Portal Orzeczeń Sądu Okręgowego w Bydgoszczy

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 15 maja 2025 roku

Sąd Okręgowy w Bydgoszczy VI Wydział Pracy i Ubezpieczeń Społecznych

w składzie:

Przewodniczący: Sędzia Karolina Chudzinska

po rozpoznaniu w dniu 15 maja 2025 roku w Bydgoszczy

na posiedzeniu niejawnym

sprawy J. M.

przeciwko Zakładowi Ubezpieczeń Społecznych Oddziałowi w B.

o rekompensatę

na skutek odwołania ubezpieczonej

od decyzji Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddziału w B.

z dnia 21 marca 2025r. , znak: (...)

oddala odwołanie

Sędzia Karolina Chudzinska

Sygn. akt VI U 820/25

UZASADNIENIE

Decyzją z dnia 21 marca 2025r. Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w B. odmówił J. M. przyznania rekompensaty, powołując się na przepisy ustawy z dnia 17 grudnia 1998r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych ( tekst jednolity Dz. U. z 2022r., poz. 504 ze zm.) i ustawy z dnia 19 grudnia 2008r. o emeryturach pomostowych ( tekst jednolity Dz. U. z 2018r., poz. 1924 ze zm.) .

Odwołanie od powyższej decyzji wniosła ubezpieczona, domagając się jej zmiany i przyznania żądanej rekompensaty, bowiem spełnia wszystkie warunki niezbędne do jej przyznania, w szczególności posiada wymagany okres pracy w warunkach szczególnych.

W odpowiedzi na odwołania organ rentowy wniósł o oddalenie odwołania podnosząc, że ubezpieczona nie spełnia warunków do przyznania żądanej rekompensaty, bowiem rekompensata jest formą odszkodowania za utratę możliwości nabycia prawa do emerytury z tytułu pracy w warunkach szczególnych lub o szczególnym charakterze w rozumieniu przepisów obowiązujących przed 1 stycznia 2009r. Tymczasem ubezpieczona ( ur. (...) ) decyzją z dnia 5 kwietnia 2005r. nabyła prawo do emerytury wcześniejszej od 1 marca 2005r.

Sąd ustalił i zważył co następuje:

W dniu 1 stycznia 2009r. weszła w życie ustawa z dnia 19 grudnia 2008r. o emeryturach pomostowych. Dla tych ubezpieczonych, którzy nie nabędą prawa do emerytury pomostowej i którzy utracili równocześnie prawo do emerytury w obniżonym wieku emerytalnym z tytułu wykonywania zatrudnienia w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze ustawa o emeryturach pomostowych przewiduje prawo do rekompensaty, które uregulowano w art. 2 pkt 5 oraz w art. 21 – 23 powyższej ustawy.

Zgodnie z ustawową definicją zawartą w art. 2 pkt 5 ustawy – rekompensata to odszkodowanie za utratę możliwości nabycia prawa do wcześniejszej emerytury z tytułu pracy w warunkach szczególnych lub w szczególnym charakterze dla osób, które nie nabędą prawa do emerytury pomostowej. Celem tego przepisu jest bowiem przyznanie odszkodowania za rzeczywistą utratę określonych uprawnień. Nie dotyczy zatem ta sytuacja osób, które po spełnieniu wszystkich ustawowych warunków wcześniejszego przejścia na emeryturę nie zrealizowały tego uprawnienia. Stanowisko opisane wyżej zajął też Sąd Najwyższy w wyroku z dnia 16 maja 2018r. ( sygn. akt III UK 88/17 ) wskazując, że „ Rekompensata, o której mowa w art. 21 ustawy z dnia 19 grudnia 2008r. o emeryturach pomostowych ( jednolity tekst Dz.U. z 2008r., poz. 1924 ), nie przysługuje osobie, która nabyła ex lege ( czyli na mocy przepisów ) prawo do emerytury w obniżonym wieku emerytalnym na podstawie przepisów ustawy z dnia 17 grudnia 1998r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych, ale nie zrealizowała tego prawa wskutek niezłożenia wniosku o świadczenie.

Jak już wskazano wyżej, rekompensata nie będzie przysługiwała ubezpieczonej, która posiada ogólny staż pracy wynoszący na dzień 31.12.1998r. co najmniej 20 lat i wymagany 15 – letni okres pracy w warunkach szczególnych oraz spełniła przesłankę wieku wynoszącą dla kobiet 55 lat ( ta przesłanka nie musi być spełniona na dzień 31.12.1998r.), chociażby o to świadczenie nie wystąpiła. W przypadku ubezpieczonej – z dniem 1 marca 2005r. ubezpieczona nabyła prawo do emerytury wcześniejszej, którą to okoliczność potwierdziła decyzja ZUS z dnia 5 kwietnia 2005r.

Mając powyższe na uwadze należy stwierdzić, że ubezpieczona nie spełnia warunków niezbędnych do przyznania rekompensaty, dlatego też Sąd działając na podstawie art. 477 ¹⁴ § 1 k.p.c. wniesione odwołania oddalił.

Sędzia Karolina Chudzinska