Portal Orzeczeń Sądu Okręgowego w Bydgoszczy

POSTANOWIENIE

Dnia 3 listopada 2016 r.

Sąd Okręgowy w Bydgoszczy Wydział VIII Gospodarczy

w składzie następującym:

Przewodniczący: SSO Elżbieta Kala

SSO Wiesław Łukaszewski

SSR del. Sylwia Roszak (sprawozdawca)

po rozpoznaniu w dniu 3 listopada 2016 r. w Bydgoszczy

na posiedzeniu niejawnym

sprawy z powództwa K. Ł.

przeciwko I. B.

o zapłatę

na skutek zażalenia powoda na postanowienie Sądu Rejonowego w Bydgoszczy

z dnia 15 kwietnia 2016 r., sygn. akt VIII GC 2228/15

postanawia:

oddalić zażalenie.

Elżbieta Kala Wiesław Łukaszewski Sylwia Roszak

UZASADNIENIE

Zaskarżonym postanowieniem Sąd Rejonowy w Bydgoszczy stwierdził swą niewłaściwość miejscową i sprawę przekazał Sądowi Rejonowemu w Gorzowie Wielkopolskim V Wydziałowi Gospodarczemu.

Uznając za uzasadniony podniesiony w odpowiedzi na pozew zarzut niewłaściwości, Sąd przyjął, iż sprawę niniejszą winien rozpoznać Sąd właściwości ogólnej na podstawie art. 27 k.p.c.

W uzasadnieniu Sąd I instancji podkreślił, iż wytoczenie powództwa o upoważnienie do wykonania zastępczego nie uzasadnia zastosowania art. 34 k.p.c. Powołał się przy tym na art. 454 k.c. określający miejsce spełnienia świadczenia. Wskazał, iż wykonanie zastępcze wprawdzie zmierza do zaspokojenia wierzyciela, zgodnie z treścią zobowiązania, lecz nie jest spełnieniem świadczenia, a jedynie surogatem świadczenia.

Sąd Rejonowy podkreślił, że przedmiotowe postpowanie nie dotyczy płatności za zakupiony przez powoda kominek, który został wydany i zamontowany w B. u powoda i za który cena została zapłacona. Wskazał, iż firma pozwanego jest importerem wkładów kominkowych marki S., do której to powód zgłosił usterki zakupionego przez siebie kominka. Na gruncie tego zgłoszenia złożony został pozew o upoważnienie do wykonania zastępczego, w którym powód chce dokonać wymiany wadliwego wkładu kominkowego na koszt pozwanego. W ocenie Sądu Rejonowego art. 34 k.p.c. nie ma zastosowania do takiej sytuacji. Sąd Rejonowy w Bydgoszczy nie był właściwy w chwili wniesienia pozwu i wobec czego należy ją przekazać do sądu właściwości ogólnej, którym w myśl art. 27 § 1 k.p.c. jest sąd, w którym pozwany ma miejsce zamieszkania.

Powód w zażaleniu od powyższego postanowienia zarzucił naruszenie przepisu art. 200 § 1 k.p.c. w zw. z art. 27 § 1 k.p.c. poprzez ich niewłaściwe zastosowanie na skutek uznania, iż sprawa o upoważnienie zastępcze nie stanowi sprawy o wykonanie umowy umożliwiającej zastosowanie właściwości przemiennej przewidzianej w art. 34 k.p.c. Wniósł o uchylenie zaskarżonego postanowienia oraz przekazanie sprawy Sądowi Rejonowemu w Bydgoszczy do dalszego rozpoznania.

W ocenie skarżącego, żądanie wykonania zastępczego w postaci wymiany wkładu na wolny od wad w konsekwencji prowadzi do prawidłowego wykonania umowy. Co więcej, wykonanie zastępcze z uwagi na usunięcie wady tkwiącej w pierwotnie zamontowanym wadliwym kominku można w ocenie powoda traktować jako formę odszkodowania za niewykonanie lub nienależyte wykonanie umowy, co z kolei umożliwia zastosowanie właściwości przemiennej. Poza tym powód podkreślił, iż zarówno sprzedaż wadliwego towaru, zapłata za niego, jak i jego montaż miały miejsce na terenie B.. Poza tym podkreślił, iż decyzja o przekazaniu sprawy do Sądu Rejonowego w Gorzowie Wielkopolskim jest także rozstrzygnięciem nieekonomicznym z punktu widzenia kosztów postępowania. W uzupełnieniu zażalenia powód wskazał, iż dodatkowym argumentem, iż właściwy do rozpoznania jest tutejszy Sąd jest okoliczność, iż przedmiotowy wkład kominkowy został dostarczony na miejsce budowy w B. przez firmę (...).

Sąd Okręgowy zważył, co następuje :

Zażalenie nie zasługuje na uwzględnienie.

Rozstrzygnięcie Sądu Rejonowego jest co do zasady prawidłowe i powinno się ostać. Wbrew jednakże stanowisku tego Sądu, w ocenie Sądu Okręgowego, w przedmiotowej sprawie mógł znaleźć zastosowanie art. 34 k.p.c. dotyczący właściwości przemiennej, albowiem roszczenie dochodzone w niniejszym procesie, co określił powód, wynika z umowy gwarancji. Jak wskazał bowiem w wyroku z dnia 14 lutego 2003 roku Sąd Apelacyjny w Warszawie (sygn. akt I ACa 850/02), a co Sąd w tutejszym składzie podziela, źródłem gwarancji jest umowa.
W rezultacie treść gwarancji określa gwarant indywidualnie za zgodą kupującego, a kupujący nie musi się godzić na udzielenie mu gwarancji, a więc na coś więcej niż przewiduje sama umowa sprzedaży. Przyjmując gwarancję, czy to producenta, czy też sprzedawcy, kupujący zawiera z nim umowę dodatkową o treści opisanej w dokumencie gwarancji.

Zdaniem Sądu Okręgowego nie można jednak uznać, iż w przedmiotowej sprawie znajdzie zastosowanie art. 454 k.c. w zakresie dotyczącym miejsca spełnienia świadczenia pieniężnego. W myśl art. 454 § 1 k.c. jeżeli miejsce spełnienia świadczenia nie jest oznaczone ani nie wynika z właściwości zobowiązania, świadczenie powinno być spełnione w miejscu, gdzie w chwili powstania zobowiązania dłużnik miał zamieszkanie lub siedzibę. Jednakże świadczenie pieniężne powinno być spełnione w miejscu zamieszkania lub w siedzibie wierzyciela w chwili spełnienia świadczenia; jeżeli wierzyciel zmienił miejsce zamieszkania lub siedzibę po powstaniu zobowiązania, ponosi spowodowaną przez tę zmianę nadwyżkę kosztów przesłania. W przedmiotowej sprawie, zdaniem Sądu Okręgowego powód wnosząc o upoważnienie zastępcze na podstawie art. 480 k.c. zgłosił roszczenie o charakterze niepieniężnym, do którego nie może mieć zastosowania w zakresie określenia miejsca spełnienia świadczenia art. 454 §1 zd. 2 k.c.

Należy w tym miejscu zaznaczyć, iż określenie żądania pozwu oraz wskazanie uzasadniających powództwo okoliczności faktycznych, ma podstawowe i jednocześnie wiążące znaczenie dla przebiegu procesu. W ten bowiem sposób konkretyzuje się zakres prawa przedmiotowego poddanego przez powoda ochronie, zostają także wyznaczone granice rozpoznania sprawy. Przedstawione przez stronę powodową okoliczności faktyczne co do zasady mają także znaczenie dla ustalenia właściwości sądu.

Kontrola właściwości miejscowej sądu, poza właściwością wyłączną, na odpowiednim etapie postępowania powierzona została całkowicie stronie pozwanej. Powód korzystając z możliwości wniesienia pozwu według własnego uznania do sądu innego niż właściwości ogólnej, może zatem liczyć na rozstrzygnięcie sprawy przez ten właśnie sąd wybrany, nie wskazując jednak już w pozwie uzasadnionych okoliczności wybór ten uzasadniających naraża się na zarzut strony przeciwnej, który może doprowadzić do przekazania sprawy.

W myśl zaś art. 187 § 1 pkt 2 k.p.c. pozew powinien czynić zadość warunkom pisma procesowego, a nadto zawierać (oprócz elementów wymienionych w pkt 1 tego przepisu) przytoczenie okoliczności faktycznych uzasadniających żądanie, a w miarę potrzeby uzasadniających również właściwość sądu. Powołany przepis określa wymaganą treść pozwu, wskazując te elementy, które muszą występować w każdym pozwie, aby wnoszone pismo procesowe mogło być uznane za prawidłowy pozew - taki, który wywoła określone skutki prawne. Zgodnie z uchwałą Sądu Najwyższego z dnia 9 czerwca 2005 r. (III CZP 28/05, OSNC 2005/4/61) obligatoryjny warunek pozwu, jakim jest przytoczenie okoliczności faktycznych uzasadniających właściwość sądu, służy wskazaniu podstaw właściwości miejscowej sądu w przypadkach, gdy opiera się ona na umowie stron (art. 46 k.p.c.) lub gdy zależy od wyboru powoda (art. 31 - 37 k.p.c.).

Właściwość przemienna może mieć zastosowanie dla spraw określonego rodzaju i powinna wynikać z okoliczności przywołanych w pozwie (uchwała SN z dnia 9 czerwca 2005 r., III CZP 28/05, Biul. SN 2005, nr 6). Wskazanie zatem w treści pozwu podstawy prawnej zastosowania właściwości przemiennej powoduje, że kwestia (w przypadku jej zaskarżenia) podlegać będzie kontroli.

W przedmiotowej sprawie powód powołując się na właściwość przemienną wskazał, iż została ona ustalona o art. 34 k.p.c. w zw. art. 454 k.c. Podał, iż pod pojęciem wykonania umowy po stronie pozwanego należy rozumieć w niniejszym postępowaniu zapłatę z tytułu zastępczego wykonania, a zgodnie z art. 454 k.c. świadczenie pieniężne winno zostać spełnione w miejscu zamieszkania lub siedzibie wierzyciela w chwili spełnienia świadczenia.

Skoro w niniejszej sprawie powód nie wniósł o zasądzenie określonej kwoty, a jedynie o upoważnienie powoda do wykonania zastępczego naprawy kominka, to nie mamy do czynienia ze świadczeniem pieniężnym, na co słusznie wskazywał pozwany w odpowiedzi na pozew zgłaszając zarzut niewłaściwości. W przedmiotowej sprawie powód bowiem dochodzi świadczenia niepieniężnego.

Jak wskazano powyżej właściwość przemienna winna wynikać z okoliczności przytoczonych w pozwie. Skoro powód uzasadniał to charakterem świadczenia powołując się, iż jest to świadczenie pieniężne, a faktycznie takie nie jest, to zastosowanie znajdzie art. 27 k.p.c. dotyczący właściwości ogólnej. Sąd jest bowiem związany okolicznościami powołanymi w pozwie, w tym także określoną tam podstawą i okolicznościami dotyczącym właściwości sądu. Powoływanie się wyłącznie na art. 34 k.p.c. przez powoda w treści uzasadnienia zażalenia nie jest podstawą do jego uwzględnienia.

Bezzasadny był przy tym zarzut powoda, iż decyzja Sądu I instancji jest rozstrzygnięciem nieekonomicznym z uwagi na koszty postępowania. Przy określaniu bowiem właściwości miejscowej w postepowaniu cywilnym względów ekonomiki nie bierze się pod uwagę.

Warto też zaznaczyć, iż zgodnie z art. 580 § 1 k.c. kto wykonuje uprawnienia wynikające z gwarancji, powinien dostarczyć rzecz na koszt gwaranta do miejsca wskazanego w gwarancji lub do miejsca, w którym rzecz została wydana przy udzieleniu gwarancji, chyba że z okoliczności wynika, iż wada powinna być usunięta w miejscu, w którym rzecz znajdowała się w chwili ujawnienia wady.

W niniejszej sprawie powód nie przedłożył dokumentu gwarancyjnego, ani także, uzasadniając właściwość przemienną, nie powoływał się w pozwie na okoliczności wskazane w treści powyżej zacytowanego przepisu. Nie powoływał się także na art. 454 § 1 zd. 1 k.c. Tym samym nie było podstaw do poszukiwania przez Sąd okoliczności uzasadniających właściwość Sądu Rejonowego w Bydgoszczy.

Wobec powyższego, pomimo, iż treść uzasadnienia postanowienia Sądu Rejonowego nie jest trafna, to nie można uznać zażalenia powoda za zasadne przy tak skonstruowanym przez niego powództwie oraz prawidłowo zgłoszonym zarzucie pozwanego co do właściwości miejscowej.

Mając powyższe na uwadze, na podstawie art. 397 § 2 kpc w związku z art. 385 kpc i art. 27 kpc, Sąd Okręgowy orzekł jak w sentencji.

Elżbieta Kala Wiesław Łukaszewski Sylwia Roszak