Portal Orzeczeń Sądu Okręgowego w Bydgoszczy

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 29 marca 2023 r.

Sąd Okręgowy w Bydgoszczy VI Wydział Pracy i Ubezpieczeń Społecznych

w składzie:

Przewodniczący Sędzia Maciej Flinik

Protokolant – starszy sekretarz sądowy Marta Walińska

po rozpoznaniu w dniu 29 marca 2023 r. w Bydgoszczy

na rozprawie

odwołania: M. W.

od decyzji Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddział w B.

z dnia 22 lipca 2022 r., nr (...)

w sprawie: M. W.

przeciwko: Zakładowi Ubezpieczeń Społecznych Oddział w B.

przy udziale (...) – Produkcja sp. z o.o. z siedzibą w B.

o podleganie ubezpieczeniu

1/ oddala odwołanie,

2/ zasądza od odwołującej się na rzecz pozwanego organu rentowego kwotę 180 (sto osiemdziesiąt) złotych tytułem zwrotu kosztów zastępstwa prawnego.

Sędzia Maciej Flinik

Sygn. akt VI U 2282/22

UZASADNIENIE

M. W. wniosła odwołanie od decyzji (...) Oddział w B. z dnia 22 lipca 2022r. którą stwierdzono, że jako pracownik u płatnika (...) Produkcja spółka z o.o. nie podlega obowiązkowo ubezpieczeniom społecznym to jest emerytalnemu , rentowym, chorobowemu i wypadkowemu od dnia 1 kwietnia 2022 r. do nadal. W uzasadnieniu strona powodowa argumentowała, że składając pisemne zeznania przed organem rentowym z uwagi na stan poważnej choroby tj. chemioterapię i stan załamania depresyjnego oraz poważną gorączkę zapomniała, , czy też nie była w stanie prawidłowo wskazać, że w dniach 1 – 2 kwietnia 2022r. wykonywała jednak pracę na rzecz pracodawcy , co potwierdzają jednoznacznie odnalezione maile ( przygotowała wówczas dokumenty do wysyłki / deklaracje /, które następnie wysłała do płatnika. W dniu 2 kwietnia sporządziła nadto listy płac dla 4 pracowników oraz listę płac umów cywilnoprawnych. W tym dniu odpracowany został częściowo nieprzepracowany w całości dzień 1 kwietnia 2022r. Okoliczności tych nie zarejestrowała prezes spółki (...) , dlatego nie uwzględniono powódki na liście płac i wysłano druk (...) dopiero w dniu 2 maja 2022r, który powinien być wysłany 1 kwietnia 2022r. W swojej drugiej pracy ( (...) spółka z o.o. ) w dniu 1 kwietnia 2022r. odwołująca miała urlop bądź również nie wykonywała pracy w pełnym wymiarze., przychodząc na popołudniową zmianę , uzgadniając wcześniej z kierownikiem późniejszy czas odrobienia godzin.

W odpowiedzi na odwołanie pozwany wniósł o jego oddalenie i zasądzenie od odwołującej na jego rzecz kosztów zastępstwa prawnego wg norm przepisanych. Opisując poczynione przez organ rentowy ustalenia co do stanu faktycznego ( zgłoszenie odwołującej się jako pracownika płatnika składek od dnia 1 kwietnia 2022r. z zerową podstawą wymiaru składek za 4- 6/2022 dokumentem, który wpłynął ze znacznym uchybieniem ustawowego terminu bo dopiero w dniu 2 maja 2022r. , przebywanie przez odwołującą się od 4 do 30 kwietnia na urlopie bezpłatnym ), pozwany skonkludował, iż w przedmiotowej sprawie chęć uzyskania świadczeń z ubezpieczenia chorobowego jawi się jak główny motyw zawarcia umowy o pracę. Wbrew twierdzeniom zawartym w odwołaniu , brak jest wystarczających dowodów świadczenia pracy przez odwołującą się, co w powiązaniu z krótkotrwałością zatrudnienia przed dniem powstania niezdolności do pracy w ocenie organu rentowego świadczy o pozorności stosunku pracy i chęci uzyskania długotrwałych świadczeń. Pozwany nadmienił, iż stanowisko na którym zatrudniono zainteresowaną zostało stworzone specjalnie dla niej. W czasie nieobecności obowiązki przejęła A. A. . Nadto umowa o pracę została antydatowana – pierwotnie przy podpisach widniała data 1.04.2022r. , która została zmieniona na 28.03. 2022r.

Sąd Okręgowy ustalił co następuje :

W okresie od 1 stycznia 2022r. do 28 lutego 2022r. odwołująca się M. W. była zatrudniona w (...) Produkcja spółka z o.o. na podstawie umowy o pracę . W okresie od 7 do 13 marca 2022r. wiązała ją z wskazaną wyżej firmą umowa zlecenia. Niemal równolegle , bo od 6 grudnia 2021r. do 28 lutego 2022r. odwołująca pozostawała zatrudniona na podstawie umowy zlecenia w spółce (...) spółka z o.o. w B. , a od 1 marca do 31 maja 2022r. łączył ją ze wskazaną spółką stosunek pracy.

/ dowód : zestawienie okresów ubezpieczenia k. 64 akt spraw /

W dniu 1 kwietnia 2022 r. odwołująca się świadczyła pracę w spółce (...) spółka z o.o. w godzinach od 8 ⁰⁰ do 16 ⁰⁰ , przy czym w godzinach od 10 ⁰⁰ do 12 ⁰⁰ została zwolniona celem przeprowadzenia badań w szpitalu. W dniu 2 kwietnia 2022r. nie wykonywała pracy w tej spółce. W dniu 2 kwietnia 2022r odwołująca przesłała drogą mailową do biura rachunkowego obsługującego spółkę (...) dokumentów (...) P (...) .

/ dowód : zeznania świadka M. D. (1) - zapis AV k. 60 , informacja k. 78 i 99 , kopie ZUS DRA wraz z potwierdzeniem przesłania k. 108 – 110 akt sprawy /

Powyższy stan faktyczny sąd ustalił w oparciu o przedłożoną dokumentację oraz zeznania świadka M. D. , które były spontaniczne, wewnętrznie spójne i znajdują odzwierciedlenie we wspomnianej dokumentacji . Dotyczyły w istocie jedynie kwestii przesłania świadkowi w dniach 1 – 2 kwietnia 2022r. przez odwołującą się deklaracji (...) P (...) i listy płac pracowników spółki (...), który to fakt znalazł potwierdzenie w dokumentacji nadesłanej przez pełnomocnika odwołującej się. Okoliczność wykonania wspomnianych czynności przez odwołującą nie oznacza jednak bynajmniej, iż w dniach tych pozostawała ona związana ze spółką (...) stosunkiem pracy i pracę w pełnym wymiarze czasu pracy na rzecz tej spółki w reżimie pracowniczym świadczyła. W tym zakresie sąd odmówił wiarygodności zeznaniom zarówno M. W. jak i jej siostry – A. A.. Przeczy im cały szereg okoliczności w postaci świadczenia przez odwołującą się w tym czasie pracy na pełnym etacie na rzecz A. B., braku wskazania rzekomego drugiego pracodawcy w trakcie wizyty u lekarza , przerabiana data podpisania umowy o pracę widniejąca na tym dokumencie , wreszcie miesięczne opóźnienie w zgłoszeniu odwołującej do ubezpieczenia społecznego . W połączeniu z niekwestionowanym faktem pojawienia się u odwołującej bardzo poważnych problemów zdrowotnych na przełomie marca i kwietnia 2022r. , w świetle zasad doświadczenia życiowego i racjonalnego rozumowania podważa tezę o rzekomym zatrudnieniu powódki na drugi , pełen etat, uwiarygodniając jednocześnie tezy postawione przez organ rentowy - a mianowicie usilną próbę uzyskania – właśnie w związku z chorobą – wyższych świadczeń z ubezpieczenia chorobowego. Co więcej zeznając przed organem rentowym siostra w/w- na stwierdziła, iż „ pani W. nie wykonywała swoich obowiązków z uwagi na stan zdrowia , który uległ znacznemu pogorszeniu, a odwołująca się przyznała, że nie stawiła się w pracy w dniu 1 kwietnia 2022r. Poza tym zeznania siostry odwołującej się jakoby nie udzielała jej urlopu bezpłatnego są jawnie sprzeczne z treścią wystawionych przez nią samą jako pracodawcę dokumentów pracowniczych, a okoliczność ta została wskazana w samym odwołaniu . Bez znaczenia dla oceny realnej możliwości równoległego wykonywania przez odwołującą się zatrudnienia pozostaje okoliczność , czy jak utrzymuje odwołująca się w dniu 1 kwietnia 2022r. świadczyła ona pracę na rzecz A. B. na drugiej zmianie ( od godziny 14 ⁰⁰ ) , czy też , jak wynikałoby z informacji podanej przez pracodawcę w dniu tym pracowała w godzinach 8 ⁰⁰ do 16 ⁰⁰ , z przerwą na badanie ( uzyskując zgodę tegoż pracodawcy na wyjście w godzinach pracy w tym celu ). Nie ulega wątpliwości , iż w obu wersjach nie byłaby w stanie wykonywać pełnowymiarowej pracy na rzecz spółki (...).

Sąd Okręgowy zważył co następuje :

Odwołanie nie zasługiwało na uwzględnienie. Materiał dowodowy zgromadzony w sprawie nie potwierdza tezy, jakoby od 1 kwietnia 2022 r. odwołująca się M. W. została ponownie ( po miesięcznej przerwie w marcu, kiedy to przejściowo , przez okres tygodnia realizowała umowę zlecenia ) zatrudniona na podstawie umowy o pracę w należącej do jej siostry spółce (...). Z przedmiotowego materiału wprost przeciwnie wynika, iż odwołująca się nie zamierzała pracować w firmie siostry na podstawie umowy o pracę w kwietniu 2022r. , albowiem od 1 marca 2022r. pozostawała zatrudniona na pełnym etacie w aptece (...) ( uprzednio świadcząc tam pracę w oparciu o umowę zlecenia ) . Sekwencja i daty jej zgłoszenia do ubezpieczeń społecznych z tytułu zatrudnienia w obu tych firmach jednoznacznie wskazują na to , że w momencie, w którym podjęła ona pełnoetatowe zatrudnienie w A. B. ( wcześniej w ramach umowy zlecenia miała przepracowywać liczbę godzin odpowiadającą etatowi ) , zaczęła wygaszać swoje zaangażowanie w spółce (...). W marcu ( a zatem wtedy, kiedy rozpoczęła już pracę w aptece) M. W. zrezygnowała z zatrudnienia w reżimie pracowniczym w spółce (...), zawierając z tą spółką jedynie tygodniową umowę zlecenia. Powyższe wydaje się działaniem w pełni logicznym i racjonalnym – zatrudniając się na pełen etat u nowego pracodawcy, odwołująca zwyczajnie nie była w stanie kontynuować zatrudnienia na etacie w spółce (...). Już sam kreowany przez stronę powodową stan rzeczy w postaci jakoby równoległego zatrudnienia odwołującej się w dwóch firmach w pełnym wymiarze czasu pracy jest , w świetle zasad doświadczenia życiowego trudny do przyjęcia . Gdyby dać wiarę twierdzeniom o rzekomym równoczesnym zatrudnieniu w/w- nej na pełen etat, należałoby zaakceptować tezę o jej 16 godzinnym dniu pracy, która to teza , z racji wydolności przeciętnego człowieka i jego naturalnych potrzeb ( w postaci spania, , jedzenia , odpoczynku itd. ) jest nie do obrony. Materiał dowodowy zgromadzony w sprawie – a mianowicie fakt, że od marca w związku z nowym zatrudnieniem odwołująca pozostawała wyrejestrowania z ubezpieczenia pracowniczego w (...), okoliczność, że z końcem marca dowiedziała się o swoim problemie zdrowotnym, a w pierwszych dniach kwietnia o wadze tego problemu ( a zatem miała pełną świadomość potencjalnej konieczności skorzystania w najbliższym czasie z najpewniej długotrwałych świadczeń z ubezpieczenia społecznego ) , treść zeznań jej oraz siostry przed organem rentowym zgodnie z którymi odwołująca się nie stawiła się w pracy i nie wykonywała swoich obowiązków z uwagi na pogorszenie stanu zdrowia , przerobienie daty zawarcia umowy o pracę , okoliczność nie zgłoszenia lekarzowi, który wystawiał jej zwolnienie lekarskie od kwietnia , że pozostaje zatrudniona u dwóch pracodawców, wreszcie to , że w dniu 1 kwietnia 2022r. pełnowymiarowej pracy na rzecz (...) nie mogła zwyczajnie wykonywać ( albowiem do godziny 16 ⁰⁰ na pierwszej zmianie z przerwą na badanie lub po porannym badaniu w szpitalu , na drugiej zmianie pracowała w A. B. ) układa się w pełni logiczną całość prowadzącą do wniosku, że spóźnione ( o niemal miesiąc ) zgłoszenie M. W. do ubezpieczeń społecznych z tytułu rzekomego zatrudnienia w (...) miało na celu wyłącznie uzyskanie przez nią wyższych świadczeń z ubezpieczenia społecznego., a konkretniej ubezpieczenia chorobowego . Nie wynikało bynajmniej z zaniedbania po jej stronie ( albowiem w/w nie podjęła zatrudnienia w reżimie pracowniczym w spółce (...) na początku kwietnia ) , a z „ troski „ o zapewnienie sobie należytych środków utrzymania na czas choroby. Należy domniemywać, iż odwołująca się doskonale wiedziała , że zanosi się na długotrwały okres niezdolności do pracy ( „ chorobowe „ ) , tym samym w sytuacji wykreowania równoległego zatrudnienia u drugiego pracodawcy podstawa wymiaru zasiłku chorobowego , a co za tym idzie samo świadczenie będą odpowiednio i znacząco wyższe. Stąd zrozumiały, ale nieakceptowalny pomysł na zgłoszenie odwołującej się do ubezpieczeń z tytułu rzekomej umowy o pracę zawartej od 1 kwietnia 2022r. . Okoliczność wysłania jakiś ( nielicznych i których sporządzenie z pewnością nie zajęło kilku godzin ) dokumentów rozliczeniowych dotyczących pracowników (...) ( lista płac i dwie deklaracje ZUS ) w dniu 2 kwietnia 2022r. do biura rachunkowego obsługującego tą spółkę nie stanowi w ocenie sądu wystarczającego dowodu na świadczenie przez odwołującą się pracy w pełnym wymiarze czasu pracy. Raczej wygląda to na wymuszone sytuacją - koniecznością pilnego leczenia finalizowanie rozpoczętych zadań ( być może w ramach umowy zlecenia, która łączyła odwołującą się ze spółką (...) jeszcze w marcu 2022r.). Jeżeli się zważy na fakt, że do ZUS przesłany został inny egzemplarz umowy o pracę, aniżeli ten , który znajduje się w aktach osobowych ubezpieczonej ( w pierwszym przerobiona została data zawarcia umowy z 1.04. 2022r na 28 . 03. 2022r. , drugi nie ma zawiera takich poprawek w dacie 28.03. 2022r. ) oraz to , że cały szereg dokumentów pracowniczych ( przykładowo zapoznanie pracownika z ryzykiem, potwierdzenie szkolenia ) opatrzonych jest datą 1 kwietnia 2022r. , w sytuacji, w której w dniu tym odwołująca się świadczyła pełnowymiarową – ośmiogodzinną pracę w A. , nadto zmuszona była wykonać badanie lekarskie , a w pisemnych zeznaniach złożonych przed organem rentowym przyznała, że nie stawiła się do pracy , nie ulega wątpliwości, że cała dokumentacja związana z jej rzekomym zatrudnieniem od kwietnia 2022r. w spółce (...) jest niemiarodajna. Odwołująca zwyczajnie nie mogła bowiem odbyć szkoleń z zakresu BHP w dniu 1 kwietnia 2022r.( i potwierdzić tego faktu w tej dacie swoim podpisem ) , skoro nie pojawiła się tego dnia w firmie (...), a jednocześnie miała cały szereg innych poważnych spraw „ na głowie „ - jej aktywność koncentrowała się na pracy w A. B. oraz na rozwiązaniu problemu zdrowotnego ( przeprowadzeniu badań i dalszym leczeniu ) . W świetle powyższego sąd podziela tezę organu rentowego , że zawarcie pomiędzy stronami umowy o pracę miało charakter pozorny. Obie strony ( siostry ) wykreowały , w ocenie sądu z datą wsteczną , rzekomy stosunek pracowniczy li tylko i wyłącznie w celu uzyskania dla M. W. jak najkorzystniejszych warunków korzystania przez drugą z nich ze świadczeń z ubezpieczenia społecznego w związku z niezdolnością do pracy z powodu choroby, bez zamiaru świadczenia pracy przez w./w- ną . Wiadomo było bowiem , że pracy tej nie będzie ona w stanie z uwagi na konieczność uciążliwego leczenia podjąć i kontynuować . Bez wątpienia zaistniały tym samym okoliczności opisane w art. 83 k.c. Zgodnie z treścią tego przepisu , aby umowa o pracę została uznana za pozorną konieczne jest spełnienie łącznie trzech elementów: oświadczenie woli musi być złożone tylko dla pozoru, oświadczenie woli musi być złożone drugiej stronie, adresat oświadczenia woli musi zgadzać się na dokonanie czynności prawnej jedynie dla pozoru. W przypadku pozorności umowy o pracę zamiarem stron nie jest więc faktyczne nawiązane stosunku pracy, a w konsekwencji jej wykonywanie. Poza formalnymi warunkami zawarcia umowy badać należy przede wszystkim fakt, czy była ona w rzeczywistości wykonywana w ramach stosunku pracy (wyrok SA w Katowicach z dn. 11.02.2014 r., III AUa 929/13, LEX nr 1439034). Ni mniej nie więcej taka sytuacja zaistniała w niniejszej sprawie. Odwołująca M. W. i jej siostra A. A. mając ( w kwietniu 2022 r. ) z jednej strony już pełną świadomość potencjalnej długotrwałej niezdolności do pracy pierwszej z nich z powodu choroby i związanego z tym chorobowego , z drugiej natomiast posiadając z racji kwalifikacji ( w przypadku odwołującej się - specjalista kadr i płac ) pełną wiedzę co do znacząco wyższe świadczenia z ubezpieczenia społecznego w przypadku równoległego zatrudnienia pracownika u dwóch pracodawców, postanowiły stworzyć ( dla pozoru ) rzekomy stosunek pracy, jaki miał łączyć odwołującą się ze spółką (...) od 1 kwietnia 2022r.

W tym stanie rzeczy ( wobec fikcyjnego zatrudnienia odwołującej w spółce (...) i w efekcie nieważności takiego stosunku prawnego, co za tym idzie braku przedmiotowego tytułu ubezpieczenia ) , Sąd Okręgowy na podstawie art. 477 ¹⁴ § 1 k.p.c. orzekł jak w sentencji.

O kosztach zastępstwa prawnego orzeczono w oparciu o przepis art. 98 k.p.c. w zw. z § 9 ust. 2 Rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 22 października 2015r. w sprawie opłat za czynności radców prawnych / Dz. U. 2018 poz. 265 / zasądzając je od odwołującej się jako przegrywającej proces na rzecz organu rentowego , jako proces ten wygrywającego ( ryczałtowa kwota 180 zł w sprawach o podleganie ubezpieczeniu ) .

Sędzia Maciej Flinik