Serwis Internetowy Portal Orzeczeń używa plików cookies. Jeżeli nie wyrażają Państwo zgody, by pliki cookies były zapisywane na dysku należy zmienić ustawienia przeglądarki internetowej. Korzystając dalej z serwisu wyrażają Państwo zgodę na używanie cookies , zgodnie z aktualnymi ustawieniami przeglądarki.

VI U 1818/19 - wyrok z uzasadnieniem Sąd Okręgowy w Bydgoszczy z 2019-10-15

Sygn. akt VI U 1818/19

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 15 października 2019 r.

Sąd Okręgowy w Bydgoszczy VI Wydział Pracy i Ubezpieczeń Społecznych

w składzie:

Przewodniczący Sędzia Janusz Madej

Protokolant st. sekr. sądowy Dorota Hańc

po rozpoznaniu w dniu 15 października 2019 r. w Bydgoszczy na rozprawie

odwołania: E. P.

od decyzji : Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddziału w B.

z dnia 18 kwietnia 2019 r., znak: (...)

w sprawie: E. P.

przeciwko: Zakładowi Ubezpieczeń Społecznych Oddziałowi w B.

o ponowne ustalenie wysokości emerytury

zmienia zaskarżoną decyzję w ten sposób, że zobowiązuje Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w B. do ponownego ustalenia wysokości emerytury ubezpieczonej E. P. z pominięciem art. 25 ust. 1b ustawy z dnia 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych ( t.j. Dz. U. z 2018 r., poz. 1270 ).

Na oryginale właściwy podpis.

Sygn. akt VIU 1818/19

UZASADNIENIE

Pismem z dnia 28 marca 2019 r. ubezpieczona E. P. zwróciła się do Zakładu Ubezpieczeń Społecznych powołując się na wyrok Trybunału Konstytucyjnego z dnia 6 marca 2019 r. o wznowienie postępowania i uchylenie decyzji o przyznaniu emerytury i jej obliczeniu z uwzględnieniem art. 25 ustęp 1b Ustawy o emeryturach i rentach z FUS powołując się na artykuł 145 z literką..., 145a k.p.a. W drugim zdaniu tego pisma ubezpieczona wniosła o wydanie nowej decyzji, w której emerytura zostanie obliczona bez zastosowania tego przepisu. Decyzją z dnia 18 kwietnia 2019 r. Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w B. odmówił uchylenia decyzji z dnia 27 czerwca 2013 r. nr (...) i stwierdził jej wydanie z naruszeniem prawa. W uzasadnieniu tej decyzji organ rentowy powołał się na art. 146 § 1 k.p.a., zgodnie z którym uchylenie decyzji z powodu orzeczenia Trybunału przez Trybunał Konstytucyjny niezgodności aktu normatywnego z Konstytucją, na podstawie którego została wydana decyzja nie może nastąpić, jeżeli od dnia doręczenia decyzji upłynęło 5 lat. W takim przypadku wskazał organ rentowy zgodnie z art. 151 § 2 k.p.a. organ administracji publicznej ogranicza się do stwierdzenia wydania zaskarżonej decyzji z naruszeniem prawa oraz wskazuje okoliczności, z powodu których nie uchylił tej decyzji. Ponieważ od dnia doręczenia zaskarżonej decyzji z dnia 27 czerwca 2013 r. upłynęło 5 lat zdaniem organu rentowego nie jest możliwe jej uchylenie i dlatego organ ten orzekł jak w sentencji decyzji. Odwołanie od tej decyzji wniosła ubezpieczona. Nie zgodziła się ona ze stanowiskiem organu rentowego, w szczególności w kwestii, iż nie powinna ponosić konsekwencji prawnych stanowiska ZUS Oddziału w B.. Ubezpieczona podnosiła, iż nie od niej zależało kiedy Trybunał Konstytucyjny zakwestionuje sposób przeliczenia emerytury. Ubezpieczona podnosiła w odwołaniu, iż Konstytucja Rzeczypospolitej Polskiej gwarantuje równe taktowanie wszystkich obywateli, a ona została potraktowana gorzej niż inne emerytki z rocznika 1953, które skorzystają z wydanego wyroku Trybunału Konstytucyjnego z dnia 6 marca 2019 r. ZUS podzielił ten rocznik na dwie kategorie. Kobiety które w 2013 r. odwołały się od decyzji ZUS będą mogły ponownie przeliczyć swoją emeryturę, a pozostałe już nie. W wyniku czego ubezpieczona twierdziła, że poniosła szkodę i będzie ją ponosić na przyszłość. Dlatego wniosła ona o ponowne przeliczenie emerytury zgodnie z orzeczeniem Trybunału Konstytucyjnego, a stanowisko to podtrzymała na rozprawie. W odpowiedzi na odwołanie organ rentowy wnosił o oddalenie odwołania powołując argumentację przedstawioną w uzasadnieniu zaskarżonej decyzji. Sąd Okręgowy ustalił i rozważył co następuje. Ubezpieczona E. P. urodzona (...) uprawniona była do, od dnia (...) r. do emerytury przyznanej jej decyzją ZUS Oddział w B. z dnia 27 marca 2008 r. Na podstawie art. 46 Ustawy z dnia 17 grudnia 1998 roku o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych tekst jednolity Dz. U. z 2018 r. poz. 1270 ze zmianami. W dniu 18 czerwca 2013 r. ubezpieczona złożyła wniosek o przyznanie jej emerytury na podstawie art. 24 Ustawy emerytalnej z osiągnięciem powszechnego wieku emerytalnego. Decyzją z 27 czerwca 2013 roku Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w B. przyznał ubezpieczonej emeryturę od dnia (...) r. tj. od osiągnięcia przez ubezpieczoną wieku emerytalnego. Z treści tej decyzji wynikało, iż podstawa obliczenia tej emerytury została pomniejszona o kwotę pobranych przez nią wcześniej emerytur stosownie do unormowania zamieszczonego w art. 25 ustępie 1b Ustawy emerytalnej. Okoliczności niesporne, decyzje emerytalne karta 18 akt emerytalnych z wniosku z dnia 18 czerwca 2013 r. oraz karta 40..., 39, 40 akt emerytalnych z wniosku z 19 marca 2008 r. Wyrokiem z dnia 6 marca 2019 r. sygn. akt P 20/16 Trybunał Konstytucyjny orzekł, iż art. 25 ustęp 1b Ustawy z dnia 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych Dziennik Ustaw z 2018 r. poz. 1270 oraz z 2019 roku pozycja 39 w brzmieniu obowiązującym do 30 września 2017 roku w zakresie w jakim dotyczy urodzonych w 1953 roku kobiet, które przed 1 stycznia 2013 r. nabyły prawo do emerytury na podstawie art. 46 tej ustawy jest niezgodny z art. 2 Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej. Powołując się na powyższy wyrok Trybunału Konstytucyjnego ubezpieczona E. P. w dniu 28 marca 2019 r. złożyła w Zakładzie Ubezpieczeń Społecznych pismo, w którym na podstawie art. 145a Ustawy k.p.a. złożyła skargę o wznowienie postępowania i uchylenie decyzji o przyznaniu emerytury i jej obliczeniu z uwzględnieniem art. 25 ustęp 1b Ustawy o emeryturach i rentach z FUS oraz wniosła o wydanie nowej decyzji, w której emerytura zostanie obniżona bez zastosowania wyżej wskazanego przepisu. Postanowieniem z dnia 18 kwietnia 2019 r. organ rentowy wznowił postępowanie na podstawie artykułu 149 § 1 k.p.a. w związku z artykułem 123 Ustawy z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych tekst jednolity Dziennik Ustaw z 2019 r. poz. 300, a następnie wydał zaskarżoną w niniejszej sprawie odwołaniem ubezpieczonej decyzję. Oceniając zgodność z prawem tej decyzji Sąd Okręgowy wskazuje w pierwszej kolejności, iż Zakład Ubezpieczeń Społecznych jako państwowa jednostka organizacyjna uprawniona do wydawania decyzji w indywidualnych sprawach dotyczących m.in. ustalania uprawnień do świadczeń z ubezpieczeń społecznych i ich wymiaru art. 66 ustęp 1 w związku z artykułem 83 ustęp 1 punkt 4 i punkt 5 Ustawy z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych powinien działać zgodnie z zasadami legalności i praworządności oraz zasadą wyważania interesu społecznego i słusznego interesu obywateli wskazywanymi w artykule 6 i 7 k.p.a. Przepisy te nakazują organom administracji podejmowanie wszelkich kroków niezbędnych do dokładnego wyjaśnienia stanu faktycznego sprawy, zasada prawdy obiektywnej. Przypomnieć także należy, że artykuł 8 § 1 k.p.a. stanowi, iż organy administracji publicznej prowadzą postępowanie w sposób budzący zaufanie jego uczestników do władzy publicznej kierując się zasadami proporcjonalności, bezstronności i równego traktowania. W postępowaniu sądowym wszczętym w wyniku wniesienia przez ubezpieczonego odwołania od decyzji organu rentowego wydanej w indywidualnej sprawie z zakresu ubezpieczeń społecznych Sąd Ubezpieczeń Społecznych nie może co do zasady kontrolować przestrzegania przez organ rentowy przepisów k.p.a., albowiem sprawa taka jest sprawą cywilną podlegającą rozstrzygnięciu merytorycznemu według przepisów prawa materialnego właściwie dla zgłoszonego w odwołaniu i we wniosku roszczenia. W związku z tym dostrzec należy, iż np. w wyroku z dnia 18 grudnia 2018 roku sygn. akt III UK 433/17 Sąd Najwyższy podkreślił, że przedmiotem rozpoznania w sprawie z odwołania od decyzji organu rentowego zasadniczo nie jest zgodność z prawem decyzji organu rentowego, lecz prawo, roszczenie lub obowiązek skarżącego, o którym organ rentowy rozstrzygnął w zaskarżonej decyzji. Kompetencje Sądu powszechnego w sprawach z zakresu ubezpieczeń społecznych nie mają zatem charakteru kompetencji ściśle kontrolnych, w których zasadniczym lub wyłącznym kryterium oceny jest zgodność z prawem decyzji organu rentowego, co jest zasadą kontroli legalności decyzji administracyjnej wykonywanej przez Sądy administracyjne, lecz mają one charakter ściśle merytoryczny nakierowany na rozstrzygnięcie o prawach, obowiązkach lub roszczeniach adresata takiej decyzji. Zgłoszone przez ubezpieczoną E. P. odwołanie oraz w poprzedzającym to odwołaniu, odwołanie piśmie z dnia 28 marca 2019 r. żądanie nie ograniczało się do wznowienia postępowania administracyjnego na podstawie art. 145a § 1 i paragrafu 2 k.p.a., lecz obejmowało również żądanie ponownego ustalenia wysokości emerytury z pominięciem niekonstytucyjnego w stosunku do ubezpieczonej przepisu art. 25 ust. 1b Ustawy emerytalnej w brzmieniu obwiązującym do 30 września 2017 r. Jednocześnie dezyz..., zaskarżona decyzja w istocie rzeczy odmawiała przeliczenia ubezpieczonej emerytury, ponownego ustalenia jej wysokości, albowiem ograniczała się do stwierdzenia do odmowy uchylenia decyzji przyznającej ubezpieczonej emeryturę w powszechnym wieku emerytalnym i do stwierdzenia, iż decyzja ta została wydana z naruszeniem prawa. Takie rozstrzygnięcie nie uwzględniało podstawowego, zasadniczego interesu ubezpieczonej w doprowadzeniu do stanu normatywnego zgodnego z orzeczeniem Trybunału Konstytucyjnego. Ubezpieczona w odwołaniu zasadnie podnosiła, iż działanie organu rentowego, tego rodzaju działanie organu rentowego prowadzi do nierównego traktowania kobiet urodzonych w 1953 roku, w stosunku do których zastosowanie ma wyrok Trybunału Konstytucyjnego z dnia 6 marca 2019 r. Dostrzec także należy, iż w końcowej części uzasadnienia tego wyroku Trybunał Konstytucyjny wskazał co następuje. "W niniejszej sprawie prawo sanacji konstytucyjności może być zrealizowane w dwojakim trybie. Postępowania zakończone wydaniem wyroku przez Sądy Pracy i Ubezpieczeń Społecznych mogą być wznowione na podstawie art. 401 ze znaczkiem prim Ustawy z dnia 17 listopada 1964 roku k.p.c. Natomiast osobom, które nie odwołały się od decyzji wydanych przez Zakład Ubezpieczeń Społecznych przysługuje im wznowienie postępowania na podstawie artykułu 145a Ustawy z dnia w 14 czerwca 1960 r. k.p.a. w związku z artykułem 124 Ustawy o FUS. Wznowienie w tym kontekście oznacza prawo do skorzystania ze środków proceduralnych zmierzających do wydania zakończonej, zmierzających do wydania w zakończonej sprawie nowego rozstrzygnięcia opartego na stanie prawnym ukształtowanym po wejściu w życie orzeczenia Trybunału. Poruszony wyrok TK z 7 września 2006 sygn. SK 60/05, OTKZU numer 8/A/2006 pozycja 101. Wskazane wyżej przepisy wskazuje dalej Trybunał w powołanym cytacie dotyczące wznowienia postępowania nie uwzględniają jednak specyficznej sytuacji związanej z obowiązkiem sanacji konstytucyjności w sprawach dotyczących emerytur kobiet, które przed dniem 1 stycznia 2013 r. nabyły prawo do emerytury na podstawie artykułu 46 Ustawy o FUS. Pozostawiają tym samym znaczny margines dowolności organom i sądom w ocenie i rozstrzygnięciu następstw wyroku TK w konkretnych wypadkach." Dlatego Sąd Okręgowy odwołuje się tutaj do tych orzeczeń Sądu Najwyższego, które..., i Sądu Apelacyjnego w Łodzi, które nakazują, które prezentują wykładnię o dopuszczalności ponownego ustalania wysokości świadczenia w przypadku, gdy dane unormowanie uznane zostało za niezgodne z Konstytucją na postawie art. 114 Ustawy o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych. Takie stanowisko prezentował np. Sąd Najwyższy w uchwale składu 7 sędziów z dnia 10 czerwca 2011 r. III UZP 1/11 Lex numer 842889 oraz powołany w tej uchwale orzecznictwie Sądu Najwyższego. Ten sam kierunek wykładni przedstawiony został także w wyroku Sądu Apelacyjnego w Łodzi z dnia 25 września 2013 r. III Aua 1750/12 Lex numer 1386109, w którym wskazano, że " Od decyzji emerytalno rentowej w toku instancji administracyjnej nie przysługuje żaden środek odwoławczy, dlatego te decyzje w rozumieniu k.p.a. mają charakter ostateczny od daty wydania, artykuł 16 paragraf 2 k.p.a. Wznowienie postępowania administracyjnego na podstawie art. 145 k.p.a. dotyczy decyzji ostatecznych jak wyraźnie stanowi ten przepis, dlatego artykuł 145 k.p.a. nie może być podstawą nadzwyczajnej weryfikacji prawomocnej decyzji emerytalno rentowej. Podstawą wzruszenia takiej prawomocnej decyzji, może być tylko art. 114 Ustawy o emeryturach i rentach z FUS. W artykule 145a k.p.a. przewiduje się możliwość wznowienia postępowania, gdy organ orzekł decyzją na podstawie niekonstytucyjnej normy prawnej, uznanej przez Trybunał za niezgodną z Konstytucją. Nie ma takiej wyraźnej podstawy do wzruszenia decyzji emerytalno rentowej, która uprawomocniła się wskutek niewniesienia od niej odwołania. Jeżeli odwołanie wniesiono i Sąd orzekł na podstawie niekonstytucyjnej normy to sytuacja jest jasna, wznowienie postępowania sądowego jest w art. 401 ze znaczkiem prim k.p.c. W orzecznictwie powszechnym przyjmuje się jednolicie, że pod pojęciem okoliczności istniejących przed wydaniem decyzji o których mowa w art. 114 ust. 1 Ustawy emerytalnej, rozumieć należy też niezgodność z Konstytucją danej normy prawnej, która stanowiła podstawę wydania decyzji. Patrz też Renata Babińska ,,Wzruszalność prawomocnych decyzji rentowych". W trybie art. 114 ust. 1 wyżej wymienionej Ustawy, istnieje więc możliwość wzruszenia przez organy rentowe na wniosek lub z urzędu decyzji wydanych w sprawach emerytalnych i rentowych, także w razie późniejszego uznania niezgodności z Konstytucją danej normy prawnej. Dlatego wniesienie podobnego wniosku po uprawomocnieniu się decyzji w zwykły sposób, powinna uzasadniać badanie pod kątem przesłanek z art. 114 Ustawy emerytalnej. W wyniku zastosowania instytucji ponownego ustalania prawa do emerytur i rent następuje nadzwyczajna kontynuacja postępowania w tej samej sprawie. Wzruszalność prawomocnej decyzji uregulowana jest odrębnie w Ustawie o emeryturach i rentach z FUS niż w k.p.a. Wzruszalność na gruncie art. 114 Ustawy, to szczególny sposób pozbawienie skutków prawnych prawomocnych decyzji emerytalno rentowych, niweczących skutki obiektywnie wadliwych decyzji z mocą wsteczną". Koniec cytatu. Powołując powyższe obszerne fragmenty uzasadnienia wyroku Sądu Apelacyjnego w Łodzi, Sąd Okręgowy wskazuje, iż zgodnie z przedstawioną tam wykładnią właściwym trybem postępowania, który powinien zastosować pozwany organ rentowy przy rozpoznawaniu wniosku ubezpieczonej o ponowne obliczenie wysokości emerytury, jest tryb przewidziany w art. 114 Ustawy emerytalnej. Zaznaczyć przy tym należy, iż wniosek ubezpieczonej z dnia 28 marca 2019 r. w którym powoływała się ona na wyrok Trybunału Konstytucyjnego z dnia 6 marca 2019 r., pozwany organ rentowy powinien rozpoznać w takim trybie, który skutecznie usuwa z obrotu prawnego decyzję emerytalną opartą na niekonstytucyjnym wobec powódki przepisie art. 25 ust. 1b Ustawy emerytalnej w brzmieniu obowiązującym do 30 września 2017 r. Zaskarżona decyzja oparta została na przepisach k.p.a. w szczególności art. 146 paragraf 1 k.p.a. w związku z art. 151 paragraf 2 k.p.a. i nie doprowadziła do wskazanego wyżej skutku prawnego, co w konsekwencji osłabia moc wiążącą wyrok Trybunału Konstytucyjnego. Sąd Okręgowy nie może tego rodzaju stanowiska organu rentowego zaakceptować a dodatkowo podkreśla, iż wniosek ubezpieczonej organ rentowy powinien rozpoznać kompleksowo, także co do żądania wydania nowej decyzji w której emerytura zostałaby obliczona na nowo z pominięciem tej regulacji normatywnej, która uznana została wyrokiem Trybunału Konstytucyjnego z dnia 6 marca 2019 r. za niezgodną z Ustawą zasadniczą. Sąd Okręgowy zgadza się przy tym z prezentowaną w orzecznictwie m.in. w wyroku Sądu Okręgowego w Łomży z dnia 25 czerwca 2019 r. sygn. akt III U 203/19 wyrokiem Lex opublikowany w systemie informacji prawnej LEX nr 2689320 zgodnie z którym..., zgodnie z którym w postępowaniach w sprawach z zakresu Ubezpieczeń Społecznych ma charakter rozpoznawczy ale jednocześnie kontrolny. Najpierw wniosek jest bowiem przedmiotem oceny organu rentowego a potem jego kontroli dokonuje Sąd. Postępowanie sądowe jest wtórne wobec postępowania administracyjnego a kontrola Sądu, winna korespondować z zakresem rozstrzygnięcia dokonanego w decyzji administracyjnej. Założenia te jednak w niektórych przypadkach są nieprzydatne, ustawodawca nie wypowiada się jakie orzeczenie należy wydać w sytuacji, gdy wniosek jest rozstrzygnięty, decyzjach prawidłowa, ale nie uwzględnia wszystkich przepisów służących do rozpatrzenia sprawy w postępowaniu przed organem rentowym. Sąd Okręgowy w Łomży wskazuje dalej, że tak sytuacja ma miejsce w rozpoznawanej przez niego sprawie. Zarówno organ rentowy jak i strona są przekonani, że wniosek został rozpoznany kiedy [? 00:29:57.896] decyzja nie zawiera rozstrzygnięcia o przeliczeniu czy odmowie przeliczenia świadczenia. Wymaganie od strony, aby w takiej sytuacji składała odwołanie od niewydania decyzji o przeliczeniu świadczenia na podstawie art. 477 ze 9 paragraf 4 k.p.c. byłoby nadużyciem, gdyż wnioskodawczyni jest przekonana, że jej wniosek został załatwiony a decyzja wydana. Sąd Okręgowy w Łomży dalej kontynuuje swoje rozważania stwierdzając początek cytatu: ,,Nie można też stracić z pola widzenia, że postępowanie w sprawach z zakresu Ubezpieczeń Społecznych jest odformalizowane, również odczytywanie treści decyzji organu rentowego, nie powinno odbywać się w sposób formalistyczny ważny jest przedmiot rozstrzygnięcia a nie jego brzmienia, organ rentowy jest autonomiczny w rozpoznawaniu wniosku tak jak i Sąd rozpoznający odwołanie. Zasadniczym celem postępowania sądowego jest jednak merytoryczne rozstrzygnięcie o żądaniach strony, co do których powstał spór. Tak wyrok Sądu Najwyższego z 10 maja 1996 r. II URN 1/96. Funkcja kontrolna Sądu ograniczona jest wyłącznie do materialnoprawnej oceny legalności decyzji, a funkcja rozpoznawcza jest zdeterminowana przedmiotem i zakresem decyzji, choć funkcja ta zawiera w sobie element odrębności i niezależności od wcześniejszego rozstrzygnięcia organu rentowego. Nie budzi zasadniczo wątpliwości, że w sprawie z odwołania od decyzji organu rentowego treść tej decyzji, wyznacza przedmiot i zakres rozpoznania Sądu, a Sąd uwzględniając odwołanie, zmienia decyzję i orzeka o istocie sprawy art. 477 ze znaczkiem 14, paragraf 2 k.p.c., przy czym przepisy nie określają sposobu zmiany decyzji z całą pewnością jednak, istota sprawy zależy od wniosku ubezpieczonego. W pewnych wypadkach jednak, Sąd może rozpoznać merytorycznie żądanie wnioskodawcy, mimo że decyzja organu rentowego z tym żądaniem nie koresponduje. W orzecznictwie przyjmuje się, że w przypadku rozminięcia się wniosku ubezpieczonego inicjującego postępowanie i rozstrzygnięcia organu rentowego, decydujące znaczenie należy nadać żądaniu wnioskodawcy. Tak wyrok Sądu Najwyższego z 2 października 2008 r. I UK 88/08, wyrok SN z 11 grudnia 2013 r. III UK 15/13, wyrok Sądu Apelacyjnego w Szczecinie z 3 lipca 2013 r. III AUA 330/13, wyrok SA w Białmystoku z 7 maja 2013 r. III AUA 1129/12. Jeśli żądanie ubezpieczonego wadliwie zostanie oceniony przez organ rentowy, to Sąd zobowiązany jest rozważyć wszelkie podstawy prawne, mogące mieć zastosowanie w stanie faktycznym sprawy. Wadliwość oceny żądania przez organ rentowu, nie może uniemożliwiać ubezpieczonemu dochodzenia swych racji przed Sądem, wyrok Sądu Najwyższego 28 czerwca 2016 r. I UZ 11/16. Nadto orzecznictwo sądowe dopuszcza możliwość uwzględnienia przez Sąd okoliczności, nie będących przedmiotem decyzji organu rentowego, gdzie podstawa faktyczna wyroku dotyczy okoliczności pewnych, wyrok Sądu Najwyższego z 4 lipca 2000 r. UK 55/00 z 18 kwietnia 2001 r. II UKN 335/00 i wyrok z 20 maja 2004 r. II UK 395/03. Wydanie w sytuacji wyroku, prowadzi do swoistego skrócenia procedury i eliminuje konieczność dodatkowych działań wnioskodawcy np. złożenia kolejnego wniosku czy też np. odwołania na niewydanie decyzji. Kolejnym argumentem kontynuuje Sąd Okręgowy Łomży przemawiającym za możliwością orzekania co do istoty sprawy w sytuacji, gdy zaskarżona decyzja w sposób niekompletny rozstrzyga o wniosku ubezpieczonego, jest treść artykułu 477 ze znaczkiem 14 paragraf 3 k.p.c. Otóż w sytuacji, gdy organ nie wyda decyzji i odwołanie wniesiono w związku z tym Sąd uwzględniając odwołanie zawsze ma możliwość orzeczenia co do istoty sprawy, czyli odnosi się wyłącznie do wniosku ubezpieczonego i żądań w nim zgłoszonych, bo decyzji organu rentowego nie ma. Jasne jest, że przypisy k.p.c. swoją regulacją obejmują oczywiste sytuacje faktyczne, czyli wydanie decyzji przez organ rentowy prawidłowej lub nieprawidłowej bądź nie wydanie decyzji. Przepisy k.p.c. nie przewidują przypadku, gdy decyzja jest wydana ale nie w pełni koresponduje z wnioskiem złożonym w organie rentowym, należy to potraktować jako lukę prawną i przez analogię zastosować regulację i z art. 467 ze znaczkiem 14 paragraf 3 k.p.c. i 477 ze znaczkiem 14 paragraf 2 k.p.c. Wydaje się to być konieczność szczególnie w sytuacji, gdy organ rentowy wydał decyzję opartą wyłącznie o przepisy proceduralne np. k.p.a. i nie rozstrzygnął merytorycznie pozytywnie czy negatywnie o żądaniu strony, która przecież zgłosiła takie żądanie, tu o przeliczenie świadczenia. Inna wykładnia prowadziłaby do sytuacji sformułowania wobec odwołującego wymagań, którym strona często nie byłaby w stanie podołać wobec wysokiego stopnia jej sformalizowania. Ubezpieczony musiałby mieć świadomość, że jego wniosek jest rozstrzygnięty niezupełnie i po odczekaniu 2 miesięcy wnieść odwołanie od niewydanej decyzji poddając się ocenie Sądu, która wcale nie musiałaby być zbieżna z jego oceną. Sąd może bowiem uznać, że decyzja jest kompletna wówczas ubezpieczony może stracić prawo podważenia wydanej decyzji z uwagi na upływ miesięcznego terminu do wniesienia odwołania z uwagi na upływ miesięcznego terminu do wniesienia odwołania. Oczywiście ubezpieczony może złożyć dwa odwołania, trudno jednak wyobrazić sobie u niego taką zapobiegliwość. Konieczność złożenia odwołania od nie wydania decyzji w sytuacji, gdy decyzja jest wydawana a jedynie w sposób niekompletny rozstrzyga o żądaniu sformułowanym we wniosku, byłaby nadmierną formalizacją kompletnie nieprzystającą do zasad rządzących postępowaniem w sprawach z zakresu Ubezpieczeń Społecznych, które przecież jest jednak postępowaniem o niskim stopniu sformalizowania. Takie wyśrubowane wymogi mogłyby narazić stronę na brak merytorycznego rozstrzygnięcia w sprawie, a co za tym idzie mogłoby dojść do naruszenia konstytucyjnego prawa do sądu. Organ Rentowy informuje bowiem wyłącznie o prawie zaskarżenia wydanej decyzji a o innych niuansach procesowych, strona nie jest informowana". Koniec cytatu. Dodatkowo wskazać należy, iż artykuł 114 Ustawy o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych, przewiduje znacznie mniej sformalizowane przesłanki ponownego ustalania prawa do świadczeń lub ich wysokości w oparciu o okoliczności wskazane w ust. 1 tego przepisu. Wynika to z faktu, że zgodnie z ust. 1f artykułu 114 1f, przepisu ust. 1e nie stosuje się jeżeli m.in. w wyniku uchylenia lub zmiany decyzji z przyczyn określonych w ust. 1, osoba zainteresowana nabędzie prawo do świadczenia lub świadczenie w wyższej wysokości. Jest tak dlatego, że nie stosuje się wówczas przepisu ust. 1e, który dla uchylenia lub zmiany decyzji o której mowa w ust. 1 przewiduje terminy prawa materialnego, które są przewidziane dla ponownego ustalenia prawa do świadczeń lub ich wysokości z określonych w tym ustępie przyczyn, terminy te wynoszą 10 lat, 5 lat, czy 3 lata, dlatego w ocenie Sądu Okręgowego organ rentowy powinien rozpoznać wniosek ubezpieczonej o ponowne przeliczenie emerytury, właśnie według przepisu art. 114 Ustawy o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych. W każdym razie nie powinien ignorować żądania ponownego ustalenia wysokości emerytury uznając tak jak zrobił to w treści zaskarżonej decyzji, że żądanie takie w ogóle przez ubezpieczoną nie zostało złożone. Z powyższych motywów na podstawie art. 477 ze znaczkiem 14 paragraf 2, w związku z art. 114 Ustawy o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych i art. 477 ze znaczkiem 14 paragraf 3 k.p.c., Sąd Okręgowy orzekł jak w sentencji wyroku. Wydając powyższe rozstrzygnięcie Sąd miał również na uwadze, że orzeczenie kasatoryjne wobec decyzji organu rentowego zgodnie z wolą ustawodawcy wyrażoną w art. 477 ze znaczkiem 14a k.p.c., może zostać wydane tylko przez Sąd II Instancji. Natomiast zgodnie z artykułem 477 ze znaczkiem 14 paragraf 1 i paragraf 2 k.p.c., Sąd I Instancji zobligowany jest do wydania orzeczenia merytorycznego, oddalenia odwołania albo jego uwzględnienia w całości lub w części i orzeczenia co do istoty sprawy. Na tym wygłoszenie uzasadnienia zakończono.

Dodano:  ,  Opublikował(a):  Daromiła Pleśniak
Podmiot udostępniający informację: Sąd Okręgowy w Bydgoszczy
Osoba, która wytworzyła informację:  Sędzia Janusz Madej
Data wytworzenia informacji: