Portal Orzeczeń Sądu Okręgowego w Bydgoszczy

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

UZASADNIENIE

Decyzją z dnia 11.05.2016 r., Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w B. na podstawie art. 184 ustawy z dnia 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych oraz § 4 rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 7 lutego 1983 r. w sprawie wieku emerytalnego pracowników zatrudnionych w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze odmówił ubezpieczonemu P. K. prawa do emerytury, albowiem nie udowodnił on wymaganego 15 - letniego okresu pracy w szczególnych warunkach wykonywanej stale i w pełnym wymiarze czasu pracy. Do stażu pracy w warunkach szczególnych nie uwzględniono okresu zatrudnienia od 01.03.1979 r. do 31.10.1993 r., ponieważ w świadectwie pracy w warunkach szczególnych z dnia 10.08.2000 r. wyszczególnione stanowisko pracy nie odpowiada nazwie stanowiska wymienionego w wykazie stanowisk stanowiącego załącznik nr 1 do Zarządzenia Nr 33 Ministra Łączności dnia 16.05.1983 r. oraz nie uwzględniono okresu zatrudnienia od 26.05.1994 r. do 39.09.2002 r. wykazanego w świadectwie pracy w warunkach szczególnych z dnia 30.09.2002 r. albowiem zajmowane stanowisko pracy nie odpowiada nazwie stanowiska wymienionego w wykazie A stanowisk stanowiącego załącznik nr 1 do Zarządzenia Nr 33 Ministra Łączności dnia 16.05.1983 r.

Odwołanie od powyższej decyzji złożył ubezpieczony zaskarżając w całości przedmiotową decyzję i wnosząc o jej zmianę poprzez przyznanie ubezpieczonemu prawa do emerytury. Zarzucił, że przepracował 15 lat w szczególnych warunkach. Wskazał okresy pracy, które powinny mu zostać zaliczone do stażu pracy w warunkach szczególnych.

W odpowiedzi na odwołanie organ rentowy wniósł o jego oddalenie, podtrzymując stanowisko zawarte w zaskarżonej decyzji.

Sąd ustalił, co następuje:

Ubezpieczony P. K. (ur. (...)), w dniu 27.04.2016 r. złożył wniosek o przyznanie prawa do emerytury. Ubezpieczony jest członkiem OFE. Zgłosił wniosek o przekazanie środków zgromadzonych na rachunku w otwartym funduszu emerytalnym za pośrednictwem ZUS na dochody budżetu państwa. Organ rentowy uznał za udowodniony na dzień 1 stycznia 1999 r. 26 lat 10 miesięcy i 6 dni ogólnego stażu pracy w tym żadnego okresu jako pracy w warunkach szczególnych . - okoliczności bezsporne

Sporne pozostawało to, czy ubezpieczony P. K. legitymuje się 15 - letnim stażem pracy w warunkach szczególnych.

Ubezpieczony w okresach zatrudnienia od 01.03.1979 r. do 31.01.1993 r. oraz od 26.05.1994 r. do 30.09.2002 r w Zakładach (...), późniejsze (...) S.A., obecnie (...) S.A. świadczył stale i w pełnym wymiarze czasu pracę w warunkach szczególnych przy przetwórstwie tworzyw sztucznych wymienioną w wykazie A, dziale IV, pozycja 17 jako załączniku do rozporządzenia Rady Ministrów-z dnia 7 lutego 1983 r. w sprawie wieku emerytalnego pracowników zatrudnionych w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze, [produkcja i przetwórstwo żywic i tworzyw sztucznych oraz produkcja surowców, półfabrykatów i środków pomocniczych stosowanych do ich produkcji i przetwórstwa, produkcja wosków i woskali]. Do jego obowiązków należała obsługa maszyn przetwarzających tworzywo sztuczne między innymi : bakelitu, tworzywa konstrukcyjnego / (...)/ z włóknem szklanym, Tworzywa sztuczne były w formie granulatu, które w maszynach do ich przetwarzania podgrzewany był do bardzo wysokiej temperatury 200 - 300 stopni C. wydzielając szkodliwe związki chemiczne, gazy, opary. Z kolei przetwórstwo bakielitu polegało na tłoczeniu proszku chemicznego pod ciśnieniem po uprzednim rozkruszeniu tworzywa. Przy tej pracy wytwarzała się duża ilość pyłu. Tworzywo konstrukcyjne zawierało bardzo dużą ilość włókna szklanego, które podczas jego przetwórstwa uwalniało się do powietrza.

Ubezpieczony w procesie przetwórstwa tworzyw sztucznych obsługiwał różne maszyny, w zależności od rodzaju przetwarzanego tworzywa. Maszyny te zmieniały się na przestrzeni lat albowiem wprowadzano coraz nowocześniejsze ich typy, wymagające w późniejszym okresie włożenia dyskietki i ustawienia odpowiednich parametrów /np. .koloru/, które co pewien czas należało sprawdzać. Operatorzy maszyn także okresowo wykonywali pomiary wytwarzanych detali celem sprawdzenia czy odpowiadają wymaganym parametrom, a w razie odstępstw, korygowali je w maszynie. Musieli także wykonywać niezbędne do bieżącej obsługi czynności konserwacyjne tych maszyn po zakończeniu pracy. Z uwagi na te liczne czynności, których wymagała obsługa maszyn do przetwórstwa tworzyw sztucznych stanowiska były różnie określane w angażach: ustawiacz maszyn do obróbki skrawaniem do obrabiarek specjalnych, ustawiacz maszyn i urządzeń- konserwator, ustawiacz - programista.

Różne nazewnictwo stosowane do określenia stanowiska pracy powoda nie wiązało się ze zmianą rodzaju pracy w zakresie przetwórstwa tworzyw sztucznych. Jedynie zmieniające się maszyny wymagały coraz większych umiejętności do ich obsługi.

. Odwołujący w przywołanych okresach wykonywał stale i w pełnym wymiarze czasu pracę w warunkach szczególnych przy produkcji i przetwórstwie tworzyw sztucznych wymienioną w wykazie A, dziale IV, pozycja 17 rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 7 lutego 1983 r. w sprawie wieku emerytalnego pracowników zatrudnionych w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze oraz wymienioną w wykazie A, dział IV, poz. 17, pkt 1 zarządzenia Nr 33 Ministra Łączności z dnia 16 maja 1983 r. w sprawie prac wykonywanych w szczególnych warunkach w zakładach pracy resortu łączności.

Dowody: świadectwa wyłamywania prac w szczególnych warunkach z, dnia~ 10.08.2000 r. 30.09.2002 r. wystawione przez (...) świadectwo pracy z dnia 30.09.2002 r., świadectwo pracy z dnia 31.10.1993 r., (akta emerytalne, akta osobowe);; zeznania świadka T. K., K. Ł., zeznania ubezpieczonego P. K. (e-protokół - k. 22 akt sądowych)

Sąd dokonał ustalenia stanu faktycznego przede wszystkim na podstawie zeznań świadków oraz zeznań ubezpieczonego, a także na podstawie dokumentów znajdujących się w aktach sprawy, w aktach organu rentowego oraz w aktach osobowych odwołującego. Sąd uznał zeznania świadków i ubezpieczonego za w pełni wiarygodne. Formułowali oni twierdzenia w sposób jasny, rzeczowy oraz zgodny z zasadami logicznego rozumowania.. Świadkowie w spornych okresach pracowali razem z ubezpieczonym i z własnych obserwacji wiedzieli jaka pracę wykonuje i w jakich warunkach. Sąd ustalił nadto stan faktyczny w oparciu o treść dokumentów zgromadzonych w przedmiotowej sprawie, w tym świadectw pracy oraz świadectw pracy w warunkach szczególnych, które Sąd uznał za wiarygodne, bowiem ich treść korespondowała z ustalonym w sprawie stanem faktycznym.

Sąd zważył, co następuje:

Przenosząc ustalony w sprawie stan faktyczny na grunt przepisów prawa stwierdzić należało, że odwołanie ubezpieczonego zasługiwało na uwzględnienie.

Zgodnie z treścią art. 184 ustawy z dnia 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (Dz. U. z 2016 r., poz. 887 j.t.) w zw. z § 3, § 4 ust. 1 rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 7 lutego 1983 r. w sprawie wieku emerytalnego pracowników zatrudnionych w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze (Dz. U. z 1983, poz. Nr 8, poz. 43), ubezpieczonemu urodzonemu po dniu 31 grudnia 1948 r., który wykonywał prace w szczególnych warunkach, wymienione w wykazie A tegoż rozporządzenia, przysługuje emerytura, jeżeli spełnił łącznie następujące warunki:

- osiągnął wiek emerytalny wynoszący co najmniej 60 lat dla mężczyzn,

- nie przystąpił do otwartego funduszu emerytalnego,

- w dniu wejścia w życie przepisów ustawy emerytalnej, tj. 01.01.1999 r. osiągnął okres składkowy i nieskladkowy wynoszący 25 lat dla mężczyzn, w tym okres zatrudnienia w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze, wykonywanego stale i w pełnym wymiarze czasu pracy, obowiązującym na danym stanowisku, wynoszący co najmniej 15 lat.

Natomiast zgodnie z brzmieniem § 2 ust. 1 rozporządzenia okresami pracy uzasadniającymi prawo do świadczeń na zasadach określonych w rozporządzeniu są okresy, w których praca w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze jest wykonywana stale i w pełnym wymiarze czasu pracy obowiązującym na danym stanowisku pracy.

Należy przy tym zauważyć, iż tylko okresy wykonywania zatrudnienia w pełnym wymiarze czasu pracy wypełniają weryfikowalne kryterium uznania pracy o cechach znacznej szkodliwości dla zdrowia lub znacznego stopnia uciążliwości, lub wymagającej wysokiej sprawności psychofizycznej ze względu na bezpieczeństwo własne lub otoczenia. Stałe wykonywanie takich prac oznacza, że krótsze dobowo (nie w pełnym wymiarze obowiązującego czasu pracy na danym stanowisku) lub periodyczne, a nie stałe świadczenie pracy wyklucza dopuszczalność uznania pracy za świadczoną w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze wskutek niespełnienia warunku stałej znacznej szkodliwości dla zdrowia lub stałego znacznego stopnia uciążliwości wykonywanego zatrudnienia (postanowienie Sądu Najwyższego z dnia 3 października 2008 r., II UK 133/08).

W ocenie Sądu ubezpieczony P. K. legitymuje się 15 - letnim okresem pracy w warunkach szczególnych. Z treści zeznań świadków T. K., K. Ł. oraz z treści zeznań ubezpieczonego a także z treści zgromadzonej dokumentacji w niniejszej sprawie wynika, że P. K. w okresie pracy w Zakładach (...), późniejszych (...) S.A., obecnie (...) od 01.03.1979 r. do 31.10.1993 r. oraz od 26.05.1994 do 31.12.1998r. wykonywał stale i w pełnym wymiarze czasu pracę w warunkach szczególnych przy przetwórstwie tworzyw sztucznych wymienioną w wykazie A, dziale IV, pozycja 17 rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 7 lutego 1983 r. w sprawie wieku emerytalnego pracowników zatrudnionych w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze. oraz wymienioną w wykazie A, dział IV, poz. 17, pkt 1 zarządzenia Nr 33 Ministra Łączności z dnia 16 maja 1983 r. w sprawie prac wykonywanych w szczególnych warunkach w zakładach pracy resortu łączności.. Ubezpieczony wykonywał w tym czasie wyłącznie prace pry przetwórstwie tworzyw sztucznych. Wprawdzie nazwa stanowisk jakie zajmował była różnie określana jednakże nie miało to żadnego przełożenia na rodzaj wykonywanych przez niego obowiązków, które związane były z obsługa maszyn do przetwarzania tworzyw sztucznych.

Sąd wskazuje, iż dokonał weryfikacji treści okoliczności faktycznych ustalonych w oparciu o przeprowadzone dowody ze świadectw pracy oraz świadectw pracy w warunkach szczególnych poprzez dopuszczenie innych dowodów w sprawie, w szczególności dowodów z zeznań ubezpieczonego i świadków. Nie ulega wątpliwości, iż odwołujący w spornych okresach świadczył stale i w pełnym wymiarze pracę w warunkach szczególnych.

W orzecznictwie wskazuje się, że w świetle przepisów z zakresu ubezpieczeń społecznych podstawowym dokumentem poświadczającym staż pracy w warunkach szczególnych jest świadectwo wykonywania pracy w takich warunkach wystawione przez uprawnionego pracodawcę lub jego następcę prawnego. Niemniej jednak w postępowaniu sądowym ubezpieczony może za pomocą wszelkich środków dowodowych, w tym także zeznań świadków, wykazywać, że w spornym okresie świadczył pracę w warunkach szczególnych (por. wyrok Sądu Apelacyjnego w Krakowie z dnia 11 marca 2015 r., sygn. akt III AUa 961/14; także wyrok Sądu Apelacyjnego w Gdańsku z dnia 14 kwietnia 2015 r., sygn. akt III AUa 1931/14). Sąd podnosi również, iż zgodnie z treścią wyroku Sądu Apelacyjnego w Krakowie z dnia 26 marca 2015 r., III AUa 699/14, o uznaniu danego zatrudnienia za pracę w szczególnych warunkach nie decyduje ani treść dokumentów wystawionych przez pracodawcę, ani też nazwa stanowiska pracy, lecz charakter faktycznie wykonywanych czynności.

Zdaniem Sądu nie ma wątpliwości, że ubezpieczony P. K. spełnia łącznie wszystkie przesłanki do przyznania mu prawa do emerytury uregulowanej w art. 32 w zw. z art. 184 ustawy z dnia 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych. Organ rentowy w zaskarżonej decyzji wskazał, iż nie legitymuje się żadnym okresem pracy w warunkach szczególnych, natomiast po zaliczeniu odwołującemu do stażu pracy w warunkach szczególnych powyższych okresów zatrudnienia, należy skonstatować, iż ubezpieczony legitymuje się okresem pracy w warunkach szczególnych w wymiarze 19 lat 5 miesięcy i 5 dni.

Z uwagi na powyższe, Sąd. na podstawie art. 47714 § 2 k.p.c. zmienił zaskarżoną decyzję organu rentowego orzekając jak w pkt 1 wyroku.

W punkcie 2 wyroku Sąd zgodnie z treścią przepisu art. 118 ust. la ustawy o emeryturach i rentach z FUS z urzędu orzekł w przedmiocie odpowiedzialności organu rentowego za nieustalenie ostatniej okoliczności niezbędnej do wydania decyzji. Zdaniem Sądu, biorąc pod uwagę całokształt okoliczności przedmiotowej sprawy nie zaistniały podstawy do stwierdzenia odpowiedzialności organu rentowego, pomimo uwzględnienia odwołania ubezpieczonego. Sąd wziął pod uwagę sformalizowany przebieg postępowania przed organem rentowym, jak również występujące ograniczenia dowodowe do przyznania ubezpieczonemu prawa do żądanego świadczenia, konieczne było przeprowadzenie postępowania dowodowego na okoliczność świadczenia przez odwołującego się pracy w szczególnych warunkach.