Portal Orzeczeń Sądu Okręgowego w Bydgoszczy

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 26 lipca 2018 r.

Sąd Okręgowy w Bydgoszczy VI Wydział Pracy i Ubezpieczeń Społecznych

w składzie:

Przewodniczący SSO Janusz Madej

Protokolant st. sekr. sądowy Dorota Hańc

po rozpoznaniu w dniu 26 lipca 2018 r. w Bydgoszczy na rozprawie

odwołania: T. O.

od decyzji Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddziału w B.

z dnia 17 kwietnia 2018 r., znak: (...)

w sprawie: T. O.

przeciwko: Zakładowi Ubezpieczeń Społecznych Oddziałowi w B.

o zwrot świadczenia

oddala odwołanie.

Na oryginale właściwy podpis.

VI U 1238/18

UZASADNIENIE

Decyzją o zwrocie nienależnie pobranych świadczeń z ubezpieczeń społecznych z dnia 17 kwietnia 2018 roku Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w B. stwierdził, że T. O. pobrała nienależnie świadczenia za okres od 1 września 2016 roku do 31 marca 2018 roku w łącznej kwocie 1.752 złote 79 groszy z tytułu osiągania przychodów w wysokości przekraczającej kwotę podwyższenia do najniższej emerytury. Organ rentowy powołał się w uzasadnieniu zaskarżonej decyzji na unormowanie artykułu 87 ustępu 5 oraz artykułu 138 Ustawy dnia 17 grudnia 1998 roku o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych tekst jednolity Dziennik Ustaw z 2017 roku, pozycja 1383 ze zmianami, wskazują, że zgodnie z artykułem 77 ustępem 5 Ustawy tej Ustawy emerytalnej prawo do podwyższenia świadczenia do kwoty najniższej emerytury nie przysługuje emerytom, którzy osiągają przychód, jeżeli przychód ten przekracza kwotę podwyższenia. Ponieważ ubezpieczona była zatrudniona na umowę o pracę i osiągała przychód, który przekraczał kwotę podwyższenia do najniższej emerytury organ rentowy stwierdził, że podwyższenie w okresie od 1 września 2016 roku do 31marca 2018 roku, nie przysługiwało i tym samym ubezpieczona obowiązana jest do jego zwrotu. Odwołanie od tej decyzji wniosła ubezpieczona T. O. wskazując, że nie zgadza się z decyzją o zwrocie pieniędzy, o które miała podwyższoną emeryturę do wysokości najniższego świadczenia emerytalnego. Wskazywała, że o podjęciu pracy od 1 września 2016 roku informowała ZUS i ZUS otrzymywał decyzję odnośnie emerytury, które przesyłała do wglądu. Do podjęcia pracy zmusiła ją jak podnosiła ubezpieczona sytuacja, jako ma niską emeryturę, która nie starczała jej na życie i leczenie u lekarzy specjalistów. Ubezpieczona podnosiła, że nie ma pieniędzy na dokonanie zwrotu, o którym mowa w zaskarżonej decyzji. W odpowiedzi na odwołanie organ rentowy wnosił o jego oddalenie, powołując argumentację przedstawioną w uzasadnieniu zaskarżonej decyzji. Sąd Okręgowy ustalił i rozważył co następuje. Decyzją z dnia 11 lipca 2016 roku, Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddziała w B. przyznał T. O. zaliczkę na poczet emerytury oraz odrębną decyzją z tej samej daty ustalił okres dla niej okresową emeryturę kapitałową. W dniu 12 sierpnia 2016 roku, Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddziała w B. wydał decyzję o ustaleniu wysokości i podjęciu wypłaty od 1 sierpnia 2016 roku emerytury łącznie z emeryturą kapitałową, którą organ rentowy ustalił także odrębną decyzją z 12 sierpnia 2016 roku i podjął jej wypłatę. Ubezpieczona decyzję o przyznaniu z 12 sierpnia 2016 roku otrzymała, nie kwestionowała faktu nie otrzymania tych decyzji a w punkcie 8 rzymskim pouczenia z dołączonego do decyzji o ustaleniu wysokości i podjęciu wypłaty emerytury z dnia 12 sierpnia 2016 roku, karta 30, 31 akt emerytalnych została pouczona, że w przypadku podwyższenia emerytury do kwoty najniższej emerytury należy powiadomić organ rentowy o miesięcznej kwocie osiąganego przychodu z tytułu działalności podlegającej obowiązkowi ubezpieczeń społecznych lub z tytułu służby. Podwyższenia emerytury z FUS do kwoty najniższej emerytury nie przysługuje w przypadku osiągana przychodów w wysokości przekraczającej kwotę tego podwyższenia. W okresie objętym zaskarżoną decyzją ubezpieczona pracowała w Specjalnym Ośrodku Szkolno- (...) w W., co potwierdzało zaświadczenie (...) Zespołu (...) w Ś. z dnia 22 lutego 2018 roku, karta 46 akt emerytalnych oraz zaświadczenie z dnia 10 stycznia 2018 roku, wystawione przez ten sam podmiot określające wysokość otrzymywanych wynagrodzeń. Ubezpieczona złożyła także zaświadczenia z 11 stycznia 2017 roku dla potrzeb przeliczenia świadczenia, które potwierdzało uzyskanie przychodu jej przychodu w okresie od 12 września 2016 roku do 31 grudnia 2016 roku, wystawione przez (...) Zespół (...) w Ś. oraz potwier..., zaświadczenie to potwierdzało zatrudnienie przez tego samego pracodawcę, a okolicznością niesporną między stronami, iż było to, iż w okresie od 1 stycznia do 31 marca 2018 roku ubezpieczona, co przyznała na rozprawie zatrudniona była w Specjalnym Ośrodku Szkolno- (...) w W. w wymiarze 1/2 etatu, uzyskując taki przychód jak w latach poprzednich ze stosunku pracy. Powyższy stan faktyczny niesporny między stronami i ustalony na podstawie dowodów z dokumentów spowodował, że organ rentowy wydał w niniejszej sprawie zaskarżoną decyzję. Dokonując sumpsumpcji właściwych przepisów prawa materialnego do ustalonego w sprawie stanu faktycznego Sąd Okręgowy wskazuje, iż zgodnie z artykułem 85 ustępem 2 kwota najniższej emerytury w okresie od pierwsz...., kwota najniższej emerytury wynosiła kwoty wskazane w wyliczeniu organu rentowego na karcie 57, a w miesiącu marcu została ustalona na podstawie komunikatu Prezesa Zakładu Ubezpieczeń Społecznych z dnia 20 lutego 2018 roku ogłoszonego w Monitorze Polskim w 2018 z 2018 roku pozycja 2016. Od 1 marca 2018 roku zgodnie z tym komunikatem kwota najniższej emerytury wynosi 1.029 złotych 80 groszy. Kwoty najniższych emerytur zostały przez organ rentowy w wyliczeniu na karcie 57 akt emerytalnych ubezpieczonej przyjęte w sposób właściwy i właściwie wyliczona została różnica między, różnica stanowiąca podwyższenie emerytury ubezpieczonej do najniższej emerytury. Artykuł 87 ustęp 1 stanowi, że w przypadku, gdy emerytura przysługująca z funduszu określona w artykule 26 łącznie z okresową emeryturą kapitałową, albo emerytura przysługująca z funduszu określona w artykule 26 jest niższa niż kwota, o którym mowa w artykule 85 ustępie 2 i 3, emeryturę przysługującą z funduszu w tym emeryturę ustaloną ze zwiększeniem, o którym mowa w artykule 26a podwyższa się w taki sposób, aby suma tych świadczeń nie była niższa od tej kwoty, o ile ubezpieczony spełnił wymagania stażowe wskazane w tym przepisie. Okolicznością niesporną między stronami było to, że ubezpieczona korzystała w okresie objętym zaskarżoną decyzją od 1 września 2016 roku do 31 marca 2018 roku z powyższego podwyższenia, ale zwrócić także należy uwagę, że zgodnie z ustępem 5 artykułu 87 prawo do podwyższenia, o którym mowa w ustępie 1 nie przysługuje emerytom, którzy osiągają przychód z tytułu działalności, o której mowa w artykule 104 ustęp 1 do 4, jeżeli przychód ten przekracza kwotę podwyższenia. Artykuł 104 ustęp 1 punkt, ustęp 1-4 stanowi w szczególności w ustępie 2, że za działalność podlegającą obowiązkowi ubezpieczenia społecznego, o której mowa w ustępie 1 uważa się zatrudnienie, służbę lub inna pracę zarobkową, albo prowadzenie pozarolniczej działalności z uwzględnieniem ustępu 3. W związku z tym, że ubezpieczona prowadziła taką działalność zarobkową a przychód uzyskany z tej działalności z umowy o pracę przekroczył kwotę podwyższenia, oczywistym jest, że ma, że pobrała ona nienależnie świadczenia stanowiące różnicę pomiędzy jej emeryturą i emeryturą kapitałową a najniższym świadczeniem emerytalnym. W związku z tymi unormowaniami różnica ta podlegała zwrotowi i organ rentowy w sposób właściwie orzekł o zwrocie tego świadczenia, jako nienależnego, albowiem zgodnie z artykułem 138 Ustawy z dnia 17 grudnia 1998 roku o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych tekst jednolity Dziennik Ustaw z 2017 roku, pozycja 1270 osoba, która nienależnie pobrała świadczenie jest obowiązana do ich zwrotu. Za nienależnie pobrane świadczenie w rozumieniu ustępu 1 uważa się: Po pierwsze świadczenia wypłacone mimo zaistnienia okoliczności powodujących ustanie lub zawieszenie prawa do świadczeń, albo wstrzymanie wypłaty świadczeń w całości lub w części, jeżeli osoba pobierająca świadczenia była pouczona o braku prawa do ich pobierania. Z pouczenia z decyzji o przyznaniu ubezpieczonej emerytury z dnia 12 sierpnia 2016 roku wynikało, że ubezpieczona została pouczona o obowiązku powiadomienia organu rentowego o miesięcznej kwocie osiąganego przychodu z tytułu działalności podlegającej obowiązkowi ubezpieczeń społecznych lub z tytułu służby i że podwyższenie emerytury z FUS do kwoty najniższej emerytury nie przysługuje w przypadku osiągania przychodów w wysokości przekraczającej tego podwyższenia. Dlatego na podstawie powołanych przepisów w związku z artykułem 477 ze znaczkiem 14 paragraf 1 Kodeksu postepowania cywilnego Sąd Okręgowy oddalił odwołanie, gdyż niewątpliwie świadczenie, świadczenia za okres od, wskazany w zaskarżonej decyzji zostały przez ubezpieczoną pobrane nienależnie w rozumieniu powołanych przepisów. Jedynie na marginesie niniejszej sprawy Sąd Okręgowy zaznacza, że spór w niniejszej sprawie dotyczył tego, czy pani ubezpieczona pobrała nienależne, nienależnie świadczenie i ma w związku z tym jest ono nienależne i podlega zwrotowi. Tym nie mniej po uprawomocnieniu się decyzji ubezpieczona może złożyć do ZUS wniosek o umorzenie całości, bądź części tego zas..., zadłużenia i wtedy organ rentowy będzie obowiązany wydać decyzję, która oceni, czy zachodzi szczególnie uzasadniony wypadek w rozumieniu obowiązujących przepisów, który uniemożliwia ubezpieczonej zwrot całości, czy części tego świadczenia. Niniejsza sprawa przesądziła, że świadczenia było pobrane nienależnie i każdy ubezpieczony, który był pouczony o tym, że nie ma prawa do świadczenia ma obowiązek jego zwrotu formalny w tym sensie, że decyzja wydana w niniejszej sprawie przesądza, że świadczenie było pobrane nienależnie. Ale istnieje jeszcze po uprawomocnieniu się decyzji w niniejszej sprawie możliwość zwrócenie się do ZUS o umorzenie całości, bądź części tej kwoty z powołaniem się na, czy to na trudną sytuację życiową ubezpieczonej, czy to na okoliczności, które spowodowały, doprowadziły do powstania tego do powst..., do pobrania tego nienależnego świadczenia. Tym nie mniej w niniejszej sprawie Sąd przesądzał jedynie o tym, że świadczenie jest nienależnie pobrane. Natomiast artykuł 138 ustęp 6 Ustawy o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych stwierdza, że organ rentowy może odstąpić od żądania zwrotu kwot nienależnie pobranych świadczeń w całości lub w części, zmniejszyć wysokość potrąceń ustaloną zgodnie z artykułem 140 ustęp 1 punkt 1 lub zawiesić dokonywania tych potrąceń na okres nie dłuższy niż 12 miesięcy, jeżeli zachodzą szczególnie uzasadnione okoliczności. W orzecznictwie Sądu Najwyższego przesądzone jest, że aby starać się o takie umorzenie w oparciu o artykuł 138 ustęp 6, najpierw musi zostać przesądzona kwestia czy świadczenie zostało pobrane nie należnie, czy nie w sposób prawomocny. I spór w niniejszej sprawie dotyczył decyzji stwierdzającej taki obowiązek a Sąd Okręgowy ustalił, że organ prawidło..., organ rentowy prawidłowo wydał zaskarżoną decyzję. Po uprawomocnieniu się tej decyzji może pani złożyć taki wniosek w trybie tego przepisu, ale może pani też kwestionować wyrok w niniejszej sprawie, w apelacji. Na tym wygłoszenie uzasadnienie zakończono. (...)