Portal Orzeczeń Sądu Okręgowego w Bydgoszczy

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

UZASADNIENIE

Wojskowe Biuro Emerytalne w B. decyzją z dnia 21 maja 2021r. - działając na podstawie art. 31 ust. 1 pkt.1 w związku z art. 15 c ust. 1-4 ustawy z dnia 10 grudnia 1993 r. o zaopatrzeniu emerytalnym żołnierzy zawodowych oraz ich rodzin (Dz.U. z 2020r., poz. 586.) - odmówiło J. G. doliczenia do wysługi emerytalnej, okresu terytorialnej służby wojskowej pełnionej rotacyjnie od dnia 30.06.2018r. do 01.03.2021r. W uzasadnieniu decyzji organ rentowy wskazał, że ubezpieczony złożył wniosek o doliczenie do wysługi emerytalnej okresu terytorialnej służby wojskowej pełnionej rotacyjnie przed zwolnieniem z czynnej służby wojskowej, co oznacza, ze wniosek był przedwczesny, bowiem zgodnie z art. 15c ust. 4 ustawy zaopatrzeniowej wniosek taki powinien być zgłoszony nie wcześniej niż po zakończeniu kwartału kalendarzowego, w którym nastąpiło zwolnienie żołnierza z czynnej służby wojskowej. Ponadto organ rentowy wskazał, ze ubezpieczony nie przedłożył mimo wezwania zaświadczenia zawierającego zestawienie, w jakich konkretnie dniach określonych przez dowódcę jednostki wojskowej, pełnił on służbę wojskową rotacyjnie i czy został z niej zwolniony.

Odwołanie od tej decyzji złożył ubezpieczony J. G. i wniósł o zmianę zaskarżonej decyzji poprzez doliczenie do wysługi emertytalnej pełnego okresu służby pełnionej w ramach terytorialnej służby wojskowej pełnionej rotacyjnie w okresie od 30 czerwca 2018r. do dnia 1 marca 2021r. lub do chwili obecnej. W uzasadnieniu odwołania ubezpieczony wskazał, że zgodnie z art. 15 c ust. 1 ustawy z dnia 10 grudnia 1993 r. o zaopatrzeniu emerytalnym żołnierzy zawodowych oraz ich rodzin wynika, iż okres pełnienia wojskowej służby terytorialnej rotacyjnie do wysługi emerytalnej dolicza się nie tylko na wniosek żołnierza rezerwy, ale także na wniosek żołnierza pełniącego terytorialną służbę wojskową rotacyjnie uprawnionego do emerytury. Wskazał ponadto, że art. 15c ust. 4 ustawy zaopatrzeniowej wskazuje jedynie termin w jakim wniosek ten może być złożony przez żołnierza, który zwolnił się, bądź został zwolniony z czynnej służby wojskowej. Ponadto ubezpieczony argumentował, że do wysługi emerytalnej powinien zostać mu zaliczony cały okres czynnej służby wojskowej wynikający z aktu powołania przez Komendanta Wojskowej Komendy Uzupełnień w B. do pełnienia terytorialnej służby wojskowej, a nie jedynie pojedyncze dni, w których służbę te pełnił rotacyjnie w jednostce wojskowej, bowiem, jak wynika z karty powołania, prze cały okres w niej wskazany pełnił on służbę wojskową i była żołnierzem (...)

W odpowiedzi na odwołanie organ rentowy wniósł o jego oddalenie oraz o zasądzenie kosztów zastępstwa procesowego według norm przepisanych.

Sąd ustalił co następuje:

Ubezpieczony J. G. decyzją z dnia 15 marca 2011r. uzyskał prawo do emerytury wojskowej począwszy od dnia 1 lutego 2011r. Procentowy wymiar przysługującej mu emerytury wyniósł 70,08% podstawy wymiaru.

Dowód: decyzja k. 23 akt emerytalnych WBE

Od dnia 30 czerwca 2018r. ubezpieczony został powołany przez Wojskowego Komendanta Uzupełnień w B. do terytorialnej służby wojskowej przez okres od 30.06.2018r. do 29.06.2020r. na stanowisko starszego podoficera w 8 (...) w B..

Dowód: karta powołania z 14.06.2018r.- k. 14 akt sprawy.

Od dnia 30 czerwca 2018r. ubezpieczony został powołany przez Wojskowego Komendanta Uzupełnień w B. do terytorialnej służby wojskowej przez okres od 30.06.2020r. do 29.06.2022r. na stanowisko podoficera specjalisty w 8 (...) w B..

Dowód: karta powołania z 9.06.2020r.- k. 15 akt sprawy.

W dniu 1 października 2018r. ubezpieczany wniósł do organu rentowego o doliczenie do wysługi emerytalnej dni pełnionej służby w wojskach obrony terytorialnej jako żołnierza w łącznej ilości 24 dni. Przedłożył zaświadczenie z 8 (...) w B., z którego wynikało, że służbę wojskową terytorialną rotacyjnie w (...) pełnił w dniach: 30.06.2018r, od8.07.2018r. do 15.08.2018r., od 24.08.2018r. do 28.08.2018r. oraz od 14.09.2018 do 23.09.2018r.

Dowód: wniosek i zaświadczenie- k. 72 i73 akt WBE.

Decyzją z dnia 5.10.2018r. Organ rentowy dokonał przeliczenia wysokości świadczenia począwszy od dnia 1.10.2018r. przy uwzględnieniu wyższej podstawy wymiaru emerytury, wynoszącej po doliczeniu dni, w których ubezpieczony pełnił rotacyjnie służbę w (...) 70.26%.

Dowód: decyzja z dnia 5.10.2018r.- k. 76 akt WBE.

Kolejną decyzją z dnia 29 stycznia 2019r. organ rentowy ponownie ustalił nowa wysokość świadczenia emerytalnego doliczając do wysługi emerytalnej ubezpieczonego następujące dni pełnienia przez niego terytorialnej służby wojskowej rotacyjnie w 8 (...) w B.: od 29.09.2048r. do 30.09.2018r., od 7.10.2018r. do 14.10.2018r., od 13.11.2018r. do 15.11.2018r., od 17.11.2018r. do 25.11.2018r., od 8.12.2018r. do 9.12.2018r. oraz od 15.12.2018r. do 16.12.2018r. Nowy wskaźnik podstawy wymiaru emerytury wyniósł 70,44%.

Dowód: decyzja + załącznik „Wysługa lat”- k. 86-87 akt WBE.

Ubezpieczony kolejny wniosek o doliczenie do wysługi emerytalnej okresów, w których pełnił rotacyjnie wojskową służbę terytorialną w (...) złożył w dniu 12.04.2019r. Decyzją z dnia 29 maja 2019r. organ rentowy odmówił mu tego doliczenia, argumentując , że ubezpieczony nie został zwolniony z czynnej służby wojskowej, a zatem zgodnie z art. 15c ust. 4 ustawy zaopatrzeniowej, wniosek o przeliczenie wysługi lat jest przedwczesny. Ubezpieczony od tej decyzji się nie odwołał.

Dowód: wniosek –k .108, decyzja k. 115 akt WBE.

Kolejnym wnioskiem o doliczenie do wysługi emerytalnej okresów, w których pełnił rotacyjnie wojskową służbę terytorialną w (...), był wniosek z dnia 17 marca 2021r, który zainicjował niniejsze postepowanie. Ubezpieczany dołączył do niego zaświadczenie z 8 (...) w B., w którym wskazano , że pełni on terytorialną służbę wojskową rotacyjnie i dyspozycyjnie w 8 (...) w B. od 30.06.2018r. do 1.03.2021r. Zaświadczenie nie zawierało informacji o tym, w jakich dniach pełnił tą służbę rotacyjnie w jednostce wojskowej.

Dowód: wniosek i zaświadczenie- k. 149-150 akt WBE.

W okresie od 17 grudnia do 1 marca 2021r. ubezpieczany pełnił terytorialną służbę wojskową rotacyjnie w 8 (...) w B. w następujących dniach:

Od 7.01.2019r. do 9.01.2019r., od 11.01.2019r. do 19.01.2019r., od 26.01.2019r. do 27.01.2019r., od 23.02.2019r. do 24.02.2049r., w dniu 3.03.2019r., w dniu 12.03.2019r., od 15.03.2019r. do 17.03.2019r., od 9.09.2019r. do 22.09.2019r.

Dowód: informacja z 8 (...) w B. z dnia…..- k. 44 akt sprawy.

Powyższy stan faktyczny był pomiędzy stronami niesporny i w całości możliwy do odtworzenia na podstawie dokumentów zgromadzonych w aktach organu rentowego oraz aktach sprawy niekwestionowanych przez strony.

Sąd zważył, co następuje:

W ocenie Sądu odwołanie ubezpieczonego zasługiwało na uwzględnienie w części.

W niespornym stanie faktycznym niniejszej sprawy, spór sprowadzał się do kwestii prawnej, a mianowicie interpretacji art. 15 c ust. 4 ustawy o zaopatrzeniu emerytalnym żołnierzy zawodowych oraz ich rodzin. Po pierwsze dotyczył tego, czy emerytowanemu żołnierzowi, który jednocześnie pełni służbę wojskową w postaci terytorialnej służby wojskowej można dokonać ponownego wyliczenia wysługi emerytalnej o oparciu o okres służby, która pełnił, mimo, że nadal jest pozostaje w czynnej służbie, a w przypadku pozywanej odpowiedzi na to pytanie- czy do wysługi emerytalnej zaliczyć należy cały okres służby wojskowej wynikający z karty powołania do terytorialnej służby wojskowej, czy też jedynie pojedyncze dni tej służby, pełnionej rotacyjnie w jednostce wojskowej.

Zgodnie z art. 15c ustawy zaopatrzeniowej okres pełnienia czynnej służby wojskowej w ramach Narodowych Sił Rezerwowych oraz terytorialnej służby wojskowej pełnionej rotacyjnie dolicza się odpowiednio, na wniosek żołnierza rezerwy lub żołnierza pełniącego terytorialną służbę wojskową rotacyjnie uprawnionego do emerytury, do wysługi emerytalnej (ust. 1). Doliczenie, o którym mowa wyżej następuje w ten sposób, że emerytura żołnierza wzrasta o wskaźnik 2,6% dotychczasowej podstawy jej wymiaru za każdy rok pełnienia czynnej służby wojskowej w ramach Narodowych Sił Rezerwowych lub terytorialnej służby wojskowej pełnionej rotacyjnie, a jeżeli okres ten był krótszy niż rok, to wskaźnik ten przelicza się proporcjonalnie za każdy dzień tej służby (ust. 2). Okresy te dolicza się do wysługi emerytalnej, jeżeli emerytura wynosi mniej niż 75% podstawy jej wymiaru (ust. 3). Ponowne ustalenie wysokości emerytury przez doliczenie nieuwzględnionych dotychczas w wymiarze świadczenia okresów, o których mowa w ust. 2, następuje na wniosek zgłoszony nie wcześniej niż po zakończeniu kwartału kalendarzowego, w którym nastąpiło zwolnienie żołnierza z czynnej służby wojskowej (ust. 4).

Organ rentowy zajął stanowisko, że aby móc na zasadzie art. 15 c ustawy wystąpić z wnioskiem o doliczenie do wysługi emerytalnej okresu pełnienia służby wojskowej w ramach terytorialnej służby wojskowej pełnionej rotacyjnie, należy uprzednio (zgodnie z a art. 15c ust. 4) zwolnić się lub zostać zwolnionym z pełnienia czynnej służby wojskowej.

Sąd uznał jednak, że stanowisko to jest sprzeczne z brzmieniem art. 15 c ust. 1 ustawy, z którego jednoznacznie wynika, iż okres ten dolicza się nie tylko na wniosek żołnierza rezerwy, ale także na wniosek żołnierza pełniącego terytorialną służbę wojskową rotacyjnie uprawnionego do emerytury, zaś ust. 4 art. 15c, na który powołuje się w decyzji organ rentowy, wskazuje jedynie termin w jakim wniosek ten może być złożony przez żołnierza, który zwolnił się, bądź został zwolniony z czynnej służby wojskowej. W art. 15 c ust. 1 są wskazane bowiem dwa podmioty uprawnione do złożenia wniosku, tj. żołnierz rezerwy i emerytowany żołnierz pełniący służbę terytorialną. Ubezpieczony jest emerytem wojskowym, który jednocześnie pełni służbę w wojskach terytorialnych. Termin z art. 15 ust. 4 na złożenie wniosku dotyczy wyłącznie żołnierzy rezerwy a nie żołnierzy emerytów.

Stanowisko to potwierdza okoliczność, iż organ rentowy w roku 2018 i 2019r. dokonał takiego doliczenia, nie kwestionując wówczas tej możliwości w oparciu a tak samo brzmiący przepis art. 15 c ustawy zaopatrzeniowej. Skoro organ rentowy doliczył już ubezpieczonemu pewne okresy pełnienia służby terytorialnej rotacyjnie, mimo, iż upieczony nadal w tej służbie pozostaje, brak jest aktualnie podstaw, żeby odmawiać mu kolejnych doliczeń, przy czym zgodnie z treścią art. 15 ust. 4 ustawy zaopatrzeniowej nie można dokonywać ich częściej niż raz na kwartał, po zakończeniu kwartału.

Dlatego też, uwzględniając odwołanie ubezpieczonego w zakresie samego prawa ubezpieczonego do dokonania przeliczenia wysługi emerytalnej Sąd Okręgowy zmienił zaskarżoną decyzję, doliczając do wysługi emerytalnej okres pełnienia wojskowej służby terytorialnej rotacyjnie, o czym orzekał w punkcie I. wyroku na podstawie 477 ¹⁴ § 2 k.p.c.

Jednocześnie Sąd uznał żądanie ubezpieczonego o zaliczenie do tej wysługi całego okresu służby w Wojskach Obrony Terytorialnej, który wynika z karty powołania do tej służby, za niezasadne.

Zgodnie z art. 98 m ustawy z dnia 21 listopada 1967r. o powszechnym obowiązku obrony Rzeczypospolitej Polskiej, terytorialną służbę wojskową żołnierz OT pełni rotacyjnie lub dyspozycyjnie (ust.1.); terytorialną służbę wojskową żołnierz OT pełni rotacyjnie w jednostce wojskowej, w określonych przez dowódcę jednostki wojskowej dniach służby, co najmniej raz w miesiącu przez okres dwóch dni w czasie wolnym od pracy (2.); terytorialną służbę wojskową żołnierz OT może pełnić rotacyjnie również w inne dni, stosownie do potrzeb Sił Zbrojnych, zgodnie z rocznym wykazem sporządzonym przez dowódcę jednostki wojskowej, w której żołnierz OT pełni służbę, uzgodnionym z tym żołnierzem (ust. 3.) terytorialną służbę wojskową żołnierz OT pełni dyspozycyjnie poza jednostką wojskową, pozostając w gotowości do stawienia się do służby pełnionej rotacyjnie w terminie i miejscu wskazanych przez dowódcę jednostki wojskowej. (4.)

Z kolei w myśl art. 15c ust. 1 ustawy zaopatrzeniowej do wysługi emerytalnej dolicza się okres pełnienia czynnej służby wojskowej w ramach terytorialnej służby wojskowej pełnionej rotacyjnie. Oznacza to, że do wysługi tej nie można doliczyć tego okresu służby w (...), który jest pełniony dyspozycyjnie. Z treści powołanego wyżej art. 98 m ustawy o powszechnym obowiązku obrony Rzeczypospolitej Polskiej wprost wynika, że terytorialną służbę wojskową żołnierz OT pełni albo rotacyjnie w jednostce wojskowej albo dyspozycyjnie poza jednostką wojskową, pozostając w gotowości do stawienia się do służby pełnionej rotacyjnie. Skoro zatem do wysługi emerytalnej doliczyć można tylko te okresu służby w (...), w których służba ta pełniona była rotacyjnie (w jednostce wojskowej) to nie można doliczyć tych, kiedy była pełniona dyspozycyjnie. Przepis ustawy zaopatrzeniowej jest w tym zakresie jasny i jednoznaczny.

Zatem organ rentowy dokonując ponownego ustalania wysługi emerytalnej ubezpieczonego, zobowiązany będzie uwzględnić te okresy służby w 8 (...) w B., kiedy służbę tą pełnił ubezpieczony rotacyjnie. Ponieważ w poprzednich decyzjach organ rentowy doliczył dni pełnienia tej służby w okresie od momentu powołania ubezpieczonego do służby (od 30.06.2018r.) do 16.12.2018r., to aktualnie winien wysługę tą zwiększyć o kolejne dni służby rotacyjnej, przypadające po dniu 16.12.2018r., wskazane w zaświadczeniu z 8 (...) w B..

Mając powyższe na względzie Sąd Okręgowy w punkcie II. wyroku oddalił odwołanie ubezpieczonego w zakresie, w jakim żądał on doliczenia do wysługi również tych dni służby w (...), w których służbę pełnił dyspozycji, o czym orzekł na podstawie art. 477 ¹⁴ § 1 k.p.c.

W punkcie III. wyroku Sąd orzekł o braku odpowiedzialności organu rentowego za nieustalanie ostatniej okoliczności niezbędnej do wydania decyzji, zważając, że informacja o tym, w jakie dni ubezpieczony pełnił służbę wojskową terytorialną rotacyjnie ujawniona została dopiero na etapie postępowania sądowego.

SSO Ewa Krakowska