Portal Orzeczeń Sądu Okręgowego w Bydgoszczy

POSTANOWIENIE

Dnia 9 marca 2022 r.

Sąd Okręgowy w Bydgoszczy w składzie:

Przewodniczący: sędzia Wojciech Wołoszyk

po rozpoznaniu w dniu 9 marca 2022 r. w Bydgoszczy

na posiedzeniu niejawnym

sprawy z powództwa (...) w O.

przeciwko (...) w K.

o zapłatę

na skutek skargi (...) w O. o wznowienie postępowania zakończonego prawomocnym wyrokiem Sądu Okręgowego w Bydgoszczy z dnia 4 października 2021 r. , sygn. akt VIII Ga 258/21

postanawia:

odrzucić skargę.

UZASADNIENIE

Skarżący , (...) w M. , domagał się wznowienia postępowania w sprawie zakończonej prawomocnym wyrokiem SO w Bydgoszczy z dnia 4 października 2021 r. , sygn. akt VIII Ga 258/21 , z powództwa skarżącego przeciwko (...) w K.. Niniejszym wyrokiem SO w Bydgoszczy oddalił apelację powoda od wyroku SR w Bydgoszczy z dnia 9 czerwca 2021 r. , sygn. akt VIII GC 337/21. Zdaniem skarżącego sprawę apelacyjną bezpodstawnie rozpoznano na posiedzeniu niejawnym , mimo wniosku o rozpoznanie sprawy na rozprawie. Skarżący wskazał , iż wskutek rozpoznania sprawy na posiedzeniu niejawnym został on pozbawiony możliwości obrony swoich praw , co skutkuje nieważnością postępowania. Skarżący domagał się wznowienia postępowania oraz uwzględnienia apelacji i orzeczenia zgodnie z żądaniem pozwu jak też zasądzenia kosztów postępowania.

Sąd zważył co następuje :

Skarga podlegała odrzuceniu.

Zgodnie z art. 410 § 1 kpc skarga o wznowienie podlega odrzuceniu m. in. jeśli nie jest oparta na ustawowej podstawie. Skarga o wznowienie postępowania nie jest oparta na ustawowej podstawie, a co za tym idzie, podlega odrzuceniu (art. 410 § 1 k.p.c.) także wtedy, gdy skarżący wprawdzie przywoła jedną z wymienionych w k.p.c. podstaw wznowienia postępowania, jednakże już z treści skargi wynika, że w rzeczywistości podstawa ta nie zachodzi w danej sprawie ( postanowienie SN z 17 czerwca 2010 r. IV CZ 34/20 ). Skarga o wznowienie nie opiera się na ustawowej podstawie nie tylko wówczas, gdy podana w niej podstawa nie odpowiada wzorcowi którejkolwiek z podstaw wskazanych w kodeksie, lecz także wtedy, gdy podstawa ta odpowiada wprawdzie temu wzorcowi, ale w rzeczywistości nie wystąpiła ( postanowienie SN z 26 lutego 2020 r. , I Cz 113/19 ).

Taka sytuacja ma miejsce w niniejszej sprawie.

Jako podstawę wznowienia skarżący podał art. 401 pkt 2 kpc , tj. nieważność postępowania poprzez pozbawienie strony możliwości obrony swoich praw spowodowaną rozpoznaniem sprawy na posiedzeniu niejawnym i nieuwzględnieniem wniosku strony o rozpoznanie apelacji na rozprawie , złożonym w trybie art. 374 kpc.

Jak przyjmuje się w orzecznictwie , ocena, czy doszło do pozbawienia strony możności obrony jej praw, powinna być dokonywana przez pryzmat konkretnych okoliczności sprawy, a analizę, czy doszło do pozbawienia strony możności działania, trzeba rozpocząć od rozważenia, czy nastąpiło naruszenie przepisów procesowych, a następnie ustalić, czy uchybienie to wpłynęło na możność strony do działania w postępowaniu, w końcu zaś ocenić, czy pomimo istnienia tych okoliczności strona mogła bronić swych praw w procesie. Dopiero w razie kumulatywnego spełnienia wszystkich tych przesłanek można przyjąć, że strona została pozbawiona możności działania ( por. postanowienie SN z 10 lipca 2020 r. , IV Cz 29/20 ). Pozbawienie zaś strony możności obrony swych praw ma miejsce wówczas, gdy w następstwie naruszenia przez sąd przepisów postępowania strona, wbrew swojej woli, została faktycznie pozbawiona możności działania. Strona zostaje pozbawiona możności działania tylko wtedy, gdy znalazła się w takiej sytuacji, która uniemożliwia, a nie tylko utrudniła lub ograniczyła popieranie przed sądem dochodzonych żądań. Wskazuje się, że zasadność wznowienia postępowania na podstawie art. 401 pkt 2 k.p.c. podlega ocenie przez pryzmat przesłanek nieważności postępowania określonych w art. 379 pkt 5 k.p.c. i wymaga stwierdzenia, że strona została całkowicie pozbawiona możności obrony jej praw przed sądem ( postanowienie SN z 21 września 2018 r. , V Cz 66/18 ).

Nie ulega wątpliwości , iż powód złożył w apelacji wniosek o jej rozpoznanie na rozprawie , który nie został uwzględniony. Sąd wydał wyrok na posiedzeniu niejawnym , choć wniosek powoda o rozpoznanie sprawy na rozprawie był dla sądu wiążący. Doszło zatem niewątpliwie do naruszenia przepisów postępowania. Jednakże , zdaniem sądu rozpoznającego skargę , owe uchybienie procesowe co najwyżej ograniczyło a nie uniemożliwiło powodowi obronę swych praw.

Należy zważyć , iż niniejsza skarga o wznowienie dotyczy uchybień mających miejsce w postępowaniu apelacyjnym a nie w postępowaniu przed sądem I instancji , gdzie strona może aż do zamknięcia rozprawy przytaczać twierdzenia i dowody na uzasadnienie swoich wniosków lub dla odparcia wniosków i twierdzeń strony przeciwnej ( art. 205 ¹² § 2 kpc ). W przypadku zaś apelacji , zgodnie z art. 378 § 1 kpc , sąd rozpoznaje sprawę w granicach apelacji. W apelacji skarżący nie zawarł wniosków o przeprowadzenie czynności , które musiałby być ( co do zasady ) przeprowadzone na rozprawie , tj. w szczególności o dopuszczenie dowodu z zeznań świadków czy przesłuchania stron. Apelacja jest obszerna i zawiera wiele zarzutów , powód przedstawił swoje stanowisko bardzo szczegółowo. Sąd odwoławczy zatem musiał dokonać oceny wszystkich zarzutów powoda , i nie miało tutaj znaczenia czy działoby się to na rozprawie czy posiedzeniu niejawnym.

Bezpodstawne jest przy tym twierdzenie skarżącego , iż sąd odwoławczy nie rozpoznał wniosku powoda złożonego w trybie art. 380 kpc. Jak się powszechnie przyjmuje w doktrynie i orzecznictwie , sąd drugiej instancji nie wydaje w związku z tym odrębnego orzeczenia co do tego postanowienia, a jego rozpoznanie znajduje odzwierciedlenie jedynie w uzasadnieniu orzeczenia kończącego postępowanie odwoławcze ( por. M. Manowska (red.), Kodeks postępowania cywilnego. Komentarz. Tom I. Art. 1-477(16), wyd. IV , WKP 2021 ). Brak stosownego odrębnego postanowienia sądu II instancji w tej mierze nie oznacza zatem , iż wniosek powoda nie został rozpoznany.

Powód był zaś o tyle ograniczony co do możności obrony swoich praw w postępowaniu apelacyjnym , że nie mógł na rozprawie przedstawić dodatkowo swojego stanowiska ustnie na rozprawie. Natomiast , biorąc pod uwagę charakter postepowania apelacyjnego oraz treść apelacji powoda , nie można mówić o całkowitym pozbawieniu skarżącego możliwości obrony swoich praw a co najwyżej o pewnym ograniczeniu tej możliwości ( por. wskazane wyżej postanowienie SN z 21 września 2018 r. , V Cz 66/18 ).

W związku z powyższym skargę należało odrzucić na podstawie art. 410 § 1 kpc jako nieopartą na podstawie wznowienia.