Portal Orzeczeń Sądu Okręgowego w Bydgoszczy

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 4 października 2022 r.

Sąd Okręgowy w Bydgoszczy VIII Wydział Gospodarczy

w składzie:

Przewodniczący: Sędzia Wojciech Wołoszyk

Protokolant stażysta Anna Biskup

po rozpoznaniu w dniu 13 września 2022 r. w Bydgoszczy

na rozprawie

sprawy z powództwa K. Ł.

przeciwko (...) S.A. w (...)

o zapłatę

na skutek apelacji powoda od wyroku Sądu Rejonowego w Bydgoszczy z dnia 16 lutego 2022 roku, sygn. akt VIII GC 46/20

uchyla zaskarżony wyrok w punkcie II, III i IV i w tym zakresie sprawę przekazuje do ponownego rozpoznania Sądowi Rejonowemu w Bydgoszczy, pozostawiając temu Sądowi rozstrzygnięcie w przedmiocie kosztów postępowania odwoławczego.

Sygn. akt VIII Ga 127/22

UZASADNIENIE

Powód K. Ł. domagał się zasądzenia od pozwanego (...) S.A. w (...)kwoty 4.103,00 zł z ustawowymi odsetkami za opóźnienie od dnia 14 sierpnia 2018 r. do dnia zapłaty a także kosztów procesu według norm przepisanych. Nakazem zapłaty w postępowaniu upominawczym w dniu 20 listopada 2019 r. w sprawie o sygn. akt VIII GNc 7794/19 Referendarz sądowy w Sądzie Rejonowym w Bydgoszczy orzekł zgodnie z żądaniem powoda wyrażonym w pozwie oraz rozstrzygnął o kosztach postępowania. W sprzeciwie od nakazu zapłaty pozwany wnosił o oddalenie powództwa oraz o zasądzenie kosztów procesu według norm przepisanych.

W piśmie procesowym z dnia 17 lutego 2020 r. powód wnosił i wywodził jak dotychczas. Powód rozszerzył także powództwo do kwoty 7.109,48 zł. Postanowieniem z dnia 28 grudnia 2021 r. na podstawie art. 505 ⁴ § 1 k.p.c. Sąd stwierdził niedopuszczalność rozszerzenia powództwa.

Sąd Rejonowy ustalił , iż powód jest właścicielem nieruchomości - lokalu nr (...) położonego w(...) przy(...) (...) (...) sp. z o.o. w (...) zawarła ze (...) sp. z o.o. umowę na wykonanie prac termoizolacyjnych polegających na wymianie elewacji w tym budynku. W toku prowadzonych prac wykonawca nie zabezpieczył terenu, co skutkowało uszkodzeniem mienia powoda w postaci: kostki granitowej (zabrudzenie klejem przed wejściem do lokalu), witryny sklepowej lokalu (zabrudzenie klejem), alarmu (uszkodzenie sygnalizatora i okablowania), anteny WiFi (uszkodzenie anteny i okablowania).

W dniu 12 czerwca 2018 r. doszło do spotkania przedstawicieli spółki (...) i spółki (...), podczas którego ustalono, iż wykonawca oczyści kostkę granitową oraz witrynę okienną nieruchomości. W przypadku niewywiązania się z powyższego obowiązku, likwidacja nastąpi z polisy ubezpieczeniowej wykonawcy, tj. spółki (...).

Pozwany zawarł umowę ubezpieczenia od odpowiedzialności cywilnej w zakresie prowadzonej działalności gospodarczej.

Ponieważ wykonawca nie usunął powstałych szkód, powód zgłosił pozwanemu powstanie szkody. Po przeprowadzeniu postępowania likwidacyjnego, pozwany odmówił przyjęcia odpowiedzialności za szkodę oraz odmówił wypłaty odszkodowania.

Powód wykonał najpotrzebniejsze naprawy za kwotę 3.293,72 zł oraz uzyskał oferty na wartość wydatków niezbędnych do naprawy powstałej szkody, które zostały oszacowane na kwotę 10.200,76 zł.

Powód wezwał pozwanego do zapłaty kwoty 13.494,48 zł. Pozwany uznał swoją odpowiedzialność co do zasady i przyznał powodowi odszkodowanie w kwocie 2.920 zł. Z tej kwoty potrącono 400 zł tytułem udziału własnego poszkodowanego. Pozwany uznał roszczenie powoda w zakresie czyszczenia kostki brukowej, czyszczenia elementów instalacji alarmowej oraz wymiany 2 szyb w witrynie. Pozwany nie uznał roszczeń powoda w zakresie szpachlowania i malowania ścian budynku, jako nie mających związku ze szkodą oraz wymiany witryn sklepowych. Pozwany nie uznał także roszczeń w zakresie wymiany elementów instalacji alarmowej.

Powód nie zgadzał się ze stanowiskiem pozwanego, wezwał pozwanego do dopłaty do odszkodowania. Po ponownym rozpoznaniu sprawy, pozwany przyznał powodowi dalszą kwotę 3.865,00 zł. Pozwany uznał swoja odpowiedzialność w zakresie czyszczenia kostki granitowej (1.820,00 zł), kosztu zakupu sygnalizatora (265 zł) oraz w zakresie wymiany witryn do kwoty 4.700,00 zł. Pozwany przyznał odszkodowanie w łącznej wysokości 6.785,00 zł. Ostatecznie Sąd ustalił, że rzeczywisty, uzasadniony technicznie koszt naprawy szkody powstałej na skutek wykonania prac termomodernizacyjnych w budynku położonym w (...) przy (...) wynosił 8.260,88 zł.

Powyższy stan faktyczny Sąd ustalił na podstawie dowodów z dokumentów przedstawionych przez strony, które nie budziły wątpliwości, co do swej autentyczności i nie były kwestionowane przez strony oraz na podstawie opinii biegłego (...). Sąd zaaprobował opinię biegłego jako pełną i logiczną w której biegły odpowiedział na wszystkie postawione przez Sąd pytania, w sposób wszechstronny wyjaśnił zagadnienia dotyczące kosztów naprawy uszkodzonego pojazdu w tym kosztów robocizny, które obowiązywały na lokalnym rynku. Podkreślenia wymagało, że Sąd ocenia opinie biegłych pod kątem ich logiki, spójności oraz tego, czy odpowiadają na postawione tezy dowodowe (wyrok SA w Szczecinie z dnia 23 lipca 2014 r. III AUa 462/13 LEX nr 1527191). Specyfika dowodu z opinii biegłego polega m.in. na tym, że jeżeli taki dowód już został przez sąd dopuszczony, to stosownie do treści art. 286 k.p.c. opinii kolejnego biegłego można żądać jedynie "w razie potrzeby". Potrzeba taka nie może być jedynie wynikiem niezadowolenia strony z niekorzystnego dla niej wydźwięku konkluzji opinii. W innym wypadku bowiem sąd byłby zobligowany do uwzględniania kolejnych wniosków strony dopóty, dopóki nie złożona zostałaby opinia w pełni ją zadowalająca, co jest niedopuszczalne (wyrok SA w Katowicach z dnia 23 kwietnia 2013 r. I ACa 71/14). W przedmiotowej sprawie biegły sporządził opinie w oparciu o materiał dowodowy znajdujący się w aktach sprawy oraz w oparciu o oględziny budynku w dniu 16 grudnia 2020 roku. Biegły szczegółowo i wyczerpująco odniósł się w opinii uzupełniającej do zastrzeżeń strony powodowej, która uzyskała jasne i pełne odpowiedzi na zadane pytania.

Okoliczność, iż zgodnie z art. 286 k.p.c. Sąd może zażądać dodatkowej opinii od tych samych lub innych biegłych, wcale nie oznacza, że w każdym przypadku jest to konieczne. Potrzeba taka może wynikać z okoliczności sprawy i podlega ocenie sądu orzekającego. Dlatego nie ma uzasadnienia wniosek o powołanie kolejnego biegłego w sytuacji, gdy złożona już opinia jest niekorzystna dla strony. Zgłaszając taki wniosek strona winna wykazać błędy, sprzeczności lub inne wady w złożonych do akt sprawy opiniach biegłych, które dyskwalifikują te opinie, uzasadniając tym samym powołanie dodatkowych opinii (por. wyrok SA w Lublinie z dnia 29 kwietnia 2021 r. III AUa 58/21). Wobec powyższego Sąd oddalił wniosek powoda o zobowiązanie biegłego do sporządzenia kolejnej opinii uzupełniającej. Na podstawie art. 235 ² § 1 pkt. 2,3 i 5 k.p.c. Sąd pominął przeprowadzenie dowodu z zeznań świadków: R. K. i J. T., albowiem okoliczności na które mieli zeznawać świadkowie, zostały wykazane za pomocą dokumentów wystawionych przez strony, w szczególności za pomocą rachunków i faktur wystawionych przez świadków. Na podstawie art. 299 k.p.c. Sąd pominął wnioski o przeprowadzenie dowodu z przesłuchania stron, albowiem zebrany materiał dowodowy w pełni wystarczył do rozstrzygnięcia tej sprawy.

Zaznaczyć tu należało również, iż przy ocenie zebranego w sprawie materiału dowodowego Sąd miał na uwadze treść art. 233 § 1 k.p.c., zgodnie, z którym Sąd ocenia wiarygodność i moc dowodów według własnego przekonania, na podstawie wszechstronnego rozważenia zebranego materiału.

Sąd Rejonowy zważył, iż zgodnie z art. 9 ust. 1 i 2 ustawy z dnia 4 lipca 2019 r. o zmianie ustawy kodeks postępowania cywilnego w sprawach wszczętych i niezakończonych przed dniem wejścia w życie niniejszej ustawy zachowują moc czynności dokonane zgodnie z przepisami, w brzmieniu dotychczasowym. Do spraw wszczętych i niezakończonych przed dniem wejścia w życie niniejszej ustawy stosuje się przepisy ustaw zmienianych w art. 1 i art. 5 ustawy w brzmieniu nadanym niniejszą ustawą. Sprawy w których przed dniem wejścia w życie niniejszej ustawy wydano nakaz zapłaty w postępowaniu upominawczym, do czasu zakończenia postępowania w danej instancji podlegają rozpoznaniu zgodnie z przepisami, w brzmieniu dotychczasowym (art. 11 pkt. 1 ustawy).

W niniejszej sprawie pozew został wniesiony do Sądu w dniu 27 września 2019 r., a nakaz zapłaty został wydany w dniu 20 listopada 2019 r. Ustawa z dnia 4 lipca 2019 r. weszła w życie w dniu 9 listopada 2019 r., więc zastosowanie do tej sprawy miały przepisy kodeksu postępowania cywilnego w brzemieniu obowiązującym od dnia 9 listopada 2019 r.

Stosownie do treści art. 822 § 1 k.c. w wykonaniu umowy ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej pozwany przyjął odpowiedzialność za szkody wyrządzone osobom trzecim, wobec których odpowiedzialność ponosi ubezpieczony. Świadczenie ubezpieczyciela obejmuje zapłatę sumy pieniężnej odpowiadającej wysokości poniesionej przez poszkodowanego szkody (art. 805 § 1 i 2 k.c.). Przesłankami odpowiedzialności odszkodowawczej są: zdarzenie, z którym przepis prawny łączy odpowiedzialność odszkodowawczą, powstanie szkody oraz adekwatny związek przyczynowy pomiędzy zdarzeniem i szkodą (art. 361 k.c.). W przypadku wystąpienia wymienionych przesłanek naprawienie szkody, przez podmiot do tego zobowiązany, powinno polegać na przywróceniu w majątku poszkodowanego stanu rzeczy naruszonego zdarzeniem wyrządzającym szkodę, nie może przewyższać jednak wysokości faktycznie poniesionej szkody.

Konkludując, umowa ubezpieczenia obowiązkowego odpowiedzialności cywilnej obejmuje odpowiedzialność cywilną podmiotu objętego obowiązkiem ubezpieczenia za szkody wyrządzone czynem niedozwolonym oraz wynikłe z niewykonania lub nienależytego wykonania zobowiązania, o ile nie sprzeciwia się to ustawie lub właściwości (naturze) danego rodzaju stosunków (art. 9 ust. 1 ustawy z dnia 22 maja 2003 r. o ubezpieczeniach obowiązkowych, Ubezpieczeniowym Funduszu Gwarancyjnym i Polskim Biurze Ubezpieczycieli Komunikacyjnych). Świadczenie należne od ubezpieczyciela z tytułu umowy ubezpieczenia od odpowiedzialności cywilnej ma wyrównać uszczerbek majątkowy powstały już w wyniku wystąpienia zdarzenia wyrządzającego szkodę osobie trzeciej, a który istnieje już od chwili wyrządzenia jej szkody. W wypadku uszkodzenia rzeczy w stopniu umożliwiającym przywrócenie jej do stanu poprzedniego, osoba odpowiedzialna za szkodę obowiązana jest zwrócić poszkodowanemu "wszelkie celowe, ekonomicznie uzasadnione wydatki, poniesione w celu przywrócenia stanu poprzedniego, do których wydatków należy zaliczyć także koszt nowych części i innych materiałów, jeżeli ich użycie było niezbędne do naprawienia uszkodzonej rzeczy"(wyrok SN z dnia 20 listopada 1970 r., II CR 425/72 (OSNCP 1973. nr 6, poz. 111).

W myśl ogólnych zasad procesowych, to na powodzie spoczywa ciężar udowodnienia faktów uzasadniających jego roszczenie (por. wyrok Sądu Najwyższego z dnia 19 grudnia 1997 r., sygn. II CKN 531/97, Lex nr 496544), a na stronie pozwanej spoczywa obowiązek wykazania, że powodowi jego żądanie nie przysługuje (por. wyrok Sądu Najwyższego z dnia 20 grudnia 2006 r., sygn. IV CSK 299/06). Istota zasady dotycząca ciężaru dowodów sprowadza się do ryzyka poniesienia przez stronę ujemnych konsekwencji braku wywiązania się z powinności przedstawienia dowodów. Skutkiem braku wykazania przez stronę prawdziwości twierdzeń o faktach istotnych dla sprawy jest to, że twierdzenia takie zasadniczo nie będą mogły leżeć u podstaw sądowego rozstrzygnięcia. Strona, która nie udowodni przytoczonych twierdzeń, utraci korzyści, jakie uzyskałaby aktywnym działaniem. Samo twierdzenie strony nie jest dowodem, a twierdzenie dotyczące istotnej dla sprawy okoliczności powinno być udowodnione przez stronę to twierdzenie zgłaszającą (por. wyrok Sądu Apelacyjnego w Białymstoku z dnia 28 sierpnia 2014 r„ sygn. I ACa 286/14).

W przedmiotowej sprawie pozwany nie kwestionował swojej odpowiedzialności co do zasady, zarzucał jedynie, iż wypłacone odszkodowanie w kwocie 6.785 zł w pełni kompensowało powstałą szkodę. Powód wykazał zaś, iż odszkodowanie wypłacone przez pozwanego nie kompensowało powstałej szkody.

Sąd ustalił, iż w trakcie wykonywania prac budowlanych doszło do uszkodzenia stolarki budowlanej, stolarki okiennej oraz instalacji alarmowej. Zebrany materiał dowodowy nie pozwolił na przyjęcie, iż w wyniku tego zdarzenia uszkodzeniu uległa antena WiFi. W protokole rozpatrzenia roszczeń z ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej z dnia 20 sierpnia 2018 r. nie odnotowano istnienia takiej anteny. Także fotografie w opinii biegłego nie wykazały istnienia na elewacji budynku anteny, której dowód zakupu przedłożył powód. Podkreślić należy także, iż w protokole rozpatrzenia roszczeń z ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej z dnia 20 sierpnia 2018 r. odnotowano, iż uszkodzeniu uległy szyby zespolone. Stąd też brak było podstaw do przyjęcia twierdzeń powoda, iż uszkodzeniu uległy szyby klasy P4.

W konsekwencji koszty usunięcia szkody wyniosły łącznie kwotę 8.260,88 zł. Skoro pozwany wpłacił powodowi odszkodowanie w kwocie 6.785 zł, to powód miał prawo dopłaty do odszkodowania w kwocie 1.475,90 zł. Sąd zważył także, iż w myśl art. 481 § 1 k.c., jeżeli dłużnik opóźnia się ze spełnieniem świadczenia pieniężnego, wierzyciel może żądać odsetek za czas opóźnienia, chociażby nie poniósł żadnej szkody i chociażby opóźnienie było następstwem okoliczności, za które dłużnik odpowiedzialności nie ponosi, a zakład ubezpieczeń wypłaca odszkodowanie w terminie 30 dni licząc od dnia złożenia przez poszkodowanego lub uprawnionego zawiadomienia o szkodzie (art. 14 ust. 1 z dnia 22 maja 2003 r. o ubezpieczeniach obowiązkowych, Ubezpieczeniowym Funduszu Gwarancyjnym i Polskim Biurze Ubezpieczycieli Komunikacyjnych - Dz.U.2013.392 j.t.).

Mając powyższe na uwadze, na podstawie art. 822 § 1 k.c. Sąd zasądził od pozwanego na rzecz powoda kwotę 1.475,90 zł. Orzeczenie w części dotyczącej odsetek Sąd wydał zgodnie z art. 481 k.c. (pkt. I wyroku)

Na podstawie art. 6 k.c. Sąd oddalił roszczenie powoda ponad kwotę 1.475,90 zł, albowiem powód nie wykazał, iż uzasadnione koszty naprawy szkody przekroczyły kwotę 8.260,88 zł (pkt. II wyroku).

O kosztach procesu orzeczono zgodnie z zasadą stosunkowego rozdzielenia kosztów wyrażoną w art. 100 k.p.c. Na koszty procesu po stronie powoda w kwocie 2.317,00 złożyły się opłata skarbowa od pełnomocnictwa 17,00 zł, opłata od pozwu 400,00 zł, wynagrodzenie pełnomocnika w wysokości 900,00 zł ( §2 pkt 3 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 22 października 2015 roku w sprawie opłat za czynności radców prawnych) oraz 1.000,00 zł z tytułu zaliczki wykorzystanej na poczet opinii biegłego. Pozwany nie podniósł kosztów procesu w postaci opłat czy zaliczek, nie był także reprezentowany przez profesjonalnego pełnomocnika. Powód wygrał proces w 36% i uległ pozwanemu w 64 %, stąd też stosując zasadę rozdzielania kosztów i wzajemnej kompensacji, Sąd zasądził od pozwanego na rzecz pozwanego kwotę 834,00 zł (pkt. III wyroku).

Na mocy art. 113 ustawy z dnia 28 lipca 2005 r. o kosztach sądowych w sprawach cywilnych Sąd nakazał pobrać od pozwanego kwotę 297,10 zł oraz od powoda kwotę 528,20 zł.

Apelację od powyższego wyroku wniósł powód w części, tj. co do punktów II i III. wyrokowi temu zarzucając:

1)  naruszenie przepisów postępowania, które miało wpływ na treść orzeczenia, tj. art. 15 zzs ² ustawy z dnia 2.03.2020 o szczególnych rozwiązaniach związanych z zapobieganiem, przeciwdziałaniem i zwalczaniem COVID19 (Dz.U z 2020 r. poz. 875) poprzez jego niewłaściwe zastosowanie i rozpoznanie sprawy na posiedzeniu niejawnym, pomimo złożenia przez powoda sprzeciwu przeciwko skierowaniu sprawy na posiedzenie niejawne, czym pozbawiono powoda prawa do obrony swoich praw i prawa do sądu;

2)  naruszenie przepisów postępowania, które miało wpływ na treść rozstrzygnięcia, poprzez niezastosowanie art. 505 ¹ § 3 w zw. z art. 193 § 1 kpc, a wadliwe zastosowanie art. 505 ⁴ kpc, co skutkowało niezasadnym stwierdzeniem niedopuszczalności rozszerzenia powództwa, podczas gdy zważając na okoliczności sprawy, w tym częściowe uznanie długu przez pozwanego, a także ze względu na konieczność dokonania kompleksowych rozliczeń między stronami wynikających z tego samego stosunku prawnego i faktycznego, zasadnym stało się pominięcie przepisów o postępowaniu uproszczonym;

3)  naruszenie przepisów postępowania, które miało wpływ na treść rozstrzygnięcia, poprzez wadliwe zastosowanie art. 235 ^{( 2)} § 1 pkt 2, 3 i 5 kpc i niezastosowanie art. 205 [14] kpc, polegające na pominięciu dowodu z zeznań świadków R. K. i J. T. na fakty wskazane w pkt 4e pozwu oraz w piśmie procesowym z 17.02.20, pomimo złożenia tych wniosków dowodowych w ustawowym terminie i zgodnie z prekluzją dowodową, a fakty, na które powołani zostali świadkowie mają istotne znaczenie dla rozstrzygnięcia sprawy, zwłaszcza w świetle rażąco wadliwie sporządzonej opinii biegłego sądowego (...), zaś strona może przytaczać twierdzenia i dowody na uzasadnienie swoich wniosków lub dla odparcia wniosków i twierdzeń strony przeciwnej aż do zamknięcia rozprawy;

4)  naruszenie przepisów postępowania, które miało wpływ na treść rozstrzygnięcia, tj. art. 299 kpc poprzez niezasadne pominięcie dowodu z przesłuchania stron pomimo niewyjaśnienia faktów istotnych dla rozstrzygnięcia sprawy, w tym rozmiarów powstałej szkody i jej wyceny, zwłaszcza w świetle zastrzeżeń zgłoszonych do opinii głównej i uzupełniającej biegłego(...);

5)  naruszenie przepisów postępowania, które miało wpływ na treść rozstrzygnięcia, tj. art. 286 kpc w związku z art. 235 ^{( 2)} kpc poprzez oddalenie wniosku o uzupełniające przesłuchanie biegłego (...) na rozprawie pomimo istotnych zastrzeżeń do opinii biegłego zgłoszonych w pismach przygotowawczych powoda z 8.01.2021 i z 30.04.2021, a także ze względu na znaczne uchybienia biegłego w sporządzonej opinii, która pozostaje w sprzeczności chociażby z zasadami doświadczenia życiowego i logiki, zawiera liczne i rażące błędy, które uniemożliwiają jej wykorzystanie w sprawie, która nie odpowiada na zasadnicze kwestie związane z powstałą szkodą, jej rozmiarem i wyceną, co z kolei prowadzi do konieczności wydania w sprawie opinii niezależnej;

6)  naruszenie przepisów postępowania, które miało wpływ na treść rozstrzygnięcia, tj. art. 233 § 1 kpc poprzez dokonanie oceny zgromadzonego w sprawie materiału w sposób dowolny, a nie swobodny, polegający na oparciu rozstrzygnięcia wyłącznie na wadliwie sporządzonej opinii biegłego (...) i odmowie przeprowadzenia innych dowodów w sprawie, w tym z zeznań świadków (zgłoszonych zgodnie z prekluzją dowodową) i przesłuchania stron, za pomocą których to środków dowodowych możliwe było wykazanie istotnych błędów popełnionych przez biegłego;

7)  naruszenie prawa materialnego tj. art. 822 § 1 kc poprzez jego niezastosowanie, skutkujące błędem w ustaleniach faktycznych polegającym na przyjęciu przy ustaleniu kwoty odszkodowania, że pozwany przyznał i wypłacił powodowi odszkodowanie w kwocie 6.785 zł, podczas gdy pozwany wypłacił powodowi jedynie kwotę 6.385 zł niesłusznie pomniejszając przyznane odszkodowanie o kwotę 400 zł z tytułu udziału własnego.

Powód wniósł o :

1.  zmianę zaskarżonego wyroku w pkt Ił poprzez zasądzenie od pozwanego na rzecz powoda dalszej kwoty 5633,58 zł, tj. łącznej kwoty 7109,48 zł wraz z ustawowymi odsetkami za opóźnienie od dnia 14.08.2018 do dnia zapłaty;

2.  zmianę zaskarżonego wyroku w pkt III poprzez rozstrzygnięcie o kosztach procesu stosownie do rozstrzygnięcia w pkt II, tj. zasądzenie od pozwanego na rzecz powoda kosztów postępowania, w tym kosztów zastępstwa procesowego według norm przepisanych;

3.  zasądzenie od pozwanego na rzecz powoda kosztów postępowania apelacyjnego, w tym kosztów zastępstwa procesowego według norm przepisanych ;

4.  dopuszczenie i przeprowadzenie na rozprawie dowodu z zeznań świadków R. K. i J. T. na fakty wskazane przez powoda w pozwię i pismach przygotowawczych;

5.  dopuszczenie i przeprowadzenie dowodu z ustnej, uzupełniającej opinii biegłego (...) na fakty wskazane w pismach przygotowawczych z 8.01.21 i 30.04.21, a także z opinii innego biegłego, celem ustalenia rozmiarów szkody i jej wyceny;

6.  dopuszczenie i przeprowadzenie dowodu z przesłuchania stron z ograniczeniem do strony powodowej na fakty wskazane w pozwie.

Pozwany wniósł o oddalenie apelacji oraz o zasądzenie kosztów postepowania apelacyjnego.

Sąd Okręgowy zważył co następuje :

Apelacja o tyle okazała się uzasadniona , iż skutkowała uchyleniem wyroku w zaskarżonej części i przekazaniem sprawy Sądowi Rejonowemu do ponownego rozpoznania. Sąd Rejonowy nie rozpoznał bowiem istoty sprawy. Zgodnie zaś z art. 386 § 4 k.p.c. sąd drugiej instancji może uchylić zaskarżony wyrok i przekazać sprawę do ponownego rozpoznania w razie nierozpoznania przez sąd pierwszej instancji istoty sprawy.

Pojęcie „istoty sprawy” dotyczy jej aspektu materialnego, zatem nierozpoznanie istoty sprawy zachodzi wówczas, gdy sąd nie zbada tak rozumianej podstawy pozwu, jak też skierowanych do niego zarzutów merytorycznych, nie odnosząc się w swoim rozstrzygnięciu do tego, co jest przedmiotem sprawy (por. wyrok Sądu Najwyższego z 12 września 2002 r., IV CKN 1298/00, LEX nr 80271). W orzecznictwie podkreśla się, że „nierozpoznanie istoty sprawy” zachodzić może nie tylko wówczas gdy wyrok nie zawiera rozstrzygnięcia co do przedmiotu sprawy, wyznaczonego treścią i materialno-prawną podstawą żądania powoda, lecz także i wówczas gdy zaniechano zbadania materialno-prawnych, bądź będących ich następstwem, procesowych zarzutów podniesionych przez pozwanego. Ma to więc miejsce nie tylko wówczas gdy sąd odmawia dalszego prowadzenia sprawy bezpodstawnie przyjmując skuteczność zarzutów pozwanego (przedwcześnie oddalając powództwo), lecz także i wtedy gdy nie rozpoznaje żądania pozwu w aspekcie wszystkich twierdzeń powoda lub też pomija i pozostawia poza swoją oceną merytoryczne zarzuty podniesione przez pozwanego (zob. m.in. wyrok Sądu Najwyższego z dnia 23 września 1998 r., II CKN 897/97, OSNC 1999, nr 1, poz. 22 oraz postanowienie tego Sądu z dnia 28 marca 2018 r., V CZ 17/18, LEX nr 2495977).

Nierozpoznanie istoty sprawy nie jest wprawdzie równoznaczne z samymi tylko niedokładnościami postępowania, polegającymi na tym, że sąd pierwszej instancji nie wziął pod rozwagę wszystkich dowodów, które mogły służyć do należytego rozpoznania sprawy lub nie rozważył wszystkich okoliczności (por. postanowienie Sądu Najwyższego z dnia 29 kwietnia 2015 r., V CZ 16/15, LEX nr 1683420, czy z dnia 17 czerwca 2015 r., I CZ 47/15, LEX nr 1746420). Dojdzie do niego jednak w sytuacji gdy sąd pierwszej instancji dokona oceny prawnej roszczenia bez oparcia jej o właściwie ustaloną podstawę faktyczną i w sprawie zachodzić będzie potrzeba poczynienia po raz pierwszy ustaleń faktycznych niezbędnych dla rozstrzygnięcia (zob. m.in. postanowienie Sądu Najwyższego z dnia 7 października 2015 r., I CZ 68/15, LEX nr 1930435). Przenoszenie w takiej sytuacji procesowej ciężaru konstruowania podstawy faktycznej rozstrzygnięcia do sądu drugiej instancji wypaczałoby sens dwuinstancyjnego postępowania sądowego zagwarantowanego stronom w art. 176 ust. 1 Konstytucji (zob. postanowienie Sądu Najwyższego z dnia 12 stycznia 2021 r., I CZ 86/20, LEX nr 3114677). Tym bardziej zasada ta będzie miała miejsce w postępowaniu uproszczonym , gdzie regulacja art. 505 ¹² § 1 kpc stanowi rozszerzenie zakresu stosowania art. 386 § 4. Stąd w postępowaniu uproszczonym sąd drugiej instancji musi uchylić zaskarżony wyrok w razie stwierdzenia nieważności postępowania (art. 386 § 2 i 3 w zw. z art. 13 § 2 kpc ), a może go uchylić i przekazać sprawę sądowi pierwszej instancji do ponownego rozpoznania, jeżeli z powodu naruszenia przepisów postępowania sąd ten nie rozpoznał istoty sprawy ( por. M. Manowska , Apelacja w postępowaniu cywilnym , Komentarz , orzecznictwo , Wyd. V , WKP 2022 ).

Tak też sytuacja miała miejsce w niniejszej sprawie , gdyż zebrany materiał dowodowy nie daje podstaw do wydania orzeczenia reformatoryjnego.

Słuszny okazał się przede wszystkim zarzut oparcia rozstrzygnięcia Sądu I instancji w zasadniczej części na podstawie opinii biegłego sądowego, która to opinia została sporządzona w sposób wadliwy. Sąd I instancji dopuścił co prawda dowód z uzupełniającej opinii biegłego , jednakże opinia w dużej części nie odpowiadała na uwagi i zastrzeżenia zgłoszone do niej przez pozwanego. I tak biegły wszedł w rolę sądu kwestionując zasadność prac związanych z zabrudzoną kostką brukową , podczas gdy opinia biegłego ma odpowiadać na pytania o charakterze technicznym , związanym z posiadaną przez biegłego wiedzą a nie oceniać kwestie o charakterze formalno-prawnym. Słusznie także pozwany wskazuje , że biegły powinien uwzględnić i ocenić szkody związane z anteną Wi-fi , gdyż co prawda anteny tej nie było w trakcie oględzin ale nawet na zdjęciach załączonych przez biegłego do pierwotnej opinii ( str. 5 i 6 ) widać wyraźnie , że antena była zamocowana na obiekcie w trakcie prac remontowych , widnieje także na zdjęciu załączonym na k. 36 akt. Tych okoliczności pozwany nie kwestionował. Biegły nie uwzględnił także w wycenie kosztów wymiany szyb zespolonych klasy P4 a w protokole znajdującym się na k. 15 akt znajduje się wyraźny zapis , że uszkodzeniu uległy szyby zespolone P4. Już chociażby celem wyjaśnienia tych wątpliwości sąd winien był dopuścić dowód z uzupełniającej opinii biegłego (...) , względnie z opinii innego biegłego.

Wobec wskazanych wyżej zarzutów sąd winien był także dopuścić dowód z zeznań świadków R. K. i J. T. na okoliczności wskazane w piśmie z 17 lutego 2020 r. , złożonym w odpowiedzi na sprzeciw. Należy bowiem zważyć , iż sąd stwierdził , że przedłożone w sprawie dokumenty nie budziły wątpliwości co do ich autentyczności i nie były kwestionowane przez strony a tymczasem już wskazany wyżej protokół na k. 15 akt zawiera stwierdzenia sprzeczne z opinią biegłego.

Sąd I instancji bezpodstawnie pominął owe wnioski dowodowe powoda a ocena materiału dowodowego została dokonana z naruszeniem art. 233 § 1 kpc.

Odnośnie zarzutu powoda dotyczącego naruszenia art. 15 zzs ² ustawy z dnia 2.03.2020 o szczególnych rozwiązaniach związanych z zapobieganiem, przeciwdziałaniem i zwalczaniem COVID19 (Dz.U z 2020 r. poz. 875) należy zważyć , iż zgodnie z tym przepisem w sytuacji gdy postępowanie dowodowe zostało przeprowadzone w całości, sąd może zamknąć rozprawę i wydać orzeczenie na posiedzeniu niejawnym po uprzednim odebraniu od stron lub uczestników postępowania stanowisk na piśmie. W sytuacji zatem gdy sąd uznał , iż wszystkie dowody niezbędne do rozstrzygnięcia sprawy zostały przeprowadzone , miał co do zasady prawo do wydania wyroku na posiedzeniu niejawnym. Jednakże wobec uzasadnionych zastrzeżeń powoda co do opinii biegłego oraz bezpodstawnie pominiętego dowodu z zeznań świadków R. K. i J. T. , sąd I instancji winien był wyznaczyć rozprawę celem przeprowadzenia dowodu z zeznań świadków.

Sąd jednakże prawidłowo rozpoznał sprawę w postępowaniu uproszczonym. Należy bowiem mieć na względzie , iż w niniejszym postępowaniu obowiązuje art. 505 ⁷ kpc w brzmieniu obowiązującym od dnia 7 listopada 2019 r. Tak więc samo dopuszczenie dowodu z opinii biegłego nie jest już obecnie podstawą do pominięcia trybu uproszczonego. W obecnym stanie prawnym podstawą taką jest art. 505 ¹ § 3 kpc gdzie uprawnienie sądu do pominięcia trybu uproszczonego uzasadnione jest oceną , iż może się to przyczynić do sprawniejszego rozpoznania sporu.

Sąd Rejonowy nie naruszył 505 ¹ § 3 kpc i art. 505 ⁴ § 1 kpc , gdyż zmiana powództwa ( niedopuszczalna w postepowaniu uproszczonym ) została dokonana wyłącznie w celu naprawienia błędu powoda w obliczeniu wysokości roszczenia. Sąd nie powinien rozpoznawać sprawy w postępowaniu zwykłym wyłącznie po to umożliwić powodowi naprawę ewentualnych błędów jego zawodowego pełnomocnika przy sporządzaniu pozwu , sprawa zaś nie była szczególnie skomplikowana. Nie było podstaw do uwzględnienia przekształcenia powództwa , zatem słusznie sąd I instancji stwierdził niedopuszczalność rozszerzenia powództwa.

Mając powyższe okoliczności na względzie , sąd II instancji uchylił zaskarżony wyrok w pkt II , III i IV i przekazał sprawę Sądowi Rejonowemu w tym zakresie do ponownego rozpoznania , pozostawiając sądowi I instancji rozstrzygnięcie o kosztach procesu ( art. 386 § 4 kpc oraz art. 108 § 2 kpc ). Co prawda pkt IV wyroku nie był zaskarżony , jednakże art. 113 ustawy o kosztach sądowych odsyła do przepisów regulujących zasady ponoszenia przez strony kosztów procesu i nie dotyczy bezpośrednio stron a kosztów należnych Skarbowi Państwa , o których sąd orzeka z urzędu. Niedopuszczalna jest przy tym sytuacja aby orzeczenie w przedmiocie kosztów procesu było sprzeczne z rozstrzygnięciem dotyczącym kosztów należnych od stron Skarbowi Państwa.

Sąd Rejonowy , ponownie rozpoznając sprawę w trybie uproszczonym i biorąc pod uwagę pierwotne żądanie pozwu , dopuści dowód z zeznań świadków R. K. i J. T. na okoliczności wskazane w piśmie z 17 lutego 2020 r. , rozważy dopuszczenie dowodu z przesłuchania powoda na okoliczności wskazane w pozwie a następnie dopuści dowód z opinii biegłego z dziedziny budownictwa celem odniesienia się przez biegłego do zastrzeżeń powoda co do opinii uzupełniającej , w szczególności dotyczących szkód związanych z anteną Wi-fi oraz kosztów związanych z wymianą witryny. Tak przeprowadzone postępowanie dowodowe umożliwi wydanie wyroku na prawidłowo ustalonej podstawie faktycznej.