Portal Orzeczeń Sądu Okręgowego w Bydgoszczy

POSTANOWIENIE

Dnia 2 sierpnia 2016 r.

Sąd Okręgowy w Bydgoszczy VIII Wydział Gospodarczy

w następującym składzie:

Przewodniczący SSO Elżbieta Kala (spr.)

Sędziowie: SSO Wojciech Wołoszyk

SSO Wiesław Łukaszewski

po rozpoznaniu w dniu 2 sierpnia 2016 r. w Bydgoszczy

na posiedzeniu niejawnym

sprawy upadłościowej M. G., nieprowadzącej działalności gospodarczej w upadłości likwidacyjnej

w przedmiocie umorzenia zobowiązań bez ustalania planu spłat

na skutek zażalenia wierzyciela (...) Spółka Akcyjna w B.

od postanowienia Sądu Rejonowego w Bydgoszczy

z dnia 15 marca 2016 r., sygn. akt XV GUp 19/15

postanawia:

oddalić zażalenie.

SSO Elżbieta Kala SSO Wojciech Wołoszyk SSO Wiesław Łukaszewski

Sygn. akt VIII Gz 76/16

UZASADNIENIE

Zaskarżonym postanowieniem Sąd Rejonowy w Bydgoszczy umorzył w całości wszystkie zobowiązania M. G. (PESEL: (...)) powstałe przed dniem ogłoszenia upadłości, czyli przed dniem 24 marca 2015 r. bez ustalania planu spłaty wierzycieli. W uzasadnieniu Sąd Rejonowy powołał się na treść przepisu art. 491 ¹⁶ ust. 1 ustawy z dnia 28 lutego 2013 r. Prawo upadłościowe i naprawcze, zgodnie z którym sąd umarza zobowiązania upadłego bez ustalania planu spłaty wierzycieli, jeżeli osobista sytuacja upadłego w oczywisty sposób wskazuje, że nie byłby on zdolny do dokonania jakichkolwiek spłat w ramach planu spłaty wierzycieli. Sąd Rejonowy podkreślił, że jedynym warunkiem powołanego przepisu jest osobista sytuacja upadłego, bez znaczenia natomiast jest wysokość niezaspokojonych zobowiązań, przyczyna powstania trudnej sytuacji osobistej upadłego, czy też inne okoliczności. Sama obiektywnie istniejąca sytuacja osobista upadłego wykluczająca jakiekolwiek spłaty w ramach planu jest wystarczającą podstawą do umorzenia zobowiązań bez ustalania planu spłaty wierzycieli. W ocenie Sądu I instancji, w przedmiotowej sprawie oczywistym jest, że sytuacja osobista upadłej jest tego rodzaju, że nie jest ona zdolna do dokonania jakichkolwiek spłat w ramach planu spłaty wierzycieli. Sąd Rejonowy zważył, że upadła ma 72 lata, nie jest w stanie osiągać dochodów, które pozwoliłyby jej na realizację jakiegokolwiek planu spłaty, jest osobą samotną, utrzymuje się z emerytury w wysokości 1.240 zł. Po odliczeniu stałych kosztów utrzymania i wykupienia niezbędnych lekarstw, na skromne utrzymanie pozostaje upadłej kwota 780 zł, która nie wystarczy na spłatę wierzycieli.

Wierzyciel w zażaleniu zaskarżył w/w postanowienie w całości, domagając się jego zmiany poprzez jego uchylenie i ustalenie planu spłat wierzycieli w ten sposób, że upadła M. G. winna przekazać część uzyskiwanego dochodu w postaci emerytury na zaspokojenie swoich wierzycieli. Zdaniem skarżącego, przedmiotowe orzeczenie zostało wydane bez wystarczającego rozważania możliwości zarobkowych upadłej i wysokości niezaspokojonej wierzytelności skarżącego. Skarżący zarzucił w szczególności, że nie posiada ona żadnych osób na swoim utrzymaniu, nie ponosząc dodatkowych kosztów.

Upadła w piśmie z dn. 13.04.2016 r. oraz syndyk w piśmie z dnia 11 kwietnia 2016 r. wnieśli o oddalenie zażalenia wierzyciela.

Sąd Okręgowy zważył, co następuje:

Zażalenie nie zasługuje na uwzględnienie.

Zgodnie z treścią powołanego przez Sąd Rejonowy art. 491 ¹⁶ ust. 1 Prawa upadłościowego i naprawczego sąd umarza zobowiązania upadłego bez ustalenia planu spłaty wierzycieli, jeśli osobista sytuacja upadłego w oczywisty sposób wskazuje, że nie byłby on zdolny do dokonania jakichkolwiek spłat w ramach planu spłaty wierzycieli.

Nie budzi wątpliwości, że odstąpienie od ustalenia planu spłaty ma charakter wyjątkowy. Celem ustalenia, czy zaistniały takie wyjątkowe okoliczności w stosunku do upadłej M. G., Sąd Rejonowy dokonał oceny jej aktualnej sytuacji osobistej i majątkowej. W tym celu Sąd analizował dokumenty zgromadzone w aktach oraz wyjaśnienia upadłej złożone w charakterze strony. Upadła ma 72 lata i uzyskuje dochód miesięczny w wysokości 1240 zł netto. Mieszka sama w mieszkaniu córki, której przekazuje w zamian za to kwotę 280 zł. Ponadto, upadła ponosi miesięczne koszty związane z energią elektryczną (90 zł), energią gazową (65 zł – koszt raz na 2-3 miesiące), koszty zakupu leków (100 zł miesięcznie), koszty wyżywienia, odzieży. Oświadczyła, że żyje na bardzo skromnym poziomie, nie jest w stanie odkładać żadnych kwot. Nie posiada nawet pralki. Upadła przeszła zawał. Sąd nie miał przy tym powodów, aby odmówić wiarygodności zeznaniom upadłej.

Istotnie, upadła nie posiada – co zarzucił skarżący – żadnych osób na utrzymaniu, jednakże poza wymienionym świadczeniem w postaci emerytury (w kwocie 1240 zł) nie posiada innych źródeł dochodu, a po odliczeniu kosztów własnego utrzymania (czynsz, leki, opłaty za media, wyżywienie, odzież) pozostaje jej znikoma kwota. Upadła jest osobą samotną, w podeszłym wieku, pozostającą pod stałą opieką lekarską z powodu przebytego zawału serca. Oświadczyła, że nie ma możliwości spłaty wierzycieli, nie może także liczyć na pomoc finansową ze strony rodziny. Nie posiada żadnego majątku, który mógłby ulec spieniężeniu, co potwierdził też syndyk.

Analiza zgromadzonego w sprawie materiału dowodowego pozwala zatem, w ocenie Sądu Okręgowego, na ustalenie ponad wszelką wątpliwość, że w stosunku do upadłej M. G. zaistniały takie wyjątkowe okoliczności, które uzasadniają zastosowanie dyspozycji art. 491 ¹⁶ ust. 1 Prawa upadłościowego i naprawczego. Wiek upadłej w powiązaniu z jej stanem zdrowia, w połączeniu z brakiem majątku i wymiernych źródeł przychodów skutkują, w ocenie Sądu Okręgowego, wnioskiem, że oczywistym jest, że upadła nie dokona jakichkolwiek spłat.

Na koniec nadmienić zaś warto, że istota umorzenia zobowiązania w upadłości konsumenckiej nie polega ani na wykonaniu zobowiązania przez dłużnika, ani na darowaniu zobowiązania dłużnikowi na mocy suwerennej decyzji wierzyciela, ale następuje na mocy orzeczenia sądu upadłościowego. Umorzenie zobowiązań ma charakter przymusowy, co oznacza, że następuje ono także wbrew woli wierzyciela, a na pewno w sposób od niej niezależny (R. Adamus [w:] R. Adamus, B. Groele, Upadłość konsumencka Komentarz do nowelizacji prawa upadłościowego i naprawczego, Wyd. C.H. BECK, Warszawa 2015, s. 281).

W tych okolicznościach, uznając zarzuty zażalenia za nieuzasadnione, Sąd Okręgowy na podstawie art. 385 kpc w związku z art. 397 § 2 kpc postanowił jak w sentencji.

SSO Elżbieta Kala SSO Wojciech Wołoszyk SSO Wiesław Łukaszewski