Portal Orzeczeń Sądu Okręgowego w Bydgoszczy

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 2 stycznia 2020 r.

Sąd Okręgowy w Bydgoszczy VI Wydział Pracy i Ubezpieczeń Społecznych

w składzie:

Przewodniczący Sędzia Janusz Madej

Protokolant – st. sekr. sądowy Dorota Hańc

po rozpoznaniu w dniu 2 stycznia 2020 r. w Bydgoszczy na rozprawie

odwołania: Z. K.

od decyzji Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddziału w B.

z dnia 27 czerwca 2019 r., znak: (...)

w sprawie: Z. K.

przeciwko: Zakładowi Ubezpieczeń Społecznych Oddziałowi w B.

o przywrócenie terminu do wniesienia skargi o wznowienie postępowania

1)  oddala odwołanie;

2)  wniosek ubezpieczonej Z. K. z dnia 31 maja 2019 r. o ponowne ustalenie wysokości emerytury, w którym ubezpieczona powołuje się na wyrok Trybunału Konstytucyjnego z dnia 6 marca 2019 r. sygn. P 20/16, przekazuje do rozpoznania Zakładowi Ubezpieczeń Społecznych Oddziałowi w B. w trybie art. 114 ustawy z dnia 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych ( tj. Dz. U. z 2018 r., poz. 1270).

Sędzia Janusz Madej

Sygn. akt VIU 2510/19

UZASADNIENIE

W piśmie z dnia 31 maja 2019 r., wniesionym w tej dacie do Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddziału w B., ubezpieczona Z. K., powołując się na wyrok Trybunału Konstytucyjnego z dnia 6 marca 2019 r. wniosła na podstawie art. 145a Ustawy z dnia 14 czerwca 1960 r. k.p.a. skargę o wznowienie postępowania i uchylenie decyzji o przyznaniu emerytury i jej obliczenie z uwzględnieniem art. 25 ustępu 1b Ustawy o emeryturach i rentach z FUS. Ponadto w zdaniu drugim tego pisma domagała się ona wydania nowej decyzji, w której emerytura zostanie obliczona bez zastosowania wyżej wskazanego przepisu uznanego przez Trybunał Konstytucyjny za niezgodny z Konstytucją. Decyzją z dnia 27 czerwca 2019 r. Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w B., w związku ze skargą Z. K. o wznowienie postępowania z dnia 31 maja 2019 r. oraz wnioskiem o przywrócenie terminu do wniesienia skargi o wznowienie postępowania z dnia 31 maja 2019 r., odmówił przywrócenia terminu do wniesienia skargi o wznowienie postępowania oraz odmówił wznowienia postępowania w sprawie. W uzasadnieniu tej decyzji organ rentowy wskazał, że w dniu 21 marca 2019 r. został ogłoszony wyrok Trybunału Konstytucyjnego z dnia 6 marca 2019 r. orzekający, że art. 25 ustęp 1b Ustawy z dnia 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych, Dziennik Ustaw z 2018 r., poz. 1270 oraz z 2019 r., pozycja 39, w brzmieniu obwiązującym do 30 września 2017 r. w zakresie, w jakim dotyczy urodzonych w 1953 kobiet, które przed 1 stycznia 2013 r. nabyły prawo do emerytury na podstawie art. 46 tej ustawy jest niezgodny z art. 2 Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej. Organ rentowy w związku z tym wskazywał, że zgodnie z art. 145a § 2 k.p.a. ubezpieczona mogła wnieść do organu rentowego skargę o wznowienie postępowania w terminie jednego miesiąca od dnia wejścia w życie wyroku Trybunału Konstytucyjnego, to jest do dnia 21 kwietnia 2019 r., przy czym skoro dni 21 i 22 kwietnia 2019 r., pierwszy i drugi dzień Świąt Wielkiej Nocy były dniami ustawowo wolnymi od pracy, to tym samym termin na zgłoszenie skargi o wznowienie postępowania upływał w dniu roboczym następującym po dniu wolnym od pracy, czyli 23 kwietnia 2019 r. zgodnie z art. 57 § 3 i 4 k.p.a. Organ rentowy wskazywał, że skarga ubezpieczonej o wznowienie postępowania wpłynęła do zakładu dopiero 31 maja 2019 r., to jest po ustawowym terminie do jej wniesienia. Ponadto organ rentowy wskazywał, że w piśmie z dnia 31 maja 2019 r. ubezpieczona zwróciła się z wnioskiem o przywrócenie terminu do złożenia skargi o wznowienie postępowania. Zgodnie z art. 58 § 1 i § 2 k.p.a. organ rentowy na prośbę osoby zainteresowanej przywraca termin na złożenie skargi, o ile uprawdopodobni ona, że uchybienie terminu nastąpiło bez jej winy, a wniosek o przywrócenie terminu został złożony w terminie 7 dni od ustania przyczyny uchybienia terminu. Organ rentowy w związku z tym wskazywał, że ponieważ ubezpieczona nie uprawdopodobniła, że uchybienie terminu nastąpiło bez jej winy i nie zachowała siedmiodniowego terminu do złożenia wniosku, to zakład odmówił przywrócenia terminu do wniesienia skargi i tym samym brak było podstaw do wznowienia postępowania w sprawie. Odwołanie od tej decyzji wniosła ubezpieczona Z. K.. Ubezpieczona ponownie w odwołaniu powołała się na wyrok Trybunału Konstytucyjnego z dnia 6 marca 2019 r. podnosząc, że wyrok ten dotyczy jej emerytury i jej rocznika. Ubezpieczona podnosiła także, że o wyroku dowiedziała się w ostatnim dniu maja 2019 r. i od razu udała się do Zakładu Ubezpieczeń Społecznych w I., aby się upewnić na ile jest to okoliczność prawdziwa. ZUS powiadomił ją o tym, że jest już za późno, więc od razu ubezpieczona na piśmie złożyła skargę z, wraz z wnioskiem o przeliczenie jej emerytury. Ponadto ubezpieczona podnosiła, że telewizję ogląda, ma..., telewizję ogląda mało, bo przeważnie tylko wiadomości, gdzie nie słyszała o wyroku Trybunału Konstytucyjnego, jak pisze ubezpieczona, o ustawie, gazet nie kop..., kupuje, komputera nie posiada, nikt z nią nie zamieszkuje, ubezpieczona mieszka sama i ubezpieczona wyrażała przekonanie, że nie jest jedyną osobą, która o tym wyroku nie wiedziała. W związku z powyższymi, z powyższą argumentacją wnosiła ona o pozytywne rozpatrzenie jej prośby. W odpowiedzi na odwołanie organ rentowy wnosił o oddalenie odwołania powołując argumentację przedstawioną uprzednio w uzasadnieniu zaskarżonej decyzji. Sąd Okręgowy ustalił i rozważył co następuje. Ubezpieczona w dniu 31 maja 2019 r. złożyła w Zakładzie Ubezpieczeń Społecznych pismo z dnia 31 maja 2019 r. domagając się w jego treści i powołując się na wyrok Trybunału Konstytucyjnego z 6 marca 2019 r. wznowienia postępowania i uchylenia decyzji o przyznaniu jej emerytury i jej obliczeniu z uwzględnieniem art. 25 ustępu 1b Ustawy o emeryturach i rentach z FUS wskazując, że wnosi ona skargę o wznowienie postępowania, a ponadto wnosiła ona o wydanie nowej decyzji, w której emerytura zostanie obliczona, w której emerytura zostanie obliczona bez zastosowania tego przepisu. Ubezpieczona urodziła się (...) Organ rentowy zakażoną decyzją odmówił przywrócenia terminu do wniesienia skargi o wznowienie postępowania i odmówił wznowienia postępowania w sprawie. Ubezpieczona wraz z pismem z 31 maja 2019 r., karta 24 akt emerytalnych, złożyła także pismo z tej samej daty z prośbą o wznowienie terminu do złożenia, wznowienia skargi o postępowanie i uchylenie decyzji o przyznaniu emerytury. Organ rentowy zakwalifikował to pismo jako wniosek o przywrócenie terminu i w zaskarżonej decyzji odmówił przywrócenia terminu powołując się na to, iż ubezpieczona nie wykazała, iż do złożenia wniosku o przywrócenie terminu doszło w terminie 7 dni przewidzianym w ustawie w k.p.a., a także powołując się na to, iż ubezpieczona nie wyk..., nie wykazała we wniosku, aby do uchybienia terminu do złożenia skargi o wznowienie postępowania doszło bez jej winy. W odwołaniu ubezpieczona powoływała się na takie okoliczności, które w jej ocenie usprawiedliwiały złożenie skargi o wznowienie postępowania po terminie, jak to, iż ogląda mało telewizji, o, iż nie słyszała o wyroku Trybunału, iż nie kupuje gazet i nie posiada komputera oraz że zamieszkuje sama. W ocenie Sądu Okręgowego zaskarżona decyzja odpowiadała prawu. Zgodnie z art. 58 § 1 k.p.a., w razie uchybienia terminu należy przywrócić termin na prośbę zainteresowanego, jeżeli uprawdo..., uprawdopodobni, że uchybienie nastąpiło bez jego winy. Zgodnie z kolei z § 2 art. 58 k.p.a., prośbę o przywrócenie terminu należy wnieść w ciągu 7 dni od dnia ustania przyczyny uchybienia terminu, jednocześnie z wniesieniem prośby należy dopełnić czynności, dla której określony był termin. W orzecznictwie podkreśla się, iż termin do wniesienia skargi o wznowienie postępowania administracyjnego z przyczyny orzeczenia przez Trybunał Konstytucyjny o niezgodności aktu normatywnego z Konstytucją, określony w art. 145-tym litera a paragraf 2 k.p.a. jest terminem o charakterze procesowym, wobec czego ma do niego zastosowanie instytucja przywrócenia terminu. W związku z tym przypomnieć należy, że art. 145 z literką a paragraf 1 stanowi, iż można żądać wznowienia postępowania również w przypadku, gdy Trybunał Konstytucyjny orzekł o niezgodności aktu normatywnego z Konstytucją, umową międzynarodową lub Ustawą na podstawie zys..., którego została wydana decyzja. Z kolei § 2-gi art. 145 a k.p.a. stanowi, iż w sytuacji określonej w § 1-szym skargę o wznowienie wnosi się w terminie jednego miesiąca od dnia wejścia w życie orzeczenia Trybunału Konstytucyjnego. Ponieważ orzeczenie Trybunału Konstytucyjnego z dnia 6 marca 2019 r. w sprawie o sygnaturze akt P 20/16 zostało ogłoszone 21 marca 2019 r. w Dzienniku Ustaw pod poz. 539 to jak zasadnie wskazał w zaskarżonej decyzji organ rentowy termin do wniesienia skargi o wznowienie postępowania upłynął z końcem dnia 23 kwietnia 2019 r., ponieważ dni 21 i 22 kwietnia 2019 r. były dniami ustawowo wolnymi od pracy. W związku z tym złożenie skargi o wznowienie postępowania 31 maja 2019 r. nastąpiło po powyższym ustawowym terminie dla dokonania tej czynności. We wniosku o wznowienie postępowania z dnia 31 maja 2019 r. karta 23 akt organu rentowego ubezpieczona w zasadzie nie powoływała żadnych okoliczności, które miałyby przemawiać za możliwością przywrócenia jej terminu do wniesienia skargi. Z kolei w swoim odwołaniu z dnia trzy..., 3 lipca 2019 r. powoływała ona takie okoliczności, które nie wskazywały na to, iż do złożenia skargi o wznowienie postępowania po upływie jednomiesięcznego terminu przewidzianego dla dokonania tej czynności doszło bez jej winy. Takie okoliczności jak oglądanie telewizji w zbyt małym zakresie, jak niekupowanie gazet czy nieposiadanie komputera, a także to, iż jest ona osobą samotną nie usprawiedliwiają w ocenie Sądu przywrócenia terminu do złożenia skargi o wznowienie postępowania administracyjnego w sprawie zakończonej decyzją ostateczną przyznającą ubezpieczonej prawo do emerytury z osiągnięciem powszechnego wieku emerytalnego. Chodzi o decyzję z dnia 3 września 2015 r. Karta 19 i 20 akt emerytalnych. Przypomnieć, zatem należy jeszcze raz, że termin, o którym mowa w art. 58-ym § 1-szym k.p.a. do złożenia skargi o wznowienie postępowania można przywrócić jedynie wtedy, jeżeli strona zainteresowana uprawdopodobni, że uchybienie terminu nastąpiło bez jej winy. A w niniejszej sprawie ubezpieczona takich okoliczności w istocie nie powołała. Dlatego na podstawie art. 477 ze znaczkiem 14 paragraf 1 Kodeksu postępowania cywilnego Sąd Okręgowy oddalił odwołanie wobec braku podstaw do przywrócenia terminu do złożenia skargi do o wznowienie postępowania i nie wykazania przez ubezpieczoną, iż do uchybienia terminu doszło bez jej winy. Dlatego Sąd Okręgowy orzekł jak w pkt. 1-szym wyroku. W pkt. 2-gim wyroku Sąd Okręgowy przekazał wniosek ubezpieczonej o ponowne ustalenie wysokości emerytury, w którym powoływała się ona także na wyrok Trybunału Konstytucyjnego do rozpoznania organowi rentowemu w trybie art. 114-go ust. 1-szego i ustępów następnych k.p.c. Sąd, bowiem miał na względzie, że wniosku tego organ rentowy w ogóle nie rozpoznał i nie wydał w jego przedmiocie decyzji administracyjnej, a droga sądowa w sprawie z zakresu ubezpieczeń społecznych otwiera się co do zasady dopiero wtedy, gdy organ rentowy rozpozna wniosek właściwą decyzją administracyjną odnoszącą się do tego wniosku. Przy czym w orzecznictwie podkr..., za utrwalony należy uznać pogląd, iż art. 114-ty ustęp 1-szy Ustawy emerytalnej pod pojęciem okoliczności istniejących przed wydaniem decyzji rozumie także niezgodność z Konstytucją danej normy prawnej, która stanowiła podstawę wydania decyzji. W trybie art. 114-go ust. 1-szego Ustawy z dnia 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych tekst jednolity Dziennik Ustaw 2018 r. pozycja 1270 ze zmianami istnieje, więc możliwość wzruszenia przez organy rentowe na wniosek lub z urzędu decyzji wydanych w sprawach emerytalnych i rentowych także w razie późniejszego uznania niezgodności z Konstytucją danej normy prawnej. Dlatego wniesienie ponownego wniosku po uprawomocnieniu się decyzji w zwykły sposób powinna uzasadniać badanie w postępowaniu administracyjnym przez organ rentowy czy zostały spełnione przesłanki z wynikające z art. 114-go umożliwiające ponowne ustalenie wysokości świadczenia i wydanie nowej decyzji. Tak m.in. wyrok Sądu Apelacyjnego w Łodzi z dnia 25 września 2013 r. III AUA 1750/12 LEX nr 1386109. Zgodnie z art. 464-tym § 1-szym k.p.c. odrzucenie pozwu nie może nastąpić z powodu niedopuszczalności drogi sądowej, gdy do rozpoznania sprawy właściwy jest inny organ. W tym przypadku Sąd przekaże sprawę temu organowi. Jeżeli jednak organ ten uprzednio uznał się za niewłaściwy Sąd rozpozna sprawę. W niniejszej sprawie mieliśmy, zatem do czynienia z sytuacją, w której organ rentowy rozpoznał merytorycznie tylko część pisma wszczynającego postępowanie w niniejszej sprawie w zakresie obejmującym żądanie ubezpieczonej wzno..., wznowienia postępowania w ramach skargi o wznowienie postępowania złożonej na podstawie art. 145 a k.p.a. Organ rentowy natomiast zupełnie pominął żądanie ubezpieczonej złożone zgłoszone we wniosku z dnia 31 maja 2019 r. o wydanie nowej decyzji, w której emerytura zostanie obliczona bez zastosowania przepisu uznanego przez Trybunał Konstytucyjny za niezgodny z Konstytucją. Dlatego też na podstawie artykułu 464-go § 1-szego k.p.c. Sąd Okręgowy orzekł jak w pkt. 2-im wyroku mając na względzie, iż organ rentowy powinien merytorycznie rozpoznać także drugą część pisma ubezpieczonej wszczynającego postępowanie pisma z dnia dwiedzies..., z dnia 31 maja 2019 r. Na tym wygłoszenie uzasadnienia zakończono.