Serwis Internetowy Portal Orzeczeń używa plików cookies. Jeżeli nie wyrażają Państwo zgody, by pliki cookies były zapisywane na dysku należy zmienić ustawienia przeglądarki internetowej. Korzystając dalej z serwisu wyrażają Państwo zgodę na używanie cookies , zgodnie z aktualnymi ustawieniami przeglądarki.

VIII Ga 44/17 - uzasadnienie Sąd Okręgowy w Bydgoszczy z 2017-04-24

Sygn. akt VIII Ga 44/17

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 24 kwietnia 2017 r.

Sąd Okręgowy w Bydgoszczy VIII Wydział Gospodarczy

w składzie:

Przewodniczący

SSO Marek Tauer

po rozpoznaniu w dniu 24 kwietnia 2017 r. w Bydgoszczy

na posiedzeniu niejawnym

sprawy z powództwa:

W. J.

przeciwko:

M. S.

o

zapłatę

na skutek apelacji pozwanego od wyroku Sądu Rejonowego w Bydgoszczy

z dnia 30 listopada 2016 r., sygn. akt VIII GC 249/16 upr

1. oddala apelację.

Sygn. akt VIII Ga 44/17

UZASADNIENIE

Powód – W. J. wniósł pozew przeciwko M. S. o zapłatę kwoty 2.425,56 zł z ustawowymi odsetkami od kwoty głównej 2.425,56 zł od 12 stycznia 2015 r. do dnia zapłaty, od kwoty 8.000,00 zł od dnia 12 stycznia 2015 r. do dnia 21 stycznia 2015 r. oraz od kwoty 4199,14 zł od dnia 12 stycznia 2015 r. do dnia 12 marca 2015 r. oraz o zasądzenie na jego rzecz kosztów sądowych.

W uzasadnieniu pozwu powód wskazał, że pozwany odebrał od powoda za pośrednictwem wyznaczonego przez siebie przewoźnika, towar o łącznej wartości 14.624,70 zł. Powód podał, że pozwany po upływie wyznaczonego terminu płatności zapłacił kwotę 8.000,00 zł w dniu 21 stycznia 2015 r. oraz kwotę 4199,14 zł w dniu 12 marca 2015 r. Pomimo wezwania do zapłaty pozwany nie uregulował pozostałej należności.

Pozwany w sprzeciwie od nakazu zapłaty wydanego w postępowaniu upominawczym w dniu 30 września 2015 r. wniósł o oddalenie powództwa w całości oraz o zasądzenie od powoda na rzecz pozwanego kosztów postępowania.

W uzasadnieniu sprzeciwu pozwany przyznał, iż dokonał zakupu u powoda parowników w ilości 82 sztuk. Dostawa nastąpiła w dniu 22 grudnia 2014 r., jednak towar dostarczony przez powoda został częściowo uszkodzony (36 sztuk), a powód odmówił uznania swojej odpowiedzialności. Pozwany wyjaśnił, że w oparciu o sporządzony protokół, zgłosił szkodę przewoźnikowi wykonującemu przewóz, który to odmówił uznania swojej odpowiedzialności wskazując na nienależyte przygotowanie przesyłki do transportu. W ocenie pozwanego to powód wadliwie zabezpieczył rzecz sprzedaną. W konsekwencji pozwany żądał obniżenia ceny należnej powodowi w zakresie kosztów powstałych szkód.

Wyrokiem z dnia 30 listopada 2016 r., sygn. akt VIII GC 249/16 upr, Sąd Rejonowy w Bydgoszczy zasądził od pozwanego na rzecz powoda kwotę 2.425,56 zł z ustawowymi odsetkami od kwot:

a)  2.425,56 zł od dnia 12 stycznia 2015 r. do dnia zapłaty,

b)  8.000,00 zł od dnia 12 stycznia 2015 r. do dnia 21 stycznia 2015 r.,

c)  4.199,14 zł od dnia 12 stycznia 2015 r. do dnia 12 marca 2015 r.

Ponadto Sąd Rejonowy zasądził od pozwanego na rzecz powoda kwotę 100,00 zł tytułem zwrotu kosztów procesu.

Sąd Rejonowy ustalił następujący stan faktyczny sprawy.

Powód sprzedał pozwanemu towar w postaci parowników w ilości 82 sztuk, w związku z czym dniu 12 grudnia 2014 r. powód wystawił pozwanemu fakturę VAT na kwotę 14.624,70 zł tytułem sprzedaży wskazanego towaru, z terminem płatności wyznaczonym na 11 stycznia 2015 r.

Przewóz został zlecony przez pozwanego. Kierowca odebrał towar bez zastrzeżeń. Następnie w B. towar został przeładowany na inny pojazd. Towar został dostarczony pozwanemu za pośrednictwem przewoźnika (...) Sp. z o.o. Dostawa nastąpiła w dniu 22 grudnia 2014 r. Pozwany stwierdził częściowe uszkodzenie towaru w ilości 36 sztuk parowników, sporządził protokół szkody oraz poinformował powoda o powstałych uszkodzeniach.

Powód odmówił uznania reklamacji pozwanego jako niezasadnej, powołując się na odpowiedzialność przewoźnika. Przewoźnik odmówił uwzględnienia reklamacji pozwanego z uwagi na wadliwość opakowania rzeczy. Pozwany poinformował powoda o odmowie uznania reklamacji oraz wezwał powoda do obniżenia ceny towaru o 30 % dla ilości 36 sztuk oraz o 100 % dla 4 sztuk sprzedanego towaru. Część parowników została przez pozwanego naprawiona.

Pozwany przelał na rachunek powoda kwotę 8.000,00 zł w dniu 21 stycznia 2015 r. oraz kwotę 4.199.14 zł w dniu 12 marca 2015 r. tytułem częściowej zapłaty za sporną fakturę nr (...).

Stan faktyczny sprawy Sąd Rejonowy ustalił w oparciu o dowody z dokumentów (faktura VAT (...) - k. 21 akt, protokół na okoliczności stwierdzenia szkody - k. 45 akt, korespondencja elektroniczna wraz z dokumentacją zdjęciową - k. 46-52 oraz 59 akt, pisma z dnia 7.01.2015 r.- k 53-54 akt, z dnia 02.02.2015 r.- k. 55 akt, z dnia 23.01.2015 r. - k. 56 akt i z dnia 18 lutego 2015 r. - k. 57 akt) oraz na podstawie zeznań powoda, pozwanego oraz świadków K. K., S. M., M. W., A. P., W. C., J. M.. Sąd dał wiarę zeznaniom powoda, pozwanego oraz świadków jako jasnym logicznym i rzeczowym. Sąd zaznaczył, że subiektywna ocena pozwanego, co do powstania szkody nie miała wpływu na rozstrzygniecie w sprawie.

W tak ustalonym stanie faktycznym Sąd Rejonowy uznał, ze powództwo zasługiwało na uwzględnienie w oparciu o przepis art. 545 k.c., zgodnie z którym przez umowę sprzedaży sprzedawca zobowiązuje się przenieść na kupującego własność rzeczy i wydać mu rzecz, a kupujący zobowiązuje się rzecz odebrać i zapłacić sprzedawcy cenę.

Sąd Rejonowy wskazał, że w sprawie bezspornym było, iż powód sprzedał pozwanemu towar za określoną cenę. Spornym było żądanie obniżenia ceny przez pozwanego ze względu na częściowe uszkodzenie partii towaru podczas przewozu, za które w ocenie pozwanego odpowiedzialność ponosił powód.

Sąd Rejonowy przytoczył treść art. 560 § 1 k.c., który stanowi, że jeżeli rzecz sprzedana ma wady, kupujący może od umowy odstąpić albo żądać obniżenia ceny. Jednakże kupujący nie może od umowy odstąpić, jeżeli sprzedawca niezwłocznie wymieni rzecz wadliwą na rzecz wolną od wad albo niezwłocznie wady usunie. Ograniczenie to nie ma zastosowania, jeżeli rzecz była już wymieniona przez sprzedawcę lub naprawiana, chyba że wady są nieistotne. Ponadto powołał się na treść art. 559 k.c., zgodnie z którym sprzedawca nie jest odpowiedzialny z tytułu rękojmi za wady fizyczne, które powstały po przejściu niebezpieczeństwa na kupującego, chyba że wady wynikły z przyczyny tkwiącej już poprzednio w rzeczy sprzedanej.

Z powyższego wynika, że pozwany winien był wykazać zarówno istnienie oraz zakres wady. Pozwany winien także wykazać, że wada ta istniała w chwili poprzedzającej przejście niebezpieczeństwa powstania wady na kupującego albo chociaż wynikała z przyczyny tkwiącej poprzednio w rzeczy sprzedanej.

Bezsporne było to, że będące przedmiotem sprzedaży parowniki miały zostać przesłane przez sprzedawcę do pozwanego. Zgodnie zaś z treścią art. 548 § 1 k.c. z chwilą wydania rzeczy sprzedanej przechodzą na kupującego korzyści i ciężary związane z rzeczą oraz niebezpieczeństwo przypadkowej utraty lub uszkodzenia rzeczy. Oznacza to, że na pozwanego, z chwilą powierzenia przesyłki przewoźnikowi przez powoda, przeszło niebezpieczeństwo przypadkowego utracenia lub uszkodzenia przesłanej rzeczy. Z powyższego wynika, że pozwany winien był wykazać, że uszkodzenie rzeczy sprzedanej nastąpiło przed powierzeniem jej przewoźnikowi. W toku procesu pozwany podnosił, że do uszkodzenia towaru doszło na skutek nienależytego opakowania i zabezpieczenia towaru przed jego uszkodzeniem w transporcie.

Zgodnie z treścią art. 545 § 1 k.c. sposób wydania i odebrania rzeczy sprzedanej powinien zapewnić jej całość i nienaruszalność; w szczególności sposób opakowania i przewozu powinien odpowiadać właściwościom rzeczy.

W ocenie Sądu Rejonowego pozwany nie wykazał, by w istocie na skutek zastosowania nieodpowiedniego opakowania doszło do uszkodzenia sprzedanego towaru. Ustalenie tej okoliczności wymagało zdaniem Sądu wiedzy specjalnej. Zgodnie z art. 278 § 1 k.p.c. rozstrzygnięcie sprawy wymagającej wiadomości specjalnych możliwe jest wyłącznie po przeprowadzeniu dowodu z opinii biegłego. Pozwany nie wniósł o przeprowadzenie takiego dowodu. Na okoliczność nienależytego opakowania towaru przedstawił jedynie protokół szkody i dokumentację zdjęciową już po rozpakowaniu towaru, jednak dowody te były niewystarczające do podzielenia jego zapatrywań odnośnie wadliwości opakowania.

Niezależnie od powyższego, Sąd Rejonowy zważył, iż przewoźnik, który przyjął do przewozu przesyłkę i nie zażądał zamieszczenia na podstawie art. 12 ust. 2 prawa przewozowego przez nadawcę stosownego oświadczenia o stanie przesyłki, może się zwolnić od odpowiedzialności jedynie przez obalenie domniemania z art. 781 k.c. Ciężar obalenia tego domniemania obciąża przewoźnika, (por. Wyrok Sądu Apelacyjnego w Katowicach z dnia 28 listopada 1990 r. sygn. akt I ACr 45/90). Zgodnie z art. 781 §2 k.c. jeżeli przewoźnik przyjmie przesyłkę bez zastrzeżeń, domniemywa się, że znajdowała się w należytym stanie. W niniejszej sprawie to pozwany był nadawcą przesyłki i był w posiadaniu listu przewozowego, jednakże nie przedstawił powyższego dowodu w niniejszym postępowaniu, w związku z powyższym należało przyjąć, iż przewoźnik przyjął przesyłkę bez zastrzeżeń, co do jej opakowania.

Stosownie do treści art. 65 ust. 1 prawa przewozowego, przewoźnik odpowiada za uszkodzenie przesyłki na zasadach ryzyka. Odpowiedzialność ta jest, co prawda ograniczona domniemaniem z art. 65 ust. 4 prawa przewozowego, jednakże pod warunkiem wykazania przez przewoźnika jednej z przesłanek wymienionych w ust. 3 tego przepisu (w tym wypadku przesłanki z pkt 2 ust. 3 art. 65 prawa przewozowego).

Stosownie do art. 65 ust. 1 prawa przewozowego przewoźnik ponosi odpowiedzialność za utratę, ubytek lub uszkodzenie przesyłki powstałe od przyjęcia jej do przewozu aż do jej wydania oraz za opóźnienie w przewozie przesyłki. Jeżeli szkoda nie zaistnieje we wskazanym przedziale czasowym, przewoźnik nie odpowiada. O szkodzie i odpowiedzialności przewoźnika decyduje, zatem moment zdarzenia wywołującego szkodę nawet, jeżeli została ona ujawniona już po zakończeniu przewozu. Dlatego też niezwykle istotne jest ustalenie początkowego i końcowego okresu przewozu oraz momentu zaistnienia zdarzenia, które spowodowało powstanie szkody w przesyłce. Wykazanie tych okoliczności spoczywa na osobie uprawnionej do dochodzenia roszczeń w stosunku do przewoźnika, jako że to ona wywodzi z nich skutki prawne (zob. dr Tomasz Szanciło Prawo przewozowe. Komentarz, Rok wydania: 2008, Wydawnictwo: C.H.Beck, Wydanie: 1)

Sąd Rejonowy zważył, iż w aktach sprawy nie znajduje się żaden dowód potwierdzający, iż przesyłka była uszkodzona przed jej przyjęciem do przewozu.

Sąd uznał również, że pozwany nie wykazał, aby powód był obowiązany do naprawienia szkody wynikłej z niewykonania lub nienależytego wykonania zobowiązania, o którym mowa wart. 471 k.c. Pozwany nie wykazał, aby powód bądź to powierzył przewoźnikowi towar uszkodzony, bądź to do uszkodzenia doszło na skutek nieodpowiedniego opakowania. Tym samym brak było podstaw do przyjęcia odpowiedzialności powoda w tym zakresie.

Ponadto Sąd Rejonowy dodał, że istotą obniżenia ceny w oparciu o art. 560 § 1 i 3 k.c. jest przywrócenie pełnej ekwiwalentności świadczeń stron danej umowy. Przepis art. 560 § 3 k.c. wskazuje, że obniżenie winno nastąpić w takim stosunku, w jakim wartość rzeczy wolnej od wad pozostaje do jej wartości obliczonej z uwzględnieniem istniejących wad. Na ogół sprowadza się to do prostego działania arytmetycznego, w którym odjemną jest wartość (cena) towaru niewadliwego. Pozwany natomiast nie wykazał wartości wadliwego towaru, tym samym brak było możliwości ustalenia ewentualnego obniżenia ceny w przypadku przyjęcia odpowiedzialności powoda.

Konsensualny, odpłatny i wzajemny charakter umowy sprzedaży przesądza o tym, iż samo przyjęcie towaru za oferowaną na fakturze cenę stosownie do art. 488 § 1 k.c. rodzi natychmiastowy obowiązek zapłaty, o ile strony uprzednio nie zawierały umowy odmiennie regulującej warunki zapłaty (wyrok SA w Katowicach z dnia 17 stycznia 1992 r., I ACr 3/92, OSA 1992, z. 7, poz. 61).

Mając na uwadze powyższe, Sąd Rejonowy zasądził od pozwanego na rzecz powoda stosownie do art. 535 k.c. kwotę 2.425,56 zł. tytułem reszty ceny z odsetkami ustawowymi od dnia 12 stycznia 2015 r. do dnia zapłaty oraz zasądził odsetki ustawowe od kwoty 8. 000,00 zł od dnia 12 stycznia 2015 r. do dnia 21 stycznia 2015 r. i od kwoty 4.199,14 zł. do dnia 12 marca 2015 r. O odsetkach orzeczono na podstawie art. 481 § 1 i 2 k.c. O kosztach orzeczono na podstawie art. 98 k.p.c. orzekając o obowiązku zwrotu przez pozwanego jako stronę przegrywającą kosztów poniesionych przez powoda w wysokości 100 zł tytułem opłaty od pozwu.

Apelację od wyroku wniósł pozwany, który zarzucił naruszenie:

1.  art. 471 k.c., art. 545 § 1 k.c. w zw. z art. 548 § 1 k.c. poprzez ich błędną wykładnię i niewłaściwe zastosowanie w niniejszej sprawie, polegające na przyjęciu, że powód jako sprzedawca i wydawca towaru do transportu zapewnił jej całość i nienaruszalność, a w szczególności, iż oddał towar do dyspozycji w sposób właściwie zapakowany odpowiadający właściwościom rzeczy sprzedawanej,

2.  art. 560 § 1 k.c. oraz art. 559 k.c. poprzez ich błędną wykładnię polegającą na przyję-ciu, że pozwany nie udowodnił istnienia wady oraz jej zakresu, a także nie uwzględnie-nie, że wada istniała z przyczyny tkwiącej już poprzednio w sprzedanej rzeczy (wadli-wość ułożenia towaru już zapakowanego), a więc musiała istnieć przed przejściem nie-bezpieczeństwa na kupującego (domniemanie faktyczne),

3.  art. 65 ust. 3 pkt. 2 Prawa przewozowego poprzez jego wadliwe zastosowanie w spra-wie, polegające na przyjęciu, iż przewoźnik mógł odpowiadać za powstałą szkodę w związku z wadliwym zapakowaniem towaru przez sprzedawcę (oddaniem do dyspozy-cji) która to wada ujawniła się dopiero po dostarczeniu towaru i jego rozpakowaniu, co wynika jednoznacznie z materiałów dowodowych w sprawie (świadkowie, materiał zdjęciowy), a nie wymaga w żadnym razie wiedzy specjalistycznej.

4.  art. 231 § 1 k.p.c. w zw. z art. 278 § 1 k.p.c. w zw. z art. 505 7 k.p.c. oraz art. 505 6 § 2 i 3 k.p.c. poprzez dokonanie wadliwej oceny dowodów w sprawie w sposób mający istotny wpływ na rozstrzygnięcie, a w szczególności poprzez niezastosowanie w spra-wie prowadzonej według reguł postępowania uproszczonego zasad wynikających z domniemań faktycznych i uznania sędziowskiego (dowód prima facie oraz reguła res ipsa loąuitur) w sytuacji kiedy sąd od początku postępowania prowadził sprawę bez zastosowania wyłączenia przepisów postępowania uproszczonego bez możliwości prze-prowadzenia dowodu z opinii biegłego sądowego,

5.  art. 233 k.p.c. poprzez dokonanie oceny dowodów w sposób sprzeczny z zasadami lo-giki i doświadczenia życiowego, sprzeczny z materiałem dowodowym oraz z przekro-czeniem swobodnej oceny materiału dowodowego, z pominięciem oczywistych do-mniemań faktycznych, a polegający na:

a)  uznaniu, że powód udowodnił, iż oddał do dyspozycji towar pozwanemu (przewoźnikowi) w sposób zgodny z umową, w sytuacji, gdy wadliwość pakowania m.in. brak przekładek pomiędzy parownikami mogła być zauważona dopiero po dostarczeniu towaru do odbiorcy, a nie na etapie przyjmowania towaru który był zawinięty czarną ela-styczną folią streczową, co powoduje również, iż przewoźnik nie widząc uszkodzeń i wadliwości pakowania „wewnątrz" nie mógł odmówić przyjęcia towaru, jak i w konse-kwencji wpisać stosowanych uwag w protokole (vide art. 65 ust. 3 pkt. 2 w zw. z art. 12 ust. 2 prawa przewozowego),

b)  uznaniu, że pozwany nie udowodnił kwoty szkody stanowiącej podstawę do obniże-nia ceny żądanej przez powoda w sytuacji kiedy powód w żadnym piśmie, jak i zezna-niach nie zakwestionował wysokości kwoty do obniżenia ceny, a kwestionował tylko i wyłącznie zasadę uwzględnienia reklamacji, co powoduje, iż sąd winien zastosować art. 230 k.p.c,

c)  uznaniu, że kupujący (pozwany) nie udowodnił, iż wady w sprzedanym towarze tkwi-ły już w sprzedanej rzeczy przed jej przekazaniem przewoźnikowi, w sytuacji kiedy po-wód nie udowodnił swoich twierdzeń, iż do uszkodzenia doszło z winy przewoźnika (vide zeznania wszystkich świadków oraz protokół szkody), co w konsekwencji jedno-znacznie daje podstawę do zastosowania domniemania, iż towar nie mógł być przeka-zany do dyspozycji przewoźnika (pomimo braku zewnętrznych objawów wadliwości pakowania) w sposób zapewniający całość i nienaruszalność towaru,

d)  uznaniu, iż w zakresie zawartej umowy kupna towaru pomiędzy stronami warunkiem usta-lonym było zapakowanie towaru (przygotowanie go do przekazania kurierowi), a przy-jęcie w sposób wadliwy, iż sprzedawca mógł pozostawić do dyspozycji towar w stanie dowolnym.

Skarżący wniósł o zmianę zaskarżonego wyroku poprzez oddalenie powództwa w całości oraz zasądzenie na rzecz pozwanego zwrotu kosztów procesu według norm przepisanych, ewentualnie o uchylenie wyroku i przekazanie sprawy do ponownego rozpoznania przez Sąd Rejonowy w Bydgoszczy w sytuacji uznania, iż Sąd pierwszej instancji nie roz-eznał istoty sprawy. Ponadto pozwany żądał zasądzenia od powoda na rzecz pozwanego kosztów postępowania apelacyjnego, wraz kosztami zastępstwa procesowego według norm przepisanych.

W uzasadnieniu apelacji skarżący argumentował, iż istotą tej sprawy jest ocena czy sprzedawca w sposób właściwy wykonał swoją umowę, więc czy w sposób właściwy wydał towar w swoim magazynie. Nie ulega wątpliwości, że zgodnie z art. 545 § 1 kodeksu cywilnego sposób wydania i odebrania rzeczy sprzedanej powinien zapewnić jej całość i nienaruszalność; w szczególności sposób opakowania i przewozu powinien odpowiadać właściwościom rzeczy. W przedmiotowej sprawie rola sprzedawcy nie kończyła się w momencie postawienia towaru w magazynie do odbioru, ale obejmowała przygotowanie i wydanie towaru w sposób zapewniający towaru całość i nienaruszalność. Pozwany podnosił, iż wada powstała i była w rzeczy przed jej formalnym wydaniem przewoźnikowi, co wynikało z prawidłowej oceny dowodów, jak i zasad doświadczenia życiowego. Oczywiście, wada ujawniła się w związku z przewozem, jednakże przewoźnik i sam fakt wykonania przewozu nie był przyczyną wady. Przyczyną wady był fakt wadliwości pakowania, ale nie w rozumieniu jak próbuje to przedstawić powód i powiela to sąd, czyli w zewnętrznym złym pakowaniu (np. uszkodzeniu opakowania itd.), ale w sposobie ułożenia w środku i braku zastosowania przekładek.

Powód nie udowodnił swoich twierdzeń, iż doszło do uszkodzenia podczas transportu. Świadkowie pozwanego, w tym kurierzy jednoznacznie wskazali., że towar nie przewrócił się nie uderzał o nic, że był przypięty pasami, a do pojazdu wjeżdżał tzw. windą samochodową.

Wada została ujawniona po dostarczeniu czyli podczas ściągania zewnętrznego opakowania, czyli nie mogło do niej dojść z winy pozwanego. Istnieje do-lmanie faktyczne (art. 230 k.p.c.), iż zgodnie z art. 560 § 1 k.c. wada musiała istnieć przed wydaniem towaru kurierowi.

Konsekwencją brzmienia art. 545 k.c. jest obowiązek wydania towaru w sposób jaki zapewni mu dotarcie do kupującego w całości. Kurier nie ma możliwości sprawdzenia co jest w środku, nie ma możliwości nieprzyjęcia towaru do przewozu, jeśli z zewnątrz towar jest zapakowany, nie może też ocenić, co jest w jaki sposób ułożone pod zewnętrznym kowaniem.

Dodał, że w związku z faktem wyłączenia możliwości stosowania dowodu z opinii biegłego sądowego w trybie uproszczonym, w którym była rozpoznana sprawa, ustawodawca odwołał się do uznania sędziego, jego wiedzy, rozsądku i doświadczenia życiowego. Tam gdzie nie jest to konieczne, sędzia może rozstrzygnąć sprawę bez angażowanie wiedzy specjalistycznej. Sąd miał obowiązek oceny dowodu i stanu technicznego w granicach uznania art. 231 k.p.c. czego nie dokonał.

Odnosząc się do fakty dowodzenia wysokości szkody, przy założeniu udowodnienia (domniemanie), że szkoda istnieje podniósł skarżący, że wykazał w sprzeciwie w jaki sposób wycenił swoją pracę, jakie czynności naprawcze wykonał (po odmowie uznania reklamacji przez powoda). Nie ma możliwości ścisłej wyceny prac naprawczych w sposób inny niż zrobił to pozwany. Po drugie okoliczność wysokości szkody winna zostać uznana za udowodnioną z powodu braku jej zakwestionowania przez powoda. Powód w żadnym momencie procesu nie podniósł formalnego zarzutu zakwestionowania wysokości szkody której pozwany żądał w ramach obniżenia ceny.

Sąd zważył, co następuje.

Apelacja pozwanego nie zasługiwała na uwzględnienie.

Sąd I instancji dokonał prawidłowego ustalenia stanu faktycznego, który sąd odwoławczy przyjął za własny, bez konieczności uzupełniania postępowania dowodowego w tym zakresie.

Sprawa podlegała rozpoznaniu w postępowaniu uproszczonym. Zgodnie z art. 505 12 § 3 k.p.c. w tym postępowaniu Sąd drugiej instancji oddala apelację również wtedy, gdy mimo naruszenia prawa materialnego lub przepisów postępowania albo błędnego uzasadnienia zaskarżony wyrok odpowiada prawu.

Żądanie pozwu dotyczyło reszty ceny sprzedaży towarów odebranych przez pozwanego poprzez zleconego przez niego przewoźnika w siedzibie powoda. Zastosowanie miały zatem przepisy o sprzedaży, w tym prawidłowo powołany przez Sąd Rejonowy art. 535 k.c.

Należało zważyć, iż pozwany podniósł przeciwko tak sformułowanemu żądaniu zarzut obniżenia ceny z powodu wadliwości dostarczonego towaru powstałej wskutek nieprawidłowego przygotowania towaru przez powoda do przewozu. Pozwany zarzucał nieprawidłowe przygotowanie przesyłki do przewozu, co było niewidoczne przy jej odbiorze przez przewoźnika, gdyż polegało na niewłaściwym ułożeniu parowników wewnątrz opakowania, braku użytych przekładek, a ujawniło się dopiero po rozpakowaniu w siedzibie odbiorcy.

Jak podał pozwany zastosowanie w sprawie miał art. 545 § 1 k.c. zgodnie z którym sposób wydania i odebrania rzeczy sprzedanej powinien zapewnić jej całość i nienaruszalność; w szczególności sposób opakowania i przewozu powinien odpowiadać właściwościom rzeczy.

Cytowany przepis art. 545 § 1 k.c., a nie przytaczane i rozważane przepisy o rękojmi za wady fizyczne (art. 560 k.c.), czy też przepisy prawa przewozowego, stanowić powinien podstawę rozstrzygnięcia w niniejszej sprawie.

Jak zgodnie przyjmuje się w literaturze, niedopełnienie przez sprzedawcę obowiązków w zakresie opakowania rzeczy skutkujące zniszczeniem, uszkodzeniem lub utratą rzeczy, nawet jeżeli to zniszczenie, uszkodzenie lub utrata rzeczy nastąpiły po przejściu na kupującego niebezpieczeństwa przypadkowej utraty lub uszkodzenia rzeczy w przypadku wydania jej przewoźnikowi, skutkuje jego odpowiedzialnością z tytułu nienależytego wykonania zobowiązania w oparciu o art. 471 i n. k.c. [por. J. Jezioro, w: Kodeks cywilny (red. E. Gniewek, P. Machnikowski), teza 3 do art. 545; K. Haładyj , w: Kodeks cywilny, t. II (red. K. Osajda), teza 2 do art. 545; Z. Banaszczyk , w: Kodeks cywilny, t. 2 (red. K. Pietrzykowski), 2013, teza 4 do art. 545].

Jak wskazano w komentarzu do art. 545 k.c. pod red. M. Gutowskiego (Legalis 2016, wyd. 1) celem tego przepisu jest bowiem doprowadzenie do przekazania kupującemu rzeczy zgodnej z zawartą ze sprzedawcą umową, a weryfikacja tego stanu następuje poprzez zbadanie rzeczy. Aby ten cel zrealizować, sprzedawca powinien dostosować sposób opakowania i transportu rzeczy do jej właściwości. W przypadku niedopełnienia obowiązków w tym zakresie sprzedawca może ponieść odpowiedzialność odszkodowawczą. Odpowiedzialność ta obciąży sprzedawcę również mimo przejścia ryzyka uszkodzenia czy utraty rzeczy na kupującego z momentem jej wydania przewoźnikowi w trybie art. 548 w zw. z art. 544 k.c. , jeżeli przyczyną uszkodzenia bądź utraty rzeczy było niewłaściwe przygotowanie jej do transportu. Odpowiedzialność odszkodowawcza sprzedawcy nie zniweczy obowiązku kupującego do zapłaty ceny (por. komentarz do art. 544, Nb 8; Z. Gawlik, w: Kidyba, Komentarz KC, t. III, Cz. szczególna, 2014, s. 69; Z. Banaszczyk, w: Pietrzykowski, Komentarz KC, t. II, 2015, s. 280).

Powyższe wskazuje, iż kupujący dysponuje roszczeniem odszkodowawczym wobec sprzedawcy w sytuacji, gdy twierdzi, że uszkodzenie rzeczy było wynikiem niewłaściwego przygotowania jej do transportu. Nie mają tu natomiast zastosowania roszczenia wywodzone z rękojmi za wady fizyczne, w tym roszczenie o obniżenie ceny rzeczy wadliwej. Niewłaściwe przygotowanie rzeczy do transportu przez sprzedawcę, jak zgodnie przyjmuje się w powołanych wyżej wypowiedziach przedstawicieli doktryny, nie wyłącza obowiązku zapłaty ceny przez kupującego.

Pozwany w przedmiotowej sprawie nie zgłosił sprzedawcy stosownego żądania zapłaty odszkodowania, nie wezwał go do zapłaty, tym samym jego roszczenie odszkodowawcze nie stało się wymagalne (art. 455 k.c.). Nie miał tym samym uprawnienia nawet do ewentualnego potrącenia swojej wierzytelności odszkodowawczej z żądaniem zapłaty reszty ceny zgłoszonym przez powoda, niezależnie od tego, że w ramach postępowania odrębnego, jakim jest postępowanie uproszczone, zarzut taki nie mógłby zostać uwzględniony.

Zgodnie z art. 505 4 § 2 k.p.c. zarzut potrącenia jest dopuszczalny, jeżeli roszczenia nadają się do rozpoznania w postępowaniu uproszczonym. Katalog spraw, które mogą być rozpoznawane w postępowaniu uproszczonym został wymieniony w art. 505 1 k.p.c. i są to sprawy: o roszczenia wynikające z umów, jeżeli wartość przedmiotu sporu nie przekracza dziesięciu tysięcy złotych, a w sprawach o roszczenia wynikające z rękojmi, gwarancji jakości lub z niezgodności towaru konsumpcyjnego z umową sprzedaży konsumenckiej, jeżeli wartość przedmiotu umowy nie przekracza tej kwoty; o zapłatę czynszu najmu lokali mieszkalnych i opłat obciążających najemcę oraz opłat z tytułu korzystania z lokalu mieszkalnego w spółdzielni mieszkaniowej bez względu na wartość przedmiotu sporu. Niniejsza sprawa niewątpliwie należała do wymienionej powyżej kategorii spraw, które są rozpoznawane w postępowaniu uproszczonym. Roszczenie, z którym pozwany mógłby wystąpić, gdyby przedstawił je do potrącenia już do tej kategorii nie należałoby. Jest to bowiem roszczenie odszkodowawcze. Ewentualne roszczenie pozwanego, które nie zostało nawet sformułowane i tak nie nadawałoby się do rozpoznania w postępowaniu uproszczonym.

W sprawie podkreślić należy, że niezależnie od oceny pozostałych zarzutów apelacyjnych zaskarżony wyrok odpowiada prawu a dochodzone roszczenie znajduje podstawę w cyt. art. 535 k.c., bo w sprawie pozwany nie zwolnił się z obowiązku zapłaty ceny.

Z tych też wszystkich względów na podstawie art. 385 k.p.c. apelację należało oddalić.

Dodano:  ,  Opublikował(a):  Bożena Przewoźniak
Podmiot udostępniający informację: Sąd Okręgowy w Bydgoszczy
Osoba, która wytworzyła informację:  Marek Tauer
Data wytworzenia informacji: