Portal Orzeczeń Sądu Okręgowego w Bydgoszczy

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

UZASADNIENIE

Powód S. R. wniósł o zasądzenie od pozwanego (...) w W. kwoty 14 233,61 zł z ustawowymi odsetkami od dnia 22 listopada 2016 r. do dnia zapłaty oraz o zasądzenie kosztów procesu.

W uzasadnieniu powód wskazał, że zawarł z Ł. G. umowę przeniesienia prawa do wierzytelności przysługującej mu względem pozwanego, z tytułu zaniżenia wypłaconej kwoty odszkodowania za szkodę, wyrządzoną w wyniku zdarzenia z dnia 02 lipca 2016 r., w pojeździe marki (...) o nr rej. (...). Sprawca szkody zawarł z pozwanym umowę obowiązkowego ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej posiadaczy pojazdów mechanicznych za szkody związane z ruchem tych pojazdów. Po kolizji szkoda została wyceniona przez pozwanego na kwotę 34 470,93 zł i ta kwota została wypłacona poszkodowanemu. Pozwany, dokonując wyliczenia odszkodowania, zaniżył jego wysokość przyjmując nieadekwatne ceny części zamiennych oraz nierynkowe stawki robocizny, a także nie uwzględnił wszystkich czynności potrzebnych do naprawy samochodu. Różnica między kwotami wypłaconego odszkodowania, a wynikająca z kalkulacji powoda, to kwota 13 936,93 zł. Pismem z dnia 10 października 2016 r. pozwany został wezwany do uiszczenia pozostałej kwoty odszkodowania lub odpowiedzi w terminie 14 dni od dnia otrzymania pisma. Uzasadniając zgłoszone roszczenie odsetkowe, powód wskazał, że zgodnie z treścią art. 481 § 1 k.c. w zw. z art. 14 ust. 1 ustawy z dnia 22 maja 2003r. o ubezpieczeniach obowiązkowych, UFG i PBUK, za datę początkową naliczania odsetek za opóźnienie przyjęto dzień 04 sierpnia 2016 r. (szkodę zgłoszono dnia 04 lipca 2016 r.). Wartość przedmiotu sporu obliczono jako różnicę pomiędzy kwotą 48 407,86 zł, a wypłaconym poszkodowanemu odszkodowaniem w wysokości 34 470,93 zł, doliczając skapitalizowane odsetki od kwoty 13 936,93 zł od dnia 04 sierpnia 2016 r. do dnia wniesienia pozwu, czyli 296,68 zł.

Nakazem zapłaty w postępowaniu upominawczym z dnia 28 lutego 2017 r. w sprawie o sygn. akt VIII GNc 7394/16 Referendarz Sądowy uwzględnił powództwo w całości.

W sprzeciwie od nakazu zapłaty pozwany wnosił o oddalenie powództwa oraz o zasądzenie kosztów procesu według norm przepisanych.

W uzasadnieniu pozwany przyznał, że przeprowadził likwidację szkody z umowy ubezpieczenia OC komunikacyjnego sprawcy kolizji. Pozwany zarzucał jednak, że po dokonaniu oględzin przedstawił poszkodowanemu kosztorys naprawy, w którym uwzględnił stawki za robociznę stosowane w warsztatach z nim współpracujących oraz ceny części zamiennych oryginalnych pomniejszone o 24%, z uwagi na rabat udzielany poszkodowanym przez dystrybutora części na podstawie umowy zawartej z pozwanym. Pozwany wskazał też poszkodowanemu kontakt telefoniczny lub mailowy, gdyby miał trudności z nabyciem części z rabatem. Poszkodowany nie skorzystał z oferty pozwanego. Pozwany zarzucał, że poszkodowany nie przedstawił rachunków za naprawę uszkodzonego pojazdu. Argumentował też, że poszkodowany jest zobowiązany do minimalizacji szkody.

Wyrokiem z dnia 30 listopada 2017 r. Sąd Rejonowy w Bydgoszczy zasądził od pozwanego na rzecz powoda kwotę 13 851,29 zł z ustawowymi odsetkami za opóźnienie od dnia 23 listopada 2016 r. do dnia zapłaty, oddalając powództwo w pozostałej części oraz zasądził kwotę 5 235,92 zł tytułem zwrotu kosztów procesu. Orzekł też o zwrocie powodowi nadpłaconych kosztów sądowych (93,08 zł)

W wyniku przeprowadzonego postępowania dowodowego Sąd Rejonowy ustalił następujący stan faktyczny:

W dniu 02 lipca 2016 r. samochód (...) o nr rej. (...), stanowiący własność Ł. G. został uszkodzony przez kierowcę ubezpieczonego u pozwanego w zakresie ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej posiadaczy pojazdów mechanicznych za szkody spowodowane ruchem pojazdów u pozwanego. Pozwany po dokonaniu oględzin uszkodzonego pojazdu i wyliczeniu kosztów naprawy wypłacił poszkodowanemu odszkodowanie w wysokości 34 470,93 zł. Poszkodowany zbył na rzecz powoda wierzytelność przysługującą mu z tytułu szkody z dnia 02 lipca 2016 r. w tym kosztów naprawy pojazdu, o czym powód zawiadomił pozwanego pismem z dnia 10 października 2016 r., wzywając jednocześnie do zapłaty kwoty 13 936,93 zł, tytułem pozostałej sumy bezpodstawnie zaniżonego odszkodowania. Sąd Rejonowy ustalił, iż uzasadnione koszty naprawy pojazdu marki (...) o nr rej. (...) przy użyciu części oryginalnych, zgodnie z technologią producenta w nieautoryzowanej stacji obsługi lub warsztacie naprawczym i według średniej stawki roboczogodzin wyniosły 48 033,50 zł. Uszkodzone w kolizji części były oryginalne.

Powyższy stan faktyczny Sąd Rejonowy ustalił na podstawie dowodów z dokumentów przedstawionych przez strony, które nie budziły wątpliwości, co do swej autentyczności i nie były kwestionowane przez strony oraz zeznań świadka Ł. G., które ocenił jako jasne i logiczne. Sąd zaaprobował także opinię biegłego sądowego z dziedziny techniki samochodowej, ruchu drogowego i wypadków drogowych M. Ż., która nie była kwestionowana przez strony postępowania.

W oparciu o tak ustalony stan faktyczny Sąd Rejonowy uznał, że roszczenie powoda było zasadne do kwoty 13 851,29 zł.

Sąd Rejonowy zważył, iż w przedmiotowej sprawie bezspornym był fakt wystąpienia kolizji drogowej, na skutek czego uszkodzony został samochód osobowy marki (...) o nr rej. (...). Sporna natomiast była wysokość odszkodowania ponad kwotę wypłaconą przez pozwanego poszkodowanemu.

Sąd Rejonowy zważył, że zgodnie z art. 509 k.c. powód nabył od poszkodowanego roszczenie wobec pozwanego na podstawie umowy przelewu wierzytelności, co skutkowało wstąpieniem powoda w prawa i obowiązki pierwotnego wierzyciela pozwanego.

Sąd pierwszej instancji jako podstawę prawną roszczenia powoda wskazał art. 822 § 1 k.c. oraz art. 34 ust. 1 i 36 ust. 1 ustawy z dnia 22 maja 2003r. o ubezpieczeniach obowiązkowych, UFG i PBUK, zgodnie z którymi pozwany zobowiązany był w wykonaniu umowy ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej, do zapłaty odszkodowania osobom trzecim, wobec których odpowiedzialność ponosi ubezpieczony posiadacz pojazdu mechanicznego, za szkody wyrządzone ruchem tego pojazdu.

Sąd Rejonowy zaaprobował utrwaloną linie orzeczniczą Sądu Najwyższego znajdująca swój wyraz m.in. w uchwale z dnia 13 czerwca 2003 r. (III CZP 32/03, OSNC 2004 nr, poz. 51, str. 5 Legais) zgodnie z którą odszkodowanie przysługujące od ubezpieczyciela odpowiedzialności cywilnej za uszkodzenia pojazdu mechanicznego, obejmuje niezbędne i ekonomicznie uzasadnione koszty naprawy pojazdu, ustalone według cen występujących na lokalnym rynku, a także treść uchwały składu Siedmiu Sędziów Sądu Najwyższego z dnia 12 kwietnia 2012 r. (III CZP 80/11, OSNC 2012 nr 10, poz. 112, str. 1 Legalis), zgodnie z którą to na ubezpieczycielu spoczywa ciężar wykazania ewentualnego wzrostu wartości pojazdu na skutek zastosowania do naprawy nowych oryginalnych części i materiałów

W ocenie Sądu Rejonowego z opinii biegłego sądowego wynikało, że uzasadniony koszt naprawy samochodu marki (...) o nr rej. (...) po zdarzeniu z dnia 02 lipca 2016 r. przy użyciu części oryginalnych zgodnie z technologią producenta, w nieautoryzowanej stacji obsługi lub warsztacie naprawczym, według średnich stawek rynkowych robocizny na lokalnym rynku wynosił 48 033,50 zł. Nadto pozwany podczas likwidacji szkody nie wykazał, aby pojazd w zakresie uszkodzeń związanych z omawianą szkodą był wcześniej naprawiany częściami nieoryginalnymi, co podkreślił również biegły sądowy. Zatem biorąc pod uwagę, ze pozwany wypłacił poszkodowanemu odszkodowanie w wysokości 34 470,93 zł, zamiast 48 033,50 zł do zapłaty pozostawała jeszcze suma 13 562,57 zł, która Sąd Rejonowy zasądził od pozwanego na rzecz powoda w punkcie I wyroku, oddalając w punkcie II powództw w pozostałej części.

Orzekając o odsetkach za opóźnienie Sąd zważył, że w myśl art. 481 § 1 k.c. w zw. z art. 14 ust 1 ustawy o ubezpieczeniach obowiązkowych, UFG i PBUK, zakład ubezpieczeń wypłaca odszkodowanie w terminie 30 dni licząc od dnia złożenia przez poszkodowanego lub uprawnionego zawiadomienia o szkodzie.

O kosztach postępowania Sąd Rejonowy orzekł na podstawie art. 100 k.p.c. uznając, że powód nieznacznie uległ pozwanemu w niniejszym procesie, ponieważ powództwo zostało uwzględnione w 97 %. W zasądzonej kwocie uwzględnił koszty zastępstwa procesowego powoda – 3600 zł, opłatę skarbową od pełnomocnictwa – 17 zł, opłatę od pozwu – 712 zł i zaliczkę na poczet wynagrodzenia biegłego 906,92 zł. (pkt. II wyroku).

Apelację od powyższego wyroku wniósł pozwany, zaskarżając orzeczenie w pkt I i III. Domagał się zmiany zaskarżonego wyroku poprzez oddalenie powództwa, rozstrzygnięcie o kosztach procesu między stronami, mając na uwadze wynik sporu i zasądzenia od powoda na rzecz pozwanego kosztów postepowania apelacyjnego według norm przepisanych. W apelacji pozwany zarzucał naruszenie przepisów prawa materialnego, a w szczególności :

- art. 436 k.c., w zw. z art. 415 k.c. oraz art. 822 k.c., 361 k.c. przez błędną wykładnię polegającą na uznaniu, że zasądzona kwota pozostaje w związku z normalnymi następstwami zdarzenia objętego odpowiedzialnością odszkodowawcza pozwanego,

- art. 354 § 2 k.c. poprzez przyjęcie, że poszkodowany nie ma obowiązku wyboru takiego współdziałania z zakładem ubezpieczeń w wyborze sposobu naprawienia szkody, które umożliwi obniżenie szkody ( kosztów naprawy pojazdu ), tj. skorzystania z zaoferowanych w toku likwidacji przez pozwanego możliwości zakupu części zamiennych z rabatem 15 % przy zachowaniu warunku przywrócenia stanu poprzedniego rzeczy,

- art. 16 ust. 1 pkt 2 ustawy z dnia 22 maja 2003 r. o ubezpieczeniach obowiązkowych, UFG i PBUK poprzez jego niezastosowanie i zasądzenie odszkodowania z pominięciem obowiązku zapobieżenia zwiększeniu się rozmiarów szkody, w tym o przywrócenie stanu sprzed szkody przy wykorzystaniu minimalnych kosztów.

a także naruszenie przepisów prawa procesowego – art. 233 § 1 k.p.c. w zw. z art. 217 § 2 k.p.c. i art. 227 k.p.c. poprzez przekroczenie granic swobodnej oceny dowodów wyrażającej się w dowolnej ocenie materiału dowodowego w sprawie, bez jego wszechstronnego rozważenia, prowadzącej do niewłaściwego ustalenia, że pozwany nie wykazał, iż możliwa była naprawa pojazdu za kwotę wyliczona przez pozwanego pod warunkiem, że poszkodowany skorzystałby z możliwość zakupu części z rabatem oraz pominięcie zgłoszonego w tym zakresie przez pozwanego dowodu.

W odpowiedzi na apelację powód wniósł o oddalenie apelacji jako bezzasadnej oraz zasądzenie od pozwanego kosztów postępowania apelacyjnego.

Sąd Okręgowy zważył, co następuje:

Apelacja pozwanego nie zasługiwała na uwzględnienie.

W ocenie Sądu Okręgowego poczynione przez Sąd I instancji ustalenia i ich ocena prawna są prawidłowe, Sąd Okręgowy je w pełni akceptuje i przyjmuje za własne.

Sąd Okręgowy uznał za bezzasadny zarzut apelacji dotyczący nieuwzględnienia przez Sąd I instancji „rabatu", jaki miał być przyznawany poszkodowanym w toku postępowania likwidacyjnego na części zamienne. Pozwany nie wykazał bowiem, że poszkodowany miał realną możliwość przywrócenia pojazdu do stanu sprzed kolizji, zgodnie z technologią producenta, za kwotę wypłaconego mu przez pozwanego odszkodowania. Sąd Okręgowy zważył bowiem, że pozwany przedłożył do akt sprawy na dowód powyższego jedynie kosztorys wykonany w programie eksperckim A., z którego wynikało potrącenie 24% od cen części zamiennych oraz zestawienie zatytułowane „części zamienne zastosowane w kalkulacji naprawy (netto)” z którego wynikały ceny z uwzględnieniem „rabatu”. Jednak z treści wskazanego dokumentu wynikało po pierwsze, że A. nie gwarantuje dostępności, cen oraz prawidłowości zamówienia części w oparciu o numery katalogowe dostarczane przez niezależnych dostawców części, po drugie jako dostawcę części wskazano (...), a pozwany nie przedstawił żadnego dowodu na okoliczność, jakoby miał z tym dostawcą części zawarte jakiekolwiek porozumienia dotyczącego obniżenia ceny części zamiennych dla poszkodowanych, wobec których odpowiedzialność ubezpieczeniowa ponosił pozwany. W tych okolicznościach nie sposób było przyjąć, jakoby pozwany złożył poszkodowanemu ofertę naprawy pojazdu za kwotę odpowiadającą wypłaconemu odszkodowaniu, ponieważ wskazane wyżej dokumenty nie spełniały wymogów oferty określonych w art. 66 k.c. Treść kalkulacji naprawy pozwanego poza odesłaniem do numeru telefonu ubezpieczyciela i adresu mailowego, nie wskazywała poszkodowanemu, ani gdzie ma się udać w celu zamówienia części z rzekomym rabatem, ani jaka będzie procedura ich nabycia. Ostatecznie również wysokość rabatu budziła wątpliwości Sądu Okręgowego, bowiem w apelacji pozwany wskazywał na rabat 15% a w kalkulacji zastosowano pomniejszenie cen o 24%.

Nie można również zdaniem Sądu Okręgowego utracić z pola widzenia, że poszkodowany ma prawo nabyć części w miejscu swego zamieszkania i nie ma obowiązku ich nabycia od podmiotu funkcjonującego w innej miejscowości, co każdorazowo wiąże się z kosztami i czasem transportu oraz problemami w razie ewentualnej reklamacji. Ponadto, zgodnie z dominującym orzecznictwem poszkodowany - w zakresie wyboru warsztatu - nie ma obowiązku poszukiwania warsztatu najtańszego, ani nie ma obowiązku poszukiwania najtańszych części zamiennych, szczególnie, że w nabywaniu tego rodzaju elementów istotny jest także aspekt zaufania do zbywcy.

Poza tym Sad Okręgowy zwrócił uwagę, że pozwany oprócz obniżenia w kosztorysie naprawy cen części zamiennych, zastosował także stawki robocizny niższe niż wynikały z opinii biegłego sądowego, w ogóle nie wskazując poszkodowanemu w jakich warsztatach (w szczególności zlokalizowanych w miejscu zamieszkania poszkodowanego) mógł przywrócić stan poprzedni pojazdu wedle uwzględnionej w kosztorysie wartości robocizny.

W ocenie Sądu Okręgowego obowiązek współdziałania poszkodowanego nie może oznaczać ograniczenia jego uprawnień - w szczególności prawa wyboru sposobu naprawienia szkody, swobody decyzji co do napraw oraz wyboru dostawcy części. Narzucanie poszkodowanemu wyboru dostawcy części lub wykonawcy naprawy niweczyłoby prawo poszkodowanego do wyboru sposobu naprawienia szkody poprzez aprioryczne przyjęcie, że naprawienie szkody winno nastąpić przez naprawienie pojazdu.

Nie ulegało też wątpliwości Sądu Okręgowego w świetle niekwestionowanej opinii biegłego sądowego, że szkoda , której równowartość stanowiła kwota zasądzona przez Sąd I instancji pozostawała w adekwatnym związku przyczynowym z kolizją z dnia 02 lipca 2016 r.

Mając powyższe na uwadze Sąd Okręgowy nie podzielił dwóch pierwszych zarzutów apelacji dotyczących naruszenia prawa materialnego.

Niezasadny był również zarzut naruszenia art. 16 ust. 1 pkt 2 ustawy z dnia 22.05.2003 r. o ubezpieczeniach obowiązkowych, UFG i PBUK. W ocenie Sądu Okręgowego przepis ten dotyczy obowiązków uczestników zdarzenia na miejscu zdarzenia bezpośrednio po tym zdarzeniu. Nie dotyczy on natomiast przebiegu postępowania likwidacyjnego.

Sąd Rejonowy nie naruszył też wskazanych w apelacji przepisów prawa procesowego, ponieważ wbrew zarzutowi apelacji uwzględnił wszystkie wnioski dowodowe z dokumentów złożone przez pozwanego, co wprost wynika z treści postanowienia z dnia 27 listopada 2017 r. W szczególności Sąd I instancji dopuścił i oparł się, jako na wiarygodnych, na dokumencie złożonym przez pozwanego za sprzeciwem (k. 57-58), jak też akt szkody na płycie CD (k. 76). Pozwany nie przedłożył natomiast na rozprawie wbrew zapowiedzi ze sprzeciwu umowy z dostawcami części z rabatem ani wykazu punktów handlowych.

Podzielając zatem trafność rozstrzygnięcia i motywów Sądu Rejonowego na podstawie art. 385 k.p.c. Sąd Okręgowy apelację pozwanego, jako nieuzasadnioną, oddalił.

Na podstawie art. 108 § 1 k.p.c. i z art. 98 k.p.c. w zw. z § 10 ust. 1 pkt. 1 w zw. z § 2 pkt. 4 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 22 października 2015 r. w sprawie opłat za czynności adwokackie (…) (Dz.U. z 2015 r., poz. 1800 ze zm.) Sąd II instancji zasądził od pozwanego na rzecz powoda kwotę 1 800 zł tytułem kosztów postępowania apelacyjnego.

SSO Elżbieta Kala SSO Artur Fornal SSR del. Marta Owsianny