Portal Orzeczeń Sądu Okręgowego w Bydgoszczy

POSTANOWIENIE

Dnia 4 marca 2022 r.

Sąd Okręgowy w Bydgoszczy IV Wydział Karny Odwoławczy w składzie:

Przewodniczącysędzia Sądu Okręgowego Małgorzata Bonisławska-Kania

- sprawozdawca

SędziowieSądu Okręgowego Mirosław Kędzierski

Sądu Okręgowego Piotr Kupcewicz

Protokolant

w obecności

na przewlekłość postępowania przygotowawczego Prokuratury Rejonowej Bydgoszcz-Południe w Bydgoszczy w sprawie o sygn. akt 2 Ds. 1813.2021

na podstawie art. 12 ust. 1 ustawy z 17 czerwca 2004 r. o skardze na naruszenie prawa strony do rozpoznania sprawy w postępowaniu przygotowawczym prowadzonym lub nadzorowanym przez prokuratora i postępowaniu sądowym bez nieuzasadnionej zwłoki (Dz. U. z 2018 r., poz. 75, t. jedn.),

postanawia

skargę A. W. oddalić.

UZASADNIENIE

A. W. wniósł skargę o stwierdzenie przewlekłości postępowania przygotowawczego Prokuratury Rejonowej Bydgoszcz-Południe w Bydgoszczy w sprawie o sygn. akt 2 Ds. 1813.2021. Jednocześnie skarżący wniósł o zasądzenie na jego rzecz kwoty 20.000 zł oraz o zobowiązanie prokuratora prowadzącego postępowanie do wykonania odpowiednich czynności w wyznaczonym terminie, a przede wszystkim o rozpoznanie wniosku o uchylenie środków zapobiegawczych zastosowanych wobec skarżącego. W uzasadnieniu skargi wskazano, iż w toku prowadzonego postępowania nie rozpoznano zażalenia skarżącego na postanowienie o zastosowaniu środków zapobiegawczych z dnia 22 czerwca 2021 r. jak również nie rozpoznano jego wniosku z dnia 8 lipca 2021 r. o uchylenie zastosowanych środków zapobiegawczych.

Sąd Okręgowy zważył, co następuje:

Wniesiona skarga nie zasługiwała na uwzględnienie.

Przepis art. 2 ust. l ustawy z dnia 17 czerwca 2004 r. o skardze na naruszenie prawa strony do rozpoznania sprawy w postępowaniu przygotowawczym prowadzonym lub nadzorowanym przez prokuratora
i postępowaniu sądowym bez nieuzasadnionej zwłoki (Dz. U. z 2018 r., poz. 75 t. jedn.) – zwanej dalej ustawą – stanowi, iż strona może wnieść skargę o stwierdzenie, że w postępowaniu, którego skarga dotyczy, nastąpiło naruszenie jej prawa do rozpoznania sprawy bez nieuzasadnionej zwłoki, jeżeli postępowanie zmierzające do wydania rozstrzygnięcia kończącego postępowanie w sprawie trwa dłużej niż to konieczne dla wyjaśnienia istotnych okoliczności faktycznych i prawnych albo dłużej niż to konieczne do załatwienia sprawy egzekucyjnej lub innej dotyczącej wykonania orzeczenia sądowego (przewlekłość postępowania). Stosownie do treści przepisu art. 2 ust. 2 ustawy dla stwierdzenia, czy w sprawie doszło do przewlekłości postępowania, należy w szczególności ocenić terminowość i prawidłowość czynności podjętych przez sąd w celu wydania rozstrzygnięcia kończącego postępowanie w sprawie albo czynności podjętych przez prokuratora prowadzącego lub nadzorującego postępowanie przygotowawcze w celu zakończenia postępowania przygotowawczego lub czynności podjętych przez sąd lub komornika sądowego w celu przeprowadzenia i zakończenia sprawy egzekucyjnej albo innej sprawy dotyczącej wykonania orzeczenia sądowego. Dokonując tej oceny, uwzględnia się łączny dotychczasowy czas postępowania od jego wszczęcia do chwili rozpoznania skargi, niezależnie od tego, na jakim etapie skarga została wniesiona, a także charakter sprawy, stopień faktycznej i prawnej jej zawiłości, znaczenie dla strony, która wniosła skargę, rozstrzygniętych w niej zagadnień oraz zachowanie się stron, a w szczególności strony, która zarzuciła przewlekłość postępowania. Podkreśla się w orzecznictwie, że ustalenie zaistnienia przewlekłości procesu nie jest zależne jedynie od upływu czasu i subiektywnych odczuć skarżącego, a jest wypadkową czynników obiektywnych oraz terminów niezbędnych do podejmowania działań zgodnych z obowiązującymi przepisami prawa. Jest to pojęcie względne, a zatem zawsze musi być odnoszone do konkretnych realiów sprawy i przyjętego trybu postępowania. Jedynie nadmierne odstępstwa od czasu koniecznego do wykonania określonych czynności sądowych, prac i procedur mogą być uznawane za tworzące stan nieuzasadnionej zwłoki, o jakim mowa w ustawie (por. postanowienie Sądu Apelacyjnego w Katowicach z dnia 11 maja 2005 r., II S 26/05, LEX nr 151808). Skargę składa się na przewlekłość postępowania wynikającą z opóźnień zawinionych przez sąd (prokuratora). Może być ona skuteczna tylko wtedy, gdy zwłoka nastąpiła na skutek jego działania lub bezczynności, przy czym jeżeli podejmowane są działania, zmierzające do jak najszybszego zakończenia postępowania, to nie sposób mówić o naruszeniu prawa do rozpoznania sprawy bez nieuzasadnionej zwłoki.

Odnosząc powyższe uwagi do postępowania będącego przedmiotem skargi, należało uznać, że nie doszło w nim do naruszenia prawa skarżącego do „rozpoznania sprawy bez nieuzasadnionej zwłoki”.

W niniejszej sprawie 4 października 2020 r. S. Ś. złożył zawiadomienie o podejrzeniu popełnienia przestępstwa na jego szkodę, wskazując jako sprawcę A. W.. Następnie po przeprowadzeniu niezbędnych czynności sprawdzających, postanowieniem z 15 stycznia 2021 r. wszczęto śledztwo przeciwko A. W. w sprawie uporczywego nękania S. Ś. i R. S. tj. o przestępstwo z art. 190a § 1 k.k. Dnia 22 czerwca 2021 r. po przedstawieniu A. W. zarzutów oraz przesłuchaniu go w charakterze podejrzanego postanowiono o zastosowaniu wobec niego środków zapobiegawczych w postaci dozoru Policji polegającego na zobowiązaniu do stawiennictwa raz w miesiącu na Komisariacie Policji B.-S. w B. oraz zakazu kontaktowania się i zbliżania do pokrzywdzonych na odległość mniejszą niż 25 metrów. Od w/w postanowienia 24 czerwca 2021 r. podejrzany wniósł zażalenie, natomiast pismem z dnia 8 lipca 2021 r. wniosek o uchylenie środków zapobiegawczych zastosowanych w/w postanowieniem. Do wniosku skarżący dołączył kilkadziesiąt stron załączników wymagających przeanalizowania przez organy prowadzące śledztwo. W dalszej kolejności wobec pojawienia się uzasadnionych wątpliwości co do zdrowia psychicznego podejrzanego, które wymagały pozyskania opinii biegłych, której wnioski rzutowałyby na dalszy przebieg postępowania w sprawie, prokurator dnia 30 sierpnia 2021 wydał postanowienie o zasięgnięciu opinii biegłych na okoliczność zdrowia psychicznego A. W.. Na w/w postanowienie podejrzany złożył również zażalenie. Termin badania przez biegłych psychiatrów A. W. wyznaczono na dzień 27 września 2021 r., niemniej jednak wymieniony nie stawił się uniemożliwiając przeprowadzenie badania. Dnia 1 października 2021 r. prokurator nie uwzględnił wniosku podejrzanego o uchylenie środków zapobiegawczych wskazując, że nie ustały przesłanki które stały za ich zastosowaniem, a następnie przekazał akta sprawy Sądowi Rejonowemu w Bydgoszczy w ślad za złożonym przez podejrzanego zażaleniem na postanowienie z dnia 22 czerwca 2021 r. o zastosowaniu wobec niego środków zapobiegawczych. Z akt sprawy wynika, że prokurator monitował Sąd Rejonowy w Bydgoszczy o rozpoznanie zażalenia podejrzanego, a postanowienie w tym przedmiocie zapadło 2 lutego 2022 r. a jego rozstrzygnięciem utrzymano postanowienie z 22 czerwca 2021 r. w mocy.

W ocenie Sądu Okręgowego wyżej przedstawione okoliczności faktyczne postępowania w rozpoznawanej sprawie, nie uzasadniają twierdzeń zawartych w skardze, że w sprawie doszło do naruszenia prawa strony do rozpoznania sprawy bez nieuzasadnionej zwłoki.

W analizowanej sprawie czynności były podejmowane przez prokuratora w niezbędnym dla ich wykonania czasie. Pamiętać należy, że zasadniczym celem skargi na przewlekłość postępowania jest zapewnienie stronie skutecznego środka ochrony prawa do rozpoznania sprawy w rozsądnym terminie. Jak wynika z analizy akt sprawy postępowanie przygotowawcze w rozpatrywanej sprawie jest prowadzone od drugiej połowy 2020 r., a czynności wykonywane w tym czasie przez prokuratora nie budzą co do zasady większych wątpliwości Sądu rozpoznającego niniejszą skargę, tym bardziej że ma ona na celu badanie czy doszło do naruszenia prawa do rozpoznania sprawy bez nieuzasadnionej zwłoki, nie zaś kwestii merytorycznych. Nie bez wpływu na czas podejmowania czynności pozostaje zachowanie podejrzanego, który nie stosował się do na wyznaczone terminy badania przez biegłych psychiatrów, składał wielostronicowe wnioski i pisma procesowe, a które to generują konieczność podejmowania kolejnych czynności przez organy postępowania przygotowawczego, niemniej były one wykonywane bez zbędnej zwłoki, w sposób systematyczny, niebudzący wątpliwości i zmierzający do rozstrzygnięcia sprawy. Zaznaczyć w tym miejscu trzeba, że przez przewlekłość postępowania rozumie się brak czynności zmierzających do rozstrzygnięcia, zachodzący dłużej niż jest to konieczne do rozważenia sprawy bądź zgromadzenia dowodów. Chodzi o to, aby czynności zmierzające do wydania orzeczenia kończącego zabierały odpowiednią ilość czasu, to jest odbywały się bez zbędnej zwłoki. Taką zbędną zwłoką nie jest każdy upływ czasu, ale dopiero nadmierne odstępstwo od czasu zwykle koniecznego dla wykonania określonych czynności. Przewlekłość postępowania zachodzi wtedy tylko, gdy zwłoka w czynnościach jest nadmierna (rażąca) i nie znajduje uzasadnienia w obiektywnych okolicznościach sprawy.

Sama długotrwałość postępowania nie oznacza niewątpliwie, iż doszło do przewlekłości postępowania. Zachodzi ona, gdy postępowanie jest długotrwałe, prowadzone rozwlekle i trwa ponad konieczność wyjaśnienia okoliczności faktycznych i prawnych niezbędnych do rozstrzygnięcia, będących w związku przyczynowym z działaniem lub bezczynnością sądu.

W tym stanie rzeczy stwierdzić należało, że w przedmiotowej sprawie nie zostało naruszone prawo skarżącego do rozpoznania sprawy bez nieuzasadnionej zwłoki, a skarga jako niezasadna podlegała oddaleniu.