Portal Orzeczeń Sądu Okręgowego w Bydgoszczy

UZASADNIENIE

Zrzeszenie (...) w I. wniosło o zasądzenie od Gminy (...)kwoty 5.199,08 zł z ustawowymi odsetkami od dnia 2 marca 2012 r. do dnia zapłaty oraz o zasądzenie na swoją rzecz kosztów postępowania, a w tym kosztów zastępstwa procesowego według norm przepisanych. W uzasadnieniu pozwu powód twierdził, że prawomocnym wyrokiem z dnia 30 listopada 2006 r.-, wydanym w sprawie I C 473/08, Sąd Rejonowy w Inowrocławiu orzekł eksmisję rodziny B. z lokalu mieszkalnego położonego w I. przy ul. (...). Orzekł również o uprawnieniu eksmitowanych do otrzymania lokalu socjalnego i wstrzymał wykonanie orzeczenia do czasu złożenia eksmitowanym przez Gminę(...)oferty zawarcia umowy najmu lokalu socjalnego. Powód wezwał w 2007 r. pozwaną do wykonania wyroku i złożenia oferty zawarcia umowy najmu lokalu socjalnego, ale bezskutecznie. Eksmitowani lokatorzy zajmowali powyższy lokal mieszkalny od września 2010 r. do lutego 2012 r. i nie uiszczali żadnych kwot pieniężnych tytułem odszkodowania za bezumowne korzystanie z lokalu mieszkalnego jak również opłat dodatkowych. Wcześniej tj. w dniu 4 września 2007 r. powód podpisał z pozwaną umowę dotyczącą wynajęcia lokalu na rzecz Miasta I. w celu realizacji wyroków orzekających eksmisję. Zgodnie z umową pozwana była najemcą, a podnajemcami były osoby z wyrokiem eksmisyjnym. Umową objęto przedmiotowy lokal. Aneksem do umowy ustalono wysokość stawki czynszu na kwotę 6,00 zł za m, a wysokość czynszu za przedmiotowy lokal wynosiła 271,38 zł miesięcznie, który opłacała pozwana. Umowa obowiązywała do końca sierpnia 2010 r. i nie została przedłużona. Powód dochodząc odszkodowania za okres od września 2010 r. do lutego 2012 r. przyjął wysokość szkody jako równą

2

stawce czynszu, który jaką opłacała pozwana w czasie umowy tj. w wysokości 271,38 zł miesięcznie oraz doliczył opłaty dodatkowe należne od powoda, które wynikały z faktur wystawionych (...) Sp. z o.o. i (...) Sp. z o.o. w I.. Opłaty te łącznie w okresie objętym pozwem wyniosły 274,24 zł. M. B. (1) w okresie objętym pozwem nie uiszczał żadnych kwot tytułem odszkodowania za bezumowne korzystanie z lokalu oraz opłat dodatkowych w łącznej kwocie 274,24 zł, które uiszczał powód. Pozwana w okresie objętym pozwem nie złożyła M. B. (1) oferty zawarcia umowy najmu lokalu socjalnego. Powód wskazał, że pomiędzy bezprawnym zaniechaniem pozwanej, a szkodą po stronie powoda istnieje adekwatny związek przyczynowo - skutkowy, gdyż za normalne następstwo niedostarczenia lokalu socjalnego uznać należy uniemożliwienie uzyskiwania korzyści powodowi w postaci dochodów z czynszu za okres od września 2010 r. do lutego 2012 r.

W dniu 21 maja 2013 r. Sad Rejonowy w Inowrocławiu wydał nakaz zapłaty w postępowaniu upominawczym, w którym zasądził od pozwanej na rzecz powoda kwotę dochodzona pozwem wraz z odsetkami oraz kwotę 1.281,50 zł tytułem zwrotu kosztów procesu.

W sprzeciwie od nakazu zapłaty w postępowaniu upominawczym pozwana Gmina (...)wniosła o oddalenie powództwa i zasądzenie na swoją rzecz kosztów postępowania według norm przepisanych. W uzasadnieniu wskazała, że po stronie powoda, zgodnie z art. 6 k.c, istnieje obowiązek wykazania wszystkich przesłanek odpowiedzialności odszkodowawczej pozwanego. Powód winien wykazać wysokość szkody, okoliczność, iż pozwany nie dostarczył lokalu socjalnego oraz związek przyczynowy pomiędzy szkodą, a niezłożeniem oferty zawarcia umowy lokalu socjalnego. Pozwany podkreślił, że tylko w przepisie art. 18 ust. 3. ustawy o ochronie praw lokatorów, dla odpowiedzialności gminy ma jakiekolwiek znaczenie okoliczność niedostarczenia lokalu socjalnego. Obowiązkiem powoda jest zatem wykazanie szkody, rozumianej jako równowartość należności, jakie

3

otrzymałby powód, gdyby nie ustała umowa najmu. Zdaniem pozwanej powód takiego dowodu nie przedłożył, gdyż za takowy nie mogą być uznane pisma i umowy przedłożone przez powoda. Pisma powoda są adresowane tylko do jednego lub kilku lokatorów. Tymczasem strony umowy najmu obejmowały szerszy krąg podmiotów. Wynika to również z wyroku eksmisyjnego, dołączonego przez powoda. Pozwana twierdziła, że także dochodzona przez powoda kwota w zakresie opłat dodatkowych nie została należycie wykazana, gdyż powód nie udowodnił, w jakiej wysokości był zobowiązany uiszczać opłaty. Pozwany podniósł także również zrzut braku legitymacji czynnej po stronie powoda.

Wyrokiem z dnia 16 kwietnia 2014 r. Sąd Rejonowy w Inowrocławiu zasądził od pozwanej na rzecz powoda kwotę 5.159,08 zł z ustawowymi odsetkami od dnia 2 marca 2012 r. do dnia zapłaty oraz kwotę 1.475,00 zł tytułem zwrotu kosztów procesu. Sąd I instancji ustalił, że prawomocnym wyrokiem z dnia 30 listopada 2006 r. Sąd Rejonowy w Inowrocławiu orzekł o eksmisji rodziny B. z lokalu mieszkalnego położonego w I. przy ul. (...). Orzekł również o uprawnieniu tej rodziny do otrzymania lokalu socjalnego i wstrzymał wykonanie orzeczenia do czasu złożenia przez Gminę (...)oferty zawarcia umowy najmu lokalu socjalnego. Pozwana wezwana do wykonania wyroku poinformowała, że nie ma żadnych lokali socjalnych. M. B. (1) w okresie od września 2010 r. do lutego 2012 r. zajmował przedmiotowy lokal mieszkalny i nie uiszczał żadnych kwot tytułem odszkodowania za bezumowne korzystanie z lokalu jak również opłat dodatkowych. Powód w dniu 4 września 2007 r. podpisał z pozwaną umowę dotycząca wynajęcia lokali na rzecz Miasta I.. Zgodnie z umową pozwana była najemcą a podnajemcami były osoby wobec których orzeczono eksmisję z prawem do lokalu socjalnego. Lokal zajmowany przez M. B. (1) został zgłoszony do umowy aneksem z dnia 18 lutego 2009 r. Ustalono także wysokość stawki czynszu na 6,00 zł za

4

m ². Wysokość czynszu za cały lokal wynosiła więc 271,38 zł miesięcznie, który w trakcie trwania umowy pozwana płaciła. Umowa obowiązywała do końca sierpnia 201 Or. i nie została przedłużona. M. B. (1) winien w okresie od września 2010 r. do lutego 2012 r. opłacać odszkodowanie za bezumowne korzystanie z lokalu mieszkalnego w wysokości stawki czynszu tj. kwotę 271,38 zł miesięcznie oraz opłaty dodatkowe, uiszczone przez powoda w kwocie łącznie 274,24 zł. Łącznie powinien zapłacić kwotę 5.159,08 zł. Powód zarządza przedmiotową nieruchomości na podstawie pełnomocnictwa z dnia 15 stycznia 2001 r. Powyższy stan faktyczny Sąd Rejonowy ustalił w oparciu o powołane dokumenty, które uznał za wiarygodne. Sad I instancji zważył, że roszczenie powoda jest usprawiedliwione co do zasady i opiera się o treść art. 417 k.c. w zw. art. 18 ust. 5 ustawy z dnia 21 czerwca 2001 r. o ochronie praw lokatorów i mieszkaniowym zasobie gminy (Dz. U. z 2005 r. nr 31 poz.266) Zgodnie z tym przepisem, jeżeli gmina nie dostarczyła lokalu socjalnego osobie uprawnionej do niego z mocy wyroku, właścicielowi przysługuje roszczenie odszkodowawcze od gminy na podstawie art. 417 k.c. Sąd Rejonowy powołując się na pogląd wyrażony w postanowieniu Sądu Najwyższego z dnia 25 czerwca 2008 r., wydanym w sprawie III CZP 46/08, uznał, że roszczenie właściciela lokalu obejmuje wynagrodzenie szkody w pełnej wysokości, a mając na uwadze pogląd zawarty w wyroku Sądu Najwyższego z dnia 19 czerwca 2008 r., wydanym w sprawie V CSK 31/08, przyjął, że odpowiedzialność odszkodowawcza gminy wobec właściciela nie jest odpowiedzialnością subsydiarną w stosunku do obowiązku osoby uprawnionej do lokalu socjalnego wynikającego z art. 18 ust. 1 i 2 cytowanej wyżej ustawy. Zdaniem Sadu I instancji odpowiedzialność odszkodowawcza gminy nie jest uzależniona od wykazania winy, przeciwnie podstawą roszczenia jest fakt niedostarczenia lokalu socjalnego osobie uprawnionej do niego z mocy wyroku sądowego. Sąd ten uznał, że wbrew twierdzeniom pozwanej, powód udowodnił wysokość poniesionej szkody, gdyż pozwana akceptowała wysokość czynszu, który

5

płaciła powodowi na podstawie umowy, kwotę, której domaga się aktualnie powód, uznać należy za niewygórowaną i odzwierciedlającą aktualne ceny rynkowe na terenie I.. Sąd I instancji uznał też, iż powód był uprawniony do zarządzania nieruchomości, w której znajduje się przedmiotowy lokal mieszkalny, na podstawie przedłożonego pełnomocnictwa. Dlatego na podstawie przepisów art. 417 k.c. w zw. z art. 18 ust. 5 cytowanej ustawy o ochronie praw lokatorów zasądził od pozwanej na rzecz powoda dochodzona pozwem kwotę. O kosztach procesu Sąd orzekł po myśli art. 98 k.p.c, statuującego odpowiedzialność za wynik procesu.

Apelację od tego wyroku wniosła pozwana, która zaskarżyła go w całości. Zarzuciła Sądowi I instancji:

- naruszenie przepisów art. 225 i 225 k.c. poprzez ich niezastosowanie,

- naruszenie art. 18 ust. 3 w zw. z art. 18 ust. 5 ustawy o ochronie praw
lokatorów mieszkaniowym zasobie gminy i o zmianie Kodeksu cywilnego i art.
417 k.c. poprzez ich zastosowanie w sytuacji, gdy przedmiotem roszczenia nie
było odszkodowanie,

-naruszenie art. 336 k.c. poprzez jego niezastosowanie,

- niezgodność pomiędzy zgromadzonym w sprawie materiałem dowodowym, a
ustaleniami poczynionymi przez Sąd Rejonowy.

Podnosząc te zarzuty domagała się uchylenia zaskarżonego wyroku i przekazania sprawy Sądowi Rejonowemu w Inowrocławiu do ponownego rozpoznania, względnie jego zmiany poprzez oddalenie powództwa.

Powód wniósł o oddalenie apelacji i o zasądzenie od pozwanej kosztów zastępstwa procesowego według norm przepisanych.

Sąd Okręgowy zważył, co następuje:

Apelacja jest bezzasadna. Sąd Rejonowy poczynił prawidłowe ustalenia faktyczne, które Sąd Okręgowy uznaje za własne. Z uzasadnienia apelacji

6

wynika, że podniesiony zarzut sprzeczności ustaleń Sądu I instancji z zebranym w sprawie materiałem dowodowym polegał na braku ustalenia, czy pozwana jest samoistnym posiadaczem przedmiotowego lokalu. Jest to okoliczność niemająca znaczenia dla rozstrzygnięcia sprawy. Pozostałe ustalenia Sądu Rejonowego nie były kwestionowane.

Pozwana twierdziła, że wskutek zawarcia umowy z 4 września 2007 r. oraz objęcia przedmiotowego lokalu tą umową, jej odpowiedzialność można rozpatrywać na gruncie przepisów art 224 i 225 k.c. Jest to pogląd nieuzasadniony. To nie pozwany zakreśla ramy procesu, lecz powód formułując żądanie pozwu oraz jego podstawę faktyczną. Z uzasadnienia pozwu wynika, że powód wywodzi odpowiedzialność pozwanej z faktu niezłożenia eksmitowanym lokatorom oferty zawarcia umowy lokalu socjalnego. Zatem swoje roszczenie oparł na przepisie art. 18 ust. 5 ustawy z dnia 21 czerwca 2001 r. o ochronie praw lokatorów, mieszkaniowym zasobie gminy i o zmianie Kodeksu cywilnego (tekst jednolity: Dz. U. z 2014 r. poz. 150). Zatem powód powinien wykazać przesłanki odpowiedzialności określone w tym przepisie. W ocenie Sądu Okręgowego powód te przesłanki wykazał. Z wyroku zaocznego Sądu Rejonowego w Inowrocławiu z dnia 30 listopada 2006 r. wynika, iż nakazano eksmisję M. B. (1), K. B. i M. B. (2) z lokalu mieszkalnego położonego w I. przy ulicy (...). Sąd przyznał M. B. (1) uprawnienie do lokalu socjalnego i wstrzymał wykonanie eksmisji wobec niego do czasu złożenia przez pozwaną oferty zawarcia umowy lokalu socjalnego.

Pozwana nie złożyła eksmitowanemu lokatorowi oferty zawarcia umowy lokalu socjalnego. Nie było nią zawarcie umowy z dnia 4 września 2007 r. Wykonanie obowiązku nałożonego na pozwaną w wyroku z dnia 30 listopada 2006 r. polega na złożeniu przez nią oferty zawarcia umowy najmu lokalu socjalnego. Nie jest taką ofertą wynajęcie mieszkania i zawarcie z eksmitowanym lokatorem umowy podnajmu. Należy bowiem stwierdzić, że

7

złożenie oferty zawarcia umowy najmu lokalu socjalnego ma prowadzić do zawarcia przez lokatora umowy najmu takiego lokalu i opuszczenia przez niego lokalu zarządzanego przez powoda. W razie nieprzyjęcia oferty powód może zw2rócić się do komornika o przymusowe usunięcie takiego lokatora. Wysokość szkody nie była w apelacji kwestionowana, a związek pomiędzy szkodą, a brakiem możności wyeksmitowania M. B. (1) jest oczywisty.

Dlatego Sąd Okręgowy uznał apelację za bezzasadną i na podstawie przepisu art. 385 k.p.c. ją oddalił. Kosztami postępowania apelacyjnego Sąd, na podstawie przepisów art. 98 § 1 i 3 k.p.c. w zw. z art. 108 § 1 k.p.c, obciążył pozwaną, która przegrała apelację. Dlatego na podstawie przepisów § 6 pkt 4 k.p.c. w zw. z § 13 ust. 1 pkt 1 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 28 września 2002 r. w sprawie opłat za czynności adwokackie oraz ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej z urzędu zasądził od pozwanej na rzecz powoda kwotę 600,00 zł tytułem zwrotu kosztów zastępstwa procesowego powoda w postępowaniu apelacyjnym.