Portal Orzeczeń Sądu Okręgowego w Bydgoszczy

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 8 stycznia 2024 r.

Sąd Okręgowy w Bydgoszczy VI Wydział Pracy i Ubezpieczeń Społecznych

w składzie:

Przewodniczący Sędzia Maciej Flinik

Protokolant – starszy sekretarz sądowy Marta Walińska

po rozpoznaniu w dniu 8 stycznia 2024 r. w B.

na rozprawie

odwołania: E. W.

od decyzji Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddziału w B.

z dnia 23 czerwca 2023r., znak: (...)

w sprawie: E. W.

przeciwko: Zakładowi Ubezpieczeń Społecznych Oddziałowi w B.

o podstawę wymiaru składki

1.  oddala odwołanie,

2.  żądanie ubezpieczonej zwrotu nadpłaconej składki przekazuje do ZUS celem rozpoznania.

Sędzia Maciej Flinik

Sygn. akt VI U 1200/23

UZASADNIENIE

Ubezpieczona E. W. wniosła odwołanie od decyzji (...) Oddział w B. z dnia 23 września 2023r. ( którą stwierdzono, iż podstawa wymiaru składki na ubezpieczenie zdrowotne z tytułu prowadzenia pozarolniczej działalności opodatkowanej wg skali wynosi 36 120 zł ) , domagając się zwrotu nadpłaconej składki. W uzasadnieniu wskazała, iż z wyciągów bankowych wynika, że odprowadziła do ZUS w 2022 r. tytułem składki zdrowotnej kwotę 3571, 82 zł . Tymczasem system informatyczny organu rentowego wygenerował kwotę niedopłaty składki zdrowotnej wynoszącą 98, 93 zł, wskazując, iż ubezpieczona zapłaciła jedynie 3151, 87 zł , zamiast prawidłowo 3250 zł.

W odpowiedzi na odwołanie pozwany wniósł o jego oddalenie i zasądzenie od odwołującej się na jego rzecz kosztów zastępstwa prawnego wg norm przepisanych. W uzasadnieniu argumentował , iż do wyliczenia sumy miesięcznych podstaw wymiaru składki na ubezpieczenie zdrowotne płatnika wynikających ze złożonych dokumentów za 2022 r. należy wziąć pod uwagę kwoty dochodu wykazywane w dokumentach w „ roku składkowym „ tj. od lutego 2022r. do stycznia 2023r. , które dotyczą dochodu osiągniętego w miesiącu poprzednim to jest od stycznia do grudnia 2022r. Jeżeli suma tych kwot jest niższa od dwunastokrotności minimalnego wynagrodzenia obowiązującego w pierwszym dniu roku składkowego , podstawę wymiaru składki na ubezpieczenie zdrowotne za te rok składkowy stanowi ta kwota ( 36 120 zł ) . Taka sytuacja zaistniała w przypadku ubezpieczonej, z tego względu zgodnie z przepisami obowiązującymi od 1 stycznia 2022r. podstawa wymiaru składki na ubezpieczenie zdrowotne za rok składkowy 2022 wynosi 36 120 zł . Kwota należnych składek na ubezpieczenie społeczne wynosi w przypadku odwołującej się 9 % rocznej podstawy wymiaru składki tj. 3 250, 80 zł . Tymczasem ze złożonych przez ubezpieczoną dokumentów rozliczeniowych wynika, iż kwota składek opłaconych przez nią na ubezpieczenie zdrowotne za rok składkowy 2022 to 3151, 87 zł. Tym samym odwołująca jest zobowiązana do dopłaty różnicy wynoszącej 98, 93 zł.

Sąd Okręgowy zważył co następuje :

Stan faktyczny pozostawał w sprawie bezsporny. Za 2022r. ( od stycznia do grudnia ) odwołująca się E. W. opłaciła składkę na ubezpieczenie zdrowotne w łącznej wysokości 3571, 82 zł. Zaskarżoną decyzją pozwany stwierdził, iż podstawa wymiaru składki na ubezpieczenie zdrowotne za 2022r. wynosi 36 120 zł. Kwota należnych składek na ubezpieczenie społeczne wynosi w takim przypadku 9 % rocznej podstawy wymiaru składki tj. 3 250, 80 zł . Organ rentowy nie wydał decyzji w przedmiocie wysokości ewentualnej niedopłaty składki przez ubezpieczoną , natomiast nie uwzględniając składki zdrowotnej opłaconej przez odwołującą się za styczeń w lutym 2022r. w kwocie 419, 92 zł ( od deklarowanej podstawy wymiaru składki za styczeń w wysokości 4665,78 zł ) przyjął, iż w/w-na za pozostałe miesiące ( od lutego do grudnia 2022r. ) opłacając łącznie składkę zdrowotną w kwocie 3151,87 zł ma do dopłaty kwotę 98, 93 zł.

Odwołanie nie zasługiwało na uwzględnienie, albowiem zaskarżona decyzja sama w sobie pozostaje prawidłowa. Stwierdzonej w niej podstawy wymiaru składek na ubezpieczenie zdrowotne ( 36 120 zł ) nie kwestionuje sama odwołująca. W konsekwencji bezsporną jest również kwota należnej składki na ubezpieczenie zdrowotne stanowiąca 9 % powyższej to jest 3250, 80 zł ( 0, 09 razy 36 120 = 3250, 80 ) . Nie ulega natomiast wątpliwości, iż organ rentowy wydając takiej , a nie innej treści decyzję w istocie w ogóle nie odniósł się do żądania ubezpieczonej zwrotu nadpłaconej składki. W ustnych ustaleniach z w/w – ną pracownicy ZUS stwierdzili jedynie, że z uwagi na brak możliwości ( z uwagi na zmianę przepisów ) uwzględnienia składki uiszczonej przez ubezpieczoną w lutym za styczeń 2022r. ( w kwocie 419, 92 zł ) na jej koncie występuje niedopłata . Kwota należnej składki wyliczonej od wskazanej i niekwestionowanej przez stronę powodową w zaskarżonej decyzji podstawy wymiaru składek wynosi bowiem 3250 , 80 zł, podczas gdy składki uiszczone przez ubezpieczona za okres od lutego do grudnia 2022 ( 11 miesięcy ) to kwota 3151, 87 zł , w konsekwencji powstała niedopłata w kwocie 98, 83 zł . Powyższe postępowanie organu rentowego nosi cechy wprowadzenia ubezpieczonej w błąd, albowiem jej żądanie nie znalazło wyrazu w decyzji ZUS, której treść w istocie uniemożliwia ubezpieczonej jej skuteczne zaskarżenie ( gdyż podstawa wymiaru składki zdrowotnej za 2022r. w niej ustalona jest bezsporna ) , co więcej nie daje sądowi możliwości merytorycznego orzeczenia w przedmiocie sporu . Przy założeniu bowiem , iż ubezpieczona opłaciła za 2022 r. tytułem składki zdrowotnej wyższą kwotę bo 3571, 82 zł , aniżeli należne z tego tytułu za ten rok 3250, 80 zł , sąd nie ma możliwości zmiany przedmiotowej decyzji przy takim , a nie innym jej sformułowaniu ( braku odniesienia się do kwestii istnienia nadpłaty lub niedopłaty składki przy wskazaniu prawidłowej podstawy wymiaru składki w kwocie 36 120 zł ). W przypadku - hipotetycznie – uwzględnienia składki opłaconej przez ubezpieczoną za styczeń w lutym 2022r. ( wspomniane 419 , 92 zł ) , a zatem uwzględnienia również podstawy jej wymiaru za styczeń 2022r. podstawa wymiaru składki za cały rok 2022 nie ulegnie zmianie i nadal wynosić będzie wskazane w zaskarżonej decyzji 36 120 zł ( przyznał to ostatecznie pozwany w piśmie z dnia 28 listopada 2023 r. k. 65 akt sprawy ). Gdyby zatem przyjąć racje powódki nie ma to wpływu na ocenę zasadności zaskarżonej decyzji , wskazana w niej kwota podstawy wymiaru składki za rok 2022 r. jest bowiem prawidłowa.

Z tych względów Sąd Okręgowy na podstawie art. 477 ¹⁴ § 1 k.p.c. oddalił odwołanie ( ubezpieczona je podtrzymała pomimo niekwestionowania przedmiotu decyzji czyli ustalonej w niej podstawy wymiaru składki na ubezpieczenie zdrowotne za 2022r. ) i przekazał ( na podstawie art. 477 ¹⁰ § 2 k.p.c. ) żądanie powódki zwrotu nadpłaconej składki do ZUS celem jego rozpoznania - wydania przez ZUS stosownej decyzji w tym przedmiocie.

Na marginesie należy zauważyć, iż organ rentowy nawet przez moment w toku całego postępowania nie rozważył zmiany zaskarżonej decyzji ( czy jej uchylenia ) pomimo tego, że w rzeczywistości nie odnosi się ona do eksponowanego przez obie strony sporu. Z uwagi na to, iż pomimo nie odniesienia się organu rentowego do spornej kwestii w sentencji zaskarżonej decyzji, oś sporu w istocie koncentrowała się w toku postępowania na tymże zagadnieniu( nadpłaty bądź niedopłaty składki ), odnosząc się do niego należy stwierdzić, iż zasadnicze wątpliwości budzi argumentacja pozwanego w tej materii. Pozwany wyłączając składkę ( nawet jeżeli kierował się w tym zakresie brzmieniem art. 81 ust. 2 in fine ustawy o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych , zgodnie z którym podstawa wymiaru składki w nowej wysokości obowiązuje od lutego danego roku do 31 stycznia roku następnego zwanego dalej „ rokiem składkowym „ ) należną za styczeń 2022r. , a opłaconą przez ubezpieczoną w lutym 2022r. ( wskazywane wcześniej 419, 92 zł ) i uwzględniając jedynie składki opłacone za 11 miesięcy, zamiast faktycznie opłaconych za 12 miesięcy 2022r. , w istocie wykreował rzekomą niedopłatę. Jednocześnie całkowicie pominął ( zbył milczeniem ) wpłaconą przez ubezpieczoną w lutym 2022r. za styczeń 2022 r. wspomnianą składkę w wysokości 419,92 zł , w toku całego postepowania nie racząc nawet wyjaśnić, na poczet czego została ona w takiej sytuacji zarachowana ( skoro nie mogła być uwzględniona za rok 2022) . Postępowanie pozwanego wydaje się prowadzić do absurdu, albowiem matematyczne wyliczenie składki na ubezpieczenie zdrowotne opłaconej przez ubezpieczoną za 2022r. ( zsumowanie wpłaconych w okresie od lutego 2022 do stycznia 2023 składek na to ubezpieczenie za okres od stycznia do grudnia 2022r. ) nie pozostawia wątpliwości co do tego, iż na koncie ubezpieczonej w tym zakresie wystąpiła nie niedopłata, a nadpłata składki ( zamiast należnych 3250, 80 zł w/w- na opłaciła 3571, 82 zł – logiczną wydaje się konieczność zbilansowania ewentualnej niedopłaty z nadpłaconą , gdyż nie uwzględnioną składką za styczeń 2022 r. w wysokości 419, 92 zł stanowiącej 9 % od dochodu zadeklarowanego za ten miesiąc w kwocie 4665,78 zł ) .

Sędzia Maciej Flinik