Portal Orzeczeń Sądu Okręgowego w Bydgoszczy

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 15 stycznia 2025 roku

Sąd Okręgowy w Bydgoszczy VI Wydział Pracy i Ubezpieczeń Społecznych

w składzie:

Przewodniczący: Sędzia Karolina Chudzinska

po rozpoznaniu w dniu 15 stycznia 2025 roku w Bydgoszczy

na posiedzeniu niejawnym

sprawy E. M.

przeciwko Zakładowi Ubezpieczeń Społecznych Oddziałowi w T.

o wysokość emerytury

na skutek odwołania ubezpieczonego

od decyzji Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddziału w T.

z dnia 7 marca 2024r. , znak: (...)

1.  Oddala odwołanie.

2.  Odstępuje od obciążania ubezpieczonego kosztami zastępstwa procesowego strony przeciwnej.

S ędzia Karolina Chudzinska

Sygn. akt VI U 585/24

UZASADNIENIE

Decyzją z dnia 7 marca 2024 roku Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w T. odmówił ubezpieczonemu E. M. prawa do przeliczenia emerytury. W uzasadnieniu organ poinformował, że mimo iż składki były odprowadzone w (...) przez okres krótszy niż rok, nie mogą one zostać doliczone do wysokości emerytury, albowiem nie zostały odprowadzone w Polsce. Okres krótszy niż rok mógłby zostać doliczony jedynie do ustalenia wysokości kapitału początkowego oraz od renty z tytułu niezdolności do pracy i emerytury ustalanej na podstawie art. 26 ustawy emerytalnej, natomiast przy ustalaniu wysokości emerytury z w warunkach szczególnych, czy emerytury powszechnej nie ma możliwości uwzględnienia okresu krótszego niż rok. Ponadto organ wskazał, że w przypadku ubezpieczonego nie ma możliwości doliczenia okresów składkowych lub nieskładkowych, ponieważ emerytura ubezpieczonego obliczana jest na podstawie kapitału początkowego oraz zwaloryzowanych składek zewidencjonowanych na jego koncie.

W odwołaniu z dnia 12 kwietnia 2024 roku ubezpieczony E. M. zaskarżył powyższą decyzję w całości i wniósł o jej zmianę poprzez przyznanie prawa do przeliczenie emerytury z uwzględnieniem składek opłacanych w (...) przez 10 miesięcy od dnia 16 marca 2009 roku do 31 grudnia 2009 roku. W uzasadnieniu wskazał, że w tym okresie prowadził również działalność gospodarczą w Polsce, opłacając składki do ZUS. Dodał, że w dniu 11 lutego 2021 roku zwrócił się do niemieckiej instytucji D. R. o zwrot składek z tytułu ubezpieczenia emerytalno – rentowego. Organ niemiecki odmówił ubezpieczonemu, powołując się na regulacje ustawodawstwa europejskiego.

W odpowiedzi na odwołanie organ rentowy wniósł o jego oddalenie, podtrzymując stanowisko zawarte w skarżonej decyzji.

S ąd Okręgowy ustalił, co następuje:

Ubezpieczony E. M. (ur. (...)) uprawniony jest do emerytury z systemu zdefiniowanej składki od dnia 1 sierpnia 2018 roku.

bezsporne

W okresie od dnia 16 marca 2009 roku do 31 grudnia 2009 ubezpieczony E. M. opłacał składki emerytalne w (...). W dniu 8 marca 2020 roku ubezpieczony zwrócił się do niemieckiej instytucji o zwrot składek z ustawowego ubezpieczenia emerytalno – rentowego. Wniosek ten został odrzucony. W uzasadnieniu wskazano, że składki mogą zostać zwrócone, o ile ubezpieczony osiąga powszechny wiek emerytalny i nie jest spełniony ogólny okres wyczekiwania. Ponadto wskazano, że ubezpieczony nabył mniej niż 12 niemieckich miesięcy ubezpieczeniowych, dlatego na podstawie art. 57 ust. 1 Rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (WE) nr 883/2004 z dnia 29 kwietnia 2004 r. w sprawie koordynacji systemów zabezpieczenia społecznego niemiecka instytucja ubezpieczenia społecznego zwolniona jest z wypłaty świadczenia, a niemieckie okresy ubezpieczenia jednakże powinny zostać uwzględnione przy naliczaniu emerytury przez polską instytucję ubezpieczenia społecznego.

dowód: bezsporne, nadto decyzja z dnia 27.10.2020 – k. 108 akt ZUS

W dniu 6 lutego 2024 roku ubezpieczony wystąpił do Zakładu Ubezpieczeń Społecznych z wnioskiem o przeliczenie emerytury przy uwzględnieniu okresu opłacania składek emerytalnych w (...) przez 10 miesięcy od dnia 16 marca 2009 roku do 31 grudnia 2009 roku.

dow ód: wniosek z dnia 05.02.2024 r. – k. 331 akt ZUS

Z tytułu prowadzenia działalności gospodarczej ubezpieczony E. M. podlegał ubezpieczeniom społecznym i ubezpieczeniu zdrowotnemu w okresie 1 stycznia 1999 roku do 31 grudnia 2008 roku.

dow ód: zaświadczenie ZUS z dnia 23.10.2018 r. – k. 31 akt ZUS

Powyższy stan faktyczny Sąd ustalił na podstawie dokumentów zgromadzonych w aktach sprawy, a których to prawdziwości żadna ze stron nie kwestionowała.

S ąd Okręgowy zważył, co następuje:

Odwołanie nie zasługiwało na uwzględnienie.

Spór w niniejszej sprawie miał w zasadzie charakter prawny.

W niniejszej sprawie kwestionowana była zasadność odmowy przeliczenia emerytury ubezpieczonego E. M. przy uwzględnieniu okresu opłacania składek emerytalnych w (...) w okresie od dnia 16 marca 2009 roku do 31 grudnia 2009 roku. Odwołujący domagał się natomiast uwzględnienia spornego okresu przy ponownym obliczaniu wysokości emerytury, którą nabył w systemie zdefiniowanej składki.

Zgodnie z art. 114 ust. pkt 1 ustawy o Emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych w sprawie zakończonej prawomocną decyzją organ rentowy, na wniosek osoby zainteresowanej lub z urzędu, uchyla lub zmienia decyzję i ponownie ustala prawo do świadczeń lub ich wysokość, jeżeli po uprawomocnieniu się decyzji zostaną przedłożone nowe dowody lub ujawniono nowe okoliczności istniejące przed wydaniem tej decyzji, które mają wpływ na prawo do świadczeń lub ich wysokość.

W przedmiotowej sprawie ubezpieczony domaga się ponownego przeliczenia świadczenia emerytalnego z uwzględnieniem okresu ubezpieczenia w (...) przez 10 miesięcy w 2009 roku.

Wskazać należy, że emerytura przyznana odwołującemu jest świadczeniem z systemu zdefiniowanej składki. Zasady obliczania przysługującej ubezpieczonemu emerytury określają przepisy art. 25-26 ustawy z dnia 17 grudnia 1998r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych. W myśl art. 26 emerytura stanowi równowartość kwoty będącej wynikiem podzielenia podstawy obliczenia ustalonej w sposób określony w art. 25 ustawy przez średnie dalsze trwanie życia dla osób w wieku równym wiekowi przejścia na emeryturę danego ubezpieczonego, z uwzględnieniem ust. 5 i art. 183 ustawy. Z kolei z art. 25 ust. 1 ustawy emerytalnej wynika, że podstawę obliczenia emerytury, o której mowa w art. 24 ustawy, stanowi kwota składek na ubezpieczenie emerytalne, z uwzględnieniem waloryzacji składek zewidencjonowanych na koncie ubezpieczonego do końca miesiąca poprzedzającego miesiąc, od którego przysługuje wypłata emerytury, zwaloryzowanego kapitału początkowego określonego w art. 173-175 oraz kwot środków zaewidencjonowanych na subkoncie, o którym mowa w art. 40a ustawy z dnia 13 października 1998r. o systemie ubezpieczeń społecznych, z zastrzeżeniem ust. 1a i 1b oraz art. 185.

Polskie emerytury z systemu zdefiniowanej składki zostały natomiast wymienione w załączniku VIII część 2 do Rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (WE) nr 883/2004 z dnia 29 kwietnia 2004 roku w sprawie koordynacji systemów zabezpieczenia społecznego jako świadczenia, w odniesieniu do których okresy czasu nie mają znaczenia dla ich ustalenia, a każde państwo dokonuje ustalenia świadczenia w wysokości niezależnej.

W przedmiotowej sprawie istotnym jest, że sporny okres przypada po 1999 roku, zatem nie ma on wpływu na prawo do emerytury, którą pobiera ubezpieczony.

W podstawie wymiaru emerytury ustalanej przez Zakład Ubezpieczeń Społecznych nie uwzględnia się wynagrodzenia z tytułu zatrudnienia w (...), od których składki na ubezpieczenie społeczne zostały opłacone tylko w tamtejszej instytucji ubezpieczeniowej. Na wniosek złożony po dniu 1 maja 2004 r. opłacone składki są uwzględniane w świadczeniu proporcjonalnym wyliczonym na podstawie art. 46 rozporządzenia Rady (EWG) Nr 1408/71 z dnia 14 czerwca 1971 r. w sprawie stosowania systemów zabezpieczenia społecznego do pracowników najemnych, osób prowadzących działalność na własny rachunek i do członków ich rodzin przemieszczających się we Wspólnocie (Dz.U.UE L z dnia 5 lipca 1971 r. Nr 149, poz. 2 ze zm.; Dz.U.UE-sp.05-1-35).”Wyrok SN z 24.10.2006 r., II UK 98/06, OSNP 2007, nr 21-22, poz. 332.

Jednak zgodnie z art. 52 ust. 5 ww. Rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (WE) nr 883/2004 z dnia 29 kwietnia 2004 roku w sprawie koordynacji systemów zabezpieczenia społecznego niezależnie od przepisów ust. 1, 2 oraz 3, ustalanie proporcjonalne nie ma zastosowania do systemów, które zapewniają świadczenia, w odniesieniu do których okresy czasu nie mają znaczenia dla ich ustalania - o ile systemy te wymienione są w załączniku VIII część 2. W takich przypadkach zainteresowany jest uprawniony do świadczenia, którego wysokość ustalana jest zgodnie z ustawodawstwem danego państwa członkowskiego. Przepis ten przewiduje zatem wyłączenie, w myśl którego ustalenie proporcjonalne nie ma zastosowania do systemów, które zapewniają świadczenia, w odniesieniu do których okresy czasu nie mają znaczenia dla ich ustalania – o ile systemy te zostały wymienione w załączniku VIII część 2. W przypadku Polski będą to systemy zdefiniowanej składki (a zatem emerytury z pierwszego filaru dla tzw. młodszych ubezpieczonych oraz emerytury kapitałowe z filaru drugiego).

Mając na względzie to, że emerytura przyznana ubezpieczonemu jest świadczeniem z systemu zdefiniowanej składki, a sporny okres przypada po roku 1999, to stwierdzić należy, że nie ma on wpływu na ustalenie podstawy wymiaru polskiej emerytury.

Wobec powyższego, Sąd Okręgowy uznał, że odwołanie ubezpieczonego nie zasługuje na uwzględnienie i na podstawie art. 477 Sędzia Karolina Chudzinska