VI U 1790/17 - wyrok z uzasadnieniem Sąd Okręgowy w Bydgoszczy z 2018-10-30
Sygn. akt VI U 1790/17
WYROK
W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ
Dnia 30 października 2018 r.
Sąd Okręgowy w Bydgoszczy VI Wydział Pracy i Ubezpieczeń Społecznych
w składzie:
Przewodniczący SSO Janusz Madej
Protokolant st. sekr. sądowy Dorota Hańc
po rozpoznaniu w dniu 30 października 2018 r. w Bydgoszczy na rozprawie
odwołania: A. P.
od decyzji: Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddziału w B.
z dnia 6 października 2017 r., znak:(...)
w sprawie: A. P.
przeciwko: Zakładowi Ubezpieczeń Społecznych Oddziałowi w B.
o rentę z tytułu niezdolności do pracy
I zmienia zaskarżoną decyzję w ten sposób, iż przyznaje ubezpieczonej A. P. prawo do renty z tytułu częściowej niezdolności do pracy od 1 sierpnia 2017 r. do 30 września 2018.;
II stwierdza odpowiedzialność Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddziału w B. za nieustalenie ostatniej okoliczności niezbędnej do wydania decyzji.
Sygn. akt VIU 1790/17
UZASADNIENIE
Decyzją z dnia 6 października 2017 roku Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w B. po rozpatrzeniu wniosku A. P. z dnia 4 sierpnia 2017 roku odmówił wnioskodawczyni prawa do renty z tytułu niezdolności do pracy. Organ rentowy powołał się na artykuł 57, w związku z arty..., z artykułem 58 Ustawy z dnia 17 grudnia 1998 roku o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych wskazując, iż przyczyną odmowy przyznania ubezpieczonej prawa do renty jest to, iż komisja lekarska ZUS orzeczeniem z dnia 5 października 2017 roku stwierdziła, iż nie jest ona niezdolna do pracy. Odwołanie od tej decyzji wniosła ubezpieczona wskazując, iż nie zgadza się z tą decyzją. W uzasadnieniu odwołania wskazywała, że jest osobą schorowaną. Od lutego 2015 roku leczy się u lekarza psychiatry z powodu depresji. Raz z tego powodu była hospitalizowana w poliklinice w B. w grudniu 2016 roku. Mimo systematycznej farmakoterapii i okresowych psychoterapii ubezpieczona podnosiła, że nie czuje się dobrze, nadal izoluje się od otoczenia, z trudem mobilizuje się, aby rano pójść do pracy. Podnosiła ubezpieczona także, że został jej przyznany umiarkowany stopień niepełnosprawności, a od sierpnia 2017 roku pracuje na stanowisku przystosowanym do jej możliwości psychofizycznych, natomiast nie jest zdolna podjąć pracy na otwartym rynku pracy. Ubezpieczona podnosiła także dos..., że doskwierają jej dolegliwości ze strony kręgosłupa i jest w trakcie ich diagnostyki. Od wielu lat cierpi na bóle głowy typu migrenowego, które nie ustępują po lekach przeciwbólowych. Wszystkie te dolegliwości wpływają na jej stan zdrowia negatywnie. W odpowiedzi na odwołanie organ rentowy wnosił o oddalenie odwołania powołując argumentację przedstawioną w uzasadnieniu zaskarżonej decyzji i dodatkowo wyjaśniając, że ubezpieczona w dziesięcioleciu przed złożeniem wniosku o rentę udokumentowała co najmniej 5 lat okresów składkowych i nieskładkowych, a z dniem 31 lipca 2016 roku zakończyła okres zasiłkowy 182 dni, a następnie w okresie od 1 lipca 2016 roku do 26 lipca 2017 roku była uprawniona do świadczenia rehabilitacyjnego. Sąd Okręgowy ustalił i rozważył co następuje. Ubezpieczona A. P., urodzona (...), w okresie od 1 sierpnia 2016 roku do 26 lipca 2017 roku pobierała świadczenie rehabilitacyjne, a wcześniej z dniem 31 lipca 2016 roku wyczerpała 182-dniowy okres zasiłkowy. W dniu 4 sierpnia 2017 roku złożyła ona wniosek o rentę. Orzeczeniem z dnia 8 września 2017 roku lekarz orzecznik (...) Oddział w B. ustalił, iż ubezpieczona jest częściowo niezdolna do pracy do 30 września 2018 roku, a datą powstania częściowej niezdolności do pracy jest data przed 1 sierpnia 2017 roku. W wyniku złożenia zarzutu wadliwości tego orzeczenia komisja lekarska ZUS orzeczeniem z dnia 5 dnia października 2017 roku ustaliła, iż ubezpieczona nie jest niezdolna do pracy. Zaskarżona decyzja z dnia 6 września, przepraszam, z dnia 6 października 2017 roku opierała się na orzeczeniu komisji lekarskiej ZUS. Ubezpieczona w okresie 10 lat przed złożeniem wniosku o rentę legitymowała się wymaganym okresem składkowym i nieskładkowym 5 lat. Powyższe okoliczności Sąd Okręgowy ustalił na podstawie dowodów z dokumentów z akt rentowych i były one niesporne między stronami. Spór dotyczył natomiast tego, czy ubezpieczona spełnia jedną z koniecznych przesłanek nabycia prawa do dochodzonego świadczenia, a więc czy jest przynajmniej w stopniu częściowym niezdolna do pracy. W celu zweryfikowania stanowiska organu rentowego Sąd Okręgowy dopuścił dowód z opinii biegłych sądowych w składzie psychiatra i ps...., psycholog oraz specjalista medycyny pracy. W opinii z dnia 9 lutego 2018 roku zespół biegłych sądowych rozpoznał u ubezpieczonej zaburzenia depresyjne oraz zespół policystycznych jajników. Na podstawie przeprowadzonych badań sądowo-lekarskich oraz po zapoznaniu się z dokumentacją medyczną, znajdującą się w aktach sprawy, biegli sądowi ustalili, że badana utraciła w znacznym stopniu zdolność do wykonywania zatrudnienia zgoź..., zgodnego z poziomem posiadanych kwalifikacji i jest częściowo niezdolna do pracy okresowo do 30 września 2018 roku od dnia złożenia wniosku o rentę. Biegli wskazali, że u ubezpieczonej występują zaburzenia depresyjne. Ich przebieg ma charakter przewlekły, w czasie ulegało natomiast zmianie nasilenie poszczególnych objawów. Biorąc pod uwagę obraz kliniczny zaburzeń u badanej, nasilenie i częstość objawów, dotychczasowy przebieg choroby, obecny stan zdrowia biegli ustalili, że mimo systematycznego leczenia nie osiągnięto u ubezpieczonej stabilnej poprawy funkcjonowania. Biegli nie zgodzili się z orzeczeniem kom..., z orzeczeniem komisji lekarskiej ZUS z 5 października 2017 roku, która uznała, że badana jest zdolna do pracy. Po przeprowadzeniu badań dla celów sądowo..., dla celów sądowych, przy współudziale specjalisty medycyny pracy, uwzględniając wszelkie ograniczenia wynikające z przebiegu procesu chorobowego biegli dokonali odmiennej kwalifikacji niż komys..., komisja lekarska ZUS w zakresie uzdo..., ustalenia zdolności do pracy. Podkreślili oni, iż problemy natury psychicznej stanowią przyczynę ograniczeń w zakresie zatrudnienia związanego z wysokimi wymaganiami dotyczącymi tempa pracy, ciągłej dyspozycyjności, bieżącej, systematycznej oceny. Biegli zaznaczyli także, że oceniając stopień niezdolności do pracy uwzględnili po pierwsze biologiczny uszkodzenie struktury i funkcje organizmu, po drugie dotychczasowy przebieg procesów chorobowych, po trzecie ich wpływ na stan czynnościowy organizmu i sprawność psychofizyczną, po czwarte poziom kwalifikacji formalnych i kwalifikacji rzeczywistych i po piąte możliwość przywrócenia zdolności do pracy, możliwość przywrócenia zdolności do wykonywania czynności zawodowych w wyniku leczenia i rehabilitacji. Stwierdzili biegli sądowi, że badana utraciła w znacznym stopniu zdolność do wykonywania zatrudnienia zgodnego z poziomem posiadanych kwalifikacji i jest nadal częściowo niezdolna do pracy okresowo do 30 września 2018 roku od dnia złożenia wniosku o rentę, przy czym ustalenia tego biegli dokonali na podstawie tych samych dowodów, którymi dysponował organ rentowy. Zdaniem biegłych sądowych badana wymaga dalszego leczenia w celu zapewnienia efektywnej, długotrwałej poprawy, a aktualnie występują u niej nadal trudności w organizowaniu codziennego toku zajęć w zakresie współpracy oraz wykonywaniu i wydajności pracy. Biegli wskazali także, że uwzględnili wpływ ograniczonych zdolności kompensacyjnych na możliwość podjęcia zatrudnienia zarówno pod względem jakościowy, jak i ilościowym, co do stopnia niezdolności do pracy biegli zgodzili się z orzeczeniem lekarza orzecznika ZUS z dnia 8 września 2017 roku. Zastrzeżenia do tej opinii zgłosił w piśmie procesowym z dnia 10 sierpnia 2018 roku, karta 31 akt sprawy, organ rentowy. Powołując się na stanowisko przewodniczącego komisji lekarskich ZUS organ rentowy wskazał, że nie podziela orzeczenia biegłych sądowych o częściowej niezdolności do pracy ubezpieczonej do 30 września 2018 roku. Organ rentowy podnosił, że komisja lekarska wydała orzeczenie o braku długotrwałej niezdolności do pracy po przeprowadzonej analizie dokumentacji z uwzględnieniem opinii konsultanta ZUS specjalisty psychiatry z dnia 3 października 2017 roku. Organ rentowy podnosił, że ocena stanu psychicznego dokonana przez specjalistę psychiatrę przedstawiała się następująco: kontakt z badaną w płaszczyźnie pytań, świadomość jasna, orientacja pełna w lekko obniżonym nastroju, napędzie bez objawów psychotycznych w sensie omamów, urojeń, myśli samobójczych, afekt napięty, sen po lekach w normie, apetyt okresowo wzmożony, funkcje intelektualne w granicach normy. Konsultant psychiatra ustalił rozpoznanie epizod depresyjny. Zgodnie z opinią konsultanta ZUS brak było przeciwwskazań psychiatrycznych do pracy zgodnie z posiadanym wykształceniem. Biegli sądowi dokonali oceny stanu psychicznego po około 4 miesiącach po badaniu przez konsultanta ZUS. W ocenie przewodniczącego komisji lekarskich brak analizy dokumentacji zlecenia psychiatrycznego w okresie od 10, od października, przepraszam, od października 2017 roku do.
[
koniec części 00:11:55.000] WIH810917_02
[
Przewodniczący 00:11:56.770] Lutego 2018 roku. Organ rentowy powołując się na te zastrzeżenia wnosił o uzupełnienie opinii biegłych sądowych a w przypadku odmowy tego, mu wnioskowi o oddalenie odwołania. W opinii uzupełniającej z dnia 23 września 2018 roku karta 39 akt sprawy biegli sądowi podkreślili, że rozpoznali u ubezpieczonej zaburzenia depresyjne a badana utraciła w znac..., w znacznym stopniu z ich powodu zdolność do wykonywania zatrudnienia zgodnego z poziomem posiadanych kwalifikacji i jest częściowo niezdo..., okresowo niezdolna do pracy od 27 lipca 2017 roku do 30 września 2018 roku a ustaleń tych biegli dokonali na podstawie tych samych dowodów, którymi dysponował organ rentowy. W piśmie procesowym z dnia 5 października 2018 roku karta 45 akt sprawy organ rentowy ponownie wniósł zastrzeżenia do opinii z 23 września 2018 roku podkreślając, że nadal nie podziela opinii biegłych o częściowej niezdolności do pracy powódki podtrzymując zastrzeżenia zgłoszone w piśmie z 10 sierpnia 2018 roku. Jednocześnie organ rentowy wskazywał, że w opinii uzupełniającej biegłych sądowych brak jest analizy dokumentacji z leczenia psychiatrycznego lekarzy sądowych, przepraszam, z leczenia psychiatrycznego ambulatoryjnego w celu obiektywizacji za okres od października 2017 do lutego 2018 ponadto w orzeczeniu brak jest informacji o stosowanym leczeniu i jego ewentualnych modyfikacjach. Organ rentowy wnosił o dopuszczenie dowodów z uzupełniającej opinii biegłych sądowych a w przypadku nieuwzględnienia tego wniosku o oddalenie odwołania. Dokonując oceny zebranego w sprawie materiału dowodowego z punktu widzenia dyrektyw wskazanych w artykule 233 paragrafie 1 Kodeksu postępowania cywilnego Sąd Okręgowy wskazuje, iż opinie biegłych sądowych uzupełnione ustnymi wyjaśnieniami biegłej sądowej złożonymi na rozprawie pozwalały na wydanie w sprawie merytorycznego rozstrzygnięcia i jak również na dokonanie ustaleń istotnych dla rozstrzygnięcia sporu. Moc dowodowa opinii biegłych sądowych wzmocniona ustnymi wyjaśnieniami biegłych sądowych na rozprawie..., biegłej sądowej psychiatry na rozprawie miały na tyle dużą moc dowodową i wiarygodność, iż nie występowała w ocenie Sądu Okręgowego konieczność kontynuowania postępowania dowodowego. Z ustnych wyjaśnień biegłej sądowej specjalisty psychiatry, doktora nauk medycznych J. S. złożonej na rozprawie wynikało, że biegli sądowi uwzględnili nie tylko formalne kwalifikacje ubezpieczonej określone między innymi wykształceniem średnim ogólnokształcącym, ale również jej kwalifikacje rzeczywiste w szczególności to, iż pracowała ona, jako księgowa w okresie, przez okres około 16 lat. Biegła sądowa specjalista psychiatra podtrzymała w całości swoje pisemne opinie wskazując, że zaburzenia depresyjne powodują u ubezpieczonej skutki opisane w badaniu psychiatryczno -psychologicznym w opinii z dnia 9 lutego 2018 roku a skutki te powodują właśnie częściową niezdolność do pracy. W szczególności biegła podkreślała, że u ubezpieczonej stwierdzono osłabienie koncentracji uwagi i pamięci świeżej, procesy poznawcze w tym procesy i uwagi pamięciowe są osłabione w przebiegu rozpoznanych u niej zaburzeń depresyjnych. Pamięć długo..., u ubezpieczonej występuje także niska tolerancja stresu i frustracji, napęd psychomotoryczny jest zredukowany a, jak również przygaszony, obniżony, blady i słabo modulowany w obszarze aktywnym ubezpieczona demonstruje poczucie bezsilności, przytłoczenia i zniechęcenia. Występują także u niej cechy lęku i niepokoju o charakterze egzystencjalnym. Te skutki rozpoznane podczas badania psychiatryczno- psychologicznego powodują, iż ubezpieczona nie jest zdolna do wykonywania dotychczasowego zatrudnienia zgodnie z poziomem kwalifikacji nabytych w toku pracy wykonywanej w okresie aktywności zawodowej. Biegła wykluczyła, aby specjalista psychiatra, aby ubezpieczona mogła nadal pracować w zawodzie księgowej, w którym wymaga się wysokiego tępa pracy, ciągłej dyspozycyjności, bieżącej systematycznej oceny. Ten spójny materiał dowodowy dawał w ocenie Sądu Okręgowego pełne podstawy do dokonania ustalenia, iż ubezpieczona jest od dnia 1 sierpnia 2017 roku a więc od pierwszego dnia miesiąca, w którym złożyła ona wniosek do dnia 30 września 2018 roku częściowo niezdolna do pracy. Biegła sądowa wskazywała także w swoich wyjaśnieniach, iż specjalista psychiatra konsultant ZUS, który sformułował ocenę o zdolności do pracy ubezpieczonej odwoływał się wyłącznie do jej wykształcenia, nie uwzględniając jednocześnie nabytych przez ubezpieczoną w toku aktywności zawodowej jej rzeczywistych kwalifikacji, które biegli sądowi uwzględnili. Zdaniem biegłych sądowych ubezpieczona nie zdążyła jeszcze się przekwalifikować zawodowo gdyż jest to okres za wczesny od wystąpienia u niej epizodu depresyjnego i ocenianego w niniejszej sprawie okresu niezdolności do pracy orzeczonej przez biegłych sądowych. Dokonując subsumpcji ustalonego w sprawie stanu faktycznego pod właściwe przepisy prawa materialnego Sąd Okręgowy wskazuje, iż zgodnie z artykułem 12 ustęp pięt..., 1 niezdolną..., Ustawy z dnia 17 grudnia 1998 roku o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych niez..., Dziennik..., tekst jednolity Dziennik Ustaw z 2018 roku, pozycja 1270, niezdolną do pracy w rozumieniu Ustawy jest osoba, która całkowicie lub częściowo utraciła zdolność do pracy zarobkowej z powodu naruszenia sprawności organizmu i nie rokuje odzyskania zdolności do pracy po przekwalifikowaniu. Częściowo niezdolną do pracy zgodnie z ustępem 3 artykułu 12 jest osoba, która w znacznym stopniu utraciła zdolność do pracy zgodnej z poziomem posiadanych kwalifikacji i do takich osób opinia biegłych sądowych zaliczyła ubezpieczoną. Zgodnie zaś z artykułem 13 ustępem 1 przy ocenie stopnia i przewidywanego okresu niezdolności do pracy oraz rokowania, co do odzyskania zdolności do pracy uwzględnia się po 1) stopień naruszenia sprawności organizmu oraz możliwości przywrócenia niezbędnej sprawności w drodze leczenia i rehabilitacji i po 2) możliwość wykonywania dotychczasowej pracy lub podjęcia innej pracy oraz celowość przekwalifikowania zawodowego biorąc pod uwagę rodzaj i charakter dotychczas wykonywanej pracy, poziom wykształcenia, wiek i predyspozycje psychofizyczne. Biegli sądowi wszystkie te kryteria orzecznicze oceny niezdolności do pracy uwzględnili przy formułowaniu swojej opinii wskazując, że jest za wcześnie na stwierdzenie, iż doszło do przekwalifikowania ubezpieczonej szczególnie w sytuacji, gdy pracuje ona w zakładzie pracy chronionej na stanowisku sekretarki a więc poniżej kwalifikacji, które nabyła ona w toku wieloletniej aktywności zawodowej na stanowisku księgowej. Dlatego Sąd Okręgowy uznał, że skoro ubezpieczona jest częściowo niezdolna do pracy a była to jedyna sporna przesłanka nabycia prawa do dochodzonego świadczenia, to na podstawie artykułu 57 ustępu 1 punkt 1, 4 oraz artykułu 58 Ustawy o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych orzekł jak punkcie I wyroku przyznając ubezpieczonej prawo do renty z tytułu częściowej niezdolności do pracy w okresie orzeczonym przez biegłych sądowych w pisemnych opiniach. W punkcie II wyroku Sąd Okręgowy na podstawie artykułu 118 ustęp 1 a Ustawy emerytalno- rentowej stwierdził odpowiedzialność organu rentowego za nieustalenie ostatniej okoliczności niezbędnej do wydania decyzji. Biegli sądowi podali, bowiem, że organy orzecznicze ZUS w szczególności komisja lekarska ZUS dysponowała tym samym materiałem dowodowym, który oceniali biegli sądowi a w takiej sytuacji oparcie zaskarżonej decyzji na obiektywnie błędnej ocenie stanu zdrowia ubezpieczonej kreuje odpowiedzialność, o której mowa w powołanym przepisie Ustawy emerytalno- rentowej. Na tym wygłoszenie uzasadnienia zakończono. Proszę Pani, Pani działa bez adwokata.
Podmiot udostępniający informację: Sąd Okręgowy w Bydgoszczy
Osoba, która wytworzyła informację: Janusz Madej
Data wytworzenia informacji: