Portal Orzeczeń Sądu Okręgowego w Bydgoszczy

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 04 stycznia 2022 r.

Sąd Okręgowy w Bydgoszczy I Wydział Cywilny

w składzie następującym:

Przewodniczący: SSO Agnieszka Dutkiewicz

po rozpoznaniu w dniu 04 stycznia 2022 r. w Bydgoszczy

na posiedzeniu niejawnym

sprawy z powództwa F. Spółdzielni Mieszkaniowej z (...) w B.

przeciwko J. J.

o pozbawienie tytułu wykonawczego wykonalności

I oddala powództwo;

II zasądza od strony powodowej F. Spółdzielni Mieszkaniowej z (...) w B. na rzecz pozwanego J. J. kwotę 357 zł (trzysta pięćdziesiąt siedem złotych) tytułem zwrotu kosztów procesu.

SSO Agnieszka Dutkiewicz

I C 1126/20

UZASADNIENIE

Pozwem z dnia 29 maja 2020r. przeciwko pozwanemu J. J. powódka F. Spółdzielnia Mieszkaniowa w B., wniosła o pozbawienie wykonalności tytułu wykonawczego w postaci postanowienia Sądu Rejonowego w Bydgoszczy z dnia 14 listopada 2019r., sygn. akt XII 8446/18, wynikającego z postanowienia Sądu Rejonowego w Bydgoszczy z dnia 25 stycznia 2017r., syg. akt BY XIII Ns Rej. KRS (...) w sprawie zobowiązania powódki do udostępnienia J. J. do wglądu umów o pracę zawartych przez spółdzielnię z osobami trzecimi obowiązujących w latach 2013-2016 z uwagi na spełnienie przez spółdzielnię świadczenia po wydaniu tytułu wykonawczego. Ponadto powódka wniosła o zasadzenie od pozwanego na swoją rzecz kosztów postępowania według norm przypisanych.

W uzasadnieniu powódka wskazała, że postanowieniem z dnia 14 listopada 2019r. Sąd Rejonowy w Bydgoszczy wyznaczył F. Spółdzielni Mieszkaniowej 14 dniowy termin do wykonania zobowiązania nałożonego na nią postanowieniem Sądu Rejonowego w Bydgoszczy z dnia 25 stycznia 2017r. o syg. akt XIII Ns Rej. KRS 9579/16/019 polegającego na udostępnianiu wierzycielowi J. J. do wglądu umów o pracę zawartych przez Spółdzielnię z osobami trzecimi w latach 2013-2016 pod rygorem nałożenia grzywny.

Zdaniem powódki członek spółdzielni ma prawo do bieżącej kontroli działalności organów spółdzielni. Zarząd Spółdzielni jednak nie uniemożliwił tego pozwanemu. Działania Spółdzielni zawsze były i są zgodne z literą prawa. Powódka nie zgadza się ze stanowiskiem Sadu, że Zarząd Spółdzielni w jakikolwiek sposób swoim działaniem naruszył uprawnienia pozwanego jako członka spółdzielni.

Powódka podniosła, że umożliwiła pozwanemu zgodnie z postanowieniem Sądu wgląd do umów zawartych z pracownikami. Pozwany zażądał jednak umożliwienia mu fotografowania powyższych umów o pracę. W ocenie powódki przepisy prawa nie przewidują możliwości „czytania aparatem cyfrowym”, w związku z tym na wykonanie fotografii aparatem cyfrowym udostępnionych do wglądu dokumentów Spółdzielnia nie wyraziła zgody. Spółdzielni nie obowiązują przepisy ustawy o dostępie do informacji publicznej, czy inne ustawy jak np. kodeks postępowania administracyjnego, gdzie przewidziana jest forma fotokopii udostępnianych dokumentów.

Zarząd F. Spółdzielni Mieszkaniowej (...) wyrażał zgody na dokonywanie fotokopii umów o pracę pracowników z tego względu, że w umowach tych znajdują się dane wrażliwe pracowników. Dokonanie fotokopii umów o pracę, zdaniem powódki, spowoduje, że pozwany wejdzie w posiadanie zbioru danych osobowych, do posiadania i przetwarzania którego nie jest uprawniony. Posiadanie przez niego takiego niezabezpieczonego zbioru danych osobowych naraża pracowników na ryzyko uzyskania do nich dostępu przez osoby trzecie. Powódka wskazała, że nigdy nie zabroniła pozwanemu sporządzania własnych notatek.

Powódka podniosła, że jej obowiązkiem jako pracodawcy jest szanować godność i inne dobra osobiste pracownika. Obowiązkiem pracodawcy jest również wpływać na kształtowanie w zakładzie pracy zasad współżycia społecznego. Pracownicy F. są oburzeni żądaniem wierzyciela w obawie przed narażeniem ich wrażliwych danych osobowych na ujawnienie osobom trzecim. Zarząd F. Spółdzielni Mieszkaniowej uważa, że spełnił świadczenie polegające na udostępnieniu J. J. do wglądu umów o pracę zawartych przez Spółdzielnię z osobami trzecimi obowiązujących w latach 2013-2016.

W piśmie z dnia 19 czerwca 2020r. powódka sprecyzowała pozew, wnosząc o pozbawienie wykonalności tytułu wykonawczego postanowienia Sądu Rejonowego w Bydgoszczy z dnia 25 stycznia 2017r. sygn. akt BY XII Ns Rej. KRS (...) w sprawie zobowiązania powódki do udostępnienia J. J. do wglądu umów o pracę zawartych przez Spółdzielnię z osobami trzecimi obowiązujących w latach 2013-2016 z uwagi na spełnienie przez Spółdzielnię świadczenia po wydaniu tytułu wykonawczego. Ponadto powódka wniosła o zasadzenie od pozwanego na swoją rzecz kosztów postępowania według norm przypisanych.

W odpowiedzi na pozew pozwany wniósł o oddalenie powództwa w całości. Pozwany zaprzeczył, by powódka działała zgodnie z literą prawa, a także twierdzeniu powódki, by ta nigdy nie zabraniała pozwanemu sporządzania notatek z udostępnianych mu dokumentów.

Pismem z dnia 9 listopada 2021r. pozwany wniósł o zasądzenie od powódki na swoją rzecz kosztów procesu według norm przepisanych, w tym kosztów zastępstwa procesowego w wysokości podwójnej stawki minimalnej.

Sąd ustalił, co następuje:

Postanowieniem z dnia 25 stycznia 2017r. Sąd Rejonowy w Bydgoszczy zobowiązał F. Spółdzielnię Mieszkaniową w B. do udostępnienia wnioskodawcy J. J. wglądu do umów o pracę zawartych przez spółdzielnię z osobami trzecimi obowiązujących w latach 2013-2016.

Dowód: postanowienie z dnia 25 stycznia 2017r. k. 8, postanowienie z dnia 9 stycznia 2018r. k. 9, postanowienie z dnia 14 maja 2020r. k. 10-11.

W dniu 04 grudnia 2018r. o godzinie 14:00 w budynku Zarządu F. Spółdzielni Mieszkaniowej przy ul. (...) odbyło się spotkanie pracowników F. – A. S. i D. K. (1) oraz przedstawicieli Komisji Zakładowej (...) i W. K. z pozwanym J. J.. O obecność przedstawicieli Komisji Zakładowej poprosił G. B., członek zakładowej organizacji związkowej, który w tym dniu pełnił obowiązki służbowe poza siedzibą Spółdzielni i chciał by przedstawiciele Komisji reprezentowali jego osobę, gdy pozwany będzie przeglądał jego umowę o pracę. Przedmiotem spotkania była realizacja postanowienia Sądu w sprawie udostępnienia umów o pracę pracowników pozwanemu. Zapoznanie się z umowami o pracę zaproponowała D. K. (1) podkreślając, że przystępuje do realizacji postanowienia sądu. Pozwany J. J. odmówił zapoznania się z umowami o pracę i podpisania wpisu, po czym opuścił budynek spółdzielni. Podczas spotkania pozwany nie informował nikogo z obecnych, by chciał on wykonywać fotokopie udostępnionej dokumentacji. Powódka reprezentowała i w dalszym ciągu reprezentuje stanowisko, że w sytuacji, w której pozwany chciałby sfotografować udostępnioną mu dokumentację, nie otrzymałby na to zgody.

D. K. (1) kontaktowała się z pozwanym w dniach 17 i 18 grudnia 2018r. oraz 9 stycznia 2019r., proponując kontakt w celu ustalenia dogodnego dla niego terminu wizyty i przejrzenia umów o pracę.

Dowód: notatka służbowa z dnia 4.12.2018r. k. 12, rejestr udostępnianych dokumentów F. Spółdzielni Mieszkaniowej k. 13-14, pismo z dnia 17.12.2018r. k. 15, pismo z dnia 18.12.2018r. k. 16, pismo z dnia 09.01.2019r. k. 17, zeznania na piśmie świadka D. K. (1) k. 133-134, zeznania na piśmie świadka A. S. k. 136-137, przesłuchanie E. H. k. 149-150.

Powyższy stan faktyczny Sąd ustalił na podstawie w/w dokumentów złożonych przez strony w toku postępowania.

Sąd uznał za wiarygodne oraz przydatne dla rozstrzygnięcia przedmiotowej sprawy w/w dokumenty zebrane w aktach sprawy, albowiem zostały one sporządzone we właściwej formie, przewidzianej dla danego typu dokumentów. Ponadto autentyczność tych dokumentów nie budziła wątpliwości Sądu ani stron postępowania. Sąd oparł się również na dokumentach zawartych w aktach spraw o syg. XII Co 8446/18.

Za przydatne dla rozstrzygnięcia Sąd uznał także przesłuchanie w charakterze powódki E. H. oraz zeznania świadków D. K. (2) i A. S., albowiem korespondowały one z pozostałem materiałem dowodowym zgromadzonym w aktach sprawy. Powódka oraz świadkowie przedstawili okoliczności spotkania, do którego doszło w dniu 4 grudnia 2018r.

Sąd zważył, co następuje:

Powództwo nie zasługiwało na uwzględnienie.

Strona powodowa wniosła o pozbawienie tytułu wykonawczego wykonalności z uwagi na okoliczność, iż po powstaniu tytułu egzekucyjnego nastąpiło zdarzenie, wskutek którego zobowiązanie wygasło. Kwestią bezsporną między stronami było, iż postanowieniem z dnia 25 stycznia 2017r. Sąd Rejonowy w Bydgoszczy zobowiązał F. Spółdzielnię Mieszkaniową w B. do udostępnienia wnioskodawcy J. J. wglądu do umów o pracę zawartych przez spółdzielnię z osobami trzecimi obowiązujących w latach 2013-2016. Następnie w dniu 4 grudnia 2018r. odbyło się spotkanie pracowników F. – A. S. i D. K. (1) oraz przedstawicieli Komisji Zakładowej (...) i W. K. z pozwanym J. J., mające na celu wykonanie w/w postanowienia Sądu. Na spotkaniu tym pozwany zrezygnował z przysługującego mu uprawnienia do zapoznania się z przedstawioną mu dokumentacją. Powódka jednak przyznała, że nie zezwoliłaby na fotografowanie dokumentacji, do której dostęp miał być pozwanemu udzielony.

W pierwszej kolejności odnosząc się do zarzutu pozwanego dotyczącego odrzucenia pozwu (w piśmie z dnia 09.11.2021 r.) należy zwrócić uwagę, że pozew został sprecyzowany pismem powódki z dnia 19 czerwca 2020r. Na podstawie art. 840 § 1 kpt. 2 k.p.c. w niemniejszej sprawie droga sądowa jest dopuszczalna.

Zgodnie z art. 840 § 1 pkt. 2 k.p.c. Dłużnik może w drodze powództwa żądać pozbawienia tytułu wykonawczego wykonalności w całości lub części albo ograniczenia, jeżeli po powstaniu tytułu egzekucyjnego nastąpiło zdarzenie, wskutek którego zobowiązanie wygasło albo nie może być egzekwowane. Jeżeli tytuł korzysta z powagi rzeczy osądzonej, podstawą powództwa może być zdarzenie, które nastąpiło po powstaniu tytułu egzekucyjnego albo po zamknięciu rozprawy, po której wydano tytuł egzekucyjny, na skutek którego zobowiązanie objęte tytułem wygasło. Są to wszelkie zdarzenia wywołujące taki sam skutek na gruncie prawa cywilnego materialnego. Skutek w postaci wygaśnięcia zobowiązania wywierają w szczególności takie zdarzenia materialnoprawne, jak: wykonanie zobowiązania przez spełnienie świadczenia zgodnie z jego treścią, potrącenie, odnowienie, zwolnienie z długu, świadczenie w miejsce spełnienia (datio in solutum). Natomiast skutek w postaci niemożliwości egzekwowania zobowiązania wywierają w szczególności takie zdarzenia materialnoprawne, jak: prolongata terminu spełnienia świadczenia, rozłożenie świadczenia na raty, przedawnienie roszczenia. Skoro w art. 840 § 2 k.p.c. jest mowa o zdarzeniu, wskutek którego zobowiązanie wygasło albo nie może być egzekwowane, to przepis ten może mieć zastosowanie – jak się powszechnie przyjmuje – jedynie do takich jak wyżej wymienione lub podobnych zdarzeń, a więc wyłącznie mających charakter materialnoprawny.

Zgodnie z regulacją zawartą w art. 18 § 2 pkt 3 ustawy z dnia 16 września 1982r. – Prawo spółdzielcze członek spółdzielni ma prawo do otrzymania odpisu statutu i regulaminów, zaznajamiania się z uchwałami organów spółdzielni, protokołami obrad organów spółdzielni, protokołami lustracji, rocznymi sprawozdaniami finansowymi, umowami zawieranymi przez spółdzielnię z osobami trzecimi.

Z kolei w art. 8 ¹ ust. 1 ustawy z dnia 15 grudnia 2000r. o spółdzielniach mieszkaniowych przewidziano, iż członek spółdzielni mieszkaniowej ma prawo otrzymania odpisu statutu i regulaminów oraz kopii uchwał organów spółdzielni i protokołów obrad organów spółdzielni, protokołów lustracji, rocznych sprawozdań finansowych oraz faktur i umów zawieranych przez spółdzielnię z osobami trzecimi.

Z powyższych przepisów wynikają szerokie uprawnienia informacyjne członka spółdzielni co do jej działalności. Zaznaczyć należy, że członek spółdzielni ma prawo nie tylko zaznajamiać się z dokumentami wymienionymi w w/w przepisach ale także otrzymywać kopię tych dokumentów, w tym kopie umów zawieranych z osobami trzecimi. Przepisy nie wyłączają przy tym umów o pracę. Sąd Najwyższy w uchwale składu 7 sędziów z dnia 13 sierpnia 2013r., III CZP 21/2013 (OSNC 2014, nr 1, poz. 1) stwierdził, że członek spółdzielni mieszkaniowej, będący jej pracownikiem jest osobą trzecią w rozumieniu art. 8 ¹ ust. 1 ustawy z dnia 15 grudnia 2000r. o spółdzielniach mieszkaniowych.

Jedyną podstawą odmowy udostępnienia takich dokumentów jest zaistnienie przesłanek przewidzianych w art. 18 § 3 prawa spółdzielczego, przy czym zaistnienie tych przesłanek musi wykazać spółdzielnia. Zgodnie z art. 18 § 3 ustawy prawo spółdzielcze, spółdzielnia może odmówić członkowi wglądu do umów zawieranych z osobami trzecimi, jeżeli naruszałoby to prawa tych osób lub jeżeli istnieje uzasadniona obawa, że członek wykorzysta pozyskane informacje w celach sprzecznych z interesem spółdzielni i przez to wyrządzi spółdzielni znaczną szkodę. Odmowa powinna być wyrażona na piśmie. Członek, któremu odmówiono wglądu do umów zawieranych przez spółdzielnie z osobami trzecimi, może złożyć wniosek do sądu rejestrowego o zobowiązanie spółdzielni do udostępnienia tych umów. Wniosek należy złożyć w terminie siedmiu dni od dnia doręczenia członkowi odmowy na piśmie.

Powódka powołała się na fakt, że umowy o pracę zawierają informacje, które podlegają szczególnej ochronie jako dobra osobiste pracowników, nie precyzując jednocześnie jakie informacje i jakie dobra osobiste ma na myśli. W ocenie Sądu powódka nie wskazała na przesłanki wynikające z art. 18 § 3 ustawy prawo spółdzielcze.

Umożliwienie członkowi spółdzielni zapoznanie się z umowami o pracę może być związane z pozyskiwaniem danych osoby trzeciej i tym samym dotknąć jej strefy prywatności, a zatem może dojść do zderzenia interesu korporacyjno – spółdzielczego z ochroną interesu indywidulanego ustanowioną w art. 11 ¹ k.p. Wymaga zatem rozważenia, czy przyznanie członkowi spółdzielni możliwości żądania udostępnienia kopii umowy o pracę zawartej przez spółdzielnię z osobą trzecią nie idzie za daleko, prowadząc do naruszenia jego autonomii informacyjnej. Należy rozstrzygnąć czy przewidziana w art. 8 ¹ ust. 1 u.s.m. regulacja odpowiada zasadzie proporcjonalności przewidzianej w art. 31 Konstytucji. Sąd Najwyższy w uzasadnieniu uchwały z dnia 13 sierpnia 2013r. stwierdził, że analizując treść art. 8 ¹ ust. 1 u.s.m. w zderzeniu z art. 11 ¹ k.p. z punktu widzenia zasady proporcjonalności, trzeba dojść do wniosku, że test ten wypada dla pomyślnie dla przepisu art. 8 ¹ ust. 1 u.s.m.

W ocenie Sądu stanowisko powódki nie zasługiwało na uwzględnienie.

Na podstawie zgromadzonego materiału dowodowego w pełni zasadnym jest przyjęcie, że powódka nie udowodniła, by po powstaniu tytułu egzekucyjnego nastąpiło zdarzenie, wskutek którego zobowiązanie wygasło albo nie może być egzekwowane.

W ocenie Sądu, powódka nie podniosła żadnych nowych okoliczności, które powstały po zamknięciu rozprawy, które uzasadniałyby roszczenie powódki o pozbawienie wykonalności tytułu wykonawczego. Powódka bowiem przyznała, ze nie miała zamiaru umożliwić pozwanemu wykonania fotografii udostępnionych dokumentów, a tym samym nie przystąpiła do realizacji postanowienia Sądu Rejonowego w Bydgoszczy z dnia 25 stycznia 2017r., syg. akt BY XIII Ns Rej. KRS (...). Jak już wcześniej wskazano wgląd do dokumentacji to nie tylko możliwość jej przeglądania, ale również możliwość fotografowania czy sporządzania notatek na jej podstawie.

Mając na uwadze powyższe okoliczności faktyczne i prawne należało stwierdzić, iż powódka nie wykonała w sposób prawidłowy swojego obowiązku wynikającego z w/w postanowienia i naruszyła przy tym interes pozwanego.

Sąd mając na uwadze cały zgromadzony w sprawie materiał dowodowy oddalił powództwo na podstawie art. 840 § 1 pkt 2 k.p.c. a contrario (punkt I sentencji wyroku).

Zgodnie z art. 98 § 1 k.p.c. strona przegrywająca sprawę obowiązana jest zwrócić przeciwnikowi na jego żądanie koszty niezbędne do celowego dochodzenia praw i celowej obrony. Z racji tego, iż powódka przegrała niniejszy proces, Sąd na mocy przytoczonego wyżej przepisu zasądził od powódki na rzecz pozwanego kwotę 240 zł tytułem zwrotu kosztów zastępstwa procesowego na podstawie § 8 ust. 1 pkt. 3 w zw. z § 20 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 22 października 2015r. w sprawie opłat za czynności radców prawnych, kwotę 100 zł tytułem wniosku o pisemne uzasadnienie postanowienia z dnia 7.09.2020r. oraz kwotę 17 zł tytułem opłaty skarbowej od pełnomocnictwa – łącznie kwotę 357 zł (punkt II sentencji wyroku). W ocenie Sądu nie znajdował uzasadnienia wniosek pozwanego o zasądzenie na jego rzecz zwrotu kosztów wynagrodzenia pełnomocnika procesowego w wysokości podwójnej stawki minimalnej. Nie uzasadniał tego ani rodzaj, ani czas trwania czy stopień skomplikowania sprawy ani też nakład pracy pełnomocnika pozwanego.

Mając na uwadze powyższe, orzeczono jak w sentencji.

(...) Agnieszka Dutkiewicz

zarządzenia:

1.  O..

2.  odpis wyroku z uzasadnieniem doręczyć pełn. pozwanego;

3.  za 14 dni albo z wpływem.

13.01.2022