Portal Orzeczeń Sądu Okręgowego w Bydgoszczy

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 10 czerwca 2025 roku

Sąd Okręgowy w Bydgoszczy VI Wydział Pracy i Ubezpieczeń Społecznych

w składzie:

Przewodniczący: Sędzia Karolina Chudzinska

po rozpoznaniu w dniu 10 czerwca 2025 roku w Bydgoszczy

na posiedzeniu niejawnym

sprawy D. K.

przeciwko Zakładowi Ubezpieczeń Społecznych Oddziałowi w W.

o rentę socjalną

na skutek odwołania D. K.

od decyzji Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddziału w W.

z dnia 30 lipca 2024r., znak: (...)

1.  Zmienia zaskarżoną decyzję i przyznaje ubezpieczonej prawo do renty socjalnej na okres od 26 lutego 2024r. do 30 kwietnia 2026r.

2.  Stwierdza, że organ rentowy ponosi odpowiedzialność za nieustalenie ostatniej okoliczności niezbędnej do wydania decyzji.

Sędzia Karolina Chudzinska

Sygn. akt VI U1572/24

UZASADNIENIE

Decyzją z dnia 30 lipca 2024r., znak: (...) Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w W. odmówił ubezpieczonej D. K. prawa do renty socjalnej na podstawie ustawy z dnia 27 czerwca 2003r. o rencie socjalnej (Dz. U. z 2025r., poz. 420), uzasadniając swoje stanowisko orzeczeniem Komisji Lekarskiej ZUS z dnia 5 lipca 2024r., która nie uznała ubezpieczonej za osobę całkowicie niezdolną do pracy.

Odwołanie od powyższej decyzji wniosła ubezpieczona, domagając się jej zmiany i przyznania żądanego świadczenia, bowiem spełnia wszystkie warunki niezbędne do jego przyznania, w tym jest całkowicie niezdolna do pracy.

W odpowiedzi na odwołanie organ rentowy wniósł o oddalenie odwołania, powołując się ponownie na okoliczności przytoczone w uzasadnieniu zaskarżonej decyzji.

Sąd ustalił i zważył co następuje:

Zgodnie z art. 4 ustawy wskazanej wyżej – renta socjalna przysługuje osobie pełnoletniej całkowicie niezdolnej do pracy z powodu naruszenia sprawności organizmu, które powstało :

1)  przed ukończeniem 18 roku życia,

2)  w trakcie nauki w szkole lub w szkole wyższej – przed ukończeniem 25 roku życia,

3)  w trakcie kształcenia w szkole doktorskiej, studiów doktoranckich lub aspirantury naukowej.

Przy czym całkowicie niezdolną do pracy w myśl art. 12 ust. 2 ustawy z dnia 17 grudnia 1998r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (Dz.U z 2024r. poz. 1631) jest osoba, która utraciła zdolność do wykonywania jakiejkolwiek pracy zarobkowej.

Mając na uwadze, że kwestią sporną w przedmiotowej sprawie był stan zdrowia ubezpieczonej i jego wpływ na zdolność do pracy, Sąd przeprowadził dowód z opinii biegłych sądowych, lekarzy o następujących specjalizacji:

- psychiatry,

- psychologa,

którzy rozpoznali u ubezpieczonej poniższe schorzenia :

- zaburzenia ze spektrum autyzmu pod postacią zespołu Aspergera,

- zaburzenia obsesyjno-kompulsywne,

- zaburzenia odżywania.

Zdaniem biegłych sądowych, ubezpieczona jest całkowicie niezdolna do pracy (okresowo) – od dnia złożenia wniosku do dnia 30 kwietnia 2026 roku z powodu schorzeń psychiatrycznych, przy czym naruszenie sprawności organizmu powodujące tę niezdolność powstało przed 18 rokiem życia. Występujące u ubezpieczonej zaburzenia powodują przede wszystkim upośledzenie umiejętności społecznych, które objawiają się trudnościami w prawidłowym rozpoznaniu emocji w kontaktach z innymi, ale również stanowią istotną przyczynę ograniczeń w jej codziennym funkcjonowaniu poprzez niewykształcenie systemu kontroli zachowania, ograniczoną elastyczność myślenia, co powoduje znaczne trudności w organizowaniu codziennego toku zajęć, współpracy z innymi, motywacji oraz wykonywania i wydajności pracy. W przypadku ubezpieczonej praca może być traktowana, zdaniem biegłych sądowych, wyłącznie jako forma rehabilitacji społeczno-zawodowej.

- dowód – opinia biegłych sądowych ( k. 18 - 23 akt).

Przedmiotowa opinię sądowo-lekarską Sąd ocenił pozytywnie, albowiem

została ona sporządzona przez specjalistów z zakresu schorzeń, które dolegają ubezpieczonej a jej treść była logiczna, spójna i wyczerpująco uzasadniona.

Co istotne, jedyne zastrzeżenia do opinii zgłosił pełnomocnik organ rentowego, przy czym zostały one złożone dopiero w dniu 16 maja 2025 r. (data nadania), a zatem po upływie przepisanego 7 dniowego terminu do zajęcia stanowiska. W rezultacie Sąd nie uwzględnił zastrzeżeń zgłoszonych do opinii.

Biegli w wydanej opinii stwierdzili jednoznacznie, że nie zgadzają się ze stanowiskiem lekarzy orzeczników ZUS, opisując w opinii szczegółowo sytuację ubezpieczonej, która orzeczeniem z dnia 7 lipca 2023r. wydanym przez Powiatowy Zespół ds. Orzekania o Niepełnosprawności w B. została zaliczona do osób niepełnosprawnych w stopniu znacznym z uwzględnieniem, że niepełnosprawność ta istnieje już od wczesnego dzieciństwa, a podjęcie takiej decyzji orzeczniczej miało wskazywać na ograniczone możliwości funkcjonowania badanej w środowisku ze względu na występujące u niej deficyty i zmniejszone zdolności poznawcze.

W konsekwencji występujące u ubezpieczonej schorzenia i dolegliwości z nimi powiązane oddziaływały bezpośrednio na możliwość podjęcia przez nią zatrudnienia, uniemożliwiając ubezpieczonej uzyskanie środków na życie. Biegli wyjaśnili przy tym, iż zatrudnienie w przypadku ubezpieczonej może być traktowane jedynie jako element rehabilitacji, a nie źródło stałego dochodu.

Biorąc powyższe pod uwagę Sąd, w oparciu o zgromadzony w sprawie materiał dowodowy, w tym opinie biegłych sądowych uznał, że odwołanie ubezpieczonej zasługuje na uwzględnienie i na podstawie art. 477 ¹⁴ § 2 k.p.c. zmienił zaskarżoną decyzję, jak w pkt 1 wyroku.

Zgodnie z aktualnym brzmieniem art. 118 ust. 1a ustawy o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych, mającym odpowiednie zastosowanie w niniejszej sprawie, w pkt 2 wyroku zawarto orzeczenie o odpowiedzialności organu rentowego za nieustalenie ostatniej okoliczności niezbędnej do wydania decyzji, bowiem biegli sądowi dysponowali dokumentacją medyczną taką, jak lekarze badający ubezpieczoną z ramienia ZUS, zatem organ rentowy miał podstawy do wydania decyzji analogicznej, jak wyrok Sądu.

Sędzia Karolina Chudzinska