Portal Orzeczeń Sądu Okręgowego w Bydgoszczy

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 10 maja 2022 r.

Sąd Okręgowy w Bydgoszczy VI Wydział Pracy i Ubezpieczeń Społecznych

w składzie:

Przewodniczący Sędzia Janusz Madej

Protokolant – starszy sekretarz sądowy Dorota Hańc

po rozpoznaniu w dniu 10 maja 2022 r. w Bydgoszczy na rozprawie

odwołania: B. W.

od decyzji Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddziału w B.

z dnia 10 sierpnia 2021 r., znak: (...)

w sprawie: B. W.

przeciwko: Zakładowi Ubezpieczeń Społecznych Oddziałowi w B.

o świadczenie przedemerytalne

oddala odwołanie.

Na oryginale właściwy podpis.

Sygn. akt VI U 1592/21

UZASADNIENIE

Decyzją z dnia 10 sierpnia 2021 r. Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w B. odmówił ubezpieczonej B. W. prawa do przyznania świadczenia emerytalnego. W uzasadnieniu tej decyzji organ rentowy wskazał, że podstawa prawna rozwiązania stosunku pracy podana na świadectwie pracy z dnia 31 grudnia 2020 roku nie uprawnia do przyznania świadczenia przedemerytalnego ( zgodnie z art. 30 § 1 pkt 4 Kodeksu pracy rozwiązanie umowy o pracę nastąpiło na skutek wygaśnięcia umowy na czas określony) oraz ubezpieczona nie była zatrudniona przez okres co najmniej 6 miesięcy, a także ubezpieczona nie udokumentowała 30-letniego okresu składkowego i nieskładkowego.

Odwołanie od powyższej decyzji wniosła ubezpieczona B. W., wskazując że w okresie od 2 grudnia 2013 r. do 31 marca 2020 r. była zatrudniona w pełnym wymiarze czasu pracy jako kucharz w PHU (...) (...) w S.. Powyższe potwierdza świadectwo pracy, które wskazuje przyczynę zwolnienia: z przyczyn ekonomicznych pracodawcy; likwidacja stanowiska pracy. W okresie ostrych obostrzeń rządowych związanych z COVID-19 i zakazu organizacji imprez okolicznościowych pracodawca pozostał bez zleceń. Ubezpieczona zarejestrowała się w Powiatowym Urzędzie Pracy w M. i otrzymała status bezrobotnej, następnie podjęła pracę w Zespole Szkół Rolniczych w B. jako sprzątaczka, a po wygaśnięciu umowy o pracę pobierała zasiłek dla bezrobotnych. Ubezpieczona twierdziła, że spełniła wszystkie przesłanki nabycia prawa do świadczenia przedemerytalnego.

W odpowiedzi na odwołanie organ rentowy wniósł o jego oddalenie
i podtrzymał stanowisko wyrażone w zaskarżonej decyzji.

Sąd ustalił i zważył, co następuje:

P. G. prowadzi działalność gospodarczą pod firmą (...) od 7 sierpnia 1990 roku i jest wpisany do Centralnej Ewidencji
i Informacji o Działalności Gospodarczej. W ewidencji tej wskazano następujące rodzaje wykonywanej działalności: działalność weterynaryjna, sprzedaż hurtowa zboża, nieprzetworzonego tytoniu, nasion i pasz dla zwierząt, sprzedaż detaliczna kwiatów, roślin, nasion, nawozów, żywych zwierząt domowych, karmy dla zwierząt domowych prowadzona w wyspecjalizowanych sklepach, obiekty noclegowe turystyczne i miejsca krótkotrwałego zakwaterowania, restauracje i inne stałe placówki gastronomiczne, wynajem i zarządzanie nieruchomościami własnymi lub dzierżawionymi, badania i analizy związane z jakością żywności, pozostałe badania i analizy techniczne

W dniu 1 kwietnia 2020 roku P. G. dokonał zmiany danych we wpisie do CEIDG w postaci usunięcia wskazanych kodów PKD odnoszących się do wykonywanej działalności gospodarczej - kodu (...) i (...) oznaczających prowadzenie działalności związanej z funkcjonowaniem obiektów noclegowych turystycznych i miejsc krótkotrwałego zakwaterowania oraz prowadzenie restauracji i innych stałych placówek gastronomicznych.

P. G. obecnie widnieje w Centralnej Ewidencji i Informacji
o Działalności Gospodarczej jako osoba prowadząca działalność gospodarczą w zakresie działalności weterynaryjnej w S.. W ramach wykonywanej działalności gospodarczej wskazane są również aktualnie: sprzedaż hurtowa zboża, nieprzetworzonego tytoniu, nasion i pasz dla zwierząt, sprzedaż hurtowa maszyn i urządzeń rolniczych oraz dodatkowego wyposażenia, sprzedaż detaliczna kwiatów, roślin, nasion, nawozów, żywych zwierząt domowych, karmy dla zwierząt domowych prowadzona w wyspecjalizowanych sklepach, wynajem i zarządzanie nieruchomościami własnymi lub dzierżawionymi, badania i analizy związane z jakością żywności, pozostałe badania i analizy techniczne.

(dowody: wydruk z CEIDG k. 5 oraz k. 50-55; wydruk z klasyfikacji PKD k. 13-15)

Ubezpieczona B. W. była zatrudniona w przedsiębiorstwie (...) w S., przy ul. (...) w (...) w okresie od 2 grudnia 2013 roku do 31 marca 2020 roku jako kucharz w pełnym wymiarze czasu pracy.

Pod koniec marca 2020 roku P. G. zaprosił pracowników (...) na spotkanie i powiedział, że zamyka działalność gospodarczą i nie będzie już (...). Była wówczas pandemia, nie było zleceń i klientów. P. G. w tamtym okresie prowadził także działalność gospodarczą
w innym zakresie – świadczył usługi weterynaryjne.

Do rozwiązania umowy o pracę doszło za porozumieniem stron.
W świadectwie pracy ubezpieczonej wskazano, że stosunek pracy ustał
z powodu przyczyn ekonomicznych pracodawcy firmy, likwidacji stanowiska pracy. Umowy o pracę zostały rozwiązane ze wszystkimi pracownikami (...).

(dowody: dokumenty zgromadzone w aktach osobowych ubezpieczonej, w tym umowa o pracę, rozwiązanie umowy o pracę za porozumieniem stron, świadectwo pracy; przesłuchanie ubezpieczonej zapis AV na płycie CD
k. 61 oraz skrócony protokół rozprawy k.58-59 a.s.)

Ubezpieczona była zarejestrowana w Urzędzie Pracy jako bezrobotna
w okresie od dnia 6 kwietnia 2020 r. do 31 sierpnia 2020 r. i w powyższym okresie pobierała zasiłek dla bezrobotnych. Od 1 września 2020 r. do 31 grudnia 2020 r. ubezpieczona była zatrudniona w Zespole Szkół
im. (...)w B. w wymiarze ¾ czasu pracy. Stosunek pracy ustał z upływem czasu, na który była zawarta umowa o pracę (art. 30 § 1 pkt 4 k.p.). Od 4 stycznia 2021 r. ubezpieczona figurowała
w rejestrze osób bezrobotnych i od 4 stycznia 2021 r. do 8 sierpnia 2021 r. posiadała prawo do zasiłku dla bezrobotnych (łączny okres 180 dni pobierania zasiłku dla bezrobotnych upłynął 5 lutego 2021 r.).

(dowody: zaświadczenie k. 10, świadectwo pracy k. 13, informacja z PUP
w M. k. 12 akt organu rentowego; dokumenty zgromadzone w aktach osobowych ubezpieczonej dołączonych do akt sprawy)

Ubezpieczona legitymuje się okresami składkowymi i nieskładkowymi
w wymiarze 24 lat 11 miesięcy i 9 dni.

(dowód: raport ustalenia uprawnień k. 25-26 akt organu rentowego)

Powyższy stan faktyczny Sąd Okręgowy ustalił na podstawie dokumentów zgromadzonych w aktach sprawy, w tym dokumentów pochodzących z akt osobowych ubezpieczonej oraz przesłuchania ubezpieczonej. Autentyczność dokumentów nie budziła wątpliwości. Sąd dał wiarę zeznaniom ubezpieczonej z uwagi na to, że były spójne, logiczne i zbieżne z pozostałym materiałem dowodowym zebranym w sprawie.

Odwołanie nie podlegało uwzględnieniu. W przedmiotowej sprawie ubezpieczona domagała się przyznania prawa do świadczenia przedemerytalnego.

Zgodnie z art. 2 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 30 kwietnia 2004 r.
o świadczeniach przedemerytalnych (t.j. Dz. U. z 2021 r., poz. 1867) prawo do świadczenia przedemerytalnego przysługuje osobie, która do dnia rozwiązania stosunku pracy lub stosunku służbowego z powodu likwidacji pracodawcy lub niewypłacalności pracodawcy, w rozumieniu przepisów o ochronie roszczeń pracowniczych w razie niewypłacalności pracodawcy, u którego była zatrudniona lub pozostawała w stosunku służbowym przez okres nie krótszy niż 6 miesięcy, ukończyła co najmniej 56 lat - kobieta oraz 61 lat - mężczyzna i posiada okres uprawniający do emerytury, wynoszący co najmniej 20 lat dla kobiet i 25 lat dla mężczyzn. Świadczenie przedemerytalne przysługuje osobie określonej wyżej po upływie co najmniej 180 dni pobierania zasiłku dla bezrobotnych, o którym mowa w ustawie o promocji zatrudnienia, jeżeli osoba ta spełnia łącznie następujące warunki: nadal jest zarejestrowana jako bezrobotna; w okresie pobierania zasiłku dla bezrobotnych nie odmówiła bez uzasadnionej przyczyny przyjęcia propozycji odpowiedniego zatrudnienia lub innej pracy zarobkowej, w rozumieniu ustawy o promocji zatrudnienia, albo zatrudnienia w ramach prac interwencyjnych lub robót publicznych; złoży wniosek o przyznanie świadczenia przedemerytalnego w terminie nieprzekraczającym 30 dni od dnia wydania przez powiatowy urząd pracy dokumentu poświadczającego 180-dniowy okres pobierania zasiłku dla bezrobotnych (art. 2 ust. 3 ustawy o świadczeniach przedemerytalnych).

Z wyżej cytowanych przepisów wynika, że dla uzyskania prawa do świadczenia przedemerytalnego ubezpieczona powinna wykazać m.in., że jej stosunek pracy został rozwiązany z powodu likwidacji pracodawcy lub niewypłacalności pracodawcy w rozumieniu przepisów o ochronie pracowniczych w razie niewypłacalności pracodawcy. Przechodząc zatem do analizy przepisów ustawy z dnia 13 lipca 2006 r. o ochronie roszczeń pracowniczych w razie niewypłacalności pracodawcy (t.j. Dz. U. z 2020 r., poz. 7) w pierwszej kolejności wskazać należy, że pracodawcą w rozumieniu art. 2 ww. ustawy jest zatem tylko taki podmiot, który spełnia łącznie dwa warunki: jest pracodawcą w rozumieniu art. 3 K.p. i jednocześnie przedsiębiorcą w rozumieniu art. 4 ust. 1 Prawa przedsiębiorców. Wszystkie przypadki, w których dochodzi do stwierdzenia niewypłacalności pracodawcy w rozumieniu wyżej powołanej ustawy zostały wskazane w art. 3 ust. 1, art. 4, art.5, art.6, art.7, art.8 ww. ustawy i wśród nich wskazano m.in. ogłoszenie upadłości, oddalenie wniosku o ogłoszenie upadłości pracodawcy, jeżeli jego majątek nie wystarcza lub jedynie wystarcza na zaspokojenie kosztów postępowania, a także wykreślenie pracodawcy będącego osobą fizyczną z Ewidencji Działalności Gospodarczej przez organ ewidencyjny w wyniku zawiadomienia o zaprzestaniu wykonywania działalności gospodarczej lub stwierdzenia trwałego zaprzestania wykonywania przez pracodawcę działalności gospodarczej. Jednocześnie, choć nie ma legalnej definicji terminu „likwidacja pracodawcy”, w orzecznictwie - na tle wykładni art. 41 ¹ k.p. - wyrażono stanowisko, iż likwidacja zakładu pracy to całkowite, stałe i faktyczne jego unieruchomienie, jako całości. W przypadku osoby fizycznej, prowadzącej działalność gospodarczą, uzewnętrznieniem tego procesu jest formalny stan związany z wyrejestrowaniem działalności w organie ewidencyjnym oraz faktyczne i trwałe zakończenie prowadzonej działalności (wyrok Sądu Apelacyjnego w Łodzi z dnia 11 października 2016 r., III AUa 1853/15, LEX nr 2174858).

Dodatkowo podkreślić należy, że świadczenie przedemerytalne jest świadczeniem o charakterze wyjątkowym, przysługującym ubezpieczonym
o długim stażu ubezpieczeniowym, którzy z przyczyn od siebie niezależnych utracili źródło dochodu, a ze względu na wiek nie mogą jeszcze uzyskać prawa do emerytury. Zatem warunki do przyznania świadczenia winny być interpretowane ściśle, a dla uzyskania prawa do tego świadczenia konieczne jest łączne spełnienie wszystkich warunków wymienionych w ustawie (wyrok Sądu Apelacyjnego w Poznaniu z dnia 20 lipca 2016 r., III AUa 2119/15, LEX nr 2265742).

Przenosząc powyższe rozważania prawne na grunt niniejszej sprawy Sąd Okręgowy wskazuje, że pracodawca, u którego ubezpieczona pracowała
i które to zatrudnienie miało spowodować – według twierdzeń ubezpieczonej – nabycie prawa do świadczenia przedemerytalnego był P. G.. Jednakże, w przedmiotowej sprawie nie ma żadnego dowodu na to, że w stosunku do tego pracodawcy ogłoszono niewypłacalność w myśl wyżej powołanej ustawy o ochronie roszczeń pracowniczych w razie niewypłacalności pracodawcy.
W ocenie Sądu meriti zebrany w sprawie materiał dowodowy nie dawał podstaw do dokonania ustalenia aby P. G. zlikwidował prowadzoną przez siebie działalność gospodarczą (zaprzestał prowadzenia działalności). Sąd Okręgowy ustalił, że P. G. prowadzi działalność gospodarczą od 7 sierpnia 1990 roku. Początkowo, w zakres prowadzonej działalności wchodziły m.in. działalność weterynaryjna, a także obiekty noclegowe turystyczne i miejsca krótkotrwałego zakwaterowania, restauracje i inne stałe placówki gastronomiczne. Ustalono, że w dniu 1 kwietnia 2020 roku P. G. dokonał zmiany danych we wpisie do CEIDG w postaci usunięcia wskazanych kodów PKD odnoszących się do wykonywanej działalności gospodarczej - kodu (...) i (...) oznaczających prowadzenie działalności związanej z funkcjonowaniem obiektów noclegowych turystycznych i miejsc krótkotrwałego zakwaterowania oraz prowadzenie restauracji i innych stałych placówek gastronomicznych. Z powyższych ustaleń zatem wynika, że P. G. ograniczył prowadzoną przez siebie działalność gospodarczą wykluczając z jej profilu wyżej wskazane rodzaje działalności. Powyższe ograniczenie nie może być utożsamiane z przesłanką wskazaną w art. 2 ust. 1 pkt 1 ustawy o świadczeniach przedemerytalnych. Przede wszystkim podkreślenia wymaga, że P. G. pozostaje nadal funkcjonującym, aktywnym podmiotem gospodarczym – zmianie jedynie uległa branża tego przedsiębiorstwa wobec zaprzestania prowadzenia działalności gastronomiczno-hotelowej. Cel przepisu art. 2 ust. 1 pkt 1 ustawy o świadczeniach przedemerytalnych i wykładnia tego przepisu prowadzą do wniosku, że skrócenie przesłanek stażowych nabycia prawa do świadczenia przedemerytalnego (najkrótszy staż, tj. w przypadku kobiet 20 lat), jak również przesłanek wiekowych dotyczy sytuacji, w których do rozwiązania stosunku pracy dochodzi z powodów wskazanych w tym przepisie, czyli likwidacji bądź niewypłacalności w rozumieniu wyżej powołanych przepisów o ochronie roszczeń pracowniczych. W potocznym ujęciu, w rozumieniu ubezpieczonej, pracodawca „zlikwidował” tę działalność gospodarczą, która spowodowała zatrudnienie ubezpieczonej. Tym niemniej, przenosząc tę sytuację na grunt ww. przepisów prawa, doszło do „likwidacji” jedynie pewnej części uprzednio prowadzonej działalności pracodawcy i tym samym zlikwidowania miejsca pracy, ale to nie stanowiło likwidacji pracodawcy jako takiego – przedsiębiorstwo P. G. kontynuuje swoją działalność gospodarczą.

Z tych względów, Sąd na podstawie art. 477 ¹⁴ § 1 K.p.c. oddalił odwołanie ubezpieczonej.

Na oryginale właściwy podpis.