Serwis Internetowy Portal Orzeczeń używa plików cookies. Jeżeli nie wyrażają Państwo zgody, by pliki cookies były zapisywane na dysku należy zmienić ustawienia przeglądarki internetowej. Korzystając dalej z serwisu wyrażają Państwo zgodę na używanie cookies , zgodnie z aktualnymi ustawieniami przeglądarki.

I C 1952/22 - zarządzenie, wyrok, uzasadnienie Sąd Okręgowy w Bydgoszczy z 2023-11-29

Sygn. akt I C 1952/22

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 29 listopada 2023 roku

Sąd Okręgowy w Bydgoszczy I Wydział Cywilny

w składzie: Przewodniczący Sędzia Daniel Sobociński

Protokolant sądowy K. B.

po rozpoznaniu na rozprawie 22 listopada 2023 roku

sprawy z powództwa Banku (...) S.A. z siedzibą w W.

przeciwko pozwanym K. R. i M. D.R.

z udziałem Prokuratora Rejonowego B. – Północ w B.

o zapłatę

orzeka:

1.  umarza postępowanie, co do żądania zapłaty 201.000,40 zł,

2.  oddala powództwo w pozostałym zakresie,

3.  zasądza od powoda na rzecz pozwanych 10.834,00 zł (dziesięć tysięcy osiemset trzydzieści cztery) tytułem zwrotu kosztów procesu, wraz z ustawowymi odsetkami za opóźnienie liczonymi od daty uprawomocnienia się orzeczenia do dnia zapłaty, w pozostałym zakresie wniosek oddala,

4.  nakazuje zwrócić ze Skarbu Państwa na rzecz powoda 5.025,01 zł (pięć tysięcy dwadzieścia pięć złotych jeden grosz) tytułem zwrotu 1/2 części opłaty sądowej od cofniętego żądania.

Sędzia Daniel Sobociński

Sygn. akt I C 1952/22

UZASADNIENIE

1.  Powód Bank (...) S.A. z siedzibą w W. wniósł 15 grudnia 2022 r. do Sądu Okręgowego w Bydgoszczy powództwo przeciwko pozwanym K. R. i M. D.-R. o zasądzenie od pozwanych solidarnie na rzecz powoda kwoty 201.000,40 zł tytułem zwrotu kapitału oddanego stronie pozwanej do dyspozycji na mocy umowy kredytu hipotecznego nr KH (...) z dnia 27 maja 2008 r. wraz z ustawowymi odsetkami za opóźnienie od dnia wniesienia pozwu do dnia zapłaty oraz o zasądzenie od strony pozwanej solidarnie na rzecz powoda kwoty 112.419,89 zł tytułem należnego powodowi wynagrodzenia związanego z korzyścią majątkową uzyskaną przez stronę pozwaną w związku z korzystaniem z kapitału udostępnionego przez Bank na podstawie umowy kredytu hipotecznego nr KH (...) z dnia 27 maja 2008 r. wraz z ustawowymi odsetkami za opóźnienie od dnia wniesienia pozwu do dnia zapłaty. Jednocześnie powód wniósł o zasądzenie od pozwanych solidarnie na rzecz powoda zwrotu kosztów postępowania wraz z kosztami zastępstwa procesowego wg norm przepisanych.

2.  Z uzasadnienia powództwa wynika, że między stronami toczyło się postępowanie z powództwa kredytobiorców o ustalenie w związku z podniesionymi przez nich zarzutami na tle klauzul abuzywnych mogących prowadzić do nieważności umowy kredytu. Sprawa ta zakończyła się prawomocnym orzeczeniem Sądu ustalającym nieważność umowy, jak i zasądzającym na rzecz kredytobiorców od Banku żądanej kwoty. W związku z powyższym Bank wezwał kredytobiorców do zapłaty kwoty dochodzonej niniejszym pozwem. Powód wskazał, że jego roszczenie ma charakter roszczenia restytucyjnego, związanego z koniecznością zwrotu przez strony wzajemnych świadczeń. Powód swoje stanowisko szczegółowo uzasadnił.

3.  W odpowiedzi na pozew pozwani domagali się oddalenia powództwa oraz zasądzenia od powoda na rzecz każdego z pozwanych (ewentualnie łącznie) kosztów postępowania, w tym kosztów zastępstwa procesowego według norm przepisanych. Pozwani szczegółowo odnieśli się do twierdzeń powoda kwestionując ich zasadność, nadto przedstawili swoje stanowisko w sprawie. Pozwani zauważyli, że w niniejszej sprawie w odniesieniu do kwoty kapitału, doszło do potrącenia wierzytelności w znacznej części, zaś w odniesieniu do wierzytelności Banku w kwocie 6.712,35 zł pozwani dokonali jej spłaty wraz z należnymi odsetkami.

4.  Pismem z 22 sierpnia 2023 r. udział w sprawie zgłosił Prokurator Prokuratury Rejonowej B.-Północ w B. (k. 139).

5.  Pismem z 30 sierpnia 2023 r. powód cofnął pozew w części, tj. w zakresie należności głównej dochodzonej w pkt 1 pozwu – roszczenia o zasądzenie od pozwanych solidarnie na rzecz powoda kwoty 201.000,40 zł, wobec złożonego przez kredytobiorców materialnoprawnego oświadczenia o potrąceniu z dnia 4 stycznia 2023 r. Powód zaznaczył, że cofnięcie pozwu obejmuje wyłącznie kwotę kapitału w wysokości 201.000,40 zł, nie obejmuje natomiast zgłoszonego roszczenia odsetkowego liczonego od kwoty 201.000,40 zł od dnia 16 grudnia 2022 r. do dnia 5 stycznia 2023 r., która to kwota wynosi 1.344,68 zł. Jednocześnie powód zmienił żądanie pozwu w ten sposób, że nadając mu ostateczny kształt, wniósł o zasądzenie od strony pozwanej solidarnie na rzecz powoda kwoty 1.344,68 zł tytułem skapitalizowanych odsetek ustawowych za opóźnienie liczonych od kwoty 201.000,40 zł za okres od dnia 16 grudnia 2022 r. do 5 stycznia 2023 r. wraz z ustawowymi odsetkami za opóźnienie liczonymi od kwoty 1.344,68 zł od dnia doręczenia stronie pozwanej odpisu modyfikacji powództwa do dnia zapłaty; zmianę wysokości świadczenia nienależnego, którego zwrot przysługuje powodowi od pozwanych solidarnie w związku z oddaniem im do dyspozycji kapitału w wysokości 201.000,40 zł, na mocy umowy kredytu KH (...), poprzez dokonanie sądowej waloryzacji należnej powodowi i uznanej przez pozwanych kwoty kapitału w ten sposób, że powodowi przysługuje także kwota 135.197,40 zł wynikająca z istotnej zmiany siły nabywczej pieniądza; zasądzenie od strony pozwanej solidarnie na rzecz powoda kwoty 135.197,40 zł wraz z ustawowymi odsetkami za opóźnienie od dnia 16 grudnia 2022 r. do dnia zapłaty, stanowiącej kwotę, o którą należy zwaloryzować uznaną przez pozwanych kwotę kapitału oddanego do dyspozycji na mocy umowy kredytu KH (...); zasądzenie od pozwanych solidarnie na rzecz powoda kosztów postępowania sądowego, w tym kosztów zastępstwa procesowego.

6.  Pozwani w odpowiedzi na modyfikację powództwa wnieśli o umorzenie postępowania w części w związku z częściowym cofnięciem pozwy, zaś oddalenie powództwa w pozostałym zakresie. Pozwani szczegółowo uargumentowali swoje stanowisko.

7.  Na rozprawie 22 listopada 2023 r. strony podtrzymały swoje dotychczasowe stanowiska, przy czym pozwani wyrazili zgodę na częściowe cofnięcie pozwu.

8.  Sąd ustalił, że 27 maja 2008 r. K. R. i M. R. wraz z poprzednikiem prawnym pozwanego (...) Bank S.A. z siedzibą we W. zawarli umowę o kredyt hipoteczny nr KH (...). Kredytobiorcy zawarli umowę kredytu jako konsumenci. Na podstawie powyższej umowy Bank oddał do dyspozycji kredytobiorców kwotę 201.000,40 zł. Kredyt był indeksowany do CHF. Kwota kredytu wyrażona w walucie obcej wg kursu kupna waluty określonego w Tabeli obowiązującej w Banku na dzień sporządzania umowy wynosiła 99.058,89 CHF. Kwota ta miała charakter informacyjny i nie stanowiła zobowiązania Banku. Wartość kredytu wyrażona w walucie obcej w dniu uruchomienia kredytu lub pierwszej transzy mogła być różna od podanej w umowie. Środki z kredytu przeznaczone były na nabycie nieruchomości na rynku pierwotnym położonego w B. przy ul. (...) bud. nr 2/8. Okres kredytowania wynosił 420 miesięcy. Spłata zobowiązania miała następować w ratach annuitetowych. Kwoty rat spłaty kredytu indeksowanego do waluty obcej określane były w walucie obcej a spłacane w PLN, przeliczone po kursie sprzedaży danej waluty zgodnie z Tabelą obowiązującą w dniu poprzedzającym dzień spłaty raty określonym w umowie. Kredytobiorcom wypłacono łącznie 200.000,40 zł (k. 33-35, 37), zaś kwota 1.000 zł została pobrana przez bank w dniu uruchomienia kredytu tytułem bezzwrotnej prowizji przygotowawczej (§ 6 ust. 1 umowy). Kredytobiorcy dokonywali regularnych spłat zobowiązania kredytowego. 15 maja 2020 r. kredytobiorcy skierowali do Sądu Okręgowego w Bydgoszczy przeciwko bankowi pozew o ustalenie nieważności umowy kredytu hipotecznego nr KH (...) oraz o zapłatę (k. 44-51). Pismem z 24 stycznia 2022 r. kredytobiorcy skierowali do Banku wezwanie do zapłaty kwoty 166.977,31 zł w terminie 7 dni od dnia otrzymania niniejszego pisma. Wezwanie to doręczono 26 stycznia 2022 r. (k. 102-103). Wyrokiem Sądu Okręgowego w Bydgoszczy z 13 kwietnia 2022 r. w sprawie o sygn. akt I C 461/20 ustalono nieważność umowy kredytu hipotecznego nr KH (...) zawartej 27 maja 2008 r. wraz z aneksem z 16 października 2009 r., a nadto zasądzono od powodowego Banku na rzecz kredytobiorców kwotę 11.868 zł wraz z odsetkami. Ponadto orzeczono o kosztach postępowania (k. 52-57). Z kolei wyrokiem Sądu Apelacyjnego w Gdańsku z 7 listopada 2022 r. w sprawie o sygn. akt V ACa 938/22 oddalono apelację banku (k. 58).

9.  Pismem z 20 września 2022 r. Bank wezwał Kredytobiorców (pozwanych) do zapłaty kwoty 313.420,29 zł w terminie 30 dni kalendarzowych od dnia otrzymania niniejszego pisma (k. 38-43). Pismem z 6 października 2022 r. Kredytobiorcy skierowali do Banku wezwanie do zapłaty kwoty 11.175,25 zł w terminie 7 dni od dnia otrzymania niniejszego pisma. Wezwanie to doręczono 10 października 2022 r. (k. 104-105). Pismem z 21 listopada 2022 r. kredytobiorcy skierowali do Banku ponowne wezwanie do zapłaty już wymagalnego roszczenia o zwrot kwoty 177.152,56 zł wraz z odsetkami, wskazując jednocześnie na gotowość do zgodnego rozliczenia udostępnionego im kapitału. Wezwanie to doręczono bankowi 23 listopada 2022 r. (k. 110-111). 16 grudnia 2022 r. kredytobiorcy skierowali do Banku oświadczenie o potrąceniu wskazując, iż Bank ma wierzytelność o zwrot udostępnionego kapitału w kwocie 201.000,40 zł, im natomiast przysługuje wymagalne roszczenie o zwrot kwoty 177.152,56 z ustawowymi odsetkami za opóźnienie liczonymi od kwoty 165.977,31 zł od 3 lutego 2022 r. i od kwoty 11.175,25 zł od 18 października 2022 r. W związku z powyższym oświadczają, że potrącają wierzytelność na kwotę 190.958,55 zł z wierzytelnością Banku na kwotę 201.000,40 zł. Jednocześnie kredytobiorcy oświadczyli, że pozostała do zapłaty ze strony kredytobiorców na rzecz banku kwota wynosi 10.041,85 zł, wobec czego wnoszą o wskazanie rachunku bankowego na jaki mają dokonać płatności. Oświadczenie o potrąceniu doręczono Bankowi 19 grudnia 2022 r. (k. 112-115). Kredytobiorcy ponowili oświadczenie o potrąceniu pismem z 4 stycznia 2023 r. dokonując jednocześnie weryfikacji kwoty podlegającej potrąceniu (k. 117-126). Jednocześnie kredytobiorcy 4 stycznia 2023 r. dokonali wpłaty na rzecz banku kwoty 6.716,86 zł (k. 127-128).

10.  Powyższy stan faktyczny został ustalony w oparciu o przedstawione w sprawie dowody z dokumentów, tj. odpis KRS (k. 21-24), wniosek o udzielenie kredytu (k. 25-26), umowa kredyt (k. 27-32), wniosek o wypłatę (k. 33-35), zaświadczenie z banku (k. 37, 84-92), wezwanie do zapłaty z dowodem nadania (k. 38-43), odpis pozwu o ustalenie i zapłatę (k. 44-51), odpis wyroku Sądu Okręgowego w Bydgoszczy z 13 kwietnia 2022 r. sygn. akt I C 461/20 z uzasadnieniem (k. 52-57, 82), odpis wyroku Sądu Apelacyjnego w Gdańsku z 7 listopada 2022 r. sygn. akt V ACa 938/22 (k. 58, 83), potwierdzenia przelewów (k. 93-101), wezwanie do zapłaty (k. 102-103, 104-105, 110-111), pismo z 3 listopada 2022 r. wraz z dalszą korespondencją (k. 106-109), oświadczenie o potrąceniu (k. 112-116, 117-126), potwierdzenie przelewu (k. 127-128).

11.  Sąd nie znalazł podstaw do kwestionowania przedłożonych przez strony wyżej wskazanych dokumentów. Co do ich treści nie było sporu pomiędzy stronami i Sąd uznał je za wiarygodne i będące podstawą ustalenia stanu faktycznego w zakresie oświadczeń w nich złożonych. Oczywiście strony wyciągały z tychże dowodów (oświadczeń) odmienne skutki prawne, jednakże nie podważa to autentyczności dokumentów.

12.  Sąd na podstawie art. 235 2 § 1 pkt 2 k.p.c. pominął wniosek o przeprowadzenie dowodu z opinii biegłego z dziedziny rachunkowości i bankowości, jak i dowód z przesłuchania stron. Zdaniem Sądu dowody te były zbędne dla sprawy, zmierzały do nieuzasadnionego przedłużenia postępowania i wzrostu jego kosztów.

13.  Przechodząc do merytorycznej oceny roszczeń powoda, w pierwszej kolejności wskazać należy, że zgodnie z art. 203 § 1 k.p.c. pozew może być cofnięty bez zezwolenia pozwanego aż do rozpoczęcia rozprawy, a jeżeli z cofnięciem połączone jest zrzeczenie się roszczenia - aż do wydania wyroku. Z kolei art. 355 k.p.c. stanowi, że Sąd umorzy postępowanie, jeżeli powód ze skutkiem prawnym cofnął pozew, strony zawarły ugodę lub została zatwierdzona ugoda zawarta przed mediatorem albo z innych przyczyn wydanie wyroku stało się zbędne lub niedopuszczalne. W realiach przedmiotowej sprawy powód pismem z 30 sierpnia 2023 r. cofnął częściowo powództwo, tj. w zakresie kwoty 201.00,40 zł stanowiącej kwotę kapitału wypłaconego pozwanym i umorzoną na skutek dokonanego przez strony potrącenia. Mając powyższe na uwadze Sąd orzekł jak w punkcie 1 wyroku.

14.  Przechodząc dalej do żądania powoda o zasądzenie kwoty 1.344,68 zł tytułem skapitalizowanych odsetek od kwoty kapitału wraz z dalszymi odsetkami ustawowymi za okres wskazany w pozwie, Sąd doszedł do przekonania, iż roszczenie to jest niezasadne. Powód wskazał, iż kwota ta stanowi skapitalizowane odsetki ustawowe za opóźnienie liczone od kwoty kapitału 201.000,40 zł za okres od 16 grudnia 2022 r. do 5 stycznia 2023 r., a zatem za okres od dnia nadania pozwu w niniejszej sprawie do dnia doręczenia powodowemu Bankowi oświadczenia o potrąceniu. Stanowisko to jednak nie jest zasadne, bowiem zdaniem Sądu roszczenie Banku o zwrot kapitału było wymagalne najwcześniej po prawomocnym rozstrzygnięciu Sądu Apelacyjnego w Gdańsku w sprawie V ACa 938/22, tj. po 7 listopada 2022 roku, a w sprawie dopiero od momentu doręczenia pozwanym odpisu pozwu, a zatem od 2 stycznia 2023 r. Tą też datę pozwani słusznie przyjęli składając oświadczenie o potrąceniu z dnia 4 stycznia 2023 r., ustalając wysokość odsetek należnych Bankowi za okres od 2 stycznia 2023 r. do dnia zapłaty, tj. do 4 stycznia 2023 r. na kwotę 4,51 zł. Kwota ta została uiszczona na rzecz Banku w dniu 4 stycznia 2023 r. wraz z pozostałymi należnościami. Podkreślić należy, że Bank nie dokonał wcześniej skutecznego wezwania do zapłaty kredytobiorców, tym samym roszczenie to uznać należało za niezasadne.

15.  Żądanie dokonania sądowej waloryzacji kwoty kapitału udostępnionego kredytobiorcom, a także zasądzenia tak ustalonej kwoty zdaniem Sądu nie zasługuje na uwzględnienie. Niewątpliwie stwierdzenie nieważności umowy kredytu udzielonego w CHF wskutek abuzywności klauzuli indeksacyjnej (denominacyjnej) otwiera kwestię rozliczenia stron z tytułu świadczeń spełnianych na podstawie tej umowy. Podstawą prawną rozliczeń są przepisy o bezpodstawnym wzbogaceniu, w szczególności o świadczeniu nienależnym. Zaznaczenia wymaga przy tym, że Sąd orzekający w sprawie niniejszej stoi na stanowisku, iż przy ocenie zaistnienia bezpodstawnego wzbogacenia należy stosować teorię dwóch kondykcji, a nie teorię salda, podzielając w tym zakresie pogląd i argumentację wyrażoną przez Sąd Najwyższy w wyroku z dnia 11 grudnia 2019 r. w sprawie V CSK 382/18.

16.  Powód oparł swoje żądania na treści art. 405 w zw. z art. 410 k.c. oraz art. 358 1 § 3 k.c., które to przepisy mówią o obowiązku zwrotu wartości korzyści majątkowej, którą uzyskano kosztem innej osoby bez podstawy prawnej, a także definiują pojęcie świadczenia nienależnego, zgodnie z którym ten, kto je spełnił, nie był w ogóle zobowiązany lub nie był zobowiązany względem osoby, której świadczył, albo jeżeli podstawa świadczenia odpadła lub zamierzony cel świadczenia nie został osiągnięty, albo jeżeli czynność prawna zobowiązująca do świadczenia była nieważna i nie stała się ważna po spełnieniu świadczenia. Art. 358 1 k.c. w paragrafie pierwszym ustanawia zasadę nominalizmu, która sprowadza się do wymogu spełnienia świadczenia przez zapłatę sumy pieniężnej o takiej samej wartości nominalnej, jaką świadczenie reprezentowało w chwili powstania zobowiązania. Założeniem zasady nominalizmu jest stałość warunków i okoliczności towarzyszących wykonaniu zobowiązania. Odstępstwem lub ściślej – swego rodzaju korektą zasady nominalizmu jest waloryzacja. Polega ona na uwzględnieniu istotnych zmian siły nabywczej pieniądza zaistniałych w okresie między powstaniem a wykonaniem zobowiązania pieniężnego. Waloryzacja, na podstawie art. 358 1 k.c., może przyjąć trzy postacie: ustawową, umowną i sądową. W przedmiotowej sprawie powód powołał się na waloryzację sądową, przewidziana w art. 358 1 § 3–4 k.c., która zakłada ingerencję sądu w stosunek zobowiązaniowy następującą na żądanie jednej ze stron. Regulacja art. 358 1 § 3 k.c. nie ma jednak zastosowania, inaczej niż art. 357 1 k.c., w przypadku gdy ochrony dochodzi strona prowadząca przedsiębiorstwo, o ile świadczenie pozostaje w związku z prowadzeniem tego przedsiębiorstwa. Przesądza o tym wyraźnie art. 358 1 § 4 k.c., w myśl którego z żądaniem zmiany wysokości lub sposobu spełnienia świadczenia pieniężnego nie może wystąpić strona prowadząca przedsiębiorstwo, jeżeli świadczenie pozostaje w związku z prowadzeniem tego przedsiębiorstwa. Ponadto zastosowanie art. 358 1 § 3 k.c. nie jest dopuszczalne w przypadku, gdy zobowiązanie nie istnieje (por. uchwała SN z 7.05.1996 r., II CRN 52/96, LEX nr 25580; wyrok SN z 21.11.2003 r., II CK 244/02, LEX nr 602362; wyrok SN z 28.09.1993 r., I CRN 131/93, LEX nr 84471; wyrok SN z 28.09.1993 r., I CRN 74/93, OSNC 1994/7–8, poz. 162).

17.  Odnosząc się dalej do żądania powoda, Sąd analizie poddał okoliczność, czy powód będący stroną umowy, która została uznana za nieważną, jest uprawniony do dochodzenia dodatkowych roszczeń, takich jak wynagrodzenie z powodu korzystania przez pozwanych z pieniędzy przez pewien czas bez podstawy prawnej, czy też waloryzacja sądowa kwoty kapitału. Dla rozstrzygnięcia ów kwestii Sąd odniósł się w szczególności do opinii Rzecznika Generalnego z dnia 16 lutego 2023 r. w sprawie C-520/21 oraz do wyroku Trybunału Sprawiedliwości z dnia 15 czerwca 2023 r. w sprawie C-520/21.

18.  Na wstępie podkreślić należy, że system ochrony wprowadzony dyrektywą Rady 93/13/EWG z dnia 5 kwietnia 1993 r. w sprawie nieuczciwych warunków w umowach konsumenckich opiera się na założeniu, iż konsument jest stroną słabszą niż przedsiębiorca, zarówno pod względem siły negocjacyjnej, jak i ze względu na stopień poinformowania. W związku z tym godzi się on na postanowienia sformułowane wcześniej przez przedsiębiorcę, nie mając wpływu na ich treść (wyrok z dnia 26 marca 2019 r., A. B. i B., C-70/17 i C-179/17, EU:C:2019:250, pkt 49 i przytoczone tam orzecznictwo). Ze względu na tego rodzaju gorsze położenie dyrektywa 93/13 zobowiązuje państwa członkowskie do ustanowienia mechanizmu zapewniającego, że wszelkie warunki umowne, które nie były indywidualnie negocjowane, mogą zostać poddane kontroli do celów oceny ich ewentualnie nieuczciwego charakteru. W tym zakresie do sądu krajowego należy ustalenie, przy uwzględnieniu kryteriów określonych w art. 3 ust. 1 i art. 5 dyrektywy 93/13, czy w świetle okoliczności konkretnego przypadku dany warunek spełnia ustanowione w tej dyrektywie wymogi dobrej wiary, równowagi i przejrzystości (wyrok z dnia 26 marca 2019 r., A. B. i B., C-70/17 i C-179/17, EU:C:2019:250, pkt 50 i przytoczone tam orzecznictwo).

19.  Z uwagi na tę słabszą pozycję konsumenta art. 3 ust. 1 dyrektywy 93/13 zakazuje stosowania standardowych warunków umownych, które, stojąc w sprzeczności z wymogami dobrej wiary, powodują znaczącą nierównowagę wynikających z umowy praw i obowiązków stron ze szkodą dla konsumenta. Artykuł 6 ust. 1 dyrektywy 93/13 stanowi, że nieuczciwe warunki nie są wiążące dla konsumentów. Celem dyrektywy 93/13 jest przyznanie konsumentom wysokiego poziomu ochrony. Z orzecznictwa Trybunału jasno wynika, iż ów cel zostaje urzeczywistniony w szczególności w drodze zapewnienia, że konsument nie jest związany nieuczciwym warunkiem, oraz przywrócenia sytuacji faktycznej i prawnej konsumenta, w jakiej znajdowałby się on w braku rzeczonego warunku. Warunek umowny uznany za nieuczciwy należy co do zasady uznać za nigdy nieistniejący, tak by nie wywoływał on skutków wobec konsumenta. W związku z tym sądowe stwierdzenie nieuczciwego charakteru takiego warunku powinno mieć co do zasady skutek w postaci przywrócenia sytuacji prawnej i faktycznej konsumenta, w jakiej znajdowałby się on w braku rzeczonego warunku (wyrok z dnia 21 grudnia 2016 r., G. N. i in., C-154/15, C-307/15 i C-308/15, EU:C:2016:980, pkt 61).

20.  W ocenie Sądu, jak słusznie zauważono w przywołanym wcześniej wyroku Trybunału Sprawiedliwości, dochodzenia przez bank od konsumenta roszczeń wykraczających poza zwrot kapitału kredytu, powiększonego o odsetki ustawowe za opóźnienie, w szczególności zaś wynagrodzenia za bezumowne korzystanie z kapitału kredytu, czy też waloryzacji sądowej kwoty kapitału, pozbawiłoby dyrektywę 93/13 jej skuteczności i doprowadziło do rezultatu niezgodnego z przyświecającymi jej celami. Niewątpliwie, gdyby bank był uprawniony do dochodzenia od konsumenta roszczeń wykraczających poza zwrot kapitału kredytu, powiększonego o odsetki ustawowe za opóźnienie, to taka sytuacja mogłaby osłabiać skuteczność ochrony zagwarantowanej konsumentom przez dyrektywę 93/13. Pamiętać nadto należy, że okoliczność, w której przedsiębiorca traci zysk, jaki spodziewa się osiągnąć z wykonania umowy kredytu, w razie naruszenia spoczywających na nim obowiązków wynikających z prawa Unii, nie stanowi żadnego novum w orzecznictwie Trybunału w dziedzinie ochrony konsumentów. Na przykład w wyroku (...) Slovakia Trybunał potwierdził proporcjonalny charakter uregulowania krajowego przewidującego pozbawienie kredytodawcy prawa do odsetek i kosztów w przypadku braku zawarcia w umowie o kredyt pewnych informacji wymaganych dyrektywą (...) (wyrok Trybunału Sprawiedliwości z dnia 9 listopada 2016 r. w sprawie C-42/15).

21.  Sąd doszedł do wniosku, iż roszczenie powoda, które początkowo stanowiło żądanie zwrotu wynagrodzenia za bezumowne korzystanie przez kredytobiorców z udostępnionego kapitału kredytu, a następnie zostało przekształcone w żądanie waloryzacji sądowej kwoty kapitału i zasądzenie w związku z tym wskazanej w modyfikacji pozwu kwoty, było niezasadne. Sąd w pełni podziela bowiem stanowisko zaprezentowane w przywołanym wyroku Trybunału Sprawiedliwości z dnia 15 czerwca 2023 r. oraz opinii Rzecznika Generalnego z dnia 16 lutego 2023 r. w sprawie C-520/21, w których to stwierdzono, że art. 6 ust. 1 i art. 7 ust. 1 dyrektywy 93/13 należy interpretować w ten sposób, że stoją one na przeszkodzie wykładni sądowej prawa krajowego, zgodnie z którą w przypadku uznania, iż umowa kredytu zawarta przez konsumenta i bank jest od początku nieważna z powodu zawarcia w niej nieuczciwych warunków umownych, bank, oprócz zwrotu pieniędzy zapłaconych na podstawie tej umowy oraz zapłaty odsetek za opóźnienie od chwili wezwania do zapłaty, może w następstwie takiego uznania domagać się od konsumenta także dodatkowych świadczeń. W tych też względów Sąd oddalił roszczenie powoda. W realiach przedmiotowej sprawy dokonania waloryzacji sądowej domagał się bank, a zatem przedsiębiorca, świadczenia które pozostawało w związku z prowadzeniem tego przedsiębiorstwa. Ponadto w ocenie Sądu, skoro zawarta przez strony umowa kredytu zawierała klauzule abuzywne przez co uznana została za nieważną, to niedopuszczalne jest zastosowanie art. 358 1 § 3 k.c. w stosunku do nieistniejącego zobowiązania.

23.  Mając na względzie powyższe, Sąd orzekł jak w pkt 2 wyroku.

24.  O kosztach procesu Sąd orzekł na podstawie art. 98 k.p.c. obciążając powoda kosztami procesu poniesionymi przez pozwanych, na które składają się wynagrodzenie pełnomocnika – 10.800,00 zł, opłata skarbowa od pełnomocnictwa 34,00 zł, tj. łącznie 10.834,00 zł. O odsetkach orzeczono zgodnie z art. 98 § 1 1 k.p.c.

25.  W oparci o art. 79 ust. 1 pkt 3 lit. a ustawy o kosztach sądowych w sprawach cywilnych Sąd nakazał zwrócić powodowi ze Skarbu Państwa kwotę 5.025,01 zł tytułem ½ części opłaty sądowej od cofniętego żądania.

Sędzia Daniel Sobociński

ZARZĄDZENIE

1.  Doręczyć zgodnie z wnioskiem

2.  Z apelacją lub za 14 dni

3.  P.. Asyst.

Dodano:  ,  Opublikował(a):  Anna Tuchalska
Podmiot udostępniający informację: Sąd Okręgowy w Bydgoszczy
Data wytworzenia informacji: