283.231,32 zł od dnia 28 lutego 2018r. do dnia zapłaty (zgodnie z żądaniem pozwu),

–

113.056,23 zł od dnia 22 lipca 2022r. do dnia zapłaty (zgodnie z żądaniem pozwu).

W oparciu o opinię biegłego z zakresy ortopedii i traumatologii narządu ruchu, Sąd doszedł również do przekonania, iż powodowi należy się także zwrot kosztów opieki osób trzecich. W opinii tej biegły wskazał, że powód w dniach 22 czerwca-23 sierpnia 2017r. miał zapewnione wszelkie potrzeby odnośnie leczenia, opieki i pomocy osób trzecich podczas pobytu w szpitalu. W kolejnym 3-4 miesiącu powód wymagał pomocy osób trzecich przez około 4-6 godzin dziennie w takich czynnościach życiowych jak: zmiany opatrunków, higienie osobistej, przemieszczaniu się, sprzątaniu, dźwiganiu oraz robieniu zakupów.

W kolejnym 5-6 miesiącu powód wymagał pomocy przez około 2-4 godzin dziennie w w/w czynnościach. W kolejnym 7-12 miesiącu zakres wymaganej pomocy kształtował się na około 1-2 godzin dziennie i obejmował czynności: kąpiel, przygotowanie posiłków, sprzątanie, dźwiganie, robienie zakupów i przemieszczanie się.

Pomoc była zatem niezbędna powodowi zważywszy na jego stan zdrowia przy wykonywaniu czynności związanych z samoobsługą i codziennymi obowiązkami domowymi, w tym przy czynnościach higienicznych, przygotowywaniu i spożywaniu posiłków i sprzątaniu. Obecnie powód wymaga pomocy w wymiarze 1 godziny dziennie na czas nieokreślony w zakresie czynności wymagających pełnej aktywności fizycznej. Przyjmując koszt jednej godziny opieki, zgodnie z żądaniem powoda, na kwotę 10 zł, należne z tego tytułu powodowi odszkodowanie za okres od 23 sierpnia 2017r. do 31 stycznia 2021r. wynosi 19.370 zł. Uwzględniając 10% przyczynienia powoda, to do zasądzenia od pozwanego na rzecz powoda pozostała kwota 17.433 zł z odsetkami ustawowymi za opóźnienie od 17 marca 2021r. do dnia zapłaty. (punkt 2b wyroku).

Powód domagał się również zasądzenia od pozwanego na swoją rzecz renty z tytułu zwiększonych potrzeb w wysokości po 270 zł miesięcznie. Zgodnie z art. 444 par. 2 k.c. jeżeli poszkodowany utracił całkowicie lub częściowo zdolność do pracy zarobkowej albo jeżeli zwiększyły się jego potrzeby lub zmniejszyły widoki powodzenia na przyszłość, może on żądać od zobowiązanego do naprawienia szkody odpowiedniej renty. Ugruntowane jest w orzecznictwie stanowisko co do przesłanek, a w konsekwencji i powinności w dowodzeniu tego roszczenia przez uprawnionego. Renta z art. 444 par. 2 k.c. ma charakter kompensacyjny, stanowi formę naprawienia szkody. Celem tej renty jest pokrycie rzeczywistych wydatków poszkodowanego. Dla jej zasądzenia wystarczające jest samo istnienie zwiększonych potrzeb, bez względu na to, czy pokrzywdzony poniósł koszt ich pokrycia (por. wyrok SN z dnia 8 lutego 2012r. sygn. V CSK 57/11).

Rozważając zasadność wyżej wywiedzionego roszczenia, Sąd wskazuje, iż powód niewątpliwie nadal wymaga stałej opieki drugiej osoby w wymiarze 1 godziny dziennie. Z uwagi na oprotezowanie i poruszanie się o kulach, nie jest możliwe samodzielne wykonywanie niektórych czynności dnia codziennego, zwłaszcza tych związanych ze znacznym wysiłkiem. Powyższy wymiar opieki potwierdził również biegły ortopeda w swojej pisemnej opinii. Dodać również trzeba, że wysokość dochodzonej przez powoda renty jest symboliczna i z całą pewnością zrekompensuje powodowi comiesięczne zwiększone koszty życia.

Sąd uznając zasadność roszczenia powoda o rentę w wysokości 270 zł doszedł do przekonania, że za okres od 11 marca 2021r. do 11 września 2022r. powodowi przysługuje skapitalizowana renta w wysokości 5.130 zł. Przyznając powodowi rentę od marca 2021r. Sąd miał ma względzie, iż powód z tym roszczeniem wystąpił dopiero w piśmie procesowym z dnia 17 lutego 2021r. Pozwany w tej dacie niewątpliwie nie miał jeszcze wiedzy odnośnie tego żądania, więc nie pozostawał co do niego również w opóźnieniu. Z tego względu renta została powodowi przyznana dopiero od następnego miesiąca tj. 10 marca 2021r. (punkt 3 wyroku).

W zakresie renty na przyszłość, Sąd orzekł w punkcie 4 wyroku zasądzając ją od pozwanego na rzecz powoda w wysokości po 270 zł miesięcznie począwszy od 10 października 2022r. wraz z ustawowymi odsetkami za opóźnienie w przypadku uchybienia terminowi płatności którejkolwiek z rat.

W punkcie 5 Sąd oddalił roszczenie powoda w zakresie początkowej daty naliczania renty z tytułu zwiększonych potrzeb (powód domagał się jej od lutego 2021r.) oraz w części dotyczącej ustalenie odpowiedzialności pozwanego na przyszłość za skutki wypadku z dnia 22 czerwca 2017r. Przyczyną oddalenia roszczenia powoda o ustalenie odpowiedzialności pozwanego było to, że proces leczenia powoda został zakończony. Jego stan zdrowia jest utrwalony. Mimo, że biegły z zakresu ortopedii wskazał, że doznany przez powoda uraz w przyszłości może powodować wtórne zmiany zwyrodnieniowe w obrębie kręgosłupa. Nie można jednak w żaden sposób określić tempa tych zmian. Na postęp tych zmian będzie miał wpływ także poprzedni wypadek motocyklowy z udziałem powoda z dnia 27 czerwca 2016r. Nie da się rozdzielić tych dwóch różnych aspektów sprawy. Z uwagi na brak możliwości rozgraniczenia tych dwóch czynników wpływających na możliwe do zaistnienia skutki w przyszłości, Sąd doszedł do przekonania, iż roszczenie powoda w tym zakresie nie zasługuje na uwzględnienie.

O kosztach procesu Sąd orzekł na podstawie art. 98 k.p.c. obciążając przegrywającego pozwanego kwotą 10.817 zł, na którą składało się wynagrodzenie pełnomocnika powoda w wysokości 10.800 zł oraz opłata skarbowa od pełnomocnictwa- 17 zł . (pkt 6 wyroku).

Sąd wskazuje jednocześnie, że wniosek strony powodowej o przyznanie kosztów zastępstwa w podwójnej wysokości nie zasługiwał na uwzględnienie, gdyż wkład pracy radcy prawnego w przyczynienie się do wyjaśnienia okoliczności faktycznych istotnych dla rozstrzygnięcia sprawy, jak również do wyjaśnienia i rozstrzygnięcia istotnych zagadnień prawnych budzących wątpliwości w orzecznictwie i doktrynie nie uzasadniał zasądzenia kosztów w podwójnej wysokości, a zasądzona stawka w pełni uwzględniała jego udział w sprawie.

W związku z koniecznością przeprowadzenia w niniejszej sprawie dowodów z pisemnych opinii biegłych, a także bacząc na wynik procesu który powód w zasadzie wygrał w całości (powód jest zwolniony od kosztów sądowych)- ich kosztami tj. kwotą 42.044,67 zł należało obciążyć pozwanego. (punkt 7 wyroku).

SSO Joanna Cyganek