Portal Orzeczeń Sądu Okręgowego w Bydgoszczy

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 28 stycznia 2014 r.

Sąd Okręgowy w Bydgoszczy VI Wydział Pracy i Ubezpieczeń Społecznych

w składzie:

Przewodniczący SSO Janusz Madej

Protokolant st. sekr. sądowy Dorota Hańc

po rozpoznaniu w dniu 28 stycznia 2014 r. w Bydgoszczy na rozprawie

odwołania W. W.

od decyzji Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddziału w B.

z dnia 21 marca 2013 r. znak (...)

w sprawie: W. W.

przeciwko: Zakładowi Ubezpieczeń Społecznych

Oddziałowi w B.

o wypłatę wstrzymanej emerytury

oddala odwołanie.

Na oryginale właściwy podpis.

Sygn. akt. VI U 1492/13

UZASADNIENIE

Decyzją z dnia 21 marca 2013r. Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w B. – po rozpoznaniu wniosku ubezpieczonej W. W. z dnia 27 listopada 2012r. – na podstawie art. 151§1 pkt 1 ustawy z dnia 14 czerwca 1960r. – Kodeks postępowania administracyjnego ( Dz. U. z 2013r. poz. 267 ) odmówił uchylenia swojej wcześniejszej decyzji z dnia 25 listopada 2011r. w części, w jakiej decyzja ta zawieszała – na podstawie art. 28 ustawy z dnia 16 grudnia 2010r. o zmianie ustawy o finansach publicznych oraz niektórych innych ustaw ( Dz. U. z 2010r. Nr 257, poz. 1726 oraz z 2011r. Nr 291, poz. 1707 ) w związku z art. 103a ustawy z dnia 17 grudnia 1998r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych ( Dz. U. z 2009r. Nr 153, poz. 1227 z późn. zm. ) – prawo do emerytury za okres od 1 października 2011r. do 21 listopada 2012r.

W uzasadnieniu swego stanowiska organ rentowy wskazał, iż decyzją z 8 stycznia 2013r. podjął wypłatę emerytury na rzecz ubezpieczonej od dnia 22 listopada 2012r. w związku z ogłoszeniem w tym dniu w Dzienniku Ustaw z 2012r. poz. 1285 wyroku Trybunału Konstytucyjnego z dnia 13 listopada 2012r. ( sygn. akt K 2/2012). Począwszy od dnia 22 listopada 2012r. utraciły moc prawną art. 28 ustawy z 16 grudnia 2010r. o zmianie ustawy o finansach publicznych oraz niektórych innych ustaw w związku z art. 103a ustawy emerytalnej w zakresie, w jakim znajdowały zastosowanie do osób, które nabyły prawo do emerytury przed dniem 1 stycznia 2011r. bez konieczności rozwiązania stosunku prac. Organ rentowy podnosił, iż Trybunał Konstytucyjny nie wskazał ani w wyroku, ani w jego uzasadnieniu innej daty utraty mocy prawnej wyżej wskazanych przepisów. Tym samym wyrok Trybunału Konstytucyjnego z dnia 13 listopada 2012r. nie ma zastosowania do przypadającego przed 22 listopada 2012r. okresem zawieszenia emerytury na podstawie art. 28 ustawy z 16 grudnia 2010r. w związku z art. 103a ustawy emerytalnej.

Wobec powyższego brak było – zdaniem organu rentowego – podstaw do wypłaty ubezpieczonej wyrównania emerytury zawieszonej w tym okresie.

Odwołanie od powyższej decyzji wniosła ubezpieczona W. W., domagając się zmiany decyzji z dnia 21 marca 2013r. poprzez jej uchylenie w części, w jakiej decyzja ta zawiesza prawo do emerytury za okres od dnia 1 października 2011r. do dnia 21 listopada 2012r. oraz nakazanie organowi rentowemu wypłaty zaległej emerytury za powyższy okres wraz z odsetkami od każdej zaległej raty od dnia 21 listopada 2012r. Ubezpieczona uzasadniając swoje żądanie podnosiła, iż stwierdzenie Trybunału Konstytucyjnego, iż dany przepis pozostaje w sprzeczności z aktem prawnym wyższego rzędu powoduje, iż przepis ten nie powinien być już uwzględniany przez organy stanowiące prawo przy rozpatrywaniu spraw co do roszczeń przypadających za okres sprzed ogłoszenia wyroku Trybunału w Dzienniku Ustaw.

Organ rentowy wniósł o oddalenie odwołania, powołując się na argumentację przedstawioną w uzasadnieniu zaskarżonej decyzji.

Sąd Okręgowy ustalił i rozważył, co następuje:

Odwołanie ubezpieczonej nie zasługiwało na uwzględnienie, jednak na podstawie odmiennych motywów od tych przedstawionych przez organ rentowy w uzasadnieniu zaskarżonej decyzji.

Zaskarżoną w niniejszej sprawie decyzją organ rentowy odmówił uchylenia swojej wcześniejszej decyzji z dnia 25 listopada 2011r., którą wstrzymał ubezpieczonej W. W. wypłatę emerytury od dnia 1 października 2011r. z powodu kontynuowania przez nią zatrudnienia.

Podstawą prawną tej decyzji były art. 28 ustawy z dnia 16 grudnia 2010r. o zmianie ustawy o finansach publicznych oraz niektórych innych ustaw oraz art. 103a ustawy o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych ( dodany do tej ustawy przez art. 6 pkt 2 wyżej wskazanej ustawy z dnia 16.12.2010r. ).

Wyrokiem z dnia 13 listopada 2012r. ( sygn. akt K 2/12 ) – opublikowanym w Dzienniku Ustaw z dnia 22 listopada 2012r. – Trybunał Konstytucyjny orzekł, iż powyższe przepisy są niezgodne z zasadą ochrony zaufania obywatela do państwa i stanowionego przez nie prawa wynikającą z art. 2 Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej w zakresie, w jakim znajdują zastosowanie do osób, które nabyły prawo do emerytury przed dniem 1 stycznia 2011r., bez konieczności rozwiązania stosunku pracy.

Sąd Okręgowy nie podziela stanowiska organu rentowego, przedstawionego w uzasadnieniu zaskarżonej decyzji, zgodnie z którym powyższe przepisy uznane przez Trybunał Konstytucyjny za niezgodne z ustawą zasadniczą mogą stanowić podstawę rozstrzygnięcia indywidualnych spraw obywateli także po ogłoszeniu wyroku Trybunału w Dzienniku Ustaw. Art. 28 ustawy z dnia 16.12.2010r. oraz art. 103a ustawy emerytalnej utraciły bowiem moc – jako normy nie spełniające standardów konstytucyjnych – ex tunc, a więc od momentu wprowadzenia ich do porządku prawnego, a nie ex nunc – jak twierdził organ rentowy.

Rozważając żądanie odwołania Sąd Okręgowy dostrzegł jednak, iż wyrok Trybunału Konstytucyjnego z dnia 13 listopada 2012r. dotyczył tylko tej grupy ubezpieczonych, która nabyła prawo do emerytury w okresie od 8 stycznia 2009r. do 31 grudnia 2010r., a więc w okresie w którym ryzyko emerytalne nie obejmowało warunku rozwiązania stosunków pracy łączących osobę wnioskującą o świadczenie ze wszystkimi pracodawcami w czasie składania wniosku o emeryturę. Powyższą grupę ubezpieczonych wskazał wyraźnie Trybunał Konstytucyjny w pisemnych motywach swojego wyroku. Dla tej grupy osób ubezpieczonych ponowne wprowadzenie od 1 stycznia 2011r. warunku rozwiązania stosunku pracy jako warunku emerytalnego mogło stanowić zaskoczenie, nie było wszakże zaskoczeniem wobec wszystkich emerytów, którzy uzyskali prawo do świadczeń przed 1 stycznia 2011r. Nie wszyscy emeryci zostali bowiem – przez wprowadzenie art. 103a ustawy emerytalnej – postawieni przez ustawodawcę w tak niekorzystnej sytuacji ze względu na wcześniej podjętą decyzję. W szczególności nie dotyczy to tych, którzy przeszli na emeryturę pod rządem art. 103 ust 2a ustawy emerytalnej ( przed 8 stycznia 2009r. ). Tym emerytom znany był bowiem obowiązujący ich od dnia 1 lipca 2000r. ( a więc od dnia wejścia w życie art. 103 ust. 2a wprowadzonego do ustawy emerytalnej przez art. 2 pkt 2 ustawy z dnia 21 stycznia 2000r. o zmianie ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych oraz ustawy o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych - Dz. U z 2000r. Nr 9, poz. 118 ) do dnia 7 stycznia 2009r. ( od dnia następnego przestawał obowiązywać art. 103 ust. 2a ustawy emerytalnej, uchylony art. 37 pkt 5 lit b ustawy z dnia 21 listopada 2008r. o emeryturach kapitałowych - Dz. U. Nr 228, poz. 1507 ) dodatkowy warunek wypłaty emerytury w postaci rozwiązania stosunku pracy z dotychczasowymi pracodawcami. Ubezpieczeni, którzy przeszli na emerytury przed dniem 8 stycznia 2009r. ( jak również ci którzy prawo do świadczeń nabyli od dnia 1 stycznia 2011r. i wobec których stosuje się art. 103a ustawy emerytalnej ) byli świadomi konieczności rozwiązania stosunku pracy, a skoro kontynuowali zatrudnienie decydowali się na zawieszenie prawa do emerytury. Nieobowiązywanie przez pewien czas ( od 8 stycznia 2009r. do 31 grudnia 2010r. ) tego warunku mogło być dla nich co najwyżej, korzystnym zaskoczeniem ( tak uzasadnienie wyroku Sądu Najwyższego z dnia 23.10.2013r. I UK 122/13 – LEX nr 1402594 czy też uzasadnienie wyroku Sądu Apelacyjnego w Gdańsku z dnia 20.03.2013r. II AUa 508/12 ).

Ubezpieczona W. W. nabyła prawo do emerytury przed dniem 8 stycznia 2009r. , na mocy decyzji (...) Oddziału w B. z dnia 30.10.2007r. – od dnia 1 września 2007r. W treści tej decyzji organ rentowy wskazał, że wypłata emerytury podlega zawieszeniu, gdyż ubezpieczona kontynuuje zatrudnienie ( k. 65 akt emerytalnych ).

Powyższe okoliczności wskazują zatem, iż do ubezpieczonej nie ma zastosowania wyrok Trybunału Konstytucyjnego z dnia 13 listopada 2012r. w zakresie żądanym w jej odwołaniu.

Zaskarżona decyzja – mimo wadliwego uzasadnienia - ostatecznie zatem odpowiadała prawu i dlatego na podstawie art. 477 ¹⁴§1 K.p.c. w związku z powołanymi wyżej przepisami prawa materialnego Sąd Okręgowy orzekł o oddaleniu odwołania.

Jedynie na marginesie powyższego rozstrzygnięcia dostrzec należy, iż oddalenie odwołania ubezpieczonej w niniejszym procesie nie stanowi przeszkody dla dochodzenia przez nią zawieszonych świadczeń w szczególnym trybie, na podstawie przepisów ustawy z dnia 13 grudnia 2013r. o ustaleniu i wypłacie emerytur, do których prawo uległo zawieszeniu w okresie od dnia 1 października 2011r. do dnia 21 listopada 2012r. ( Dz. U. z 2014r. poz. 169 ), obowiązującej od dnia 19 lutego 2014r. Przepisy tej ustawy w sposób korzystniejszy od skutków prawnych wyroku Trybunału Konstytucyjnego z dnia 13 listopada 2012r., unormowały sytuację prawną osób, którym zawieszono wypłaty emerytury w powyższym okresie. Jednak zgodnie z art. 9 ustawy z 13 grudnia 2013r. organ rentowy ( po złożeniu przez osobę ubezpieczoną wniosku w trybie art. 7 ust. 1 ) zawiesza postępowanie, w przypadku gdy przed dniem wejścia w życie ustawy emeryt złożył odwołanie do sądu od decyzji tego organu w przedmiocie wypłaty kwoty zawieszonej emerytury. Podjęcie zawieszonego przez organ rentowy postępowania następuje na wniosek emeryta, w przypadku gdy sąd wydał prawomocne orzeczenie kończące postępowanie w tej sprawie.

SSO Janusz Madej