Portal Orzeczeń Sądu Okręgowego w Bydgoszczy

UZASADNIENIE

Decyzją z dnia 25.04.2022r. Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w B. podjął wypłatę emerytury M. J. (1) od dnia 1.03.2022r.

W odwołaniu złożonym w tut. Sądzie, ubezpieczony wniósł o zmianę tej decyzji poprzez przyznanie mu emerytury w wysokości zwaloryzowanej o wskaźnik wynoszący 107 %.

W odpowiedzi na odwołanie pozwany organ rentowy wniósł o jego oddalenie.

Sąd ustalił i zważył, co następuje:

Ubezpieczony - M. J. (1) (ur. (...)) w dniu 26.01.2022r. złożył w Zakładzie Ubezpieczeń Społecznych Oddział w B. wniosek o emeryturę.

Decyzją z dnia 25.02.2022r. pozwany organ rentowy wydał decyzję o przyznaniu ubezpieczonemu emerytury w kwocie zaliczkowej z uwagi na kontynuowanie ubezpieczenia. Łączna kwoty emerytury wyniosła 7.242,32 zł. W decyzji tej wskazano, iż w celu podjęcia wypłaty emerytury należy przedłożyć w organie rentowym świadectwo pracy lub zaświadczenie potwierdzające fakt rozwiązania stosunku pracy wraz z wnioskiem o podjęcie wypłaty emerytury.

W dniu 28.03.2022r. ubezpieczony złożył wymagany wniosek o podjęcie wypłaty świadczenia wraz ze świadectwem pracy, z którego wynikało, że z dniem 28.03.2022r. ustał jego stosunek pracy.

W dniu 26.04.2022r. organ rentowy wydał decyzję będącą przedmiotem postępowania w niniejszej sprawie. Wskazano w niej, że wysokość emerytury wyliczonej na podstawie art. 26 ustawy z dnia 17.12.1998r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (tekst jednolity: Dz. U z 2022r., poz. 504) wynosi 7.320,15 zł, a ponownego ustalenia wysokości emerytury z uwzględnieniem składek na ubezpieczenie emerytalne należnych od wynagrodzenia za okres od dnia 1.03.2022r. do dnia 28.03.2022r. Zakład dokona po zewidencjonowaniu składek na koncie i zgłoszeniu stosownego wniosku. Taki wniosek ubezpieczony złożył w dniu 19.04.2022r., a stosowna decyzją została wydana w dniu 8.06.2022r.

Ponieważ M. J. (1) podał, że informację o waloryzacji jego emerytury wskaźnikiem wynoszącym 107 % powziął od pracownika Inspektoratu ZUS Ż., Sąd przeprowadził dowód w postaci zeznań M. J. (2), pracującej w tym Inspektoracie na sali obsługi klienta w sprawach świadczeń emerytalno-rentowych. Zeznała, ze nie pamięta ubezpieczonego, że zapisy na żółtych kartkach są jej autorstwa. Powiedziała również, że po wprowadzeniu do programu komputerowego nr PESEL danego ubezpieczonego, to system sam wylicza wysokość prognozowanego świadczenia. Kilka razy zresztą podkreśliła, że zawsze - w czasie rozmów z ubezpieczonymi – informuje, że podana kwota świadczenia jest prognozowana, bo właściwa wysokość świadczenia podana jest tylko w wydanych decyzjach. Ponadto potwierdziła, że wysokość waloryzacji pojawia się mniej więcej w połowie lutego w Monitorze Polskim.

Sąd, zgodnie z regułą zawartą w art. 233 § 1 k.p.c. dokonał oceny zebranego w sprawie materiału dowodowego, która przełożyła się na ostateczny wynik niniejszego postępowania.

Sąd dał wiarę zeznaniom tego świadka, wieloletniego pracownika organu rentowego, który nie miał żadnego osobistego interesu w tym, by udzielać ubezpieczeniowemu nieprawdziwych informacji.

Spornym w przedmiotowej sprawie pozostawało natomiast, czy emerytura M. J. (1) po podjęciu jej wypłaty od 1 marca 2018r. winna być zwaloryzowana.

Zgodnie z treścią art. 25 cyt. ustawy o emeryturach i rentach z FUS podstawę obliczenia emerytury stanowi kwota składek na ubezpieczenie emerytalne z uwzględnieniem waloryzacji składek zaewidencjonowanych na koncie ubezpieczonego do końca miesiąca poprzedzającego miesiąc, od którego przysługuje wypłata emerytury, oraz zwaloryzowanego kapitału początkowego. Ostateczne obliczenie wysokości emerytury - zgodnie z art. 25 i 26 ustawy - może nastąpić najwcześniej po zgłoszeniu wniosku o podjęcie wypłaty emerytury w związku z rozwiązaniem stosunku pracy umożliwiającego ustalenie miesiąca, od którego przysługuje wypłata emerytury.

Po zgłoszeniu takiego wniosku organ rentowy:

a) ponownie ustala podstawę obliczenia emerytury, uwzględniając również kwotę składek na ubezpieczenie emerytalne (z uwzględnieniem ich waloryzacji), zaewidencjonowanych na koncie ubezpieczonego do końca miesiąca kalendarzowego poprzedzającego miesiąc, od którego przysługuje wypłata emerytury;

b) oblicza emeryturę, dzieląc podstawę obliczenia przez średnie dalsze trwanie życia obowiązujące w dniu zgłoszenia wniosku o podjęcie wypłaty emerytury.

M. J. (1) wniosek o podjęcie wypłaty emerytury złożył w dniu 28.03.2022r po rozwiązaniu stosunku pracy. Pozwany organ rentowy ponownie obliczył wysokość emerytury. Dopiero z chwilą podjęcia wypłaty emerytury została ustalona ostatecznie jej wysokość. Na dzień nabycia prawa do świadczenia nie mogła zostać jednoznacznie ustalona jego wysokość.

Przez waloryzację, zwaną również indeksacją, należy rozumieć proces przeliczania należności - świadczeń, wymuszony zmianą warunków społeczno-ekonomicznych, najczęściej inflacją. Waloryzacja w rozumieniu art. 88 oznacza mechanizm zwiększania nominalnej wysokości świadczeń emerytalno-rentowych z uwagi na deprecjację ich wartości realnej. Należy przy tym zauważyć, że indeksowana jest zarówno kwota świadczenia, jak i podstawa wymiaru. Ustawa przewiduje ponadto waloryzację składek zewidencjonowanych na koncie ubezpieczonego (art. 25-25a) oraz waloryzację kapitału początkowego (art. 173 ust. 4-5a).

Powołany przepis art. 88 cyt. ustawy o emeryturach i rentach z FUS stanowi, że emerytury i renty podlegają corocznie waloryzacji od dnia 1 marca. Waloryzacja polega na pomnożeniu kwoty świadczenia i podstawy jego wymiaru przez wskaźnik waloryzacji. W wyniku przeprowadzonej waloryzacji kwota świadczenia nie może ulec obniżeniu. Waloryzacji podlega kwota świadczenia i podstawa jego wymiaru w wysokości przysługującej ostatniego dnia lutego roku kalendarzowego, w którym przeprowadza się waloryzację. Waloryzacja obejmuje emerytury i renty przyznane przed terminem waloryzacji.

Sąd popiera stanowisko Sądu Apelacyjnego w Łodzi wyrażone w wyroku dnia z 18 sierpnia 2015r. sygn. akt III AUa 1052/14 (Lex nr 1814776), iż nie można literalnie wykładać przepisów art. 88 ustawy emerytalnej, bowiem nie został on dostosowany do nowej sytuacji prawnej powstałej od dnia 1 stycznia 2013r., tj. po wejściu w życie ustawy z dnia 11 maja 2012 r. o zmianie ustawy o emeryturach i rentach z FUS (Dz. U. z 2012.637).

W ocenie Sądu sytuacja prawna ubezpieczonego różni się od przewidzianych na gruncie przepisów ustawy emerytalnej przypadków wstrzymania wypłaty ustalonego świadczenia, które po dacie jego przyznania, co do zasady nie podlega zmianom co do wysokości, czy innemu kształtowaniu jego składników. Wszystkie przeliczenia świadczenia dokonywane są wówczas na wniosek, po spełnieniu ustawowych warunków.

W sytuacji M. J. (1), dopiero z chwilą podjęcia wypłaty emerytury została ustalona ostatecznie jej wysokość. Waloryzacja świadczenia byłaby zatem nieuprawniona i pozostawała w sprzeczności z ideą waloryzacji mającą na celu urealnienie wysokości świadczenia, dostosowanie go do dochodów osób zarobkujących.

Reasumując, Sąd uznał, że pozwany organ rentowy prawidłowo ustalił wysokość emerytury ubezpieczonego w zaskarżonej decyzji bez uwzględnienia waloryzacji przypadającej na ostatni dzień lutego 2022r.

W tym stanie rzeczy, Sąd uznał odwołanie M. J. (1) za nieuzasadnione i – na podstawie art. 477 14 § 1 k.p.c – orzekł, jak w sentencji.