Portal Orzeczeń Sądu Okręgowego w Bydgoszczy

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 23 października 2018 r.

Sąd Okręgowy w Bydgoszczy III Wydział Karny

w składzie:

Przewodniczący: SSO Sławomir Ciężki

Ławnicy: Piotr Paweł Ruciński

Roman Sidorkiewicz

Protokolant: sekr. sąd. Anna Iwaszkiewicz - Tomala

przy udziale Prokuratora Prokuratury Rejonowej Bydgoszcz-Północ Marcina Przytarskiego

po rozpoznaniu w dniu 17.10.2018 r.

sprawy:

D. U. , P. (...), syna R. i A. z domu T., urodzonego (...) w T.,

oskarżonego o to, że:

1.  w dniu 28 czerwca 2018 roku w T. spowodował ciężki uszczerbek na zdrowiu J. B. (1) w ten sposób, że kopał go po całym ciele w szczególności w okolice brzucha i klatki piersiowej powodując u niego stłuczenie tkanek ściany klatki piersiowej, pękniecie śledziony z krwotokiem do jamy otrzewnej i w konsekwencji konieczność jej chirurgicznego usunięcia co stanowi inne ciężkie kalectwo,

tj. o czyn z art. 156 § 1 pkt. 2 k.k.

o r z e k a

1.  Oskarżonego D. U. uznaje za winnego tego, że w dniu 28 czerwca 2018 roku w T. dwukrotnie uderzył J. B. (1) w głowę, a następnie kopał obutą stopą leżącego pokrzywdzonego w okolice brzucha i klatki piersiowej powodując u niego stłuczenie tkanek ściany klatki piersiowej, pękniecie śledziony z krwotokiem do jamy otrzewnej i w konsekwencji konieczność jej chirurgicznego usunięcia, co stanowi ciężki uszczerbek na zdrowiu w postaci innego ciężkiego kalectwa tj. przestępstwa 156 § 1 pkt 2 k.k. i za to na podstawie art. 156 § 1 pkt 2 k.k. i przy zastosowaniu art. 60 § 2 pkt 1 k.k. w zw. z art. 60 § 6 pkt 2 k.k. wymierza oskarżonemu D. U. karę 1 (jednego) roku i 10 (dziesięciu) miesięcy pozbawienia wolności.

2.  Na podstawie art. 624 § 1 k.p.k. i akt 17 ust. 1 ustawy o opłatach w sprawach karnych zwalnia oskarżonego D. U. od uiszczenia opłaty i ponoszenia kosztów sądowych, którymi obciąża Skarb Państwa.

Sygnatura akt III K 160/18

UZASADNIENIE

Z uwagi na to, że wniosek o uzasadnienie dotyczy orzeczenia o karze, zakres uzasadnienia zgodnie z brzmieniem artykułu 423 § 1 k.p.k. został ograniczony tylko do części dotyczącej kary, zgodnie z wnioskiem obrońcy

Oskarżony D. U. został uznany za winnego tego, że w dniu 28 czerwca 2018 roku w T. dwukrotnie uderzył J. B. (2) w głowę a następnie kopał obutą stopą leżącego w okolicy brzucha i klatki piersiowej, powodując u niego stłuczenie tkanek ściany klatki piersiowej, pęknięcie śledziony z krwotokiem do jamy otrzewnej i w konsekwencji konieczność i jej chirurgicznego usunięcia, co stanowi ciężki uszczerbek na zdrowiu w postaci innego ciężkiego kalectwa, to jest przestępstwa z artykułu 156 § 1 pkt 2 k.k. i za to na podstawie tegoż artykułu wymierzył mu w oparciu o art 60 § 2 pkt 1 k.k. w zw. z artykułem 60 § 6 pkt 2 k.k. karę jednego roku i 10 miesięcy pozbawienia wolności.

Sąd wymierzając karę kierował się określonymi w artykule 53 kodeksu karnego dyrektywami sądowego wymiaru kary. W myśl tego przepisu sąd wymierza karę według swojego uznania, w granicach zakreślonych przez ustawę patrząc, przy tym, aby dolegliwości jej nie przekroczyła stopnia winy oraz społecznej szkodliwości czynu, mając także na względzie jej cele zapobiegawcze i prewencyjne. Nadto sąd zobowiązany jest w szczególności do uwzględnienia motywacji i sposobu zachowania się sprawcy, rodzaju i rozmiaru ujemnych następstw przestępstwa oraz właściwości i warunków osobistych sprawcy, sposobu życia przed i po popełnieniu przestępstwa, a zwłaszcza starań o naprawienie szkody lub zadośćuczynienie w innej formie w społecznemu poczuciu sprawiedliwości.

W przypadku oskarżonego D. U., który w chwili popełnienia czynu miał ukończone 23 lata należy uznać że jest on osobą dorosłą, znającą obowiązujące w polskim społeczeństwie normy prawne i moralne. Oskarżony nie leczył się psychiatrycznie i nie przybywał w szpitalu psychiatrycznym, zatem obowiązujące normy są dla niego zrozumiałe i tym samym winien ich przestrzegać. Oskarżony jednak z pełną widomością te normy złamał. Tym samym jego stopień winy należało uznać za znaczny. Przy wymiarze kary, sąd wziął pod uwagę także stopień społecznej szkodliwości popełnionego przez oskarżonego czynu. Przy ocenie tego stopnia determinującego wymiar kary sąd kierował się przede wszystkim skutkiem, jaki wywołał oskarżony swoim działaniem, a mianowicie doprowadził on do powstania poważnego urazu u pokrzywdzonego, który został zakwalifikowany jako inne ciężkie kalectwo. Tym samym, zasadniczym elementem składającym się na wymiar orzeczonej kary był skutek spowodowany działaniami oskarżonego. Należy tutaj wskazać, że gdyby nie wezwanie pogotowia przez przypadkowe osoby i udzielenie natychmiastowej pomocy medycznej, pokrzywdzony zmarłby z wykrwawiania. Jako okoliczności, które były wzięte przez sąd pod uwagę i zakwalifikowane jako okoliczności obciążające przy wymiarze kary, sąd potraktował przede wszystkim błahy powód, dla którego oskarżony dopuścił się przypisanego zachowania. Należy przypomnieć, iż oskarżony dokonał pobicia pokrzywdzonego w związku z okolicznością, że został posądzony o dokonanie kradzieży środków czystości na szkodę pokrzywdzonego. Owo posądzenie okazało się prawdziwe, gdyż sam oskarżony przyznał się do tego. Tym samym oskarżony nie miał żadnego powodu, aby w ten sposób reagować na postępowanie pokrzywdzonego, który nie tyle, że go pomówił, jak twierdził oskarżony, ale zapisał na kartce prawdziwe fakty. Zatem, w ocenie sądu, działanie oskarżonego nie miało żadnego usprawiedliwiającego motywu. Było wyłącznie chęcią dania pokrzywdzonemu nauczki za wywieszenie kartki, która w ocenie oskarżonego stawiała go w niekorzystnym świetle w lokalnej społeczności. Po drugie, jako okoliczność obciążająca sąd wziął pod uwagę stan nietrzeźwości oskarżonego w momencie dokonywania przez niego czynu. Oskarżony sam przyznał, że tego dnia za dużo wypił i to alkohol spowodował, że udał się do pokrzywdzonego. Oskarżony, jak wynika z akt sprawy (wywiad kuratora sądowego) nadużywa alkoholu. Również w dniu zdarzenia znajdował się pod jego wpływem. Oczywistym i powszechnie znanym jest, również dla oskarżonego, działanie alkoholu na organizm ludzki. Niewątpliwe spożyty przez oskarżonego alkohol potęgował jego zachowanie. Sprawiał, że jego czyn nie był postrzegany przez niego w sposób negatywny. Co więcej, spożyty alkohol spowodował zmniejszenie poczucia odpowiedzialności za swoje działania. Oskarżony nawet następnego dnia podczas zatrzymania znajdował się w stanie nietrzeźwości. Jako kolejną okoliczność obciążającą sąd wziął pod uwagę różnice wieku jaka zachodziła pomiędzy oskarżony a pokrzywdzonym. Oskarżony jest osobą młodą, sprawną fizycznie, mającą znaczną przewagę nad pokrzywdzonym, który jest osobą w podeszłym wieku. Przewaga fizyczna oskarżonego powodowała, że pokrzywdzony nie bronił się przed uderzeniami oskarżonego, nie reagował na zadawane przez niego ciosy. Kolejną okolicznością, jaką sąd wziął pod uwagę i była to okoliczność obciążająca, było to, że oskarżony po zadanych uderzeniach pokrzywdzonemu, widząc, że ten upadł na ziemię, nie pomógł mu i nie interesował się jego losem.

Sąd przy wymiarze kary wziął jednak pod uwagę także szereg okoliczności łagodzących. Jedną z istotnych okoliczności łagodzących która wpłynęła na wymiar orzeczonej kary jest brak karalności oskarżonego za przestępstwo. Jak wynika z karty karnej oskarżony jest osobą nie karaną. Jednakże oskarżony był karany przez sąd za wykroczenia. Jako kolejną okoliczność łagodzącą sąd wziął pod uwagę postawę oskarżonego w toku całego procesu. Postawa ta nie mogła pozostać bez wpływu na ocenę jego zachowania. Jak wynika z wyjaśnień oskarżonego, nie tylko przyznał się do popełnienia zarzucanego mu czynu ale również zrozumiał naganność swojego postępowania. Oskarżony wyraził przed sądem skruchę, przeprosił pokrzywdzonego. Co więcej, pokrzywdzony podczas przesłuchania oświadczył, iż nie czuje żalu do oskarżonego i wybaczył mu jego zachowanie. Jest to istotna okoliczność która wpływa na rozmiar orzeczonej przez sąd kary. Kolejną okolicznością łagodzącą jaką sąd wziął pod uwagę jest pojednanie się na sali sądowej oskarżonego z pokrzywdzonym. Jako okoliczności łagodzące, sąd wziął pod uwagę okoliczności związane z trybem życia oskarżonego przed popełnieniem przypisanego przestępstwa. Należy przypomnieć, że oskarżony wywodzi się z rodziny, w której matka nadużywa alkoholu, a ojciec nie interesował się jego losem. Oskarżony przebywał w placówce opiekuńczej, a po jego po jej opuszczeniu nie miał gdzie wrócić do rodzinnego domu. Oskarżony znalazł miejsce zamieszkania wśród osób, które nadużywają alkoholu i w takim środowisku przebywa. Przebywanie w takim środowisku doprowadziło do tego, że znalazł się on w trudnej sytuacji życiowej i nie znał innego życia. Przebywał tam tylko dlatego, gdyż otrzymał dach nad głową i opiekę. Mając na uwadze powyższe okoliczności sąd uznał, iż orzeczenie wobec oskarżonego w takiej sytuacji kary pozbawienia wolności nawet w najniższym przewidzianym ustawowym zagrożeniu byłoby nadmierną represją i to bardzo surową, pozbawioną jakichkolwiek elementów wychowawczych. Sąd podkreśla jeszcze raz, że oskarżony zrozumiał swój błąd, o czym świadczy jego zachowanie na etapie postępowania przygotowawczego i przed sądem, gdzie od samego początku przyznawał się do zarzucanego mu czynu i opisał szczegółowo jego przebieg. Zastosowanie nadzwyczajnego złagodzenia kary w odniesieniu do oskarżonego nie wymaga wobec tego uzasadnienia, że nawet najniższa kara wymierzona za dany czyn byłaby niewspółmiernie surowa. Na wymiar orzeczonej kary przy uwzględnieniu nadzwyczajnego złagodzenia kary istotny wpływ ma postawa pokrzywdzonego który na rozprawie oświadczył iż wybaczył oskarżonemu i nie czuję do niego żalu. W ocenie sądu, należy uznać, iż zachodzi szczególnie uzasadniony wypadek, który pozwala w oparciu o istniejące liczne okoliczności łagodzące, takie jak właściwości i warunki osobiste oskarżonego, jego sposób życia przed popełnieniem przestępstwa, zachowanie po popełnieniu przestępstwa założyć, iż prognoza kryminologiczna w stosunku do oskarżonego będzie pozytywna. Okoliczności takie jak sąd wyżej przytoczył mają istotne znaczenie na rodzaj i wysokość orzeczonej kary. Należy przypomnieć, że oskarżony już na etapie postępowania przygotowawczego chciał udać się do szpitala do pokrzywdzonego, aby tam go przeprosić. Szczere wyjaśnienia złożone przez oskarżonego przed sądem, świadomość poniesienia konsekwencji kary, wychowywanie się w rodzinie z problemem alkoholowym nie pozostają bez znaczenia dla wymiaru kary i okoliczności te tworzą sytuacją sprzyjającą zastosowaniu nadzwyczajnego złagodzenia kary i osiągnięciu jednego z celów wymiaru kary, to jest celów wychowawczych

Zdaniem sądu wymierzona oskarżonemu kara pozbawienia wolności nie przekracza stopnia jego winy, w należytym stopniu uwzględnia stopień społecznej szkodliwości przypisanego jemu czynu, spełnia zarówno cele zapobiegawcze i wychowawcze, jak i też w należyty sposób spełnia potrzeby w zakresie kształtowania świadomości prawnej społeczeństwa. Kara w orzeczonym wymiarze jest karą właściwą i zarazem wystarczającą dla osiągnięcia wszystkich jej celów. Powyższa kara winna oskarżonego skłonić do przemyśleń nad własnym postępowaniem i zmobilizować do poprawy zachowania w przyszłości. Ocena zachowania oskarżonego podczas procesu daje pełną podstawę do stwierdzenia, że kara pozbawienia wolności jest karą sprawiedliwą. Kara ta winna uzmysłowić oskarżonemu, że działania przeciwko życiu nigdy nie będą tolerowane przez społeczeństwo, a wręcz przeciwnie, będą przez nie z całą surowością napiętnowane. Wymierzona oskarżonemu kara uwzględnia również potrzeby w zakresie kształtowania świadomości prawnej społeczeństwa. Jednoznacznie wskazuje, że wbrew obiegowym opiniom sprawcy przestępstw przeciwko życiu i zdrowiu są sprawiedliwie karani. Przez społeczne oddziaływanie kary rozumieć należy wpływ, jaki kara wymierzona w konkretnym wypadku może mieć na każdego, kto w jakikolwiek sposób dowiedział się o przestępstwie i zapadłym wyroku. Chodzi tu o wpływ, jaki orzeczona kara powinna wywrzeć w kierunku ugruntowania w społeczeństwie prawidłowych ocen prawnych i stosownego do tych ocen postępowania, potwierdzenie przekonania, że w walce z przestępczością zwycięża praworządność, a sprawcy są sprawiedliwie karani. Wpływ ten orzeczona kara powinna wywierać przede wszystkim na środowisko sprawcy (wyrok SN z 15.10.1982r., IV KR 249/82, OSNKW 1983, nr 6, poz. 41).

Zdaniem sądu, wymierzenie kary łagodniejszej, w przypadku przestępstwa ciężkiego uszkodzenia ciała byłoby w kontekście okoliczności samego czynu popełnionego przez oskarżonego społecznie niezrozumiałe, zwłaszcza, że nie sposób znaleźć usprawiedliwienia dla czynu, jakiego dopuścił się oskarżony bijąc swego znajomego z błahego powodu. Brak jest jakichkolwiek innych przesłanek do orzeczenia kary w niższym wymiarze i rozważanie jej warunkowego zawieszenia wykonania. Reasumując sąd wymierzył oskarżonemu karę jednego roku i dziesięciu miesięcy pozbawienia wolności uznając, iż w obliczu okoliczności popełnionego czynu jest ona karą adekwatną do zawinienia oskarżonego, a co za tym idzie jedynie sprawiedliwą, której w żaden sposób nie można zarzucić nadmiernej represyjności. Łagodniejsza kara pozbawienia wolności nie byłaby wystarczająca dla realizacji wszystkich dyrektyw wymiaru kary z art. 53 § 1 i 2 k.k. (vide: wyrok SN z dnia 9.03.79 w sprawie III KR 238/78/). Czyn, jakiego dopuścił się oskarżony w niniejszej sprawie zasługuje na potępienie. Łagodniejsze rozstrzygnięcie nie stanowiłoby należytej odpłaty za czyn, jakiego dopuścił się oskarżony U.. Reakcja wymiaru sprawiedliwości w takich przypadkach musi być jasna i czytelna dla wszystkich. Zdaniem sądu wymierzona kara, w aspekcie podniesionych wyżej okoliczności i osobowości oskarżonego, z pewnością nie przekracza stopnia jego winy.

SSO Sławomir Ciężki