Portal Orzeczeń Sądu Okręgowego w Bydgoszczy

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 13 stycznia 2025 r.

Sąd Okręgowy w Bydgoszczy VI Wydział Pracy i Ubezpieczeń Społecznych

w składzie:

Przewodniczący Sędzia Maciej Flinik

Protokolant – starszy sekretarz sądowy Marta Walińska

po rozpoznaniu w dniu 13 stycznia 2025 r. w B.

na rozprawie

odwołania: A. K.

od decyzji Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddział w B.

z dnia 6 września 2024 r., znak: (...)

w sprawie: A. K.

przeciwko: Zakładowi Ubezpieczeń Społecznych Oddział w B.

o emeryturę pomostową

1/ zmienia zaskarżoną decyzję Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddział w B. z dnia 6 września 2024 roku w ten sposób, że przyznaje ubezpieczonemu A. K. prawo do emerytury pomostowej od dnia 1 sierpnia 2024 roku,

2/ stwierdza, że organ rentowy nie ponosi odpowiedzialności za nieustalenie ostatniej okoliczności niezbędnej do wydania decyzji.

Sędzia Maciej Flinik

Sygn. akt VI U 1791/24

UZASADNIENIE

Zaskarżoną decyzją z 6 września 2024 organ rentowy odmówił ubezpieczonemu przyznania prawa do emerytury pomostowej. I organ rentowy wskazał, że do pracy wykonywanej w warunkach szczególnych nie zostały uznane okresy zatrudnienia od 8.08.83 do 31 grudnia 2008, ponieważ zgodnie ze świadectwem wykonania prac w szczególnych warunkach z 18.06.2013 ubezpieczony wykonywał prace równocześnie na dwóch różnych stanowiskach w obrębie dwóch różnych działów zarządzania resortowego. Do pracy w warunkach szczególnych można uwzględnić okresy pracy w dwóch różnych stanowiskach określonych w zarządzeniu resortowym w obrębie tylko jednego, tego samego działu, tylko tego samego działu, lecz pod różnymi pozycjami oraz okresu wykonywania prac na stanowisku, którego nazwa składa się z dwóch stanowisk pracy, a każde stanowisko jest wymienione odrębnie w wykazie resortowym w tym samym dziale, lecz pod inną pozycją, oraz od 1.01.2013 do 31.03.2013, ponieważ nie został ubezpieczony zgłoszony jako pracownik wykonujący prace w szczególnych warunkach, w szczególnym charakterze. Od tej decyzji odwołanie wniósł ubezpieczony. Wskazał, że zaskarża ją w całości, zarzucając jej niezgodność ze stanem faktycznym, ponieważ (...) lat przepracował w szczególnych warunkach, a niektórzy z jego kolegów przypłacili to życiem lub zdrowiem. W odpowiedzi na odwołanie pozwany wniósł o jego oddalenie. No i ponownie powołał się na to, że nie uwzględnił okresu lat '83, 2008 z uwagi na to, że zgodnie ze świadectwem wykonania pracy w szczególnych warunkach z 18 czerwca 2013 ubezpieczony wykonywał równolegle prace na dwóch różnych stanowiskach w obrębie dwóch różnych działów zarządzenia resortowego, czyli prace określone jako produkcja nitro, związków amin oraz organicznych związków i w dziale XIV pozycja 24 kontrole międzyoperacyjne i kontrole jakości produkcji usług oraz dozór inżynieryjno - techniczny na oddziałach i wydziałach, których jako podstawowe wykonywane są prace wymienione w wykazie, a także okresu miesięcy od stycznia do marca 2013, ponieważ ubezpieczony nie został zgłoszony do ZUS jako pracownik wykonujący prace w szczególnych warunkach. I Sąd Okręgowy ustalił, iż ubezpieczony A. K. (...) lat ukończył w dniu (...) Ogólny staż pracy bezpiecznego to 39 lat i 1 miesiąc. Uznany przez organ rentowy staż pracy w szczególnych warunkach to 3 lata 11 miesięcy i 19 dni uwzględniony, uwzględniony okres od 1 stycznia 2009 do 31 grudnia 2012 z wyłączeniem zwolnień lekarskich. Sąd ustalił, że ubezpieczony pozostawał zatrudniony z Zakładach (...) S.A. w okresie od 8 sierpnia '83 roku do '85 roku..., do 31 marca 2013, przy czym w latach '83 do '85 jako aparatowy lub starszy aparatowy, a następnie od '85, czy w zasadzie '86 r. do 2013 r. już jako sterowniczy przy zmianach stanowisk, wykonując pracę na tym samym stanowisku. Na stanowisku aparatowego ubezpieczony zajmował się kontrolą i obsługą pieca, który podgrzewał substancje wykorzystywane do podgrzewania środków produkcji. Natomiast na stanowisku sterowniczego procesów chemicznych, czyli w latach '86, 2013, na którym pracował do końca zatrudnienia, wykonywał prace w sterowni, zajmując się pilnowaniem czy analizą, pilnowaniem, kontrolą parametrów procesu produkcyjnego amin, TDA amin. Te prace z kolei polegały..., to był proces polegający na magazynowaniu, sprężaniu, destylacji i przesyłaniu do kolejnych procesów produkcji. Była to kontrola parametrów, likwidacji usterek, kontrola przychodu, rozchodu, magazynowania. Ubezpieczony w razie awarii zlecał również brygadzie zajmującej się na hali, brygadzie pracującej na hali wykonywania określonych, czy usuwania określonych awarii przy wykonywaniu określonych czynności, a zatem prace kontrolne i dozorowe. I taki stan faktyczny Sąd ustalił w oparciu o zeznania ubezpieczonego, które były wewnętrznie spójne, konsekwentne i znajdują potwierdzenie w treści jego akt osobowych. W treści akt osobowych też potwierdzenie znajduje podnoszona przez ubezpieczonego okoliczność, że w zasadzie od '86 r. już pracował nie jako aparatowy, a jako sterowniczy procesów chemicznych. W jednym z angaży z '86 r. pojawia się w miejsce aparatowego już sterowniczy, co tą tezę o tym, że świadectwo zostało, to z kwietnia 2013 r. wystawione źle potwierdza. W tym stanie rzeczy odwołanie zasługiwało na uwzględnienie. Stosownie do treści art. 4 Ustawy z 19 grudnia 2008 o emeryturach pomostowych prawo do emerytury pomostowej z uwzględnieniem art. 5 - 12 przysługuje pracownikom, który spełnia łącznie następujące warunki: urodził się po 31 grudnia 48, ma okres pracy w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze wynoszący co najmniej 15 lat, osiągnął wiek wynoszących w przypadku mężczyzn co najmniej 60 lat, ma okres składkowy i nieskładkowy ustalony na zasadach określonych w art. 5 do 9 i 11 Ustawy o emeryturach i rentach z FUS wynoszący co najmniej 20 lat dla kobiet i co najmniej 25 lat dla mężczyzn i po dniu 31 grudnia 2008 wykonywał prace w szczególnych warunkach lub o szczególnym charakterze w rozumieniu art. 3 ustęp 1 i 3. W świetle tego zapisu nie budzi wątpliwości Sądu fakt, iż ubezpieczony spełnia obecnie wszystkie przesłanki pozwalające na przyznanie mu emerytury pomocowej. Zgromadzony w sprawie materiał dowodowy pozwala stwierdzić, że spełnia on wymóg wymieniony w punkcie 6 tego przepisu, to jest wymóg wykonywania pracy w szczególnym charakterze w rozumieniu art. 3 ust. 3 Ustawy o emeryturach pomostowych po dniu 31 grudnia 2008. Zarówno przed tą datą, jak i po tej dacie, aż do 2013 r. ubezpieczony pozostając zatrudniony na stanowisku sterowniczego procesów chemicznych w istocie zajmując cały czas to samo stanowisko i wykonując prace, które, o których Sąd w wcześniej wspomniał, świadczył prace w szczególnym charakterze wymienione w załączniku numer 2 do Ustawy o emeryturach pomostowych pod pozycją 14, jako prace przy bezpośrednim sterowaniu procesami technicznymi, mogącymi spowodować awarię techniczną z poważnymi skutkami dla bezpieczeństwa publicznego. Powyższe potwierdził w sposób jednoznaczny jego pracodawca w wydanym świadectwie pracy, w którym w ust. 8 wskazał na wykonywanie przez ubezpieczonego takich właśnie prac w okresie od 1 stycznia 2009 do końca zatrudnienia. W wyroku Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego z siedzibą w B. z 21 października 2010 II SA Bd 884/10 stwierdzono, że w celu [ns 00:34:17.511] iż mistrz zmiany wykonuje prace w szczególnym charakterze, o których mowa w punkcie 13 i 14 załącznika numer 2 do Ustawy z 19 grudnia 2008 o emeryturach pomostowych, konieczne jest ustalenie po pierwsze, że pracownik ten bezpośrednio steruje procesami technicznymi lub technologicznymi, po drugie, że procesy te mogą spowodować awarię techniczną lub przemysłową i po trzecie, że awaria może spowodować poważne skutki dla bezpieczeństwa publicznego. Z powyższego wynika, że należy określić związek przyczynowo - skutkowy pomiędzy działaniem człowieka na określonym stanowisku, mającym cechy bezpośredniego sterowania, kierowania, oddziaływania, wpływania, a określonym sprecyzowanym procesem technicznym, czy technologicznym, na który pracownik ma bezpośredni wpływ, a który to proces w sensie obiektywnym, teoretycznym może spowodować awarię techniczną, technologiczną o takim stopniu, że może ona spowodować poważne skutki dla bezpieczeństwa publicznego. Organy więc zobligowane były wykazać ten obiektywny, teoretyczny łańcuch następujących po sobie zdarzeń, którego pierwszym ogniwem jest mistrz zmiany, a ostatni poważne skutki dla bezpieczeństwa publicznego. Odnosząc to do realiów niniejszej sprawy nie ma wątpliwości co do tego, że ubezpieczony wykonywał prace bezpośrednio przy sterowaniu procesami technicznymi. Pojęcie to oznacza kierowanie określonymi procesami lub wszelkie celowo oddziaływanie jednego systemu na inny w celu utrzymania takich zmian przebiegu procesu zachodzącego w przedmiocie sterowania lub sterowanego systemu w danej chwili, które jest pożądane. Jest to proces decyzyjny oparty na informacji początkowej oraz na informacji roboczej uzyskanej w trakcie procesu sterowania. Ubezpieczony pracując w sterowni i nadzorując, czy kontrolując parametry procesu, takie właśnie prace wykonywał. Niewątpliwie prace sterowniczego procesów chemicznych sprowadzające się właśnie do kontroli parametrów, pilnowania, utrzymywania się [ns 00:35:56.741] danych parametrów na określonym poziomie, czy również zlecania usuwania awarii w razie zaburzenia tych procesów były niezbędne dla niezakłóconej produkcji substancji niebezpiecznych typu tutaj fosgen [f 00:36:12.567] czy, czy, czy [ns 00:36:14.903] ich bieżąca korekta, reagowanie na niewątpliwie, na nie..., niewątpliwie należy, należy to określić mianem sterowania procesami technicznymi. Bez udziału sterowniczych niemożliwe byłoby sprawne funkcjonowanie linii produkcyjnej, na której zachodziły określone procesy chemiczne. To z kolei pozostawało w bezpośrednim związku przyczynowym, z potencjalną możliwością awarii groźnej dla zdrowia i życia dużej liczby ludzi, pracowników zakładu, ale również dla mieszkańców okolicznych dzielnic B.. Podobnie oczywistym jest to, że procesy techniczne, które zachodziły przy produkcji tak niebezpiecznych związków jak fosgen, mogły prowadzić do awarii, której skutki byłyby odczuwalne w promieniu kilku, czy kilkunastu kilometrów, a zatem mogłoby stanowić realne zagrożenie dla życia i zdrowia ludzi w aglomeracji (...). Zatem co do tego okresu 86 - 2013 nie ma żadnych wątpliwości, że były to z jednej strony prace wymienione w Ustawie o emeryturach pomostowych pod pozycją 14 złącznika 2, czyli te prace przy sterowaniu procesami technologicznymi, czy technicznym, które mogą ze sobą nieść niebezpieczeństwo, czy, czy problem dla bezpieczeństwa publicznego, z drugiej były to niewątpliwie prace, które można było przyporządkować do pozycji poprzednio obowiązującego Rozporządzenia Rady Ministrów z 7 lutego 83, jako prace przy produkcji [ns 00:37:42.951] oraz prace polegające na kontroli jakości produkcji i dozorze inżyniera technicznym na oddziałach i wydziałach, w których jako podstawowe wykonywane są prace wymienione w wykazie. Nie ulega zatem wątpliwości, że pracując w takich, a nie innych warunkach ubezpieczony w latach 1985, pomijając nawet okres pracy aparatowego, do 2013 r. spełnia wymóg wykonywania prac w szczególnych warunkach piętnastoletni i spełnia wymóg wykonywania prac w szczególnych warunkach w rozumieniu Ustawy o emeryturach pomostowych po 2008 r., a zatem spełnia wymógł do przyznania mu prawa do emerytury pomostowej. Z tych przyczyn Sąd Okręgowy w punkcie 1 wyroku na podstawie art. 487 ze znaczkiem 14 par. 2 k.p.c. uwzględnił odwołanie przyznając ubezpieczonemu prawo do emerytury pomostowej od 1 dnia miesiąca, w którym złożył wniosek. W punkcie 2 w sentencji wyroku Sąd Okręgowy zgodnie z przepisem art. 118 ust. 1a Ustawy emerytalno - rentowej z urzędu orzekł w przedmiocie odpowiedzialności organu rentowego za nieustalenie ostatniej okoliczności niezbędnej do wydania decyzji. Ustalenie stanu faktycznego wymagało jednak przeprowadzenia postępowania dowodowego przed Sądem, gdyż pracodawca wystawił ubezpieczonemu nie do końca jasne w swojej treści zaświadczenia o wykonywaniu prac w szczególnym charakterze w rozumieniu przepisów Rozporządzenia z 7 lutego 83. Tym samym nie zachodziły przesłanki dla stwierdzenia takiej odpowiedzialności organu rentowego. To oznacza, że [ns 00:39:11.479] w przypadku uprawomocnienia się ewentualnego wyroku emerytura zostanie wpłacona, ale bez odsetek.