Portal Orzeczeń Sądu Okręgowego w Bydgoszczy

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 10 października 2023 r.

Sąd Okręgowy w Bydgoszczy VI Wydział Pracy i Ubezpieczeń Społecznych

w składzie:

Przewodniczący Sędzia Maciej Flinik

Protokolant – starszy sekretarz sądowy Marta Walińska

po rozpoznaniu w dniu 2 października 2023 r. w B.

na rozprawie

odwołania: A. B. (1) prowadzącej działalność gospodarczą pod nazwą (...) A. B. (1) z siedzibą w B.

od decyzji Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddział w B.

z dnia 3 października 2019r. nr (...)

z dnia 7 października 2019r. nr (...)

z dnia 24 września 2019r. nr (...)

z dnia 24 września 2019r. nr (...)

z dnia 2 października 2019r. nr (...)

z dnia 7 października 2019r. nr (...)

z dnia 27 września 2019r. nr (...)

z dnia 1 października 2019r. nr (...)

z dnia 4 października 2019r. nr (...)

z dnia 1 października 2019r. nr (...)

w sprawie: A. B. (1) prowadzącej działalność gospodarczą pod nazwą (...) A. B. (1) z siedzibą w B.

przeciwko: Zakładowi Ubezpieczeń Społecznych Oddziałowi w B.

przy udziale: W. S., A. S., M. M., G. M., L. O., G. O., H. B., T. N., J. S., J. N.

o podstawę wymiaru składek

1/ oddala odwołania,

2/ zasądza od odwołującej się na rzecz pozwanego organu rentowego kwotę 12 510 (dwanaście tysięcy pięćset dziesięć) złotych tytułem zwrotu kosztów zastępstwa prawnego.

Sędzia Maciej Flinik

Sygn. akt VI U 4096/19

UZASADNIENIE

Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w B. wydał we wrześniu i październiku 2019 r. kolejne decyzje: nr (...), którymi ustalono nowe wysokości podstawy wymiaru składek na ubezpieczenie społeczne dla: M. M. za okres od 08/2018 do 09/2018, G. M. za okresy 04/2017 - 07/2017, (...)- (...), (...), (...)- (...), H. B. za okres od 10/2017-11/2017, J. N. za okres od 07/2018 – 09/2018, T. N. za okres od 9/2018 do 10/2018, L. O. za okresy 09/2017 – 10/2017, (...) i (...)- (...), G. O. za okres 11/2016 – 2/2017, (...)- (...), (...), (...) i (...)- (...), W. S. za okresy: (...), od 12/2016 do 02/2017, (...), od 11/2017- 01/2018, od 03/2018 do 05/2018 i od 08/2018 do 10/2018, J. S. za okres od 10/2016 do 11/2016 i A. S. za okresy: od 03/2017 do 04/2017, od 2/2018 – 04/2018, od 6/2018 do 10/2018- z tytułu zatrudnienia u A. B. (1) jako płatnika składek.

W uzasadnieniu tych decyzji organ rentowy wskazał, że kontrola przeprowadzona u płatnika składek wykazała, że ubezpieczone w ramach umów zawartych z A. B. (1) wykonywały prace przy prowadzeniu gospodarstwa domowego i świadczyły usługi opieki nad osobami starszymi lub chorymi, jak również usługi marketingowo – rekrutacyjne. Prace te wiązały się z koniecznością wyjazdu za granicę. Ubezpieczone za wykonane prace otrzymywały tzw. „dodatkowe świadczenia pieniężne” uzależnione m.in. od stopnia ciężkości pracy, stanu zdrowia podopiecznych czy znajomości języka n.. Miejscem pracy było każdorazowe miejsce świadczenia usługi opieki. Od części wynagrodzenia, tj. od wypłaconych ubezpieczonym tzw. „dodatkowych świadczeń pieniężnych”, które zgodnie z ustaleniami kontroli stanowią przychód ubezpieczonych, płatnik nie zadeklarował składek na ubezpieczenie społeczne (emerytalne, rentowe i wypadkowe) i ubezpieczenie zdrowotne, a w przypadku zgłoszeń ubezpieczonych do dobrowolnego ubezpieczenia chorobowego, nie zadeklarował składek także na to ubezpieczenie. Płatnik składek bezpodstawnie zaniżył podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia, w związku z czym konieczne stało się wydanie decyzji w stosunku do każdej z ubezpieczonych w celu ustalenia prawidłowej podstawy wymiaru składek za okresy wykonywania umów zlecenia.

A. B. (1) prowadząca działalność gospodarczą pod nazwą F. A. B. (2) w B. wniosła odwołania od tych decyzji i zarzuciła organowi rentowemu, że:

- decyzje nie zostały wydane przez organ administracji państwowej;

- z ich treści oraz uzasadnienia nie wynika, w jaki sposób ZUS dokonał obliczenia podstawy wymiaru składek;

- ZUS powierzchownie i z rażącym naruszeniem przepisów przeprowadził postępowanie administracyjne (kontrolę);

- ZUS nie rozpoznał indywidualnie każdej ze spraw, które dotyczą konkretnych ubezpieczonych;

- ZUS nie wskazał dowodów na poparcie twierdzeń przytoczonych w sentencji i uzasadnieniu zaskarżonych decyzji;

- ZUS pominął okoliczność, iż umowy były zawierane na czas dłuższy aniżeli okres w którym ubezpieczeni wykonywali pracę za granicą, co świadczy o podróży służbowej każdego z ubezpieczonych, a co za tym idzie konieczności wypłacenia im diet.

Odwołująca, reprezentowana przez profesjonalnego pełnomocnika domagała w pierwszym rzędzie zwrotu akt sprawy organowi rentowemu celem uzupełnienia materiału sprawy w trybie art. 467 § 4 k.p.c., ewentualnie zmiany zaskarżonych decyzji w całości poprzez ustalenie, iż każdy konkretny ubezpieczony nie podlega obowiązkowemu ubezpieczeniu w wysokości i w okresach wskazanych w zaskarżonych decyzjach oraz zasądzenia od pozwanego na jej rzecz kosztów postępowania, w tym kosztów zastępstwa procesowego wg norm prawem przepisanych. Z ostrożności procesowej, w przypadku uznania przez sąd, że wypłacane ubezpieczonym dodatkowe świadczenie pieniężne nie może być uznane za dietę wypłacaną tytułem podróży służbowej, odwołująca zarzuciła naruszenie § 1 rozporządzenia MPiPS z 18 grudnia 1998r. w sprawie szczegółowych zasad ustalania podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne i rentowe w związku z art. 12 ust. 1 ustawy z dnia 29 lipca 1991r. o podatku dochodowym od osób fizycznych, poprzez uznanie, iż świadczenie dla zainteresowanych związane z ich zwiększonymi kosztami wyżywienia poza granicami kraju stanowi przychód w rozumieniu ustawy podatkowej, podczas gdy owo świadczenie nie jest przychodem, gdyż wyjazd poza granice kraju odbył się w interesie pracodawcy, a nie zainteresowanych, jak również nie przyniósł on zainteresowanym korzyści w postaci powiększenia aktywów.

W odpowiedzi na odwołania organ rentowy wniósł o ich oddalenie i zasądzenie od odwołującej na jego rzecz kosztów zastępstwa prawnego wg norm przepisanych. W uzasadnieniu podnosił, iż w świetle zgromadzonego materiału dowodowego kwot określonych jako dodatkowe świadczenie pieniężne i wykazywanych przez zleceniodawcę jako diety nie można w ten sposób kwalifikować. Ubezpieczeni poszukiwali bowiem pracy w charakterze opiekunów osób starszych za granicą. Była to ich główna, a często jedyna praca (poza poszczególnymi przypadkami wykonywania dodatkowych czynności rekrutacyjnych). Nie były to pojedyncze wyjazdy z miejsca stałego świadczenia pracy, a główne źródło przychodów ubezpieczonych. Wysokość wypłacanych im kwot zależna była między innymi od stanu zdrowia podopiecznego, znajomości języka, posiadanych referencji i przedstawiana była w ulotkach firmy jako oferowane zarobki. Płatnik nie zadeklarował jednak składek za ubezpieczonych od wypłaconych „dodatkowych świadczeń pieniężnych „które zgodnie z ustaleniami kontroli winny stanowić przychód.

Zarządzeniem z dnia 20 stycznia 2020 roku Przewodnicząca połączyła sprawy ze wszystkich 10 odwołań do wspólnego rozpoznania i rozstrzygnięcia pod sygn. akt VI U 4096/19.

Odwołująca w toku postępowania sądowego zmodyfikowała swoje żądanie i ostatecznie wniosła o uchylenie przedmiotowych decyzji i przekazania sprawy do ponownego rozpoznania organowi rentowemu w oparciu o nowy art. 477 ¹⁴ § 2 ¹ k.p.c. (k. 117-120v oraz 422-425v akt sprawy) wskazując, iż ZUS wydał decyzję z rażącym naruszeniem art. 77 § 1 kpa zgodnie z którym miał obowiązek wyczerpującego zebrania i rozpatrzenia całego materiału dowodowego przed wydaniem decyzji. Uzasadniając wniosek o uchylenie decyzji odwołująca wskazała na następujące uchybienia proceduralne, do których doszło w trakcie postępowania kontrolnego:

ZUS nie powiadamiał płatnika o terminach i miejscach przesłuchania ubezpieczonych, które to odbywały się w siedzibie ZUS-u w B. lub w innym oddziale ZUS-u - przesłuchania w drodze pomocy prawnej, do czego był zobowiązany, czym naruszył prawo odwołującej jako strony postępowania do brania udziału w przeprowadzaniu przez organ każdego dowodu (art. 71§ 2 kpa);

w trakcie przeprowadzania dowodu z zeznań A. K. w drodze pomocy prawnej przed ZUS-em Oddział w S., pełnomocnikowi odwołującej, który stawił się na nie, bo przez przypadek dowiedział się o jego terminie, uniemożliwiono zadawanie pytań świadkowi, a ponadto przesłuchanie zostało nagle zakończone;

ZUS poczynił ustalenia faktyczne w szczególności w oparciu o informacje pochodzące ze: strony Internetowej nie należącej do odwołującej się, portalu Facebook nie należącego do odwołującej się, „N. niezbędnika językowego dla opiekunów osób starszych i niepełnosprawnych”, który to miał rzekomo zostać przedłożony przez odwołującą się, a który to nie należy do odwołującej się, podczas gdy odwołująca nigdy nie przedłożyła w toku postępowania kontrolnego „n. niezbędnika językowego”

ZUS nie rozpoznał indywidualnie każdej sprawy. ZUS wydał ok. 800 decyzji dotyczących konkretnych ubezpieczonych na podstawie przesłuchania ok. 30 ubezpieczonych.

ZUS nie przeprowadził dowodu ze wszystkich umów, którymi dysponował a które obecnie zaginęły, a mimo to wydał decyzje wobec ubezpieczonych, których dokumentów nie przenalizował.

Organ rentowy w piśmie z dnia 21.09.2021r. (k. 426-429) wyjaśnił sposób ustalania podstawy wymiaru składki za poszczególne miesiące spornego okresu u konkretnych ubezpieczonych, wskazując, że podstawę tą ustalono jako sumę kwoty podstawy deklarowanej przez płatnika na ubezpieczenia społeczne w raportach ZUS RCA i miesięcznych diet wypłaconych w złotych. Od tej sumy, jako podstawy wymiaru składek, naliczono składki. ZUS wskazał, że w przypadku, gdy uzyskany łączny przychód w skali miesiąca u danej osoby ubezpieczanej przekraczał kwotę przeciętnego obowiązującego w danym roku wynagrodzenia, podstawa wymiaru za ten miesiąc obniżona została do kwoty przeciętnego wynagrodzenia, które wyniosło: w roku 2016 – 4055 zł, w roku 2017 – 4263 zł a w roku 2018 – 4443 zł brutto. Pozwany podniósł, że powyższych ustaleń dokonał w oparciu o: dane znajdujące się w CEIDG, dane z wpisu w rejestrze REGON, plan kwot, zapisy na kontach: rozrachunkach z tytułu wynagrodzeń i wynagrodzeń za 2017r., deklaracje roczne o pobranych zaliczkach na podatek dochodowy PIT 4R, informacje o dochodach i pobranych zaliczkach na podatek dochodowy PIT-11, a także o dokumenty uzyskane od płatnika tj. listy płac, umowy zlecenia wraz z załącznikami (które zostały zwrócone płatnikowi), polecenia wyjazdów służbowych oraz kserokopie list płac i listy wypłat diet.

Sąd Okręgowy ustalił, co następuje:

A. B. (1) w spornym okresie (październik 2016r.- październik 2018r.) prowadziła pozarolniczą działalność gospodarczą pod firmą (...) w B.. Głównym przedmiotem tej działalności było świadczenie usług opieki nad osobami starszymi bądź schorowanymi poza granicami Polski .

Bezsporne.

W spornym okresie płatnik składek zatrudniała osoby na podstawie umów zlecenia, na podstawie których powierzała im prace w charakterze opiekunów osób starszych bądź/i schorowanych na terenie N. lub L.. Przed wyjazdem do pracy ustalała ze zleceniobiorcami wysokość wynagrodzenia według stawki dziennej, które było uzależnione od doświadczenia zawodowego, ciężaru pracy, znajomości języka obcego oraz dodatkowych umiejętności. Płatnik składek ustalała dla każdego ze zleceniobiorców stawkę dzienną wynagrodzenia, (dniówkę) w walucie Euro. W skali miesiąca była to kwota mieszcząca się od 900 do 1500 Euro. Ubezpieczeni zobowiązani byli założyć konto walutowe. Wynagrodzenie było przekazywane raz w miesiącu do 15 dnia miesiąca za poprzedni miesiąc przelewem na rachunek bankowy zleceniobiorców w walucie Euro. Na każdy wyjazd wystawiane były polecenia wyjazdów służbowych, na których wskazywana była dzienna stawka wynagrodzenia w Euro (w przypadku ubezpieczonych w niniejszej sprawie od 18,27 do 45,03 Euro/doba) oraz oświadczenie zleceniobiorcy, podpisane przez A. B. (1), że miesięczna kwota wynagrodzenia za świadczenie usług opieki poza granicami Polski nie może być niższe od deklarowanej w tym oświadczeniu kwoty (od 900 do 1450 Euro miesięcznie w zależności od ubezpieczonego w niniejszej sprawie). Firma ze środków własnych pokrywała koszt dojazdu na terytorium N.bądźL. oraz koszty powrotu do kraju. Na terenie N. zleceniobiorcami opiekowała się koordynatorka z firmy (...). Zleceniobiorcy mieszkali u osób, nad którymi sprawowali opiekę i w zakresie podstawowych posiłków żywili się u tych osób. Nie ponosili z tego tytułu żadnych kosztów.

Oprócz świadczenia usług opieki za granicą, w czasie pobytu na terenie Polski pomiędzy kolejnymi wyjazdami do N.czy L. firma zlecała niektórym z tych osób świadczenie usług promowania firmy. Polegało to na informowaniu na czym polega działalność firmy i świadczone przez nią usługi w celu pozyskania nowych zleceniobiorców. Czynności marketingowo – reklamowe miały charakter sporadyczny, okazjonalny ( wykonywane były niejako przy okazji ) .

Dowód: polecenia wyjazdów służbowych w aktach kontroli- tomy od V do XV akt kontroli (akta w formie elektronicznej – na płycie CD w kopercie na k. 71 akt), zeznania ubezpieczonych: H. B. -k. 220-220v akt, J. N. - zapis AV na płycie CD- k. 288, G. M. – zapis AV na płycie CD- k. 358 akt, G. O. - zapis AV na płycie CD- k 420 akt, W. S. – zapis AV k. 978 ,zeznania świadków: D. J., J. R. oraz E. P., protokół skrócony rozprawy w sprawie VI U 3452/19 z dnia 19.02.2020r.- k. 568v-569v i k. 619 – 622 akt sprawy

Płatnik deklarował do ZUS jako podstawy wymiaru składki za ubezpieczone za miesiące, w których te realizowały usługi opiekuńcze poza granicami kraju niewielkie kwoty rzędu od kilkudziesięciu złotych do wysokości minimalnego wynagrodzenia za pracę miesięcznie. Wynagrodzenie płacone w Euro traktował jako dodatkowe świadczenie pieniężne z tytułu podróży służbowej (diety) i nie deklarował tej kwoty do podstawy wymiaru składki. Płatnik prowadził dwie listy płac – z tytułu wynagrodzenia umówionego w umowie zlecenia oraz z tytułu wypłaty diet, uzgodnionych w poleceniach wyjazdów. Płatnik wystawiał ubezpieczonym polecenia wyjazdów służbowych poza granice kraju, które określały wysokość dzienną dodatkowego świadczenia pieniężnego z tytułu odbywanych na rzecz zleceniodawcy podróży poza granice kraju. W okresach, kiedy ubezpieczone nie przebywały za granicą i nie świadczyły usług opiekuńczych, nie otrzymywały wynagrodzenia z tytułu łączących je z firmą (...) umów zlecenia, chyba że świadczyły również usługi roznoszenia ulotek, za co otrzymywały niewielkie kwoty ( od 250 do 300 zł ) . W związku z zawarciem umów zlecenia płatnik składek występował z wnioskami do organu rentowego o wydanie zaświadczeń o ustawodawstwie dotyczącym zabezpieczenia społecznego mającym zastosowanie do osoby uprawnionej (na formularzu ZUS A1)

Dowód: tabele w piśmie ZUS z 21.09.2021r.- k. 426-429 akt, zeznania ubezpieczonej G. O. złożone na piśmie- zapis AV na płycie CD- k 420 akt, zeznania świadka R. K.– protokół skrócony z rozprawy z 21.10.2020r. w sprawie VI U 3542/19 – k. 571-572 akt sprawy, , zeznania świadka: E. P., protokół skrócony rozprawy w sprawie VI U 3452/19 z dnia 19.02.2020r., akta kontroli ZUS – akta w formie elektronicznej – na płycie CD w kopercie na k. 71 akt.

Ubezpieczoną M. M. łączyła z firmą (...) umowa zlecenie z dnia 6.07.2018r. Ubezpieczona zgodnie z umową zlecenia otrzymała od A. B. (1) w spornym okresie polecenie wyjazdu służbowego poza granicę kraju z dnia 6.07.2018 r. na okres od 6.07.2018r. do 6.08.2018r., w którym wskazano, że dodatkowe świadczenie pieniężne z tytułu podróży wynosi 24,48 Euro za jedną dobę, a wynagrodzenie miesięczne z tytułu świadczenia usługi pomocy domowej i opieki osoby starszej poza granicami Polski nie będzie mniejsze niż 1150 Euro netto.

Płatnik zadeklarował za ubezpieczoną następującą podstawę wymiaru składki: w 8/2018 – 1778,34 zł, a w 9/2018 – 870/77 zł. W tych okresach wypłacił ubezpieczonej tytułem diet następujące kwoty (równowartość miesięcznych diet w złotych): - lipiec 2018r- 2582 zł, a za sierpień 2018r.- 565,49 zł

Dowód: polecenie wyjazdu służbowego- k. 5435 akt kontroli (Tom XII– akta w formie elektronicznej – na płycie CD w kopercie na k. 71 akt), tabele przy piśmie ZUS z 21.09.2021r.– k. 426 v akt sprawy.

Ubezpieczoną G. M. łączyły z A. B. (1) dwie umowy zlecenie: z dnia 15.03.2017r. oraz z dnia 1.03.2018r. Przedmiotem umów była opieka nad osobami starszymi na terenie N.. Ubezpieczona zgodnie z umową zlecenia otrzymała od A. B. (1) w spornym okresie następujące polecenia wyjazdu służbowego poza granicę kraju:

z dnia 15.03.2017r. na okres od 15.03.2017r. do 28.04.2017r.

z dnia 29.04.2017r. na okres 29.04.2017r. do 15.05.2017r.;

z dnia 14.05.2017r. na okres od 15.05.2017r. do 2.06.2017r. oraz od 3.06.2017r. do 12.06.2017r.

w których wskazano, że dodatkowe świadczenie pieniężne z tytułu podróży wynosi 36,97 Euro za jedną dobę, a wynagrodzenie miesięczne z tytułu świadczenia usługi pomocy domowej i opieki osoby starszej poza granicami Polski nie będzie mniejsze niż 1200 Euro netto;

z dnia 7.08.2017r. na okres od 7.08.2017r. do 22.08.2017r.;

z dnia 23.08.2017r. na okres od 23.08.2017r. do 29.08.2017r.;

z dnia 31.2017r. na okres od 3.09.2017r. do 4.11.2017r.;

w których wskazano, że dodatkowe świadczenie pieniężne z tytułu podróży wynosi 43,42 Euro za jedną dobę, a wynagrodzenie miesięczne z tytułu świadczenia usługi pomocy domowej i opieki osoby starszej poza granicami Polski nie będzie mniejsze niż 1400 Euro netto

z dnia 26.03.2018r. na okres od 26.03.2018r. do 4.05.2018r.; w którym wskazano, że dodatkowe świadczenie pieniężne z tytułu podróży wynosi 43,42 Euro za jedną dobę, a wynagrodzenie miesięczne z tytułu świadczenia usługi pomocy domowej i opieki osoby starszej poza granicami Polski nie będzie mniejsze niż 1400 Euro netto a ponadto, że do wynagrodzenia przyznano premie świąteczną z tytułu świadczenia usługi pomocy domowej i opieki dla osoby starszej poza granicami Polski w okresie 30.03.2018r, 1.04.2018 i 2.04.2018r. w wysokości 100% dodatku do stawki dziennej za każdy dzień wymieniony jako świąteczny.;

z dnia 21.05.2018r. na okres od 21.05.2018r. do 19.06.2018r.

z dnia 6.07.2018r. na okres od 6.07.2018r. do 6.07.2018r.;

z dnia 31.08.2018r. na okres od 31.08.2018r. do 1.10.2018r.

w których wskazano, że dodatkowe świadczenie pieniężne z tytułu podróży wynosi 43,42 Euro za jedną dobę, a wynagrodzenie miesięczne z tytułu świadczenia usługi pomocy domowej i opieki osoby starszej poza granicami Polski nie będzie mniejsze niż 1400 Euro netto.

Ubezpieczona mieszkała u podopiecznego i to on lub jego rodzina zapewniali jej wyżywienie. Koszty transportu na miejsce zlecenia do N. pokrywała F.. Wynagrodzenie miesięczne zależało od stanu podopiecznego i zakresu czynności, które trzeba było przy nim wykonywać i wahało się od 1400-1500 Euro miesięcznie. Pensja była uzgadniana przed rozpoczęciem pracy w jednej ogólnej stawce i wypłacone na konto walutowe do 15 dnia kolejnego miesiąca za miesiąc poprzedni. Poza premią za pracę w święta ubezpieczona nie otrzymała żadnego dodatkowego świadczenia pieniężnego. Ubezpieczona nie otrzymywała diety. Ubezpieczona nie świadczyła w Polsce żadnej pracy na rzecz F..

Płatnik zadeklarował za ubezpieczoną następującą podstawę wymiaru składki: w 4/2017 – 157,14 zł, w 5/2017 – 547,92 zł, w 6/2017 – 293, zł, w 7/2017 – 349,56 zł, w 9/2017 – 283,46 zł, w 10/2017 – 436,54 zł, w 12/2017 – 303,42 zł, w 1/2018 - 917,83 zł, w 2/2018 – 486,25 zł, w 4/2018 – 263,43 zł, w 5/2018 - 576,33 zł, w 6/2018 – 273,50 zł, w 7/2018 – 436,78 zł, w 8/2018 – 251/43 zł, w 9/2018 – 247,12 zł i w 10/2018 – 543,20 zł. W tych okresach wypłacił ubezpieczonej tytułem diet następujące kwoty (równowartość miesięcznych diet w złotych): w 4/2017 – 2505,68 zł, w 5/2017 – 5008,14 zł, w 6/2017 – 4670,24, zł, w 7/2017 – 1819,72 zł, w 9/2017 – 4382,18 zł, w 10/2017 – 3450,40 zł, w 12/2017 – 1005,70 zł, w 1/2018 - 5881,68zł, w 2/2018 – 3523,45 zł, w 4/2018 – 1147,86 zł, w 5/2018 - 5769,79 zł, w 6/2018 – 2703,29 zł, w 7/2018 – 3452,95 zł, w 8/2018 – 179,64 zł, w 9/2018 – 91,18 zł i w 10/2018 – 5438,36 zł.

Dowód: zeznania ubezpieczonej– zapis AV na płycie CD- k. 358, polecenia wyjazdu służbowego- k.5513-5539 akt kontroli (Tom XII– akta w formie elektronicznej – na płycie CD w kopercie na k. 71 akt), tabele przy piśmie ZUS z 21.09.2021r.– k. 426v- 427akt sprawy.

Ubezpieczoną H. B. łączyła z firmą (...) umowa zlecenie z dnia 2.09.2017r. Ubezpieczona zgodnie z umową zlecenia otrzymała od A. B. (1) w spornym okresie polecenie wyjazdu służbowego poza granicę kraju z dnia 30.08.2017 r. na okres od 4.09.2017r. do 13.10.2017r., w którym wskazano, że dodatkowe świadczenie pieniężne z tytułu podróży wynosi 33,74 Euro za jedną dobę, a wynagrodzenie miesięczne z tytułu świadczenia usługi pomocy domowej i opieki osoby starszej poza granicami Polski nie będzie mniejsze niż 1100 Euro netto.

Płatnik zadeklarował za ubezpieczoną następującą podstawę wymiaru składki: w 10/2017 – 458,23 , a w 11/2017 – 265,17 zł. W tych okresach wypłacił ubezpieczonej tytułem diet następujące kwoty (równowartość miesięcznych diet w złotych): za wrzesień 2017r. – 3739,53 zł, a za październik 2017r.- 1814,14 zł.

Ubezpieczona wykonywała zlecenie w domu u podopiecznych, w którym mieszkała i którzy również zapewniali jej wyżywienie. Koszty transportu doN. pokryła F.. Ubezpieczona w ramach podpisanej umowy wykonywał wyłącznie czynności opiekuńcze, nie wykonywała żadnej pracy dla F. na terenie Polski. W tym czasie ubezpieczona była na rencie i to było jej podestowe źródło utrzymania. Ubezpieczona otrzymała od firmy kilka ulotek które miała rozdać znajomym, którzy mogli być zainteresowani taką pracą. Ubezpieczona nie jest pewna czy otrzymała za to jakieś wynagrodzenie.

Dowód: umowa – w koszulce na k. 584 akt, zeznania ubezpieczonej – k. 220-220 v, polecenie wyjazdu służbowego- k.5623-5625 akt kontroli (Tom XII– akta w formie elektronicznej – na płycie CD w kopercie na k. 71 akt), tabele przy piśmie ZUS z 5.01.2022r. – k. 178 akt sprawy.

Ubezpieczoną J. N. łączyła z w spornym okresie z firmą (...) umowa zlecenie z dnia 26.06.2018r. Ubezpieczona zgodnie z umową zlecenia otrzymała od A. B. (1) w spornym okresie następujące polecenia wyjazdu służbowego poza granicę kraju:

z dnia 20.06.2018r. na okres od 26.06.2018r. do 2.07.2018., w którym wskazano, że dodatkowe świadczenie pieniężne z tytułu podróży wynosi 36,97 Euro za jedną dobę, a wynagrodzenie miesięczne z tytułu świadczenia usługi pomocy domowej i opieki osoby starszej poza granicami Polski nie będzie mniejsze niż 1200 Euro netto, a ponadto, że w przypadku złożenia przez zleceniobiorcę wniosku o odprowadzanie składki chorobowej potrącona jest kwota w wysokości 2,45%z wynagrodzenia brutto, co obniży stawkę miesięczną o ta kwotę.

z dnia 3.07.2018r. na okres od 3.07.2018r. do 26.08.2018r.

w którym wskazano, że dodatkowe świadczenie pieniężne z tytułu podróży wynosi 40,19 Euro za jedną dobę, a wynagrodzenie miesięczne z tytułu świadczenia usługi pomocy domowej i opieki osoby starszej poza granicami Polski nie będzie mniejsze niż 1300 Euro netto.

Płatnik zadeklarował za ubezpieczoną następującą podstawę wymiaru składki: w 7/2018- 84,72 zł, w 8/2018 – 299,47 zł, a w 9/2018 – 1411,78 zł. W tych okresach wypłacił ubezpieczonej tytułem diet następujące kwoty: w 7/2018 – 773,69 zł, w 08/2018 – 5127,85 zł, a w 9/2018 – 4304,37 zł.

Ubezpieczona dowiedziała się o pracy z Internetu, zadzwoniła, rekrutacja była telefoniczna. Zawarła z F. umowę zlecenie. Umowa nadeszła w liście, podpisywała ją i odsyłała do siedziby firmy. W ramach umowy świadczyła usługi jako opiekunka osób starszych za granicą, w N.. Pomiędzy wyjazdami zagranicznymi ubezpieczona nie wykonywała pracy na rzecz F., czasem, kiedy F. przysłała ulotki, ubezpieczona je roznosiła. To było działalnie jednorazowe - roznosiła np. 10 ulotek, które otrzymała pocztą. Za roznoszenie tych ulotek nie było wynagrodzenia. Transport na miejsce opieki, ubezpieczenie EKUZ - finansowała F.. Miesięcznie wynagrodzenie wynosiło 1300-1400 Euro. Wynagrodzenie zależało od stanu zdrowia pacjenta i zakresu opieki i od znajomości języka. Ubezpieczona miała takie samo wynagrodzenia przy każdym zleceniu. Ubezpieczona mieszkała razem z podopiecznym, rodzina zapewniała też wyżywienie – ok. 100 euro na tydzień na dwie osoby. Wynagrodzenie było wypłacane przelewem na konto do 10 dnia kolejnego miesiąca za skończony miesiąc w walucie Euro. Diety były przelewana osobno, a wynagrodzenie osobno. Przelew z dietą nie był zatytułowany „dieta”. Ubezpieczona otrzymywała bonus w przypadku, gdy wyjazd trwał całe dwie miesiące – dodatkowe 100 euro, tak samo był bonus za pracę w miesiącach wakacyjnych. Ubezpieczona jest emerytką. Nie zgłosiła się do dobrowolnego ubezpieczenia chorobowego. Otrzymywała z ZUS informacje, że składki, które płaciła F. nie przekroczyła granicznej puli i nie musiało być jej świadczenie zmniejszane. Nigdy nie miała jednocześnie dwóch umów z F.. Jej podstawowym źródłem utrzymania była emerytura.

Dowód: polecenia wyjazdu służbowego- k. 5893- 5899 akt kontroli ( Tom XII– akta w formie elektronicznej – na płycie CD w kopercie na k. 71 akt), tabele w piśmie ZUS z 21.09.2021r.- k. 427 akt sprawy, zeznania ubezpieczonej- zapis AV na płycie CD- k 288 akt sprawy.

Ubezpieczonego T. N. łączyła z firmą (...) umowa zlecenie z dnia 29.08.2018r. Ubezpieczony zgodnie z umową zlecenia otrzymał od A. B. (1) w spornym okresie polecenie wyjazdu służbowego z dnia 29.08.2018r. na okres od 29.08.2018r. do 9.10.2018r., zgodnie z którym dodatkowe świadczenie pieniężne z tytułu podróży wynosi 30,93 Euro za jedną dobę, a wynagrodzenie miesięczne z tytułu świadczenia usługi pomocy domowej i opieki osoby starszej poza granicami Polski nie będzie mniejsze niż 1350 Euro netto.

Płatnik zadeklarował za ubezpieczonego następującą podstawę wymiaru składki: w 9/2018 – 176,43 zł a w 10/2018 – 2355,20 zł. W tych okresach wypłacił ubezpieczonemu tytułem diet następujące kwoty: w 9/2018 – 342,79 zł, a w 10/2018 – 3875,37 zł.

Dowód: polecenia wyjazdu służbowego- k. 5905 akt kontroli (Tom XII – akta w formie elektronicznej – na płycie CD w kopercie na k. 71 akt), tabele w piśmie ZUS z 5.01.2022r.- k. 428v akt sprawy.

Ubezpieczoną L. O. łączyła z firmą (...) umowa zlecenie z dnia 4.08.2017r. aneksowana w dniu 30.11.2017r. Ubezpieczona zgodnie z umową zlecenia otrzymała od A. B. (1) w spornym okresie następujące polecenia wyjazdu służbowego poza granicę kraju:

z dnia 4.08.2017r. na okres od 4.08.2017r. do 4.09.2017r., zgodnie z którym że dodatkowe świadczenie pieniężne z tytułu podróży wynosi 18,27 Euro za jedną dobę, a wynagrodzenie miesięczne z tytułu świadczenia usługi pomocy domowej i opieki osoby starszej poza granicami Polski nie będzie mniejsze niż 900 Euro netto

z dnia 30.11.2017r. na okres od 30.11.2017r. do 4.01.2018r., zgodnie z którym dodatkowe świadczenie pieniężne z tytułu podróży wynosi 32,13 Euro za jedną dobę, a wynagrodzenie miesięczne z tytułu świadczenia usługi pomocy domowej i opieki osoby starszej poza granicami Polski nie będzie mniejsze niż 1050 Euro netto, a także, że do wynagrodzenia przysługuje premia świąteczna z tytułu świadczenia usług w okresie od 24.12.2017r. do 26.12.2017r. oraz 1.01.2018r. w wysokości: 100% dodatku do stawki dziennej za każdy dzień świąteczny + 600 zł netto dodatkowego bonusu świątecznego;

z dnia 3.08.2018r. na okres od 3.08.2018r. do 3.09.2018r.;

z dnia 4.09.2018r. na okres od 4.09.2018r. do 6.09.2018r.

W w/w poleceniach wyjazdu służbowego wskazano, że dodatkowe świadczenie pieniężne z tytułu podróży wynosi 36,91 Euro za jedną dobę, a wynagrodzenie miesięczne z tytułu świadczenia usługi pomocy domowej i opieki osoby starszej poza granicami Polski nie będzie mniejsze niż 1200 Euro netto.

Płatnik zadeklarował za ubezpieczoną następującą podstawę wymiaru składki: w 9/2017 – 1658,56 zł, w 10/2017 – 478,21 zł, w 12/2017 – 249,49 zł, w 1/2018 – 922,12 zł, w 2/2018 – 665,10 zł, w 9/2018 – 583,84 zł i w 10/2018 – 303,41 zł. W tych okresach wypłacił ubezpieczonej tytułem diet następujące kwoty: w 9/2017 – 2107,32 zł, w 10/2017 – 305,65 zł, w 12/2017 – 65,44 zł, w 1/2018 – 5029,31 zł, w 2/2018 – 65,20 zł, w 9/2018 – 4418,15 zł i w 10/2018 – 925,77 zł.

Dowód: polecenia wyjazdu służbowego- k. 6165- 6173 akt kontroli (Tom XIII – akta w formie elektronicznej – na płycie CD w kopercie na k. 71 akt), tabele w piśmie ZUS z 21.09.2021r.- k. 427 akt sprawy.

Ubezpieczoną G. O. łączyła z firmą (...) umowa zlecenie z dnia 5.08.2016r. aneksowana w dniu 7.03.2017r. oraz z 14.08.2017r. aneksowana w dniu 29.12.2017r. Ubezpieczona zgodnie z umowami zlecenia otrzymała od A. B. (1) w spornym okresie następujące polecenia wyjazdu służbowego poza granicę kraju:

z dnia 31.10.2016r. na okres od 31.10.2016r. do 5.01.2018r., w którym wskazano, że dodatkowe świadczenie pieniężne z tytułu podróży wynosi 23,60 Euro za jedną dobę, a wynagrodzenie miesięczne z tytułu świadczenia usługi pomocy domowej i opieki osoby starszej poza granicami Polski nie będzie mniejsze niż 1150 Euro netto, a dodatkowe świadczenie pieniężne z tytułu świadczenia usług w dni świąteczne, tj. w Wigilię, I i II dzień Świąt Bożego Narodzenia oraz Nowy Rok wynosi stawka dzienna +100%;

z dnia 7.03.2017r. na okres od 7.03.2017r. do 7.06.2017r.

z dnia 8.06.2017r. na okres od 8.06.2017r. do 9.06.2017r.

z dnia 15.08.2017r. na okres od 15.08.2017r. do 17.11.2017r.

w których wskazano, że dodatkowe świadczenie pieniężne z tytułu podróży wynosi 26,33 Euro za jedną dobę, a wynagrodzenie miesięczne z tytułu świadczenia usługi pomocy domowej i opieki osoby starszej poza granicami Polski nie będzie mniejsze niż 1150 Euro netto.

z dnia 19.01.2018r. na okres od 19.01.2018r. do 23.03.2018r.

z dnia 9.02.2018r. na okres od 9.02.2018r. do 9.04.2018r. ;

z dnia 10.04.2018r. na okres od 10.04.2018r. do 8.05.2018r.

z dnia 10.07.2018r. na okres od 10.07.2018r. do 16.08.2018r.

z dnia 2.09.2018r. na okres od 2.09.2017r. do 2.10.2018r.

z dnia 3.10.2018r. na okres od 3.10.2018r. do 3.11.2018r.

w których wskazano, że dodatkowe świadczenie pieniężne z tytułu podróży wynosi 26,09 Euro za jedną dobę, a wynagrodzenie miesięczne z tytułu świadczenia usługi pomocy domowej i opieki osoby starszej poza granicami Polski nie będzie mniejsze niż 1200 Euro netto.

Płatnik zadeklarował za ubezpieczoną następującą podstawę wymiaru składki: w 11/2016 – 290,96 zł, w 12/2016 – 2538,02 zł, w 1/2017 – 2606,66 zł, w 2/2017 – 662,22 zł, w 4/2017 – 1525,42 zł, w 5/2017 – 2172,09 zł, w 6/2017 – 1816,78 zł, w 7/2017 – 766,43 zł, w 9/2017 – 1119,93 zł, w 10/2017 – 2012,40 zł, w 11/2017 – 1830,63 zł, w 12/2017 – 1218,46 zł, w 2/2018 – 1481,17 zł, w 3/2018 – 1897,99 zł, w 4/2018 – 2738,12 zł, w 5/2018 -2469,76 zł, w 6/2018 – 710,11 zł, w 8/2018 – 1572,37 zł, w 9/2018 – 1253,81 zł i w 10/2018 – 2220,22 zł. W tych okresach wypłacił ubezpieczonej tytułem diet następujące kwoty: 11/2016 – 49,76 zł, w 12/2016 – 3042,70 zł, w 1/2017 – 3411,40 zł, w 2/2017 – 592,81 zł, w 4/2017 – 2703,83 zł, w 5/2017 – 3566,79 zł, w 6/2017 – 3326,14 zł, w 7/2017 – 972 zł, w 9/2017 – 1843,88 zł, w 10/2017 – 3303,68 zł, w 11/2017 – 3351,03 zł, w 12/2017 – 1822,80 zł, w 2/2018 – 1217,38 zł, w 3/2018 – 2127,54 zł, w 4/2018 – 3395,54 zł, w 5/2018 -3466,92 zł, w 6/2018 – 812,19 zł, w 8/2018 – 2320,72 zł, w 9/2018 – 1753,25 zł i w 10/2018 – 3105,52 zł.

Ubezpieczona pracuje na rzecz A. B. (1) w okresie od 2015r. do chwili obecnej. Zajmowała się świadczeniem usług opiekuńczych nad osobami starszymi na terenie N.. Pracowała na podstawie umowie zlecenie. Umowa zlecenie przychodziła pocztą i podpisaną ubezpieczona odsyłała do firmy. Umowa była na rok czasu, po roku odnawiała się na kolejny rok. Pomiędzy wyjazdami czasami otrzymywała ulotki F. i je rozdawała. Tych ulotek było parę, to było jednorazowa czynność ich rozniesienie i mogło jej to zająć jeden dzień w tygodniu. Wynagrodzenie za te ulotki to było ok 50 Euro. Zakwaterowanie było w domu podopiecznego. Wyżywienie zapewniał podopieczny. Transport do podopiecznego organizowała i finansowała F.. Miesięcznie zarabiała od 1100 – 1250 Euro miesięcznie. Wynagrodzenie było ustalone w jednej kwocie za miesiąc, zależało od ilości przepracowanych dni. Wynagrodzenie przelewane było na konto walutowe raz w miesiącu. Dodatkowe świadczenia były z tytułu pracy w święta (Boże Narodzenie, Sylwester, Wielkanoc) – ok 100- 200 Euro. Wysokość wynagrodzenia zasadniczego zależało od stanu podopiecznego oraz od znajomości języka. W poleceniu pisemnym, jeśli obejmowało okres świąteczny była wskazywana kwota bonusu za pracę w święta. Ubezpieczona nie dostawała diety. Dostawała jedno wynagrodzenie. Ubezpieczona jest emerytką, nie była zgłoszona do dobrowolnych ubezpieczeń chorobowych. Nie zdarzało się żeby w tym samym czasie obowiązywała więcej niż jedna umowa. Podstawowym źródłem jej utrzymania była emerytura.

Dowód: polecenia wyjazdu służbowego- k. 6203-6231 akt kontroli (Tom XIII – akta w formie elektronicznej – na płycie CD w kopercie na k. 71 akt), tabele w piśmie ZUS z 21.09.2021r.- k. 427-427v akt sprawy, zeznania ubezpieczonej – zapis AV na płycie CD- k. 420 akt sprawy.

Ubezpieczoną W. S. łączyła z firmą (...) umowa zlecenie z dnia 23.03.2016r. aneksowana w dniu 7.07.2016r. oraz umowę zlecenie z dnia 31.03.2017r. W/w- na w ramach przedmiotowych umów zajmowała się opieką nad osobami starszymi ( schorowanymi ) w N. i L.. Na terenie Polski, w okresach pomiędzy wyjazdami za granicę celem realizowania usług opieki, w/w- na przy okazji reklamowała działalność płatnika ( pozostawiała w różnych miejscach przekazane jej ulotki , tudzież udzielała osobom zainteresowanym informacji o firmie ) . Podobne czynności ( pozostawianie ulotek , jak to określiła „ przy okazji „ ) wykonywała również podczas pobytów na terenie N.. Ubezpieczona zgodnie z umową zlecenia otrzymała od A. B. (1) w spornym okresie następujące polecenia wyjazdu służbowego poza granicę kraju:

z dnia 23.03.2016r. na okres od 31.03.2016r. do 26.05.2016r. w którym wskazano, że dodatkowe świadczenie pieniężne z tytułu podróży wynosi 39,84 Euro za jedną dobę, a wynagrodzenie miesięczne z tytułu świadczenia usługi pomocy domowej i opieki osoby starszej poza granicami Polski nie będzie mniejsze niż 1250 Euro netto

z dnia 15.07.2016r. na okres od 15.07.2016r. do 17.09.2016r.;

z dnia 12.11.2016r. na okres od 12.11.2016r. do 12.01.2017r.;

z dnia 13.01.2017r. na okres od 13.01.2017r. do 14.01.2017r.;

w których wskazano, że dodatkowe świadczenie pieniężne z tytułu podróży wynosi 41,50 Euro za jedną dobę, a wynagrodzenie miesięczne z tytułu świadczenia usługi pomocy domowej i opieki osoby starszej poza granicami Polski nie będzie mniejsze niż 1300 Euro netto, a dodatkowe świadczenie pieniężne z tytułu świadczenia usług w dni świąteczne, tj. w Wigilię, I i II dzień Świąt Bożego Narodzenia oraz Nowy Rok wynosi stawka dzienna +100%;

z dnia 31.03.2017r. na okres od 31.03.2017r. do 26.05.2017r. oraz od 27.06.2017r. do 27.07.2017r.

z dnia 28.07.2017r. na okres od 28.07.2017r. do 30.07.2017r.;

z dnia 10.10.2017r. na okres od 10.10.2017r. do 18.12.2017r.;

w których wskazano, że dodatkowe świadczenie pieniężne z tytułu podróży wynosi 40,19 Euro za jedną dobę, a wynagrodzenie miesięczne z tytułu świadczenia usługi pomocy domowej i opieki osoby starszej poza granicami Polski nie będzie mniejsze niż 1150 Euro netto, a dodatkowe świadczenie pieniężne z tytułu świadczenia usług w dni świąteczne, tj. W Wielki Piątek, I i II Dzień Wielkanocy wynosi stawka dzienna +100%;

z dnia 18.02.2018r. na okres od 18.02.2018r. do 18.04.2018r., w którym wskazano, że wskazano, że dodatkowe świadczenie pieniężne z tytułu podróży wynosi 41,81 Euro za jedną dobę, a wynagrodzenie miesięczne z tytułu świadczenia usługi pomocy domowej i opieki osoby starszej poza granicami Polski nie będzie mniejsze niż 1350 Euro netto + premia świąteczna z tytułu świadczenia usług w okresie świąt Wielkanocnych wynosić będzie +50 Euro

z dnia 18.07.2018r. na okres od 18.07.2018r. do 18.08.2018r.;

z dnia 1.09.2018r. na okres od 1.09.2018r. do 18.09.2018r.;

z dnia 19.09.2018r. na okres od 19.09.2018r. do 21.09.2019r.

w których wskazano, że dodatkowe świadczenie pieniężne z tytułu podróży wynosi 45,03 Euro za jedną dobę, a wynagrodzenie miesięczne z tytułu świadczenia usługi pomocy domowej i opieki osoby starszej poza granicami Polski nie będzie mniejsze niż 1450 Euro netto.

Płatnik zadeklarował za ubezpieczoną następującą podstawę wymiaru składki: w 10/2016 – 275,58 zł, w 12/2016 – 286,40 zł, w 1/2017 – 84,15 zł, w 2/2017 – 172,01 zł, w 4/2017 – 245,73 zł, w 5/2017 – 569,40 zł, w 6/2017 – 282,94 zł, w 7/2017 – 276,22 zł, w 8/2017 – 291,61 zł, w 11/2017 – 277,78 zł, w 12/2017 – 512,70 zł, w 1/2018 - 270,64 zł, w 3/2018 – 518,41 zł, w 4/2018 – 383,85 zł, w 5/2018 – 594,35 zł, w 8/2018 – 267,05 zł, w 9/2018 – 864,47 zł i w 10/2018 – 731,49 zł. W tych okresach wypłacił ubezpieczonej tytułem diet następujące kwoty: w 10/2016 – 2842,81 zł, w 12/2016 – 3299,48 zł, w 1/2017 – 5998,87 zł, w 2/2017 – 2519,23 zł, w 4/2017 – 82,56 zł, w 5/2017 – 5444,34 zł, w 6/2017 – 4176,26 zł, w 7/2017 – 577 zł, w 8/2017 – 4892,30 zł, w 11/2017 – 3547,52 zł, w 12/2017 – 4909,97 zł, w 1/2018 – 2859,53 zł, w 3/2018 – 1789,98 zł, w 4/2018 – 5271,41 zł, w 5/2018 – 3038,37 zł, w 8/2018 – 2515,05 zł, w 9/2018 – 5862,91 zł i w 10/2018 – 3855,41 zł.

Dowód: polecenia wyjazdu służbowego- k. 7579-7609 akt kontroli (Tom XV– akta w formie elektronicznej – na płycie CD w kopercie na k. 71 akt), tabele w piśmie ZUS z 21.09.2021r.- k. 428- 428 v , zeznania ubezpieczonej – zapis AV k 978 akt sprawy.

Ubezpieczoną A. S. łączyła z firmą (...) umowa zlecenie na wykonywanie usług opiekuńczych poza granicami kraju. Z tytułu tej umowy płatnik zadeklarował za ubezpieczoną następującą podstawę wymiaru składki: w 3/2017 – 773,02 zł, w 4/2017 – 50,96 zł, w 2/2018 – 43,11 zł, w 3/2018 – 925,24 zł, w 4/2018 – 281,34 zł, w 6/2018 – 288,27 zł, w 7/2018 – 518,35 zł, w 8/2018 – 246,98 zł, w 9/2018 – 269,25 zł i w 10/2018 – 698,52 zł. W tych okresach płatnik wypłacił ubezpieczonej tytułem diet następujące kwoty: w 3/2017 – 3631,41 zł, w 4/2017 – 683,38 zł, w 2/2018 – 704,41 zł, w 3/2018 – 4404,46 zł, w 4/2018 – 3451,99 zł, w 6/2018 – 3843,12 zł, w 7/2018 – 4844,30 zł, w 8/2018 – 79,81 zł, w 9/2018 – 2278,79 zł i w 10/2018 – 5992,27 zł. W/w- na zajmowała się (...) opieką nad starszymi i schorowanymi osobami. Nie wykonywała jakichkolwiek czynności rekrutacyjno - marketingowych ani na terenie naszego kraju, ani na terenie N.. Nie wręczono jej jakichkolwiek ulotek do rozdystrybuowania. Jako atut przy ustalaniu wysokości jej wynagrodzenia firma potraktowała znajomość języka n. . Wyżywienie na miejscu miała zapewnione przez rodzinę podpodpiecznego.

Dowód: tabele w piśmie ZUS z 21.09.2021r.- k. 427v- 428 , zeznania ubezpieczonej - zapis AV k. 728 akt sprawy.

(...) Oddział w B. w dniach 6-7, 10-13, 17, 20 grudnia 2018r., 28-31 stycznia 2019r., 4,6-8, 11-15, 18-22, 25-28 lutego 2019r. , 1,4-8, 11-15, 18-22, 25-28 marca 2019r. oraz 1-3 kwietnia 2019r. prowadził kontrolę w firmie (...) dotyczącą m.in. prawidłowości i rzetelności obliczania składek na ubezpieczenia społeczne osób, które łączyły z odwołującą umowy zlecenie w przedmiocie świadczenie usług pomocy przy prowadzeniu gospodarstwa domowego oraz dodatkowo opieki nad osobami starszymi lub chorymi, a także usług marketingowo- rekrutacyjnych. Z umów tych wynikało, że usługi marketingowo- rekrutacyjne będą wykonywane na terenie Polski, natomiast świadczenie usług pomocy i opieki- wiąże się z koniecznością wyjazdu za granicę.

Dowód: protokół kontroli- k 12377-12381 (protokół kontroli w aktach kontroli akta w formie elektronicznej – na płycie CD w kopercie na k. 71 akt).

Organ rentowy w dniu 8 lutego 2019r. oraz 12 lutego 2019r. pobrał od płatnika umowy zlecenia z załącznikami w łącznej ilości 572 pozycje. Umowy zostały zwrócone płatnikowi protokolarnie w dniach 30 kwietnia 2019r. ZUS wykorzystał umowy, przy czym przed ich zwrotem odwołującej nie sporządził z nich kopii, ponieważ konkretne daty wyjazdów służbowych ubezpieczonych wynikały z dokumentów „Polecenie wyjazdów służbowych”, a umowy zawierały standardowe zapisy. W aktach kontroli znajdują się przykładowe umowy, które w toku postepowania kontrolnego złożyły organowi same przesłuchiwane osoby zainteresowane.

Dowód: kopie protokołów zwrotu umów- k. 426- 439 akt sprawy.

Powyższy stan faktyczny Sąd Okręgowy ustalił na podstawie powołanych wyżej dokumentów, które nie były niekwestionowane przez strony, a ponadto w większości (poza umową, którą nadesłała H. B.) pochodziły od samej odwołującej, bowiem to ona przekazała w czasie kontroli do ZUS dokumenty w postaci poleceń wyjazdów służbowych, list płac, lis wypłat diet i inne, m.in. umowy zlecenia, które ZUS po ich wykorzystaniu zwrócił odwołującej protokolarnie. Podstawę ustalenia stanu faktycznego w niniejszej sprawie, w zakresie ustalania okoliczności dotyczących warunków zatrudnienia wynikających z umów zlecenia, w tym kwestii dotyczących wyżywienia i zakwaterowania stanowił również dowód z dokumentów z akt Sądu Okręgowego w Bydgoszczy VI U 3459/19, VI U 3452/19 i VI U 3542/19 w postaci protokołów z rozpraw z dnia 18 lutego 2020r., 19.02.2020r oraz z 21.10.2020r. zawierających zeznania zawnioskowanych w niniejszej sprawie świadków E. P. i J. R.. W związku z okolicznością, iż w tutejszym wydziale Sądu jednocześnie toczyło się i toczy się nadal kilkaset spraw z odwołań A. B. (1) od kilkuset decyzji ZUS wydanych we wrześniu i październiku 2019r., a których przedmiotem było ustalenie, że podstawa wymiaru składki ubezpieczonych na obowiązkowe ubezpieczenia społeczne z tytułu umów zlecenia łączących ich z A. B. (1) winna zostać zwiększona o kwoty wypłaconych im przez odwołującą dodatkowych świadczeń pieniężnych, nazywanych przez odwołującą dietami, a w każdej z tych spraw w związku z prawie identycznym stanem faktycznym była potrzeba przesłuchania tych samych świadków, ZUS wniósł o dopuszczenie dowodu z dokumentów zgromadzonych w aktach innych spraw toczących się w tym wydziale z odwołania A. B. (1) od decyzji dotyczących innych zainteresowanych, w postaci protokołów z rozpraw, na których świadkowie zostali już wcześniej przesłuchani. Sąd uwzględniając wniosek organu rentowego, dopuścił dowód z wnioskowanych dokumentów w postaci protokołów rozpraw oceniając ten dowód za przydatny dla poczynienia ustalań stanu faktycznego w niniejszej sprawie, w zakresie okoliczności, na które miałby zeznawać wnioskowane osoby. Sąd uznał, wbrew zarzutom odwołującej, że dopuszczenie tego dowodu nie będzie stanowić naruszenia zasady bezpośredniości. Sąd zważył również na okoliczność, że podstawą ustalania stanu faktycznego były także zeznania samych zainteresowanych w niniejszej sprawie, a osoby te złożyły zeznania bezpośrednio w niniejszej sprawie. Wskazać należy, iż odwołująca nie kwestionowała wysokości wypłacanych ubezpieczonym w spornym okresie „dodatkowych świadczeń z tytułu podróży służbowych”, które to kwoty posłużyły ZUS-owi do ustalania nowych podstaw wymiaru składek dla ubezpieczonych za poszczególne miesiące spornego okresu. Spór dotyczył wyłącznie charakteru prawnego tych kwot, bowiem ZUS kwoty te włączył do podstawy wymiaru składek ustalając, iż w istocie było to wynagrodzenie ubezpieczonych z tytułu wykonywanych, w ramach łączących je z odwołującą umów zlecenia, usług opiekuńczych, podczas gdy odwołującą twierdziła, że świadczenie te nie powinny być wliczane do podstawy wymiaru składek z tytułu umów zlecenia łączących ubezpieczonych z odwołującą, bo stanowiły one należności z tytułu podroży służbowych i nie podlegały oskładkowaniu. Jeżeli chodzi o charakter samych spornych świadczeń, wypłaconych ubezpieczonych, które odwołująca kwalifikowała jako należności z tytułu podróży służbowych, ustalenia co do faktycznego charakteru tych należności Sąd poczynił, co wskazano powyżej, na podstawie zeznań ubezpieczonych, a także w oparciu o analizę dokumentów w postaci poleceń wyjazdów służbowych oraz listy płac. Zeznania świadków i ubezpieczonych sąd uznał za szczere i wiarygodne, a treść dokumentów (jak wskazano wyżej, wystawcą których była sama odwołująca) również nie budziła wątpliwości co do ich wiarygodności. Niewiarygodne w kontekście tych dowodów okazały się być twierdzenia odwołującej, że ubezpieczone zasadniczo wykonywały pracę w Polsce, a usługi opiekuńcze za granicą wykonywały jedynie sporadycznie, wyłącznie w ramach podróży służbowych, a wyjazdy poza granice kraju odbywały się w interesie pracodawcy, a nie zainteresowanych i nie przynosiły zainteresowanym korzyści w postaci powiększenia aktywów . Zarówno z zeznań ubezpieczonych przesłuchanych w niniejszej sprawie ubezpieczonych, jak też zeznań świadków wynika, że świadczenie usług opiekuńczych za granicą było zasadniczym i podstawowym zajęciem ubezpieczonych wynikającym z umów zlecenia łączących je z odwołującą. Zasadniczą ( główna część ) wynagrodzenia wahającego się najczęściej od 1200 do 1400 euro zleceniobiorcy otrzymywali za usługi świadczone na wyjazdach ( niektórzy z nich otrzymywali niewielkie kwoty z tytułu świadczenia usług marketingowych, wynoszące od 250 do 300 zł). Świadczenie usług opieki nad osobami starszymi i chorymi nigdy nie miało miejsca na terenie Polski. Praca ta odbywała się wyłącznie poza granicami kraju a wynagrodzenie za nią ustalone było w walucie Euro, według ustalonej indywidulanie z każdym ubezpieczonym dniówki, przy zagwarantowaniu minimalnego miesięcznego wynagrodzenia w Euro i wynika to jednoznacznie zarówno z dowodów osobowych jak też analizy dokumentów w postaci „poleceń wyjazdów służbowych”, które wprost wskazują stawkę dniówki oraz zawierają deklarację podpisaną przez A. B. (1) o miesięcznym minimalnym „wynagrodzeniu”. Sąd Okręgowy ma zatem żadnej wątpliwości co do tego, że wypłacone świadczenie było wynagrodzeniem za usługi opiekuńcze. Zresztą sprzeczne z doświadczeniem życiowym i zasadami logiki byłoby uznanie, że tytułem miesięcznej pracy za granicą przez 24 godziny na dobę, ubezpieczeni mieliby zarabiać jedynie kilkaset złotych miesięcznie, a miesięczny koszt pobytu związanego z pracą (zakwaterowanie, wyżywienie i utrzymana) kilkukrotnie przekraczałby wartość tego wynagrodzenia (przy deklarowanych przez płatnika miesięcznych stawkach wynagrodzenia na poziomie kilkuset złotych, kwota diet wynosiła nawet ok 6.000 zł miesięcznie). Gdyby faktycznie takie były warunki oferty odwołującej, żadna rozsądnie myśląca osoba z takiej oferty by nie skorzystała. Z zeznań zarówno ubezpieczonych jak i świadków wynikało zresztą, że koszty zakwaterowania i wyżywienia ponosili podopieczni, nad którymi opiekę sprawowały ubezpieczone.

Sąd Okręgowy więcej, na podstawie art. 235 ² § 1 pkt 5 k.p.c. – Sąd pominął dowód z przesłuchania 35 świadków wnioskowanych przez pełnomocnika odwołującej w piśmie procesowym z dnia 28.08.2020r. (powtórzonego w piśmie z 17.09.2021r.) oraz pozostałych świadków zawnioskowanych przez stronę powodową albowiem uznał, że wnioski te zmierzały wyłącznie do bezzasadnego przedłużenia postępowania, w sytuacji, gdy kwestia sporna- charakteru prawnego dodatkowego świadczenia pieniężnego, wypłacanego ubezpieczonym - został wystraczająca wyjaśniona.

Sąd Okręgowy zważył, co następuje:

Odwołania nie zasługiwały na uwzględnienie.

Zgodnie z treścią art. 18 ust. 1 ustawy z dnia 13 października 1998 roku o systemie ubezpieczeń społecznych (tekst jedn.: Dz. U. z 2021 r., poz. 423) podstawę wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe ubezpieczonych wymienionych w art. 6 ust. 1 pkt 1 - 3 stanowi przychód, o którym mowa w art. 4 pkt 9 i 10, z zastrzeżeniem ust. 1a, 2, ust. 4 pkt 5 i ust. 12. Z kolei w myśl art. 18 ust. 3 ww. ustawy podstawę wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe zleceniobiorców ustala się zgodnie z ust. 1, jeżeli w umowie agencyjnej lub umowie zlecenia albo w innej umowie o świadczenie usług, do której zgodnie z Kodeksem cywilnym stosuje się przepisy dotyczące zlecenia, określono odpłatność za jej wykonywanie kwotowo, w kwotowej stawce godzinowej lub akordowej albo prowizyjnie. Zgodnie z dyspozycją art. 81 ust. 1 ustawy z dnia 27 sierpnia 2004 roku o świadczeniach opieki zdrowotnej (tekst jedn.: Dz. U. z 2021 r., poz. 1285) do ustalenia podstawy wymiaru składek na ubezpieczenie zdrowotne osób, o których mowa w art. 66 ust. 1 pkt 1 lit. a, d-i i pkt 3 i 35, stosuje się przepisy określające podstawę wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe tych osób, z zastrzeżeniem ust. 5, 6 i 10.

W myśl art. 4 pkt 9 ustawy systemowej pojęcie przychodów należy rozpatrywać z uwzględnieniem przepisów o podatku dochodowym od osób fizycznych z tytułu m.in. umowy zlecenia. Zgodnie z art. 11 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1992 roku o podatku dochodowym od osób fizycznych (tekst jedn.: Dz. U. z 2021 r., poz. 1128) przychodami, są otrzymane lub postawione do dyspozycji podatnika w roku kalendarzowym pieniądze i wartości pieniężne oraz wartość otrzymanych świadczeń w naturze i innych nieodpłatnych świadczeń. Za przychody uważa się przychody z tytułu wykonywania usług, na podstawie umowy zlecenia lub umowy o dzieło, uzyskiwane m.in. od osoby fizycznej prowadzącej działalność gospodarczą.

Stosownie zaś do treści § 1 Rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Socjalnej z dnia 18 grudnia 1998 roku w sprawie szczegółowych zasad ustalania podstawy wymiaru składek na ubezpieczenie emerytalne i rentowe (tekst jedn.: Dz. U. z 2017r., poz. 1949) podstawę wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe, zwanych dalej „składkami”, stanowi przychód w rozumieniu przepisów o podatku dochodowym od osób fizycznych, osiągany przez pracowników u pracodawcy z tytułu zatrudnienia w ramach stosunku pracy, z zastrzeżeniem art. 18 ust. 2 ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych, zwanej dalej „ustawą”, oraz § 2. Zgodnie zaś z § 2 ust. 1 pkt 15 rozporządzenia podstawy wymiaru składek nie stanowią przychody z tytułu diety i inne należności z tytułu podróży służbowej pracownika – do wysokości określonej w przepisach w sprawie wysokości oraz warunków ustalania należności przysługujących pracownikowi zatrudnionemu w państwowej lub samorządowej jednostce sfery budżetowej, z tytułu podróży służbowej na obszarze kraju oraz poza granicami kraju, z zastrzeżeniem pkt 17.

Kwestia sporna w niniejszej sprawie sprowadzała się do ustalenia tego, czy organ rentowy zasadnie zaliczył do podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne i ubezpieczenie zdrowotne dla ubezpieczonych: M. M., G. M., H. B., L. O., G. O., J. N., T. N., W. S., J. S. i A. S. kwoty tzw. „dodatkowych świadczeń pieniężnych” wypłacanych ubezpieczonym z tytułu wykonywania pracy opiekunów osób starszych i schorowanych na terytorium N. lub L. w ramach umów zlecenia zawieranych z A. B. (1). Odwołująca twierdziła bowiem, że „dodatkowe świadczenie pieniężne” stanowiło dietę z tytułu kosztów wyżywienia z związku z wykonywaniem pracy w podróży służbowej za granicą, co – zdaniem odwołującej – skutkuje brakiem uwzględnienia tych kwot w podstawie wymiaru składek. Organ rentowy uważał natomiast, że kwoty tzw. „dodatkowych świadczeń pieniężnych” nie stanowią diety, lecz przychód ubezpieczonych i w związku z tym podlegają one uwzględnieniu do podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne i ubezpieczenie zdrowotne.

Analiza materiału dowodowego zgromadzonego w sprawie, w tym obowiązujących zasad wynagradzania pracy ubezpieczonych z tytułu sprawowania opieki nad osobami starszymi i schorowanymi poza granicami kraju potwierdza słuszność stanowiska organu rentowego. W ocenie Sądu – wbrew twierdzeniom odwołującej – nie można stwierdzić, aby praca ubezpieczonych na terenie N. bądź L. stanowiła podróż służbową w rozumieniu obowiązujących przepisów i aby tzw. „dodatkowe świadczenia pieniężne” stanowiły dietę z tytułu podróży służbowej poza granicami kraju.

Wskazać bowiem należy, że definicję podróży służbowej zawiera art. 77 ⁵ § 1 Kodeksu pracy, który stanowi, że pracownikowi wykonującemu na polecenie pracodawcy zadanie służbowe poza miejscowością, w której znajduje się siedziba pracodawcy, lub poza stałym miejscem pracy przysługują należności na pokrycie kosztów związanych z podróżą służbową. Podróż służbowa nie jest tym samym co wykonywanie pracy. Podróż służbowa ma miejsce wówczas, gdy pracownik wykonuje zadanie służbowe „poza stałym miejscem pracy”. Musi mieć charakter incydentalny, krótkotrwały i wyjątkowy na tle obowiązków pracowniczych. Polecone pracownikowi do wykonania w podróży służbowej zadanie służbowe różni się od pracy określonego rodzaju do wykonywania, której pracownik zobowiązuje się w stosunku pracy (art. 22 § 1 k.p.). Innymi słowy, ze względu na przedmiot podróży służbowej istotne jest to, że pracownik ma wykonywać czynności pracownicze wyznaczone do zrealizowania w poleceniu pracodawcy, które nie powinno należeć do zwykłych umówionych czynności pracowniczych. Tak rozumiane wykonywanie pracy w ramach zatrudnienia pracowniczego czy umowy zlecenia, nie może polegać na stałym przebywaniu ubezpieczonych w podróży służbowej w czasie i w zakresie równoległym do wykonywania głównego przedmiotu umowy (por. wyr. SA w Szczecinie z dnia 11 września 2018 r., III AUa 122/18, LEX nr 2579814; wyr. SA we Wrocławiu z dnia 9 stycznia 2018 r., III AUa 981/17, LEX nr 2956879; wyr. SA we Wrocławiu z dnia 12 września 2019 r., III AUa 472/19, LEX nr 2773714). Osoba wykonująca swą stałą pracę za granicą, czy to na podstawie umowy o prace, czy też na jakiejkolwiek innej podstawie prawnej, nie przebywa w podróży służbowej. W tej sytuacji świadczenie pracodawcy, choćby nazwane zostało dietą z tytułu podróży służbowej, wypłacone pracownikowi nieodbywającemu takiej podróży, a mającemu miejsce pracy za granicą nie jest należnością, o której mowa w § 2 pkt 15 rozporządzenia z dnia 18 grudnia 1998 roku w sprawie szczegółowych zasad ustalania podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe tylko przychodem stanowiącym podstawę wymiaru składek w rozumieniu art. 18 ust. 1 ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych (por. wyr. SA w Gdańsku z dnia 25 października 2016 r., III AUa 830/16, LEX nr 2237391). W § 2 ust. 1 pkt 15 rozporządzenia użyte jest pojęcie podróży służbowej, które należy odnieść jednakowo do każdej szeroko rozumianej podstawy zatrudnienia, nie tylko w rozumieniu art. 2 K.p., w tym do świadczenia usług na podstawie umowy cywilnoprawnej (por. wyr. SA we Wrocławiu z dnia 8 lutego 2018 r., III AUa 1475/17, LEX nr 2686165). Istotne jest to, że instytucja podróży służbowej nie może być dowolnie aplikowana, a tym bardziej instrumentalnie, dla ukrywania wynagrodzenia za pracę, czasu pracy, czy dla zmniejszenia obciążeń podatkowych i składkowych (por. post. SN z dnia 18 czerwca 2020 r., II UK 336/19, LEX nr 3212827).

W przedmiotowej sprawie M. M., G. M., H. B., L. O., G. O., J. N., T. N., W. S., J. S. i A. S. na podstawie umów zlecenia zawartych z odwołującą wykonywali pracę w istocie wyłącznie w zamiarze wyjazdu poza granice kraju (do N. bądź L.) celem świadczenia usług opieki nad osobami starszymi bądź schorowanymi, albowiem jedynie tego rodzaju praca pozwalała im osiągnąć oczekiwane, adekwatne do niedogodności związanych z koniecznością długotrwałego świadczenia usług poza miejscem ich codziennej aktywności życiowej oraz relatywnie, jak na warunki krajowe i brak wymogu kwalifikacji fachowych, wysokie wynagrodzenie. Istotę prac wykonywanych w ramach łączących strony umów zlecenia stanowiła stała (trwająca wiele tygodni lub miesięcy) praca na terenie N. lub L., sprowadzająca się do udzielania szeroko pojętej pomocy w prowadzeniu gospodarstwa domowego n. podopiecznego (codziennej pielęgnacji, przygotowywania posiłków, sprzątania, itp.). Zgromadzony w sprawie materiał dowodowy pozwala jednoznacznie stwierdzić, iż ubezpieczeni albo nie wykonywali pracy na rzecz odwołującej na terenie Polski, udając się po ustaleniu terminu rozpoczęcia pracy do N.bądź L. w celu realizacji istoty zawartych umów zlecenia albo też wykonywali w kraju mające zupełnie marginalny i bez znaczenia dla głównego przedmiotu świadczonych przez nich usług opieki okazjonalne, incydentalne i nieweryfikowane przez zleceniodawcę, lecz mieszczące się w pojęciu „usług marketingowo – rekrutacyjnych” czynności sprowadzające się do wręczenia bądź pozostawiania w przypadkowych miejscach ulotek dotyczących działalności firmy i informowania zainteresowanych ewentualnie osób o możliwości ewentualnego podjęcia pracy na jej rzecz przez nowe osoby. Wykonywanie tego typu sporadycznych i incydentalnych usług „rekrutacyjnych” czy „reklamowych” w żadnym razie nie oznaczało, iż tacy zleceniobiorcy pracę w kraju świadczyli stale, a wyjazdy do N. były dla nich czymś wyjątkowym i niecodziennym w stosunku do ich codziennych zadań. Wręcz przeciwnie, stałym miejscem pracy dla wszystkich ubezpieczonych były N.bądź L., a nie Polska. Powierzenie ubezpieczonym tych czynności miało jedynie służyć wykreowaniu nieprawdziwego obrazu świadczenia części pracy w Polsce, co w zamyśle zleceniodawcy miało zapewne nadawać wyjazdom opiekunów za granice charakter rzekomych podróży służbowych.

W konsekwencji powyższych rozważań słuszną jest konstatacja organu rentowego, iż A. B. (1) jako płatnik składek nie miała podstaw do wypłaty zleceniobiorcom nieoskładkowanych należności z tytułu kosztów ponoszonych w związku z rzekomymi podróżami służbowymi. Od wypłacanego ubezpieczonym tzw. „dodatkowego świadczenia pieniężnego”, stanowiącego bezsprzecznie część wynagrodzenia za pracę w N. bądź w L., A. B. (1) winna była odprowadzić składki na ubezpieczenie społeczne i ubezpieczenie zdrowotne.

O tym, że wbrew twierdzeniom odwołującej, stała praca zleceniobiorców poza granicami kraju nie mogła być uznana za „permanentną” podróż służbową świadczy również fakt, iż płatnik składek zobowiązywała się do wystąpienia do ZUS o wydanie zaświadczenia A1, a zatem dokumentu potwierdzającego podleganie przez ubezpieczonych polskim ubezpieczeniom społecznym. Wyjazdy pracowników opierały się zatem na ich oddelegowaniu do stałej, stanowiącej istotę umowy zlecenia pracy za granicą, a nie odbywaniu kilkutygodniowych czy kilkumiesięcznych podróży służbowych. Pracownik skierowany do wykonywania pracy na terenie innego państwa członkowskiego Unii Europejskiej w rozumieniu art. 14 ust. 1 lit. A Rozporządzenia Rady (EWG) z dnia 14 czerwca 1971 roku w sprawie stosowania systemów zabezpieczenia społecznego dla pracowników najemnych nie przebywa w zagranicznej podróży służbowej – art. 77 5 par. 1 K.p. (wyr. SA we Wrocławiu z dnia 1 marca 2018 r., III AUa 1734/17, LEX nr 2956866).

W ocenie Sądu nadawany przez odwołującą tzw. „dodatkowym świadczeniom pieniężnym” charakter nieoskładkowanych należności z tytułu kosztów ponoszonych w związku z podróżami służbowymi podważa nawet już sam sposób ich naliczania. W odniesieniu do poszczególnych zleceniobiorców odwołująca ustalała bowiem indywidualnie dobową stawkę tych należności wyrażoną w Euro, której wysokość była uzależniana od warunków zatrudnienia przy opiece nad osobami starszymi w N., w tym od stopnia niepełnosprawności takich osób oraz poziomu znajomości języka n.. W przypadku rzeczywistych należności z tytułu podróży służbowych, rozporządzenie regulujące zasady ich wypłacania nie uzależnia ich wysokości od warunków świadczenia pracy a jedynie od czasokresu przebywania w podróży służbowej (§ 13 rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Społecznej z dnia 29 stycznia 2013 roku w sprawie należności przysługujących pracownikowi zatrudnionemu w państwowej lub samorządowej jednostce sfery budżetowej z tytułu podróży służbowej), zapewnienia bądź nie bezpłatnego wyżywienia (§ 14 rozporządzenia) i poziomu życia, a w zasadzie od kosztów utrzymania (kosztów wyżywienia i innych drobnych wydatków, kosztów noclegów) w danym państwie (załącznik określający wysokość diet i limitu za nocleg). W niniejszej sprawie ubezpieczeni w czasie pracy na terenie N. i L. pozostawali zakwaterowani w miejscu zamieszkania podopiecznych. Ubezpieczeni żywili się w zakresie podstawowych posiłków u podopiecznych. Z własnych środków kupowali jedynie drobne artykuły spożywcze. Ponadto ubezpieczeni nie ponosili również kosztów dojazdu do miejsca świadczenia pracy ani powrotu do kraju, albowiem koszty te w całości pokrywała (...). Uprawnionym jest więc wniosek, że ubezpieczeni nie ponosili w istocie jakichkolwiek dodatkowych kosztów związanych z wyjazdem do N. bądź do L. (za wyjątkiem bieżącego, dodatkowego utrzymania ponad to zagwarantowane przez zleceniodawcę). Wobec powyższego uznać należało, że pod określeniem „dodatkowe świadczenie pieniężne” kryła się zasadnicza część faktycznego, uzgodnionego już na etapie zawierania umowy wynagrodzenia ubezpieczonych, które to – jako przychód ubezpieczonych – powinno podlegać oskładkowaniu. Wynika to zresztą z samego sposobu zredagowania treści polecenia wyjada służbowego, w którym wprost użyto sformułowania „wynagrodzenie miesięczne netto”. Oczywistym jest zatem, iż tzw. „dodatkowe świadczenie pieniężne” stanowiło ukrytą cześć wynagrodzenia osób wykonujących pracę opiekunów poza granicami kraju. Działanie odwołującej, która przyznała ubezpieczonym diety, a które co do zasady rekompensować miały zwiększone koszty utrzymania związane z delegacją, w wysokości niewspółmiernie wyższej w stosunku do uzyskiwanego przez nie wynagrodzenia ustalonego w umowach zmierzało do obejścia prawa. Celem i zamiarem płatnika było w rzeczywistości opłacenie niższych składek na ubezpieczenie społeczne zainteresowanych z wyłączeniem z ich podstawy wymiaru właśnie owych diet w myśl § 2 ust. 1 pkt 15 rozporządzenia (por. wyr. SA we Wrocławiu z dnia 9 kwietnia 2018 r., III AUa 856/17, LEX nr 2940117).

W tym stanie rzeczy, w ocenie Sądu Okręgowego, brak jest podstaw do zmiany zaskarżonych decyzji w kształcie żądanym w złożonych odwołaniach, albowiem decyzje te są prawidłowe. Nie podważają tego również rzekome błędy proceduralne popełnione jeszcze na etapie postępowania administracyjnego a powoływane przez odwołującą zarówno w treści złożonych odwołań, jak i w toku postępowania. Zauważyć bowiem trzeba, że przedmiotem rozpoznania w sprawie z odwołania od decyzji organu rentowego zasadniczo nie jest zgodność z prawem decyzji organu rentowego, lecz prawo, roszczenie lub obowiązek skarżącego, o którym organ rozstrzygnął w zaskarżonej decyzji. Kompetencje sądu powszechnego w sprawach z zakresu ubezpieczeń społecznych nie mają charakteru kompetencji ściśle kontrolnych, w których zasadniczym lub wyłącznym kryterium oceny jest zgodność z prawem decyzji organu rentowego, co jest zasadą kontroli legalności decyzji administracyjnych wykonywanej przez sądy administracyjne (por. wyr. SN z dnia 18 grudnia 2018 r., II UK 433/17, OSNP 2019/6/79). Tym samym ewentualne uchybienia organu rentowego przepisom Kodeksu postępowania administracyjnego, za wyjątkiem skutkujących bezwzględną nieważnością decyzji lub mających charakter rażących nie mogą być skutecznie podnoszone na etapie postępowania odwoławczego.

W niniejszym postępowaniu Sąd Okręgowy nie dostrzegł rażących naruszeń prawa w postępowaniu przed organem rentowym, które skutkowałyby koniecznością uchylenia zaskarżonych decyzji i przekazania sprawy organowi rentowemu celem ponownego rozpoznania w trybie art. 477 ¹⁴ § 2 ¹ k.p.c., ani też nie znalazł podstaw do zwrotu sprawy w trybie art. 467 § 4 k.p.c. celem uzupełnienia materiału sprawy. Zgodnie bowiem z art. 477 ¹⁴ § 2 ¹ k.p.c. jeżeli decyzja nakładająca na ubezpieczonego zobowiązanie, ustalająca wymiar tego zobowiązania lub obniżająca świadczenie, została wydana z rażącym naruszeniem przepisów o postępowaniu przed organem rentowym, sąd uchyla tę decyzję i przekazuje sprawę do ponownego rozpoznania organowi rentowemu. W uzasadnieniu projektu ustawy nowelizującej (VIII kadencja, druk sejm. nr 3137) jako przykłady wad decyzji wydanych z rażącym naruszeniem przepisów o postępowaniu przed organem rentowym wskazano wady: w zakresie treści decyzji (brak oznaczenia stron, niewskazanie sposobu obliczenia świadczenia lub składki), w zakresie sposobu wydania decyzji (wydanie jej przez osobę nieuprawnioną), w zakresie postępowania poprzedzającego wydanie decyzji (brak podstawy prawnej, niezachowanie terminów lub przesłanek jej wydania). Tak rażące wady decyzji uzasadniają wyeliminowanie jej z obrotu prawnego w celu umożliwienia organowi ponownego wydania decyzji. Dzięki takiemu unormowaniu sąd może badać wady wynikające z naruszenia nie tylko prawa materialnego, lecz także procesowego. Niezależnie od tego, czy wady te dotyczą formy, czy treści decyzji, ich wspólną cechą jest to, że naruszają przepisy o postępowaniu przed organem rentowym w takim stopniu, że ich konwalidacja jest niemożliwa. Naprawienie takich decyzji przez sąd polega w istocie na wydaniu ich na nowo, to zaś wymaga ponownego przeprowadzenia całego postępowania - tyle że przed sądem (zob. uzasadnienie projektu k.p.c. 2019). W niniejszej sprawie do takiego rażącego naruszenia przepisów o postępowaniu przed organem nie doszło, wbrew twierdzeniom odwołującej ZUS zgromadził wystraczający materiał dowodowy, aby wydać ustalone decyzje, a wskazane w nich nowe podstawy wymiaru składek zostały ustalone prawidłowo.

Z uwagi na powyższe, Sąd Okręgowy, na podstawie art. 477 ¹⁴ § 1 k.p.c. oddalił odwołania, o czym orzekł jak w punkcie 1) wyroku.

O kosztach zastępstwa prawnego Sąd Okręgowy orzekł w oparciu o art. 98 k.p.c. w zw. z § 2 pkt 1, 2 i 4 Rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 22 października 2015 r. w sprawie opłat za czynności radców prawnych / 2018.265 t.j. / zasądzając je od odwołującej się A. B. (1) jako przegrywającej proces na rzecz organu rentowego jako proces wygrywającego . Wartość przedmiotu sporu w dwóch przypadkach mieściła się pomiędzy 10, a 50 tysięcy złotych , tym samym stawka minimalna wynosiła 3600 zł , w pięciu przypadkach wps mieściła się pomiędzy 500 , a 1500 zł , zatem stawka minimalna to 270 zł ( a więc 3600 zł razy 2 = 7200 zł plus 900 razy 5 = 4500 zł plus 270 razy 3 = 810 zł , co łącznie daje kwotę 12 510 zł.

Sędzia Maciej Flinik