Serwis Internetowy Portal Orzeczeń używa plików cookies. Jeżeli nie wyrażają Państwo zgody, by pliki cookies były zapisywane na dysku należy zmienić ustawienia przeglądarki internetowej. Korzystając dalej z serwisu wyrażają Państwo zgodę na używanie cookies , zgodnie z aktualnymi ustawieniami przeglądarki.

II Cz 489/14 - postanowienie z uzasadnieniem Sąd Okręgowy w Bydgoszczy z 2014-09-24

Sygn. akt. II Cz 489/14

POSTANOWIENIE

Dnia 24 września 2014 roku

S ąd Okręgowy w Bydgoszczy II Wydział Cywilny - Odwoławczy

w następującym składzie:

Przewodniczący : SSO Piotr Starosta
Sędziowie : SO Bogumił Goraj

: SO Maria Leszczyńska (spr.)

po rozpoznaniu w dniu 24 września 2014 roku w Bydgoszczy

na posiedzeniu niejawnym

sprawy z sprawy z wniosku wierzyciela A. M.

przeciwko dłużnikowi (...) Spółce z ograniczoną odpowiedzialnością w B.

o egzekucję świadczenia pieniężnego

w przedmiocie skargi dłużnika na postanowienie Komornika Sądowego przy Sądzie Rejonowym w Bydgoszczy- M. B. z dnia 04 kwietnia 2014 r. w przedmiocie umorzenia postępowania i obciążenia dłużnika opłatą egzekucyjną w wysokości 23.705,50 zł ustaloną na podstawie art. 49 ust. 2 ukse w sprawie o sygn. akt Km 7145/13 oraz wniosku dłużnika o obniżenie opłaty

na skutek zażalenia dłużnika

na postanowienie Sądu Rejonowego w Bydgoszczy z dnia 19 maja 2014 r. w sprawie XII Co

3349/14

postanawia:

oddali ć zażalenie.

Sygn. akt. II Cz 489/14

UZASADNIENIE

Dłużnik wniósł skargę na czynność Komornika Sądowego przy Sądzie Rejonowym w Bydgoszczy M. B. z dnia 04 kwietnia 2014 r. w przedmiocie obciążenia dłużnika opłatą stosunkową z art. 49 ust. 2 ustawy o komornikach sądowych i egzekucji. W uzasadnieniu skargi zarzucił on

naruszenie przepisu art. 49 ust 2 ukse poprzez jego błędną wykładnię, a przez to

niewłaściwe zastosowanie do stanu faktycznego niniejszej sprawy. Naruszenie to według skarżącego polega na tym, że przez wyrażenie 5 % wartości świadczenia pozostałego do wyegzekwowania Komornik rozumie i przyjął do wyliczenia sumę, jaką miał formalnie zgłoszoną do egzekucji, nie zaś faktyczną „wartość świadczenia pozostałego do wyegzekwowania według stanu na dzień wydania postanowienia o umorzeniu". Suma ta zaś na dzień umorzenia egzekucji wyniosła 0,00 zł z uwagi na zawarcie ugody między dłużnikiem a wierzycielem w skutek której doszło do dobrowolnej spłaty całości długu. Tak więc skarżący domagał się ustalenia wynagrodzenia Komornika na poziomie „ nie niższej niż 1/20 wysokości przeciętnego wynagrodzenia miesięcznego", to jest 183 złotych. W przypadku nie uwzględnienia skargi, skarżący wniósł o jej obniżenie na podstawie art. 49 ust 7 ukse. W uzasadnieniu podał, że wynagrodzenie Komornika jest znacząco wygórowane, biorąc po uwagę nakład kosztów, czasu i wysiłku Komornika, gdyż nie dokonał on ściągnięcia żadnej należności ani też nie dokonał żadnej celowej i niezbędnej czynności egzekucyjnej. Skarżący na poparcie swojego stanowiska powołał się na orzeczenie Trybunału Konstytucyjnego wydane w sprawie SK 12/2011 oraz P 13/2011.

Ustosunkowując się do powyższej skargi Komornik Sądowy przy Sądzie

Rejonowym w Bydgoszczy M. B. wniósł o jej oddalenie jako
bezzasadnej. W uzasadnieniu podał, że postępowanie zostało wszczęte
przeciwko dłużnikowi dnia 23 sierpnia 2013r. pełnomocnik wierzyciela we
wniosku egzekucyjny jako sposoby egzekucji wskazał jedynie egzekucję z
rachunku bankowego dłużnika w Banku (...) S.A. W tym samym
dniu Komornik dokoła zajęcia rachunku bankowego dłużnika. Następnie w dniu
26 sierpnia 2013 r. pełnomocnik wierzyciela złożył wniosek o uchylenie
dokonanego zajęcia oraz o zawieszenie prowadzonego postępowania. W dniu 4
kwietnia 2014 r. pełnomocnik wierzyciela złożył wniosek o umorzenie
postępowania egzekucyjnego z powodu uregulowania przez dłużnika całości
zadłużenia. W tym samym dniu Komornik wydał postanowienie o umorzeniu
postępowania egzekucyjnego na podstawie art. 825 pkt 1 kpc i obciążył dłużnika
opłata egzekucyjną w wysokości 23.705,50 zł. Komornik Sądowy
ustosunkowując się od ewentualnego wniosku o obniżenie opłaty wskazał, że
dłużnik nie był zainteresowany toczącym się postępowaniem, nie odebrał on
korespondencji związanej z zawiadomienie o wszczęciu egzekucji i zajęciu
rachunku bankowego. Komornik wskazał ze praca przez niego wykonana
została określona we wniosku egzekucyjnym i została ograniczona wyłącznie do
rachunku bankowego dłużnika.

Sąd Rejonowy w Bydgoszczy postanowieniem z dnia 19 maja 2014 r.

oddalił skargę oraz oddalił wniosek.

Z motywów rozstrzygnięcia Sądu Rejonowego wynikało, co następuje: Postępowanie egzekucyjne w sprawie km 7145/13 zostało wszczęte na wniosek wierzyciela A. M., który złożyła w dniu 22 sierpnia 2013 roku. We wniosku tym pełnomocnik wierzyciela ograniczył egzekucję do rachunku bankowego dłużnika. Następnie w dniu 23 sierpnia 2013 r. Komornik dokonał zajęcia rachunku bankowego dłużnika oraz skierowała zapytanie do (...) Ewidencji (...). W dniu 26 sierpnia 2013 r. pełnomocnik wierzyciela złożył wniosek o uchylenie zajęcia rachunku

bankowego oraz o zawieszenie postępowania egzekucyjnego. Następnie Komornik Sądowy w dniu 4 kwietnia 2014 r. zgodnie z wniosek wierzyciela z tego samego dnia, umorzył postępowanie egzekucyjne w którym ustalił opłatę egzekucyjną w wysokości 23.706,50 zł ( 5% z art. 49 ust 2 uksie).

Jak wynikało z wnioski wierzyciela o umorzenia postępowania dłużnik
dobrowolnie spłacił przedmiotowe zadłużenie po wszczęciu postępowania
egzekucyjnego. Kwestią, wymagająca rozstrzygnięcia było czy świadczenie
spełnione do rak wierzyciela przez dłużnika stanowi wartości świadczenia
pozostałego do wyegzekwowania od którego pobierana jest opłata 5 %. Zgodnie
art. 49 ust. 2 u.k.s.e., który stanowi, iż w sprawach o egzekucję świadczeń
pieniężnych w przypadku umorzenia postępowania egzekucyjnego na wniosek
wierzyciela oraz na podstawie art. 823 Kodeksu postępowania cywilnego
komornik pobiera od dłużnika opłatę stosunkową w wysokości 5% wartości
świadczenia pozostałego do wyegzekwowania, jednak nie niższej niż 1/20 i nie
wyższej niż dziesięciokrotna wysokość przeciętnego wynagrodzenia
miesięcznego. Jednakże w razie umorzenia postępowania egzekucyjnego na
wniosek wierzyciela zgłoszony przed doręczeniem dłużnikowi zawiadomienia o
wszczęciu egzekucji, komornik pobiera od dłużnika opłatę stosunkową w
wysokości 1/20 przeciętnego wynagrodzenia miesięcznego. Przez „wartość
świadczenia" pozostałego do wyegzekwowania od której wartości komornik winien pobrać 5% opłatę stosunkową należy rozumieć, wartość świadczenia które pozostawałoby do wyegzekwowania, gdyby nie doszło do umorzenia postępowania egzekucyjnego. Nie ma przy tym znaczenia przyczyna, z powodu której wierzyciel zażądał umorzenia postępowania egzekucyjnego Może nią być na przykład uzyskanie świadczenia bezpośrednio od dłużnika lub potrącenie, gdyby okazało się, że również wierzyciel jest zobowiązany do świadczenia na rzecz dłużnika (J. Swieczkowski, Komentarz do ustawy o komornika Sadowych i egzekucji... ). Wobec powyższego opłata egzekucyjna została naliczona w sposób prawidłowy przez Komornika gdyż świadczenie pozostałe do

wyegzekwowania na dzień umorzenia wyniosło 474.110,00 zł (5%) -tj. 23.705,50 złotych.

Zgodnie z treścią art. 49 ust, 7 i 10 ukse, dłużnik może złożyć wniosek o obniżenie wysokości opłat, o których mowa w ust. 1 i 2, natomiast sąd może, uwzględniając w szczególności nakład pracy komornika lub sytuację majątkową wnioskodawcy oraz wysokość jego dochodów, obniżyć wysokość opłat, o których mowa w ust. 1 i 2. W ocenie Sądu biorąc pod uwagę nakład pracy komornika, brak było przesłanek przemawiających za obniżeniem ustalonej przez komornika opłaty stosunkowej. Postępowanie egzekucyjne prowadzone było zgodnie z wnioskiem wierzyciela w wyniku którego został zajęty rachunek bankowy dłużnika. Wskazał Sąd, że w tak krótkim czasie, w którym toczyło się postępowanie egzekucyjne komornik nie zdołał podjąć innej czynności, gdyż brak było stosownego wniosku wierzyciela w tym kierunku.

Przepis art. 49 ust. 10 ustawy o komornikach sądowych i egzekucji, który dopuszcza możliwość obniżenia wysokości tej opłaty przez sąd, stanowi odpowiednik wcześniej obowiązującego przepisu art. 49 ust 2 ukse, który również przewidywał możliwość zmniejszenia opłaty w wypadkach szczególnie uzasadnionych.

Zdaniem Sądu, obecnie obowiązująca regulacja również jest przepisem
wyjątkowym, którego konieczność zastosowania pojawia się tylko wtedy, gdy mechanizm „zwykły", regulowany przez art. 49 ust.2 ustawy o komornikach prowadziłby do wyliczenia opłaty komorniczej w wygórowanej wysokości (wypadek „szczególnie uzasadniony", wymagający miarkowania). Z rozwagą należy sięgać po ten nadzwyczajny instrument, aby nie przyczyniać się do osłabienia skuteczności i jakości egzekucji.

Zdaniem Sądu, w niniejszej sprawie brak jest wystarczających przesłanek uzasadniających wnioskowane przez dłużnika obniżenie opłaty stosunkowej w trybie art. 49 ust. 10 ukse. Spłata zobowiązania po za postępowaniem egzekucyjnym bezpośrednio do rąk wierzyciela nie może stanowić przesłanki

obniżenia opłaty egzekucyjnej. Wskazał Sąd, że to dłużnik dobrowolnie nie spłacił zobowiązania, doprowadzając w ten sposób do wszczęcia postępowania egzekucyjnego przez wierzyciela. Dopiero po wszczęciu postępowania i zajęciu rachunku bankowego przez Komornika Sądowego dłużnik dokonał spłaty zobowiązania.

Opłata egzekucyjna jest należnością komornika. Nie stanowi ona jednak jedynie wynagrodzenia za skutecznie przeprowadzoną egzekucję, ale jest także daniną publicznoprawną określoną w ustawie co do wysokości, trybu uiszczenia i rozliczania. Opłaty te są przeznaczane m.in. na pokrycie kosztów działalności egzekucyjnej. Tym samym, spełniają daleko ważniejszą funkcję niż tylko „wynagrodzenie" komornika. Zgodnie z przyjętym w naszym systemie prawa modelem, komornik z jednej strony jest organem wykonującym zadania publiczne państwa, na które został w całości przerzucony ciężar zarówno skutecznych, jak i bezskutecznych egzekucji, z drugiej zaś strony musi osiągnąć zysk dla potrzeb utrzymania kancelarii, wyposażenia jej w sprzęt, materiały biurowe, dokonywania wypłat dla pracowników itp.

W interesie społecznym jest, aby egzekucje prowadzone były przez komorników w skuteczny i sprawny sposób, a pozbawienie ich części, a tym bardziej całości należnego wynagrodzenia wyłącznie z tego powodu, że – w ocenie dłużników - egzekucja nie wymagała ze strony komornika wielkiego nakładu pracy, nie byłoby zasadne.

Brak też było podstaw do ewentualnego obniżenia opłaty z uwagi na sytuację majątkową dłużnika, albowiem w niniejszej sprawie nie powołał się na nią w ogóle.

Natomiast orzeczenie Trybunału Konstytucyjnego wydane w sprawie P 13/11, stwierdzające niekonstytucyjność art. 49 ust. 2 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. o komornikach sądowych i egzekucji dotyczyło innej sytuacji, niż mająca miejsce w niniejszej sprawie. Trybunał Konstytucyjny orzekł bowiem, o niezgodności art. 49 ust. 2 ustawy o komornikach sądowych i egzekucji zdanie

pierwsze z art. 2 Konstytucji, wynikającej jedynie stąd, że w każdym wypadku umorzenia na podstawie art. 823 ustawy z dnia 17 listopada 1964 r. kodeks postępowania cywilnego zawieszonego wcześniej postępowania egzekucyjnego przewiduje pobranie od dłużnika opłaty stosunkowej w wysokości nie niższej niż 1/10 wysokości przeciętnego wynagrodzenia miesięcznego. Trybunał Konstytucyjny wskazał, iż stwierdzenie niekonstytucyjności art, 49 ust. 2 ustawy o komornikach sądowych i egzekucji w zakresie dolnej granicy opłaty egzekucyjnej powoduje w razie umorzenia postępowania na podstawie art. 823 k.p.c. przyjęcie wykładni pozwalającej na odstąpienie od obciążenia kosztami postępowania egzekucyjnego osoby, względem której toczyło się ono na podstawie wadliwego tytułu egzekucyjnego. Podkreślono jednak, iż nie można równocześnie nie zauważyć, że gdyby w tej samej sytuacji doszło do umorzenia postępowania na wniosek wierzyciela (tak jak w niniejszej sprawie), wówczas brak byłoby już podstaw do zwolnienia dłużnika od obowiązku uiszczenia opłaty egzekucyjnej. Mając powyższe na uwadze, na podstawie art. 49 ust. 7 i 10 ukse, Sąd orzekł, jak w pkt. 2 sentencji.

Zażalenie na powyższe postanowienie wniósł dłużnik.

Zarzucał naruszenie przepisu art. 49 ust. 2 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. o komornikach sądowych i egzekucji, poprzez jego błędną wykładnię, a przez to
niewłaściwe zastosowanie do stanu faktycznego niniejszej sprawy, polegające na tym,

że przez wyrażenie „5% wartości świadczenia pozostałego do wyegzekwowania" komornik przyjął do wyliczenia, a Sąd I instancji to zaaprobował, sumę, jaką komornik miał formalnie zgłoszoną do egzekucji. Powinien zaś przyjąć faktyczną „wartość świadczenia pozostałego do wyegzekwowania" według stanu na dzień wydania postanowienia; suma ta zaś wynosiła 0,00 zł z uwagi na zawarcie ugody między dłużnikiem a wierzycielem i spłatę dobrowolną całości długu; na dzień wydawania postanowienia o umorzeniu egzekucji wartość świadczenia pozostałego do wyegzekwowania wynosiła 0, - zł, a zatem wynagrodzenie Komornika mogło być

ustalone jedynie na poziomie „nie niższej niż 1/20 wysokości przeciętnego wynagrodzenia miesięcznego", to jest 183 zł;

2)w przypadku nieuwzględnienia zarzutu nr 1, na podstawie art 49 ust 7 wzw. z art. 49ustl0 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. o komornikach sądowych i egzekucji, wnosił o obniżenie opłaty egzekucyjnej do wysokości minimalnej na poziomie „nie niższej niż 1/20 wysokości przeciętnego wynagrodzenia miesięcznego", to jest 183 zł.

S ąd Okręgowy zważył co następuje:

Odnosząc się do pierwszego z zarzutów podniesionych przez skarżącego
powołać należy się na uchwałę Sądu Najwyższego z dnia 29 października 2009
r. (III CZP 82/09), zgodnie z którą w przypadku umorzenia postępowania
egzekucyjnego na wniosek wierzyciela po zawiadomieniu dłużnika o wszczęciu
egzekucji, od świadczenia spełnionego przez dłużnika bezpośrednio
wierzycielowi, komornik pobiera opłatę określoną w art. 49 ust. 2 zdanie
pierwsze ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. o komornikach sądowych i egzekucji
(jedn. tekst: Dz.U. z 2006 r. Nr 167, poz. 1191 ze zm.) w brzmieniu nadanym
ustawą z dnia 24 maja 2007 r. o zmianie ustawy o komornikach sądowych i
egzekucji oraz niektórych innych ustaw (Dz.U. Nr 112, poz. 769). Uchwała ta,
którą Sąd Okręgowy orzekający w niniejszej sprawie całkowicie aprobuje podjęta została na skutek zagadnienia prawnego przedstawionego przez Sąd Okręgowy w Tarnowie postanowieniem z dnia 30 kwietnia 2009 r.:

„Czy, a jeśli tak to w jakiej wysokości opłatę stosunkową pobiera komornik w przypadku umorzenia postępowania egzekucyjnego na wniosek wierzyciela, od należności uiszczonej przez dłużnika bezpośrednio do rąk wierzyciela już po wszczęciu egzekucji:

- 5%, uznając spełnione świadczenie pieniężne za pozostałe do wyegzekwowania w rozumieniu art. 49 ust. 2 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. o komornikach sądowych i egzekucji,

- 15%, traktując to świadczenie jak wyegzekwowane w rozumieniu art. 49 ust. ł tej ustawy, czy też może opłata egzekucyjna od tej należności w ogóle nie powinna być pobierana?"

Sąd Najwyższy wyjaśnił, że przedstawione zagadnienie prawne wiąże się z wykładnią art. 49 u.k.s.e. w brzmieniu określonym ustawą z dnia 24 maja 2007 r. o zmianie ustawy o komornikach sądowych i egzekucji oraz niektórych innych ustaw (Dz.U. Nr 112, poz. 769), która weszła w życie z dniem 28 grudnia 2007 r. Postępowanie egzekucyjne, w toku którego wyłoniło się to zagadnienie, zostało wszczęte w dniu 21 stycznia 2008 r., według zaś z art. 15 zdanie pierwsze ustawy z dnia 24 maj a 2007 r., koszty w sprawach egzekucyjnych wszczętych po wejściu w życie tej regulacji rozlicza się według przepisów nowych.

W znowelizowanym art. 49 ust. 1 u.k.s.e. utrzymana została reguła, że w
sprawach o egzekucję świadczeń pieniężnych komornik pobiera od dłużnika
opłatę stosunkową ustaloną od wartości wyegzekwowanego świadczenia, z
zastrzeżeniem jej minimalnej oraz maksymalnej wysokości. Wprowadzono
jedynie zróżnicowanie tej opłaty w zależności od zastosowanego sposobu
egzekucji, zmniejszając jej wysokość w przypadku świadczeń
wyegzekwowanych z rachunku bankowego i z wynagrodzenia za pracę.

Z treści powołanego przepisu wynika jednoznacznie, że określone w nim zasady pobierania opłaty stosunkowej i określenia jej wysokości odnoszą się wyłącznie do świadczenia wyegzekwowanego, tj. świadczenia uzyskanego -według zapatrywania prezentowanego konsekwentnie w orzecznictwie Sądu Najwyższego - w wyniku realnych działań komornika będących rezultatem efektywnej egzekucji (por. uzasadnienia uchwał z dnia 14 lipca 1998 r., III CZP 28/98, OSNC 1998, nr 12, poz. 202, z dnia 26 września 2000 r., III CZP 26/00, OSNC 2001, nr 4, poz. 54, z dnia 16 grudnia 2005 r., III CZP 115/05, OSNC 2006, nr 12, poz. 196, z dnia 16 października 2008 r., III CZP 90/08, OSNC

2009, nr 9, poz. 123, z dnia 12 lutego 2009 r, III CZP 142/08, OSNC 2009, nr 12, poz. 163 oraz uzasadnienia postanowień z dnia 6 listopada 2003 r., III CZP 57/03, nie publ. i z dnia 14 lipca 2005 r., III CZP 42/05, "Biuletyn SN" 2005, nr 10, s. 14). W uchwale z dnia 12 lutego 2009 r., III CZP 142/08, Sąd Najwyższy podkreślił, że spełnienie świadczenia przez dłużnika bezpośrednio wierzycielowi w toku wszczętego wcześniej postępowania egzekucyjnego oznacza, iż to nie działanie komornika doprowadziło do zaspokojenia wierzyciela, ponieważ stan taki został osiągnięty na skutek poza egzekucyjnej czynności samego dłużnika. Stan zawisłości postępowania egzekucyjnego nie pozbawia bowiem dłużnika możliwości dokonywania czynności wywołujących skutki materialnoprawne, mających wpływ na bieg tego postępowania w wyniku wniosków wierzyciela.

Na ścisłe powiązanie opłaty przewidzianej w art 49 ust. 1 zdanie pierwsze u.k.s.e. z efektywnością i skutecznością egzekucji wskazał również Trybunał Konstytucyjny w wyrokach z dnia 17 maja 2005 r., P 6/04 (OTK-A Zb.Urz. 2005, nr 5, poz. 50) i z dnia 8 maja 2006 r., P 18/05 (OTK-A Zb.Urz. 2006, nr 5, poz. 63). Trybunał Konstytucyjny orzekł, że odmienne rozwiązanie, przyjęte w art. 49 ust. 1 zdanie trzecie u.k.s.e. w brzmieniu określonym ustawą z dnia 24 września 2004 r. o zmianie ustawy o komornikach sądowych i egzekucji oraz o zmianie ustawy - Kodeks postępowania cywilnego (Dz.U. Nr 236, poz. 2356), uprawniające komornika do pobrania pełnej opłaty stosunkowej w każdym przypadku umorzenia postępowania i bez względu na czas prowadzenia egzekucji, po którym postępowanie zostało umorzone, jest niezgodne z art. 2 Konstytucji.

Ustawodawca, uwzględniając dorobek judykatury w zakresie wykładni art. 49 ust. 1 u.k.s.e., przede wszystkim zaś usunięcie z porządku prawnego z dniem 18 maja 2006 r. - wskutek orzeczenia Trybunału Konstytucyjnego z dnia 8 maja 2006 r., P 18/06 - normy przewidującej pobranie, w razie umorzenia postępowania egzekucyjnego, opłaty stosunkowej w takiej samej wysokości jak

w przypadku ściągnięcia egzekwowanego świadczenia, uregulował zasady pobierania tej opłaty w odmienny sposób. Przywrócona została reguła, że opłata (stosunkowa) może być pobrana jedynie w przypadkach umorzenia postępowania egzekucyjnego na wniosek wierzyciela oraz na podstawie art. 823 k.p.c, z tą jednak modyfikacją, iż podstawę ustalenia wysokości tej opłaty stanowi - w zasadzie - wartość świadczenia pozostałego do wyegzekwowania (art. 49 ust, 2 zdanie pierwsze u.k.s.e.). Podstawa ta nie wchodzi w grę, gdy wniosek wierzyciela o umorzenie postępowania zgłoszony został przed doręczeniem dłużnikowi zawiadomienia o wszczęciu egzekucji, gdyż w takiej sytuacji komornik pobiera od dłużnika opłatę w wysokości 1/10 przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia (art. 49 ust. 2 zdanie drugie u.k.s.e.). Opłaty stosunkowej od wartości świadczenia pozostałego do wyegzekwowania nie pobiera się również w razie umorzenia postępowania egzekucyjnego z innych przyczyn niż żądanie lub bezczynność wierzyciela (art. 49 ust. 5 u.k.s.e.).

Z treści art. 49 ust. 2 u.k.s.e. nie wynika, aby pobranie opłaty w przypadku umorzenia postępowania na żądanie wierzyciela było uwarunkowane motywami rezygnacji z dalszego prowadzenia egzekucji. Brak powiązania zasadności pobrania opłaty od tej przesłanki harmonizuje z dyspozycją art. 825 pkt 1 in principio k.p.c, pozostawiającego wierzycielowi pełną swobodę w zakresie rozporządzania postępowaniem egzekucyjnym i - co za tym idzie -wyłączającym możliwość dociekania przez organ egzekucyjny przyczyn żądania umorzenia egzekucji.

Trzeba również zauważyć, że - zgodnie z art. 804 k.p.c. - organ egzekucyjny nie jest uprawniony do badania zasadności i wymagalności obowiązku objętego tytułem wykonawczym. W świetle tego unormowania, gdy dłużnik w toku postępowania egzekucyjnego spełni świadczenie do rąk wierzyciela, a ten nie zażąda umorzenia postępowania, organ egzekucyjny zobligowany jest kontynuować egzekucję zgodnie z treścią tytułu wykonawczego. Nieuzasadniony jest zatem wniosek, że świadczenie spełnione

przez dłużnika poza postępowaniem egzekucyjnym nie wchodzi w zakres świadczenia pozostałego do wyegzekwowania w rozumieniu art. 49 ust. 2 zdanie pierwsze u.k.s.e.

Na wolę ustawodawcy przyjęcia takiego rozwiązania wskazują także motywy przytoczone w uzasadnieniu projektu ustawy z dnia 24 maja 2007 r. nowelizującej art. 49 u.k.s.e. (Sejm V kadencji, druk nr 1287). Potrzebę zmiany unormowań zawartych w tym artykule argumentowano zamiarem powiązania wysokości opłaty pobieranej przez komornika z rzeczywistym nakładem jego pracy w danym postępowaniu egzekucyjnym, koniecznością wprowadzenia instrumentów sprzyjających poprawie efektywności i skuteczności egzekucji, w tym - co istotne z punktu widzenia rozpatrywanego zagadnienia prawnego -mechanizmów zachęty dla dłużnika do szybszego i dobrowolnego spełnienia egzekwowanego obowiązku, premiowanych obniżeniem opłaty w razie dobrowolnego zaspokojenia wierzyciela w toku egzekucji.

Zdaniem Sądu Najwyższego wyniki wykładni językowej, systemowej oraz funkcjonalnej art. 49 ust. 1, 2 i 5 u.k.s.e. nie usprawiedliwiają zatem wniosku, że w sprawach o egzekucję świadczeń pieniężnych w przypadku umorzenia postępowania egzekucyjnego na żądanie wierzyciela - podyktowane dobrowolną zapłatą egzekwowanej należności - zgłoszone po doręczeniu dłużnikowi zawiadomienia o wszczęciu egzekucji, nie ma podstaw do pobrania od dłużnika opłaty stosunkowej od spełnionego w ten sposób świadczenia. Przeciwnie, wskazują na to, że w takiej sytuacji od świadczenia spełnionego przez dłużnika bezpośrednio do rąk wierzyciela komornik pobiera opłatę przewidzianą w art. 49 ust. 2 zdanie pierwsze u.k.s.e.

Bezpodstawny był również zarzut podniesiony jako drugi. W sprawie brak było podstaw do obniżenia opłaty egzekucyjnej.

Na wniosek dłużnika lub wierzyciela Sąd może obniżyć wysokość opłaty stosunkowej biorąc pod uwagę w szczególności nakład pracy komornika lub sytuację majątkową wnioskodawcy (art. 49 ust.2 7 i 10 ustawy).

Jak słusznie wskazał Sąd Rejonowy, powyższa regulacja jest przepisem wyjątkowym, w związku z czym obniżenie opłaty stosunkowej może mieć miejsce jedynie w szczególnych wypadkach. Podkreślić należy, że ocena przesłanek do obniżenia opłaty stosunkowej musi odnosić się do okoliczności konkretnego postępowania egzekucyjnego i sytuacji danego dłużnika.

Podkreślić należy, iż fakt, że dłużnik zaspokoił wierzyciela po doręczeniu zawiadomienia o wszczęciu egzekucji nie stanowi wyjątkowej sytuacji ani wyjątkowego wypadku uzasadniającej obniżenie opłaty egzekucyjnej. Często bowiem zdarza się, że dłużnik podejmując decyzję o zaspokojeniu wierzyciela na wstępnym etapie egzekucji i nie oznacza to, że w każdym takim wypadku, w którym komornik podjął pierwsze czynności egzekucyjne należałoby tę opłatę obniżać, a tym samym premiować dłużnika.

Z tych zatem względów zażalenie jako bezzasadne podlegało oddaleniu na podstawie art. 385 kpc w zw. z art. 397§2 kpc.

Dodano:  ,  Opublikował(a):  Renata Wolsztyńska
Podmiot udostępniający informację: Sąd Okręgowy w Bydgoszczy
Osoba, która wytworzyła informację:  Piotr StarostaSędziowie Bogumił Goraj
Data wytworzenia informacji: