Portal Orzeczeń Sądu Okręgowego w Bydgoszczy

UZASADNIENIE

Powód W. D., prowadzący działalność gospodarczą pod nazwą S. W. D., wniósł pozew przeciwko (...) w W. o zapłatę kwoty 1.163,92 złotych z ustawowymi odsetkami za opóźnienie od dnia 4 listopada 2016 do dnia zapłaty. Nadto powód wniósł o zasądzenie kwoty 300,00 złotych tytułem poniesionych wydatków związanych z wykonaniem kalkulacji kosztów naprawy samochodu. Pozew zawierał również żądanie zwrotu kosztów procesu w tym kosztów zastępstwa procesowego według norm przepisanych.

W dniu 19 grudnia 2016 roku Sąd Rejonowy w Bydgoszczy wydał nakaz zapłaty w postępowaniu upominawczym, uwzględniający powództwo w całości.

W sprzeciwie od nakazu zapłaty pozwany wniósł o oddalenie powództwa w całości oraz o zasądzenie kosztów procesu, w tym kosztów zastępstwa procesowego według norm przepisanych.

Sąd Rejonowy ustalił, że w dniu 4 października 2016 roku pojazd marki R. o numerze rejestracyjnym (...) należący do T. U. został uszkodzony przez kierowcę, objętego ochroną ubezpieczeniową pozwanego towarzystwa w zakresie odpowiedzialności cywilnej posiadaczy pojazdów mechanicznych za szkody spowodowane ruchem pojazdów. Poszkodowany zgłosił szkodę pozwanemu ubezpieczycielowi. W wyniku przeprowadzonego postępowania likwidacyjnego pozwany wypłacił na rzecz poszkodowanego kwotę 1.175,22 złotych tytułem odszkodowania za naprawę uszkodzonego pojazdu.

Sąd I instancji ustalił również, że w dniu 9 listopada 2016 roku powód zawarł z poszkodowanym umowę przelewu, na mocy której poszkodowany przelał na rzecz powoda wszelkie prawa do

1

odszkodowania w związku ze szkodą z dnia 4 października 2016 roku w pojeździe poszkodowanego.

Sąd Rejonowy ustalił też, że powód zlecił wykonanie prywatnej kalkulacji naprawy w celu ustalenia kosztu naprawy uszkodzonego pojazdu, z której wynikało, iż koszt naprawy kształtuje się na poziomie 2.339,14 złotych. W związku ze sporządzeniem ekspertyzy za sporządzenie tejże kalkulacji wystawiono fakturę VAT na kwotę 300,00 złotych netto.

Ostatecznie w toku postępowania przez Sądem I instancji ustalono, że niezbędny koszt naprawy pojazdu marki R. o nr rej . (...) po uszkodzeniu w wyniku zdarzenia z dnia 4 października 2016 r., przy użyciu części oryginalnych oraz typu „Q" zbliżonych jakością do oryginalnych, według cen rynkowych wynosił 2.497,37 złotych brutto.

Sąd Rejonowy wskazał, że podstawę prawną dochodzonego roszczenia stanowiły przepisy o umowie ubezpieczenia. Zgodnie z art. 822 § 1 k.c. przez umowę ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej ubezpieczyciel zobowiązuje się do zapłacenia określonego w umowie odszkodowania za szkody wyrządzone osobom trzecim, wobec których odpowiedzialność za szkodę ponosi ubezpieczający albo ubezpieczony. Sąd powołał się na treść art. 34 ust. 1 ustawy z dnia 22 maja 2003 r. o ubezpieczeniach obowiązkowych, Ubezpieczeniowym Funduszu Gwarancyjnym i Polskim Biurze Ubezpieczycieli Komunikacyjnych (tekst jednolity: Dz. U. z 2013 r., poz. 392 ze zm. ; i wskazał, że z ubezpieczenia OC posiadaczy pojazdów mechanicznych przysługuje odszkodowanie, jeżeli posiadacz lub kierujący pojazdem mechanicznym są obowiązani do odszkodowania za wyrządzoną w związku z ruchem tego pojazdu szkodę, będącą następstwem śmierci, uszkodzenia ciała, rozstroju zdrowia bądź też utraty, zniszczenia lub uszkodzenia mienia. Sąd wskazał też, że zgodnie z treścią art. 36 ust. 1 zdanie pierwsze w/w ustawy, odszkodowanie ustala się i wypłaca w granicach odpowiedzialności cywilnej posiadacza lub

2

kierującego pojazdem mechanicznym, najwyżej jednak do ustalonej w umowie ubezpieczenia sumy gwarancyjnej.

Sąd I instancji powołał się na treść wydanej w tej sprawie opinii biegłego i ustalił, że niezbędny koszt naprawy przedmiotowego pojazdu po uszkodzeniu w wyniku zdarzenia z dnia 4 października 2016 r., wynosił 2.497,37 złotych.

Tym samym, Sąd Rejonowy uznał, iż powodowi przysługuje różnica między odszkodowaniem należnym - 2.497,37 złotych, a wypłaconym w wysokości 1.175,22 złotych, dlatego powództwo zasługiwało na uwzględnienie w całości, w zakresie żądanym przez powoda.

Sąd I instancji powołał się na stanowisko judykatury i wskazał, że „dokonana przed wszczęciem postępowania sądowego i poza zabezpieczeniem dowodów ekspertyza może być istotną przesłanką zasądzenia odszkodowania. W takim wypadku koszt ekspertyzy stanowi szkodę ulegającą naprawieniu (art. 361 k.c.)" (wyrok Sądu Najwyższego z dnia 2 września 1975 r., I CR 505/75, LEX nr 7747). Dlatego w ocenie Sądu Rejonowego powodowi należał się również zwrot wydatków na sporządzenie ekspertyzy przedsądowej, które zgodnie z przedłożoną fakturą wynosiły 300,00 złotych.

O odsetkach Sąd I instancji orzekł na podstawie art. 481 § 1 i 2 k.c.

O kosztach Sąd Rejonowy orzekł zgodnie z zasadą

odpowiedzialności stron za wynik procesu, a więc na podstawie

art. 98 § 1 i 3 w zw. z art. 99 k.p.c. i zasądził na rzecz
powoda kwotę 521,66 złotych.

Na podstawie art. 84 ust. 2 w związku z art. 80 ust. 1 ustawy o kosztach sądowych w sprawach cywilnych, Sąd Rejonowy zwrócił powodowi niewykorzystaną część zaliczki wynagrodzenie biegłego w kwocie 339,34 złotych.

3

Od tego wyroku pozwana wniosła apelację, zaskarżając wyrok w części tj . co do kwoty 300 zł oraz w zakresie punktów II i III wyroku w przedmiocie rozstrzygnięcia o kosztach postępowania.

Pozwana zarzuciła wyrokowi naruszenie art. 233 § 1 kpc, polegające na braku wszechstronnego rozważanie materiału dowodowego i wyciągnięciu wniosków sprzecznych z logiką i doświadczeniem życiowym poprzez nieuzasadnione obciążenie pozwanego kosztem sporządzenia ekspertyzy prywatnej na wyłączne zlecenie cesjonariusza, w sytuacji gdy powód prowadzi indywidualną działalność gospodarczą polegającą na szacowaniu strat a także pełni funkcję prezesa i jest wspólnikiem spółki, które sporządziła kosztorys (...)

Pozwana zarzuciła również Sądowi pierwszej instancji naruszenie prawa materialnego tj . art. 361 § 1 k.c. poprzez błędne uznanie, że zakres odpowiedzialności odszkodowawczej pozwanego obejmuje negatywne konsekwencje majątkowe w majątku cesjonariusza, które nie pozostają w adekwatnym związku przyczynowym ze szkodą.

Pozwana zarzuciła też, że Sąd Rejonowy naruszył art. 509 k.c. poprzez błędne uznanie, że powód skutecznie nabył od poszkodowanego wierzytelność w postaci prawa do żądania zwrotu kosztów ekspertyzy prywatnej. Nadto pozwana zarzuciła, iż naruszono art. 6 k.c. na skutek przyjęcia, że powód sprostał obowiązkowi wykazania zasadności roszczenia pozwu w szczególności w kontekście ponoszenia przez pozwaną kosztów prywatnej ekspertyzy.

W konsekwencji wymienionych zarzutów pozwana wniosła o zmianę zaskarżonego wyroku poprzez oddalenie powództwa co do kwoty 300 zł i zasądzenie na swoją rzecz kosztów procesu za obydwie

4

instancje, ewentualnie - o uchylenie zaskarżonego wyroku i przekazanie sprawy do ponownego rozpoznania Sądowi I instancji.

W uzasadnieniu apelacji pozwana wskazała, że uwzględnienie pozwu w zaskarżonej części doprowadzi do bezpodstawnego wzbogacenia po stronie powoda. Pozwana podniosła, że poszkodowanym w tej sprawie był T. U., natomiast szkoda w postaci kosztów związanych z pozyskaniem prywatnej ekspertyzy nie obciąża majątku poszkodowanego lecz majątek przedsiębiorcy.

Nadto pozwana podniosła, że działania powoda były nakierowane na wygenerowanie jak najwyższych kosztów. Pozwana wskazała, że z informacji zawartych na stronie internetowej powoda wynika, że w jego firmie zatrudnieni są rzeczoznawcy a powód zajmuje się zawodowo oceną i szacowaniem szkód oraz skupuje wierzytelności względem zakładów ubezpieczeń. Pozwana podniosła też, że prywatna ekspertyza, której dotyczyło żądanie powoda została sporządzona przez spółkę (...) w której powód jest jedynym członkiem zarządu i udziałowcem.

Pozwana wskazała również, że umowa dotycząca cesji wierzytelności została zawarta w dniu 09.11.2016 r. a fakturę dotyczącą kosztów ekspertyzy wystawiono 15.12.2016 r., sprzedaż wierzytelności nie obejmowała zatem tych kosztów.

W odpowiedzi na apelację powód wniósł o jej oddalenie. Powód wskazał, że koszty sporządzenia opinii pozostają w adekwatnym związku przyczynowym ze zdarzeniem szkodowym. W tym zakresie powołał się na treść art. 509 § 2 k.c.

Powód wskazał też, że nie posiada specjalistycznej wiedzy pozwalającej na dokonanie oceny wysokości szkody we własnym zakresie. Nie dysponuje też dostępem do systemów eksperckich, pozwalających na sporządzenie kosztorysu naprawy pojazdu.

5

Powód powołał się także na treść Rozporządzenia Rady Ministrów z 24.12.2077 r. w sprawie Polskiej Klasyfikacji działalności (PKD)i wskazał, że podklasa „Działalność związana z oceną ryzyka i szacowaniem poniesionych strat obejmuje nie tylko szacowanie roszczeń ubezpieczeniowych ale i dochodzenie tych roszczeń. Działalność powoda dotyczy zaś drugiego z powołanych zakresów.

Powód podniósł też, że w niniejszej sprawie kosztorys naprawy wykonał rzeczoznawca zatrudniony w spółce (...) i to ta spółka posiada licencję na korzystanie z systemu A..

Sąd Okręgowy zważył, co następuje.

Apelacja pozwanej nie zasługiwała na uwzględnienie.

Odnosząc się do zarzutu naruszenia prawa procesowego, stwierdzić należy, że w rozpoznanej sprawie Sąd I instancji w sposób prawidłowy zgromadził materiał dowodowy i dokonał jego prawidłowej oceny. W uzasadnieniu wyroku Sąd ten przekonująco i w sposób logiczny wyjaśnił, dlaczego oparł swoje rozstrzygniecie na poszczególnych dowodach. Podniesiony przez pozwanego zarzut naruszenia art. 233 § 1 kpc był całkowicie nieuzasadniony. Pozwana nie wskazała zresztą, które z .dowodów zostały niewłaściwie ocenione i nie podważyła skutecznie prawidłowości ustaleń dokonanych przez Sąd Rejonowy.

Zgodnie z treścią art. 233 § 1 kpc sąd ocenia wiarygodność i moc dowodów według własnego przekonania na podstawie wszechstronnego rozważenia zebranego materiału. Skuteczne przedstawienie zarzutu naruszenia art. 233 § 1 kpc wymaga wykazania, że Sad uchybił zasadom logicznego rozumowania lub doświadczenia życiowego. W niniejszej sprawie brak było podstaw

6

do podważenia prawidłowości dokonanej przez sąd oceny materiału dowodowego.

Odnosząc się do zarzutów apelacji dotyczących naruszenia art. 361 § 1 k.c. i 509 k.c. wskazać należy przede wszystkim, że nie zasługuje na uwzględnienie twierdzenie pozwanej, że na skutek uwzględnienia powództwa co do kosztów prywatnej ekspertyzy, może dojść do bezpodstawnego wzbogacenia po stronie powoda. Oczywistym jest bowiem, że skoro powód uregulował należność za wykonaną opinię, to nie może być mowy o jakimkolwiek wzbogaceniu po jego stronie w razie obciążenia pozwanej obowiązkiem zapłaty tej kwoty.

Wskazać też należy, że pozwana nie udowodniła w toku postępowania żadnej z okoliczności, na które powołała się w treści apelacji. Przede wszystkim ani Sąd I instancji ani Sąd odwoławczy nie miał możliwości zapoznania się z treścią informacji na stronie internetowej powoda, z których wynikać miałoby, że posiada możliwość dokonania samodzielnej oceny wysokości szkody. Ponadto nawet, gdyby przyjąć za prawdziwe twierdzenie pozwanej, że powód w ramach swej działalności zajmuje się szacowaniem szkód i zatrudnia rzeczoznawców, to pozwana nie udowodniła, iż w dniu zlecenia ekspertyzy powód dysponował czasem, wiedzą i możliwościami technicznymi pozwalającymi na wykonanie kalkulacji we własnym zakresie. Pozwana nie wykazała w szczególności, że powód miał możliwość skorzystania z pomocy certyfikowanego rzeczoznawcy oraz posiadał dostęp do programów rozliczeniowych, mogących służyć do oceny wysokości należnego odszkodowania. Ponadto niewątpliwie sporządzenie ekspertyzy przez powoda samodzielnie wymagałoby poświęcenia temu odpowiedniego czasu, sił i środków, co w konsekwencji uniemożliwiałoby powodowi wykonywanie w tym czasie innych czynności i osiąganie z tego tytułu dochodów. Jednocześnie podnoszone przez pozwaną okoliczności dotyczące powiązań pomiędzy powodem a spółką (...), która

7

wydawała opinię, w ocenie Sądu Okręgowego nie mają znaczenia dla oceny zasadności żądania powoda. Fakt, iż powód jest prezesem i udziałowcem wymienionej spółki nie świadczy o pozorności zawartej umowy, zwłaszcza, że powód dołączył do pozwu wykonaną ekspertyzę i przedstawił fakturę wystawioną przez tę spółkę. Brak jest podstaw do przyjęcia, że roszczenie powoda jest bezzasadne z tego tylko powodu, że zlecił wykonanie opinii spółce, z którą jest związany. (...) jest odrębną osobą prawną i przysporzenia majątkowe tej spółki pozostają bez związku z dochodami uzyskiwanymi przez powoda w ramach prowadzonej działalności gospodarczej.

Sąd odwoławczy uznał również za bezzasadne zarzuty apelacji dotyczące naruszanie art. 509 k.c. Zgodnie z treścią art. 509 § 2 k.c. wraz z wierzytelnością przechodzą na nabywcę wszelkie związane z nią prawa, w szczególności roszczenie o zaległe odsetki. W orzecznictwie sądowym wskazuje się, że na podstawie tego przepisu na cesjonariusza przechodzą wraz z przelaną wierzytelnością roszczenia o odszkodowanie z tytułu nienależytego wykonania zobowiązania, o zapłatę kar umownych, o uzyskanie surogatu przedmiotu świadczenia, o udzielenie przez dłużnika informacji o przedmiocie świadczenia, roszczenia z tytułu poręczenia, uprawnienie wierzyciela do wezwania dłużnika do wykonania (por. wyrok SN z 28.1.2006 r., IV CSK 224/06). Przelew wierzytelności obejmuje zatem nie tylko przeniesienie samej wierzytelności ale i innych elementów składających się na sytuację wierzyciela. Wynika to z faktu, że celem przelewu jest przeniesienie na nabywcę ogółu uprawnień, przysługujących dotychczasowemu wierzycielowi. Zmianie nie ulega bowiem treść stosunku zobowiązaniowego a jedynie osoba uczestnicząca w nim jako wierzyciel. W konsekwencji sąd uznał, że powód posiadał legitymację czynną do dochodzenia roszczenia obejmującego koszty pozyskania prywatnej opinii.

8

Sąd Okręgowy nie zgodził się także z zarzutem pozwanej, iż koszty opinii prywatnej poniesionej przez powoda nie pozostają w adekwatnym związku przyczynowym ze szkodą. Zgodnie z treścią art. 361 § 1 k.c. zobowiązany do odszkodowania ponosi odpowiedzialność tylko za normalne następstwa działania lub zaniechania, z którego szkoda wynikła. W ocenie Sądu odwoławczego w zaskarżonym wyroku prawidłowo przyjęto, że koszt wykonania prywatnej ekspertyzy podlegał uwzględnieniu w kwocie odszkodowania zasądzonej od pozwanej. Skoro bowiem zakład ubezpieczeń odmówił wypłaty odszkodowania w należytej wysokości, to strona poszkodowana i nabywca wierzytelności słusznie podjęli działania w celu wykazania zasadności swych roszczeń przy pomocy oceny dokonanej przez rzeczoznawcę. W oparciu o taką ekspertyzę powód miał bowiem możliwość prawidłowo określić wysokość wierzytelności i oznaczyć kwotę żądania pozwu. Koszt pozyskania prywatnej opinii stanowi zatem stratę poniesioną przez powoda, która pozostaje w adekwatnym związku przyczynowym z działaniem sprawcy polegającym na spowodowaniu kolizji drogowej oraz z odmową wypłacenia przez zakład ubezpieczeń odszkodowania w pełnej wysokości.

Kierując się tą argumentacją Sąd Okręgowy w punkcie 1. wyroku na podstawie art. 385 kpc oddalił apelację.

0 kosztach procesu w punkcie 2. Sąd Okręgowy orzekł w oparciu o treść art. 98 § 1 i 3 kpc zgodnie z zasadą odpowiedzialności za wynik procesu. Zasądzona kwota 120 zł stanowiła wynagrodzenie pełnomocnika pozwanego ustalone na podstawie § 10 ust. 1 pkt 1 w zw. z § 2 pkt 1 Rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 22 października 2015 r. w sprawie opłat za czynności radców prawnych (Dz. U. 2018 poz. 265 t.j.).

SSR del. Eliza Grzybowska SSO Elżbieta Kala SSO Marek Tauer