Portal Orzeczeń Sądu Okręgowego w Bydgoszczy

UZASADNIENIE

W pozwie wniesionym w dniu 17 maja 2012 r. powód R. L. domagał się od pozwanego K. L. zapłaty kwoty 30 506 zł z odsetkami ustawowymi od dnia 31 marca 2012 r. do dnia zapłaty oraz z kosztami procesu. W uzasadnieniu wskazał, że w dniu 15 maja 2010r. zawarł z pozwanym umowę na wykonanie prac budowlanych w budynku hali produkcyjnej położonej w B. przy ul. (...). Termin wykonania prac został ustalony na dzień 5 lipca 2010r. Dokonano odbioru prac wskazując na niedociągnięcia, które pozwany zobowiązał się usunąć. Powód pismem z dnia 27 grudnia 2011r. wystosował do pozwanego reklamację i wezwał go do naprawy wadliwie

wykonanych robót budowlanych wynikających z zawartej umowy, w szczególności do usunięcia usterek w postaci nieszczelności występujących na połączeniu muru z płytą warstwową, nieprawidłowo wykonanego opierzenia oraz wadliwie wykonanych obróbek blacharskich. W odpowiedzi pismem z dnia 8 stycznia 2012r. pozwany odmówił wykonania prac w ramach naprawy gwarancyjnej powołując się na dokonanie zmian konstrukcyjnych przez innego wykonawcę i nieuiszczenia przez powoda pozostałej części należności za wykonanie prac. Ponadto w piśmie z dnia 18 lutego 2012r. pozwany powołał się na fakt, iż powód samodzielnie dokonał zakupu obróbek blacharskich i zamontował je, bez uzgodnienia z pozwanym, co miało być przyczyną powstania usterek. Powód podniósł, iż twierdzenie to nie jest prawdziwe, gdyż jak wynika z pisma otrzymanego przez

przedsiębiorstwo (...) sp. z o.o., od którego zakupiono obróbki blacharskie, pozwany osobiście przekazał temu przedsiębiorcy dane dotyczące rodzaju i długości obróbek. Powołany przez powoda rzeczoznawca wycenił koszt wymiany

nieprawidłowo wykonanych obróbek blacharsko-dekarskich na kwotę 30 505,07 zł. Na kwotę tę składały się kwoty 24 065,70 zł - koszt wykonania robót blacharskich i 6 439,37 zł – koszt odnowy powierzchni wewnętrznych pomieszczeń. Powód wezwał pismem z dnia 23 marca 2012r. pozwanego do zapłaty kwoty dochodzonej pozwem, lecz bezskutecznie.

W sprzeciwie od wydanego w dniu 12 czerwca 2012 r. nakazu zapłaty (sygn. akt VIII GNc 3070/12) pozwany wniósł o oddalenie powództwa w całości i zwrot kosztów procesu. Podniósł, że skończył prace budowlane na nieruchomości powoda w sierpniu 2010r. Roboty zostały wykonane zgodnie z projektem budowlanym warunkami pozwolenia na budowę przepisami prawa bez „usterek" wskazanych w prywatnej opinii dołączonej do pozwu. Ponadto pozwany stwierdził, iż powód został poinformowany przez pozwanego o konieczności zastosowania obróbek blacharskich dachu wykonanych na specjalne zamówienie. Powód

1

zamówił standardowe obróbki blacharskie uwzględniając jedynie wymiar grubości styropianu. Odmówił zastosowania specjalnych obróbek blacharskich mimo uwag pozwanego. Pozwany podał, iż powód stwierdził, że albo pozwany zamontuje obróbki blacharskie, które on zakupił albo nie zapłaci mu wynagrodzenia. Zdaniem pozwanego nie ponosi on odpowiedzialności z art. 641§ 2 kc, gdyż wykonawca nie odpowiada za wady dzieła, które wynikły z wadliwości materiału dostarczonego przez zamawiającego lub wskutek wykonania dzieła według wskazówek zamawiającego, jeżeli uprzedził zamawiającego o wynikającym stąd niebezpieczeństwie dla osiągnięcia umówionego rezultatu. Ponadto pozwany podał, iż zakończył prace w sierpniu 2010r. odbiór nastąpił 23 września 2010r., a powód wysłał pismo, w którym podał usterki dopiero 27 grudnia 201Ir. Zdaniem pozwanego gdyby rzeczywiście nienależycie wykonał zobowiązanie powód nie wzywałby go do zapłaty po tak odległym czasie. Ponadto pozwany zarzucił, iż ewentualne usterki powstały w pracach budowlanych wykonanych przez innego wykonawcę, który zamontował ponownie obróbki blacharskie.

W piśmie procesowym z dnia 16 sierpnia 2012r. powód podał, iż nie wskazał podstawy swoich roszczeń, czy dochodzi roszczeń z tytułu rękojmi, czy też żąda odszkodowania w myśl art. 471 kc. Powód zaprzeczył jakoby sam zamówił obróbki blacharskie. Powód przyznał, iż odbiór prac nastąpił we wrześniu 2010r., a pierwsze usterki ujawniły się już w marcu 20lir. Pozwany przystąpił do nieudolnego usuwania usterek w postaci smołowania dachu, co nie przyniosło oczekiwanego rezultatu. Pozwany aż do grudnia 2011r. obiecywał powodowi, iż usunie wady, lecz nie uczynił tego, wobec czego powód zdecydował się podjąć kroki prawne.

Strony podtrzymały swoje stanowiska na rozprawie. Pełnomocnik powoda podał, iż wywodzi swoje roszczenia z nienależytego wykonania umowy i wniósł o dopuszczenie dowodu z opinii biegłego z dziedziny budownictwa na okoliczność nieprawidłowości wykonania umowy przez pozwanego oraz usterek, jakich dopuścił się pozwany w wykonaniu prac.

Sąd Rejonowy wyrokiem z dnia 18 października 2012 r. oddalił powództwo oraz zasądził od powoda na rzecz pozwanego kwotę 2.417 zł. tytułem kosztów procesu.

Sąd Rejonowy ustalił , iż w ramach prowadzonej działalności gospodarczej w dniu 15 maja 2010r. strony zawarły umowę na wykonane prac budowlanych, której przedmiotem było wykonanie przez pozwanego na rzecz powoda wieńca i słupów, konstrukcji dachu oraz położenie płyty warstwowej wraz z obróbkami blacharskimi. Umowa dotyczyła budowy hali produkcyjnej położonej w B. przy ul. (...).

W dniu 23 września 2010r. sporządzony został protokół odbioru wykonanych prac remontowych dotyczący odbioru obróbek blacharskich. Kierownik budowy stwierdził w nim brak

2

wystarczających wypustów poza mur ogniowy, nieprawidłowe zagięcia- wyprofilowania obróbek, brak zachowania linii prostej. Według kierownika budowy usterki te nie kwalifikowały prac do odbioru. Protokół został podpisany przez pozwanego oraz kierownika budowy. Ostateczny odbiór prac nastąpił we wrześniu 2010r.

Pismem z dnia 27 grudnia 2011r., odebranym przez pozwanego w dniu 4 stycznia 2012r., powód złożył pozwanemu reklamację dotyczącą wadliwie wykonanych robót budowlanych wskazując wady w postaci: nieszczelności występujących na połączeniu muru z płytą warstwową w najwyższym punkcie dachu, woda wdmuchiwana jest pod opierzenia oraz wadliwe wykonanie obróbek blacharskich co powoduje zaciekanie oraz dostawanie się wody do pomieszczeń produkcyjnych. Powód wezwał pozwanego do usunięcia usterek w terminie 7 dni z zagrożeniem skierowania sprawy na drogę postępowania sądowego.

W odpowiedzi pozwany pismem z dnia 08 stycznia 2 012r. odmówił wykonania prac w ramach naprawy gwarancyjnej, twierdząc, iż nie ponosi odpowiedzialności za stwierdzone usterki i stwierdzając, iż zostały one poczynione w pracach wykonanych przez innego wykonawcę.

W dniu 23 marca 2012r. powód wezwał pozwanego do zapłaty kwoty 30 505,07 zł. Na kwotę tę składały się kwoty 24 065,70 zł tytułem kosztu wykonania robót blacharskich i 6 439,37 zł tytułem kosztu odnowy powierzchni wewnętrznych pomieszczeń. Swoje twierdzenia i roszczenia powód oparł na wykonanej na jego zlecenie prywatnej ekspertyzie dotyczącej stanu technicznego i jakości wykonanych robót blacharsko-dekarskich w budynku hali produkcyjnej w B. przy ul. (...). Pozwany odmówił zapłaty.

Stan faktyczny sprawy Sąd Rejonowy ustalił w oparciu o przedłożone w sprawie dokumenty prywatne. Opinię prywatną Sąd uznał za element stanowiska strony powodowej. Sąd I instancji stwierdził, iż powód zgłaszał zarzuty co do jakości wykonanych przez pozwanego prac, ale z ustaleń Sądu wynika, że po pierwsze nie skorzystał z uprawnień wynikających z rękojmi za wady wykonanych prac, a po drugie dochodząc odszkodowania z tytułu nienależytego wykonania umowy nie wykazał wysokości poniesionej szkody, a zawnioskowane przez powoda środki dowodowe nie prowadziły do ustalenia wysokości tej szkody. W tej sytuacji zdaniem Sądu Rejonowego prowadzenie postępowania dowodowego w kierunku wykazania istnienia i rodzaju wad było zbędne i zmierzałoby tylko do przedłużenia postępowania (art. 217 § 2 kpc). Dlatego na rozprawie w dniu 18 października 2012 r. Sąd oddalił osobowe wnioski dowodowe stron oraz wnioski o dopuszczenie dowodu z opinii biegłego % dziedziny budownictwa.

3

Sąd Rejonowy zważył, iż z twierdzeń powoda podnoszonych w pozwie nie wynikało czy wywodzi swoje roszczenia z rękojmi za wady rzeczy czy tez żąda odszkodowania na mocy art. 471 kc. Na rozprawie strona powodowa sprecyzowała, iż wywodzi roszczenia z nienależytego wykonania umowy oraz wniosła o dopuszczenie dowodu z opinii biegłego z dziedziny budownictwa na okoliczność nieprawidłowości wykonania umowy przez pozwanego oraz usterek, jakich dopuścił się przy wykonaniu prac. W ocenie Sądu twierdzenia powoda oraz przytoczone na ich okoliczność dowody nie dawałyby podstawy do uwzględnienia roszczeń powoda ani w przypadku dochodzenia ich na podstawie przepisów o rękojmi ani na podstawie przepisów o nienależytym wykonaniu zobowiązania.

Sąd ustalił, iż strony łączyła umowa o roboty budowlane, przez którą - zgodnie z art. 647 kc - wykonawca zobowiązuje się do oddania przewidzianego w umowie obiektu, wykonanego zgodnie z projektem i z zasadami wiedzy technicznej, a inwestor zobowiązuje się do dokonania wymaganych przez właściwe przepisy czynności związanych z przygotowaniem robót, w szczególności do przekazania terenu budowy i dostarczenia projektu, oraz do odebrania obiektu i zapłaty umówionego wynagrodzenia.

Powód dochodził od pozwanego zapłaty sumy pieniężnej, stanowiącej koszt napraw, jakie należałoby wykonać aby naprawić usterki, jakich zdaniem powoda dopuścił się pozwany, wykonując zlecone mu roboty. Pozwany odmawiał zapłaty twierdząc, że jego prace nie były obarczone usterkami.

Kodeks cywilny przyznaje zamawiającemu - inwestorowi pewne uprawnienia w sytuacji, gdy wykonawca robót wykonuje je wadliwie bądź niezgodnie z umową albo gdy zamawiający stwierdzi wady w wykonanych już robotach (art. 636 kc i art. 637 kc w zw. z art. 656 § 1 kc). Zgodnie z dyspozycją art. 636 § 1 kc zamawiający powinien wezwać go do zmiany sposobu wykonania i wyznaczyć mu w tym celu odpowiedni termin. Po bezskutecznym upływie wyznaczonego terminu mógłby od umowy odstąpić albo powierzyć poprawienie lub dalsze wykonanie robót innej osobie na koszt i niebezpieczeństwo przyjmującego zamówienie. Z kolei według art. 637 § 1 kc zamawiaj ący może żądać usunięcia stwierdzonych w wykonanym dziele wad wyznaczając w tym celu przyjmującemu zamówienie odpowiedni termin z zagrożeniem, że po bezskutecznym upływie wyznaczonego terminu nie przyjmie naprawy. Przyjmujący może odmówić naprawy, gdyby wymagała nadmiernych kosztów. Jednak, gdy wady usunąć się nie dadzą albo gdy z okoliczności wynika, że przyjmujący zamówienie nie zdoła ich usunąć w czasie odpowiednim, zamawiający może od umowy odstąpić, jeżeli wady są istotne; jeżeli wady nie są istotne, zamawiający może żądać obniżenia wynagrodzenia w odpowiednim stosunku. To samo dotyczy wypadku, gdy przyjmujący zamówienie nie usunął wad w terminie wyznaczonym przez zamawiającego (§ 2) .

4

Z powyższych rozważań wynikało zdaniem Sądu , iż powód nie wykonał roszczeń z tytułu rękojmi. Nie naprawił wad w sposób zastępczy i nie dochodzi zapłaty z tytułu kosztów z tym związanych. Nie podnosił również innych roszczeń z tytułu rękojmi. Zatem ustalenie czy i jakich wad dopuścił się pozwany wykonując roboty było bezcelowe, gdyż powód nie wykonywał uprawnień z tytułu rękojmi.

Sąd I instancji rozważał także , iż inwestorowi przysługują uprawnienia z art. 471 kc, który stanowi, iż dłużnik obowiązany jest do naprawienia szkody wynikłej z niewykonania lub nienależytego wykonania zobowiązania, chyba, że niewykonanie lub nienależyte wykonanie jest następstwem okoliczności, za które dłużnik odpowiedzialności nie ponosi.

Zgodnie z art. 363 § 1 kc naprawienie szkody powinno nastąpić, według wyboru poszkodowanego, bądź przez przywrócenie stanu poprzedniego (restytucja naturalna), bądź przez zapłatę odpowiedniej sumy pieniężnej (odszkodowanie). Nie ulega jednak wątpliwości, że odszkodowanie ma wyrównać uszczerbek w sferze majątkowej poszkodowanego polegający na utraceniu lub zmniejszeniu aktywów albo zwiększeniu lub powstaniu nowych pasywów, a nie przyczynić się do jego wzbogacenia (zob.: wyrok Sądu Najwyższego z dnia 20 lutego 2002 r., V CKN 903/00, niepubl., OSNC z 2003 r., Nr 1, poz. 15; postanowienie składu 7 sędziów Sądu Najwyższego z dnia 26 lutego 2006 r., III CZP 91/2005, LEX nr 180669).

W ocenie Sądu I instancji w przedmiotowej sprawie powód dochodząc zapłaty odszkodowania z tytułu nienależytego wykonania zobowiązania powinien wykazać, iż wskutek działań lub zaniechań pozwanego poniósł uszczerbek majątkowy, że jego majątek uległ pomniejszeniu lub nie powiększył się, a w tym konkretnym stanie faktycznym wykazać jaka jest różnica w wartości budynku bez wad i budynku obarczonego wadami. Powód nie powołał jednak dowodów na okoliczność ustalenia tak rozumianej szkody, a teza dowodowa na okoliczność dowodu z opinii biegłego z dziedziny budownictwa nie miała na celu zbadania czy w majątku powoda powstał uszczerbek, czy i w jakim stopniu wady wpłynęły na obniżenie wartości budynku wykonanego przez pozwanego

Mając zatem na uwadze zgromadzony w sprawie materiał dowodowy Sąd uznał żądanie powoda za nieuzasadnione i na mocy art. 471 kc a contrario oddalił powództwo (punkt 1).

O kosztach postępowania w punkcie 2 orzeczono na podstawie art 98 § 1 kpc. Zgodnie z zasadą odpowiedzialności za wynik procesu Sąd obciążył stronę przegrywającą sprawę (powoda) obowiązkiem zwrócenia pozwanemu kosztów zastępstwa procesowego.

Apelację od przedmiotowego wyroku wniósł powód. Na zasadzie art. 368 k.p.c. zaskarżonemu wyrokowi zarzucił

5

naruszenie przepisów postępowania mogących mieć wpływ na treść orzeczenia a mianowicie;

-art. 217 § 2 k.p.c. w zw. z art. 227 k.p.c. poprzez bezzasadne oddalenie wniosku dowodowego powoda o dopuszczenie dowodu z opinii biegłego z dziedziny budownictwa na okoliczność nieprawidłowości wykonania umowy przez pozwanego oraz usterek jakich dopuścił się pozwany w wykonaniu prac oraz wyceny kosztów wymiany nieprawidłowo wykonanych prac celem ustalenia nienależytego wykonania zobowiązania oraz wysokości szkody, a zatem i wysokości należnego powodowi odszkodowania.

-art. 217 § 2 k.p.c. poprzez nieuzasadnione oddalenie wniosku dowodowego istotnego dla rozstrzygnięcia sprawy, a mianowicie wniosku o przesłuchanie w charakterze świadków J. N., B. K., A. M., Ł. K. na okoliczność nieprawidłowego wykonania zobowiązania przez pozwanego oraz jego zobowiązania do usunięcia wad wykonanego obiektu.

-art.233 § 1 k.p.c. poprzez dowolne, nie znajdujące potwierdzenia w materiale dowodowym przyjęcie, iż powód nie wykazał wysokości poniesionej szkody, podczas, gdy prawidłowa, swobodna ocena materiału dowodowego implikuję tezę, iż powód zgodnie z ciążącym na nim obowiązkiem przedstawił Sądowi wnioski dowodowe mające wykazać zaistnienie wszystkich przesłanek odpowiedzialności odszkodowawczej powoda, w tym wysokość poniesionej przez niego szkody.

Na podstawie art. 368 k.p.c. wobec nierozpoznania przez Sąd pierwszej instancji istoty sprawy- powód wniósł o uchylenie zaskarżonego wyroku i przekazanie sprawy do ponownego rozpoznania.

Sąd Okręgowy zważył co następuje ;

Apelacja powoda była niezasadna.

Na wstępie czynionych tu rozważań stwierdzić należało, że w ocenie Sądu Odwoławczego, Sąd Rejonowy poczynił prawidłowe ustalenia faktyczne z rozważeniem całokształtu materiału dowodowego, bez przekroczenia granic swobodnej oceny dowodów, o której mowa w treści art. 233 § 1 k.p.c. . Wobec tego Sąd Okręgowy podziela poczynione ustalenia Sądu I instancji i przyjmuje je za własne. Nie było zatem w niniejszej sprawie konieczności ich ponownego przytaczania.

Wskazać w tym miejscu również warto, iż Sąd Okręgowy podziela stanowisko Sądu Najwyższego wyrażone w uchwale 7 Sędziów Sądu Najwyższego z dnia 31 stycznia 2008 r. sygn. akt IIICZP 49/07 ( OSNC 2008/6/55), że Sad II instancji rozpoznający sprawę na skutek wniesionego środka odwoławczego, nie jest związany przedstawionymi w niej zarzutami

6

dotyczącymi prawa materialnego. Wiążą go natomiast zarzuty dotyczące naruszenia prawa procesowego.

Niezasadne są zarzuty apelacji dotyczące naruszenia przepisów postępowania mogące mieć wpływ na treść wydanego orzeczenia.

Zgodnie z regułą opisaną w art. 6 k. c. ten, kto powołując się na przysługujące mu prawo, czegoś żąda od innej osoby, obowiązany jest udowodnić fakty uzasadniające to żądanie. Poszkodowany-aby uzyskać odszkodowanie-musi wykazać, że szkodę wyrządził mu pozwany oraz wysokość szkody, a także istnienie adekwatnego związku przyczynowego miedzy działaniem osoby odpowiedzialnej a szkodą. Gdy szkoda wynikła z niewykonania lub nienależytego wykonania zobowiązania powód nie musi wykazywać pozwanemu winy, a jedynie fakt wyrządzenia przez niego szkody i jej wysokość ( art. 471 k.c. ) . Naprawienie szkody obejmuje zaś straty, które poszkodowany poniósł oraz utracone korzyści, które mógłby osiągnąć gdyby mu szkody nie wyrządzono ( art. 361 § 2 k.c).

Przenosząc powyższe rozważania do niniejszej sprawy wskazać trzeba, iż Sąd Rejonowy zasadnie przyjął, iż powód dochodząc zapłaty odszkodowania z tytułu nienależytego wykonania zobowiązania powinien wykazać, że wskutek działań lub zaniechań pozwanego poniósł uszczerbek majątkowy, że jego majątek uległ pomniejszeniu lub nie powiększył się, a w tym konkretnym stanie faktycznym wykazać jaka jest różnica w wartości budynku bez wad i budynku obarczonego wadami. Strata (damnum emergens)w rozumieniu art. 361 k.c. to pomniejszenie majątku poszkodowanego polegające bądź na pomniejszeniu aktywów bądź na powiększeniu pasywów. Tego kierunku dowodzenia powód jednak nie przyjął, usiłując jedynie dowieść jakie mogłyby być hipotetyczne koszty naprawienia wad budynku. Tymczasem w ramach procesu odszkodowawczego powód domagający się wyrównania strat winien wykazać jakie straty rzeczywiście poniósł, a nie jakie mógłby ponieść. Wniosek dowodowy o przeprowadzenie dowodu z .' opinii biegłego z dziedziny budownictwa na okoliczność '. wartości naprawy wad budynku w istocie zmierzał do określenia wysokości hipotetycznych strat powoda bowiem powód wad nie naprawił i kosztów z tego tytułu nie poniósł, a jako taki był zbędny dla rozstrzygnięcia sprawy i zasadnie przez Sąd I instancji oddalony ( art. 217 § 2 k.p.c. w zw. z art. 227 k.p.c). W konsekwencji na tej samej podstawie Sąd Rejonowy oddalił także osobowe wnioski dowodowe, gdyż nie oferowały one ustalenia rzeczywiście poniesionej szkody.

Skoro zaś powód nie przedstawił innych wniosków dowodowych dla wykazania wysokości swej szkody powództwo zostało zasadnie przez Sąd Rejonowy oddalone ( art. 471 k.c. w zw. z art. 6 k.c.)

Sąd odwoławczy podziela także w całości wywód Sądu I instancji dotyczący braku podstaw do przyjęcia , iż powód

7

skutecznie skorzystał z uprawnień z tytułu rękojmi za wady. Powód bowiem nie wykonał roszczeń z tytułu rękojmi. Nie naprawił wad w sposób zastępczy i nie dochodzi zapłaty z tytułu kosztów z tym związanych. Nie podnosił również innych roszczeń z tytułu rękojmi (. obniżenie ceny, odstąpienie od umowy ). Zatem ustalenie czy i jakich wad dopuścił się pozwany wykonując roboty było bezcelowe, gdyż powód nie wykonywał uprawnień z tytułu rękojmi. Sąd Okręgowy w całości podziela w tym zakresie wywody Sądu Rejonowego których ponowne przytoczenie w tym miejscu jest zbędne.

Wobec tego , Sąd Okręgowy na podstawie art. 385 k.p.c. apelację jako bezzasadną oddalił.

Jednocześnie Sąd Odwoławczy orzekł w przedmiocie kosztów postępowania odwoławczego zasądzając od powoda na rzecz pozwanego kwotę 1.200 zł.( art. 98 § 1 k.p.c. w zw. z art. 108 § 1 k.p.c.) powód bowiem przegrał postępowanie apelacyjne. Kwota ta odpowiada wynagrodzeniu pełnomocnika pozwanego będącego adwokatem w postępowaniu apelacyjnym przed sądem okręgowym( § 2 w zw. z § 6 pkt 5 w zw. § 13 ust. . 1 pkt 1 Rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 28 września 2002 r. w sprawie opłat za czynności adwokackie oraz
ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów pomocy prawnej
udzielonej przez adwokata ustanowionego z urzędu - Dz.U. z 2003 r. Nr 97, poz. 887 z póz. zm.).

8