Portal Orzeczeń Sądu Okręgowego w Bydgoszczy

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

UZASADNIENIE

Ubezpieczony P. S. wniósł odwołanie od decyzji (...) Oddział w B. z dnia 15 października 2019 r. , którą odmówiono mu prawa do emerytury. W/w- ny domagał się przyznania mu spornego świadczenia argumentując, iż w jego przypadku wobec posiadania na dzień 31 grudnia 2008 r. 25 lat okresów składkowych, w tym 20 lat w szkolnictwie specjalnym ( a zatem spełniania przesłanek określonych w art. 88 KN ) , nie musi on ( jak utrzymuje organ rentowy ) legitymować się 30 latami okresów składkowych. Organ rentowy błędnie nie zaliczył do pracy w szczególnym charakterze zaliczonej do stażu pracy służby wojskowej skarżącego odbywanej w okresie od 2 września 1986 r. do 28 sierpnia 1987 . Odnośnie stanowiska organu co do nierozwiązania przezeń stosunku pracy , ubezpieczony wskazał, iż rozwiązanie takie ( zgodnie z obowiązujący orzecznictwem ) może nastąpić również po dacie 31 grudnia 2008 r

W odpowiedzi na odwołanie pozwany wniósł o jego oddalenie argumentując, iż powodem odmowy przyznania ubezpieczonemu wnioskowanej emerytury jest brak udokumentowania do dnia 31 grudnia 2018 r. stażu pracy w szkolnictwie specjalnym w wymiarze 20 lat ( zaliczono 19 lat 7 miesięcy i 26 dni ) oraz brak rozwiązania stosunku pracy.

Sąd Okręgowy zważył co następuje :

Stan faktyczny w sprawie pozostawał bezsporny . Ubezpieczony P. S. w czerwcu 1986 r. ukończył studia. Od 1 września 1986 r. miał rozpocząć pracę w Zakładzie (...) w T.. Pod koniec sierpnia otrzymał jednak wezwanie do odbycia służby wojskowej. W okresie od 2 września 1986 r. do 28 sierpnia 1987r. w/w- ny odbywał służbę wojskową - przeszkolenie wojskowe dla absolwentów w formule 3 miesięcznego szkolenia w ramach szkoły podchorążych , a następnie odbywania służby w macierzystej jednostce . 28 sierpnia 1987 r. ubezpieczony opuścił jednostkę, a z dniem 1 września tegoż roku podjął pracę w zakładzie pracy – Zakładzie (...) w T.. Późniejszy pracodawca ubezpieczonego - Sąd Wojewódzki w B. zaliczył powyższy okres ( służby wojskowej ) do jego stażu pedagogicznego. W dniu 28 sierpnia 2019 r. w/ w- ny rozwiązał stosunek pracy w (...) Ośrodku (...).

Odwołanie zasługiwało na uwzględnienie. Odnosząc się w pierwszym rzędzie do spornej kwestii rozwiązania stosunku pracy przez ubezpieczonego, należy stwierdzić, iż stanowisko pozwanego organu rentowego jest chybione. Jak wskazał w wyroku z dnia 10 sierpnia 2017 r. III AUa 914/17 Sąd Apelacyjny w Katowicach „ … Jeszcze bardziej stanowcze stanowisko wyraził Sąd Najwyższy w wyroku z dnia 24 marca 2009 r. II UK 269/08 przyjmując, że warunkiem nabycia prawa do emerytury na podstawie art. 88 KN jest rozwiązanie stosunku pracy nauczycielskiej i spełnianie w dniu rozwiązania stosunku pracy warunków dotyczących stażu pracy, natomiast obojętne jest to , czy następnie ubezpieczony pozostawał bez pracy, czy też ją podjął i w jakim charakterze oraz jaki był jego status pracowniczy w dnu złożenia wniosku o emeryturę nauczycielską „ . I taka też sytuacja zachodzi w niniejszej sprawie . Ubezpieczony rozwiązał stosunek pracy łączący go z (...) Ośrodkiem (...) ( gdzie świadczył prace w charakterze nauczyciela wychowawcy ) , spełnia zatem przedmiotowy warunek. Okoliczność, iż w dacie składania wniosku o świadczenie ponownie pozostawał w zatrudnieniu oraz że było to zatrudnienie na stanowisku nauczyciela nie ma w kontekście powyższego stanowiska judykatury ( które są w całości podziela ) żadnego znaczenia. Innymi słowy nie stoi na przeszkodzie przyznaniu emerytury z art. 88 KN.

W odniesieniu do kluczowej kwestii legitymowania się przez ubezpieczonego 20 letnim stażem pracy w szkolnictwie specjalnym, należy zauważyć, iż w wyroku z dnia 23 sierpnia 2018 .r. III AUa 663/17 Sąd Apelacyjny w Poznaniu wskazał, że przepis art. 120 ustawy o powszechnym obowiązku obrony RP , reguluje kwestię zaliczenia służby wojskowej do uprawnień emerytalno – rentowych. Przepis ten bowiem w ustępie 1 wlicza czas odbywania służby wojskowej do okresy zatrudnienia w zakładzie pracy w którym pracownik podjął pracę w zakresie wszelkich uprawnień wynikających z kodeksu pracy oraz przepisów szczególnych. Dla interpretacji tego przepisu nie bez znaczenia pozostaje treść ustępu 3 art. 120 , w którym przewidziano zaliczenie okresu służby wojskowej do okresu zatrudnienia w zakresie wymiaru urlopu wypoczynkowego i wysokości odprawy pośmiertnej oraz uprawnień emerytalno – rentowych , jeżeli pracownik podjął pracę po upływie 30 dni od zwolnienia ze służby więc nie spełnił warunku określonego w art. 120 ust. 1 ustawy co do podjęcia pracy w terminie 30 dni od zwolnienia ze służby. Taka redakcja art. 120 musi prowadzić do wniosku, że wolą ustawodawcy było zapewnienie pełnej ochrony w zakresie uprawnień pracowniczych i emerytalno – rentowych pracownikom, którzy po zakończeniu służby podjęli dalsze zatrudnienie . Jednocześnie art. 134 tej ustawy ( w brzmieniu jak wyżej ) stanowił, iż przepisy art. 118 – 132 stosuje się odpowiednio do absolwentów szkół odbywających przeszkolenie wojskowe oraz członków ich rodzin . W okresie, którego dotyczy niniejszy spór to jest lat 1986- 1987 powyższe zagadnienie regulowały odpowiednio przepis art. 125 i 137 ustawy o powszechnym obowiązku obrony ( DZ . U. 1984.7.31 tj. ). Okres niemal rocznego okresu przeszkolenia wojskowego powinien być zatem doliczony przez ZUS do już uznanego stażu pracy ubezpieczonego w szkolnictwie specjalnym , albowiem właśnie wezwanie do odbycia służby wojskowej ( jako absolwenta uczelni wyższej ) od dnia 2 września 1986 r. uniemożliwiło mu fatyczne podjęcie zatrudnienia w Zakładzie (...) w T. ( które miał rozpocząć od 1 września 1986 r. ), a do której to placówki powrócił ( podjał w niej zatrudnienie ) bezzwłocznie po zakończeniu przedmiotowego przeszkolenia. Po doliczeniu wskazanego okres ubezpieczony legitymuje się wymaganym ustawo 25 letnim okresem takiej pracy, spełnia zatem ostatnią przesłankę niezbędną do przyznania mu emerytury w oparciu o art. 88 KN.

W tym stanie rzeczy Sąd Okręgowy na podstawie art 477 ¹⁴ § 2 k.p.c, orzekł, jak w sentencji .

Sąd w oparciu o art. 118 ustawy o emeryturach i rentach z FUS stwierdził odpowiedzialność organu rentowego za nieustalenie ostatniej okoliczności niezbędnej do wydania decyzji. W wyroku SN z dnia 25 stycznia 2005 r. I UK 159/04 , przywołanym w wyroku SA w Lublinie z dnia 22 marca 2017 r. sygn. akt III AUa 1089/16 wskazano, iż gdy organ rentowy w chwili wydania zaskarżonej decyzji miał wszystkie potrzebne dane pozwalające na wydani e decyzji zgodnej z prawem , a po stronie ubezpieczonego nie występował obowiązek wykazania żadnych innych okoliczności uzasadniających jego wniosek , to dla obowiązku wypłaty odsetek za opóźnienie w wypłacie świadczenia nie mogą mieć znaczenia okoliczności dotyczące przebiegu postępowania sądowego , zwłaszcza gdy w postępowaniu tym nie ustalono żadnych nowych przesłanek wypłaty świadczenia , których wykazanie ciążyło na ubezpieczonym, a które nie były znane ( nie mogły być znane organowi rentowemu ) . W uzasadnieniu wyroku z dnia 21 czerwca 2012 r. III UK 110/11 SN wyjaśnił, iż w celu ustalenia , że organ rentowy nie ponosi odpowiedzialności za opóźnienie spowodowane błędem w ustaleniach faktycznych, konieczne jest wykazanie , ze w przepisanym terminie ZUS ni e dysponował materiałem umożliwiającym przyznanie świadczenia. W takiej sytuacji koniecznym jest uwzględnienie tego, czy organ rentowy w ramach swoich kompetencji i nałożonych obowiązków poczynił wszystkie możliwe ustalenia faktyczne i wyjaśnił wszystkie okoliczności konieczne do wydana decyzji . W niniejszej sprawie pozwany od początku dysponował wszystkimi danymi potrzebnymi dla przyznania ubezpieczonemu spornego świadczenia. Dokonał jednak niewłaściwej wykładni przepisów i nie zastosował właściwych przepisów , zatem popełnił błąd ( ten jest popełniany , gdy organ wydaje decyzję odmowną, ponieważ błędnie dokonuje interpretacji obowiązujących regulacji przedmiotowym stanie faktycznym ) skutkujący jego odpowiedzialnością ( gdyby nie wadliwa wykładnia i brak zastosowania właściwych przepisów nie byłoby konieczności inicjowania postępowania sądowego ).

Sędzia Maciej Flinik